دنیای تولید محتوا در یوتیوب پر از فرصت و هیجانه، اما مثل هر فضای دیگهای، قوانین و مقررات خودش رو داره. برای هر کسی که در این پلتفرم فعالیت میکنه، از یه یوتیوبر تازهکار گرفته تا یه شرکت رسانهای بزرگ، درک این قوانین خیلی مهمه. شاید برای شما هم پیش اومده باشه که بعد از کلی تلاش برای ساخت یه ویدیو، با پیامی از طرف یوتیوب روبرو بشید که میگه محتوای شما به دلیلی حذف شده یا با محدودیت مواجه شده. اینجور وقتا ممکنه کلی سوال تو ذهنتون بیاد: چرا این اتفاق افتاد؟ معنیش چیه؟ و از همه مهمتر، حالا باید چیکار کنم؟
این مقاله قراره مثل یه نقشه راه، شما رو با دوتا از مهمترین بخشهای قوانین یوتیوب آشنا کنه: اخطارهای مربوط به کپی رایت و اخطارهای مربوط به دستورالعملهای انجمن (Community Guidelines). این دوتا با هم فرق دارن و هر کدوم داستان و پیامدهای خودشون رو دارن. ما قدم به قدم همه چیز رو، از اینکه این اخطارها چی هستن و چطور به وجود میان گرفته تا اینکه چطور میشه اونها رو حل کرد، با زبونی ساده و خودمونی بررسی میکنیم. پس اگه میخواید بدونید وقتی یوتیوب بهتون اخطار میده دقیقا چه اتفاقی افتاده و چه راههایی پیش روی شماست، با ما همراه باشید تا تمام جزئیات رو با هم مرور کنیم.
بخش اول: دنیای پیچیده کپی رایت در یوتیوب
قبل از اینکه وارد جزئیات اخطارها و مشکلات بشیم، بهتره اول بفهمیم خود «کپی رایت» اصلا چی هست. این مفهوم، پایه و اساس خیلی از قوانینیه که در ادامه در موردشون صحبت میکنیم.
کپی رایت چیست؟ یک تعریف ساده
در خیلی از کشورهای دنیا، وقتی یه نفر یه اثر اورجینال و خلاقانه رو توی یه قالب فیزیکی یا دیجیتال خلق میکنه، به طور خودکار مالک کپی رایت اون اثر میشه. این یعنی اون شخص حق انحصاری استفاده از اون کار رو داره. در اکثر موارد، فقط صاحب کپی رایت میتونه اجازه بده که بقیه هم از اثرش استفاده کنن یا نه.
چه نوع آثاری شامل قانون کپی رایت میشن؟
تقریبا هر نوع محتوای خلاقانهای که فکرش رو بکنید میتونه تحت پوشش کپی رایت باشه. بعضی از مثالهای رایج اینها هستن:
- آثار صوتی و تصویری: مثل برنامههای تلویزیونی، فیلمهای سینمایی و ویدیوهای آنلاین.
- آثار صوتی و آهنگها: شامل ضبطهای صوتی و قطعات موسیقی.
- آثار نوشتاری: مثل سخنرانیها، مقالهها، کتابها و نتهای موسیقی.
- آثار بصری: مثل نقاشیها، پوسترها و تبلیغات.
- بازیهای ویدیویی و نرمافزارهای کامپیوتری.
- آثار نمایشی: مثل نمایشنامهها و تئاترهای موزیکال.
نکته مهم اینجاست که ایدهها، واقعیتها (facts) و فرایندها شامل قانون کپی رایت نمیشن. طبق قانون، برای اینکه یه اثر واجد شرایط حفاظت کپی رایت باشه، باید «خلاقانه» باشه و در یک رسانه ملموس «ثبت» شده باشه. به همین دلیل، اسمها و عنوانها به تنهایی تحت پوشش کپی رایت قرار نمیگیرن.
آیا یوتیوب میتونه تشخیص بده کی مالک کپی رایته؟
جواب کوتاه اینه: نه. یوتیوب در جایگاهی نیست که بتونه بین دو نفر بر سر مالکیت یه اثر قضاوت کنه. وقتی یوتیوب یه درخواست حذف کامل و معتبر به دلیل نقض کپی رایت دریافت میکنه، طبق قانون موظفه که اون محتوا رو حذف کنه. از طرف دیگه، اگه یه «اعلان متقابل» (Counter Notification) معتبر دریافت کنه، اون رو برای شخصی که درخواست حذف داده میفرسته. از اون به بعد، این دو طرف هستن که باید مشکلشون رو در دادگاه حل و فصل کنن.
کپی رایت با علامت تجاری (Trademark) چه فرقی داره؟
این دوتا رو نباید با هم اشتباه گرفت. کپی رایت فقط یکی از انواع مالکیت فکریه. علامت تجاری یا ترید مارک، از اسمهای برند، شعارها، لوگوها و چیزهایی که هویت یه برند رو مشخص میکنن، در برابر استفاده دیگران برای اهداف خاص محافظت میکنه. کپی رایت با قانون ثبت اختراع (Patent) هم فرق داره که از اختراعات محافظت میکنه. یوتیوب برای ویدیوهایی که قوانین علامت تجاری یا قوانین دیگه رو نقض میکنن، یه فرایند حذف جداگانه داره.
تفاوت بین کپی رایت و حریم خصوصی (Privacy) چیه؟
فقط به این دلیل که شما در یک ویدیو، عکس یا فایل صوتی حضور دارید، به این معنی نیست که مالک کپی رایت اون هستید. مثلا، اگه دوستتون از گفتگوی بین شما دو نفر فیلم بگیره، اون مالک کپی رایت اون ویدیو محسوب میشه. کلماتی که شما دو نفر به زبون میارید، جدا از خود ویدیو، شامل کپی رایت نمیشن، مگر اینکه از قبل روی کاغذ یا جای دیگهای ثبت شده باشن.
اگه دوستتون یا هر کس دیگهای، ویدیویی، عکسی یا فایلی از شما رو بدون اجازهتون آپلود کنه و شما حس کنید که این کار حریم خصوصی یا امنیت شما رو نقض کرده، میتونید یه شکایت مربوط به حریم خصوصی ثبت کنید.
باورهای غلط رایج در مورد کپی رایت
در دنیای یوتیوب، کلی باور غلط در مورد کپی رایت وجود داره که میتونه برای تولیدکنندههای محتوا دردسرساز بشه. یادتون باشه که انجام دادن هر کدوم از کارهای زیر، از محتوای شما در برابر درخواستهای حذف کپی رایت یا ادعاهای کانتنت آی دی محافظت نمیکنه:
- باور غلط ۱: اگه اسم صاحب اثر رو ذکر کنم، میتونم از محتواش استفاده کنم.
صرفا اعتبار دادن به صاحب کپی رایت، به طور خودکار به شما حق استفاده از اثرش رو نمیده. شما باید قبل از آپلود ویدیوتون به یوتیوب، مطمئن بشید که تمام مجوزهای لازم برای همه بخشهای محافظت شده با کپی رایت در ویدیوتون رو گرفتید. حتی اگه فکر میکنید استفاده شما تحت پوشش استثنای کپی رایت مثل «استفاده منصفانه» (Fair Use) قرار میگیره، باید بدونید که حتی اگه شما به کار اصلی یه نفر محتوای اورجینال خودتون رو اضافه کنید، باز هم ممکنه ویدیوی شما شامل این استثنا نشه. پس بهتره قبل از آپلود، محتواتون رو با دقت ارزیابی کنید و اگه لازم شد از یه متخصص حقوقی مشاوره بگیرید. - باور غلط ۲: اگه بگم کارم «غیرانتفاعی» هست، میتونم از هر محتوایی استفاده کنم.
اینکه شما قصد ندارید از یه محتوای دارای کپی رایت پول دربیارید، جلوی ادعاهای کپی رایت رو نمیگیره. اعلام کردن اینکه آپلود شما «فقط برای سرگرمی» یا «غیرانتفاعی» هست، به تنهایی کافی نیست. وقتی بحث استثناهای کپی رایت مثل استفاده منصفانه پیش میاد، دادگاهها با دقت به هدف استفاده شما نگاه میکنن. مثلا، استفادههای «غیرانتفاعی» در تحلیل استفاده منصفانه امتیاز مثبت دارن، اما به تنهایی یه دفاع خودکار به حساب نمیان. - باور غلط ۳: بقیه تولیدکنندهها هم این کار رو میکنن، پس منم میتونم.
حتی اگه ویدیوهای دیگهای توی سایت ببینید که شبیه ویدیوی شما هستن، این لزوما به این معنی نیست که شما هم حق انتشار اون محتوا رو دارید. بعضی وقتا، صاحب کپی رایت به بعضی از کارهاش اجازه نمایش در یوتیوب رو میده اما به بعضی دیگه نه. بعضی وقتهای دیگه هم، ویدیوهای خیلی شبیه به هم توسط صاحبان کپی رایت متفاوتی ساخته شدن و ممکنه یکی اجازه بده ولی اون یکی نه. - باور غلط ۴: میتونم از محتوایی که از iTunes، سیدی یا دیویدی خریدم استفاده کنم.
فقط به این دلیل که شما یه محتوا رو خریدید، به این معنی نیست که شما مالک حقوق آپلود اون در یوتیوب هستید. حتی اگه اسم صاحب اثر رو هم ذکر کنید، انتشار ویدیوهایی که شامل محتوای خریداری شده هستن، باز هم ممکنه قانون کپی رایت رو نقض کنه. - باور غلط ۵: محتوایی که خودم از تلویزیون، سینما یا رادیو ضبط کردم مشکلی نداره.
اینکه شما خودتون یه چیزی رو ضبط کردید، همیشه به این معنی نیست که شما تمام حقوق آپلودش در یوتیوب رو دارید. اگه چیزی که ضبط کردید شامل محتوای دارای کپی رایت یه نفر دیگه باشه، مثلا یه آهنگ دارای کپی رایت که در پسزمینه پخش میشه، شما همچنان باید از صاحبان کپی رایت اجازه بگیرید. - باور غلط ۶: اگه بگم «هیچ قصد نقض کپی رایتی وجود نداره»، مشکلی پیش نمیاد.
عبارتها و سلب مسئولیتهایی مثل «تمام حقوق متعلق به نویسنده است»، «هیچ قصد نقضی وجود ندارد» یا «من مالک این اثر نیستم»، به این معنی نیست که شما از صاحب کپی رایت اجازه انتشار محتوا رو دارید. این عبارتها همچنین به طور خودکار به این معنی نیستن که استفاده شما از محتوا شامل استثنای کپی رایت مثل استفاده منصفانه میشه. - باور غلط ۷: استفاده از فقط چند ثانیه محتوای دارای کپی رایت اشکالی نداره.
هر مقدار از محتوای محافظت شده با کپی رایت که بدون اجازه از صاحب یا صاحبانش استفاده بشه، حتی اگه فقط چند ثانیه باشه، ممکنه باعث بشه ویدیوی شما یه ادعای کپی رایت دریافت کنه. اگه فکر میکنید استفاده شما از محتوا شامل استثنای کپی رایت مثل استفاده منصفانه میشه، یادتون باشه که فقط دادگاهها میتونن این تصمیم رو بگیرن.
دو روی سکه مشکلات کپی رایت: اخطار کپی رایت در برابر ادعای کانتنت آی دی
حالا که با مفهوم کلی کپی رایت آشنا شدیم، وقتشه در مورد دو نوع اصلی مشکلی که ممکنه برای ویدیوی شما در یوتیوب پیش بیاد صحبت کنیم. خیلیها این دوتا رو با هم اشتباه میگیرن، در حالی که کاملا متفاوت هستن: درخواست حذف به دلیل نقض کپی رایت (که منجر به اخطار کپی رایت میشه) و ادعای کانتنت آی دی (Content ID Claim).
بیایید این دو تا رو با جزئیات کامل بررسی کنیم.
۱. درخواست حذف به دلیل نقض کپی رایت (Copyright Removal Request) و اخطار کپی رایت (Copyright Strike)
این مورد، جدیترین نوع مشکل کپی رایته. داستان از این قراره:
درخواست حذف چیست؟
اگه صاحب یه اثر دارای کپی رایت، ببینه که محتوای محافظت شدهاش بدون اجازه اون در یوتیوب پست شده، میتونه یه «درخواست حذف به دلیل نقض کپی رایت» ثبت کنه. این درخواست، که بهش «اعلان حذف» یا به سادگی «حذف» (Takedown) هم میگن، یک درخواست قانونی برای حذف محتوا از یوتیوب به دلیل نقض ادعایی کپی رایته.
فرایند بررسی درخواست چطوره؟
وقتی یه درخواست حذف به یوتیوب ارسال میشه، یوتیوب اون رو بررسی میکنه تا مطمئن بشه که تمام اطلاعات مورد نیاز طبق قانون کپی رایت رو داره و هیچ نشونهای از سوءاستفاده در اون دیده نمیشه. یوتیوب برای بررسی این درخواستها از ترکیبی از سیستمهای خودکار و بازبینهای انسانی استفاده میکنه.
- سیستمهای خودکار: این سیستمها از یادگیری ماشین برای پردازش درخواستهای حذف استفاده میکنن. اونها دائم با دادههای تصمیمات قبلی که توسط بازبینهای انسانی گرفته شده، آموزش میبینن و فقط زمانی درخواستها رو پردازش میکنن که اطمینان بالایی وجود داشته باشه که درخواست تمام عناصر قانونی لازم رو داره و سوءاستفادهگرانه نیست. درخواست سوءاستفادهگرانه زمانیه که یه نفر عمدا و با نیت بد، سعی میکنه با ادعای دروغین مالکیت کپی رایت، محتوایی رو از یوتیوب حذف کنه. مثلا در سال ۲۰۲۲، یوتیوب برای بیش از ۱۶ میلیون ویدیو درخواست حذف کپی رایت دریافت کرد. استفاده از سیستم خودکار به یوتیوب کمک میکنه تا به این حجم بالا با سرعت و دقت بیشتری پاسخ بده. جالبه بدونید که حذفهایی که توسط سیستمهای خودکار پردازش میشن، کمتر از حذفهایی که توسط بازبینهای انسانی پردازش میشن، مورد اعتراض قرار میگیرن.
- بازبینهای انسانی: وقتی سیستمهای خودکار مطمئن نیستن که یه درخواست معتبره یا نه، یه بازبین انسانی آموزشدیده اون درخواست رو ارزیابی میکنه. اگه اونها برای تایید درخواست به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشن، از طریق ایمیل با شاکی (کسی که درخواست رو ثبت کرده) تماس میگیرن و اطلاعات بیشتری میخوان. مثلا، ممکنه از شاکیها خواسته بشه:
- عنوان دقیقتری از اثر دارای کپی رایتشون ارائه بدن.
- مدرکی ارائه بدن که نشون بده از طرف صاحب کپی رایت، اجازه اقدام دارن.
- تایید کنن که آیا استثناهای کپی رایت مثل استفاده منصفانه رو در نظر گرفتن یا نه.
اگه شاکی به ایمیل جواب نده یا اطلاعات لازم رو فراهم نکنه، محتوای مورد نظر روی یوتیوب باقی میمونه.
اگه محتوا حذف بشه چه اتفاقی میفته؟
اگه درخواست حذف معتبر باشه و پردازش بشه، یوتیوب برای پیروی از قانون کپی رایت، اون ویدیو رو از پلتفرم حذف میکنه و یک اخطار کپی رایت (Copyright Strike) به کانال آپلودکننده اعمال میشه. این اخطار مثل یه امتیاز منفی برای کانال شماست.
نکات مهم در مورد اخطار کپی رایت:
- هر ویدیو در هر زمان فقط میتونه یک اخطار کپی رایت داشته باشه.
- ویدیوها ممکنه به دلایل دیگهای غیر از کپی رایت هم از سایت حذف بشن.
- ادعاهای کانتنت آی دی (که در ادامه توضیح میدیم) منجر به اخطار کپی رایت نمیشن.
چه اتفاقی بعد از گرفتن اخطار کپی رایت میفته؟
همه ما اشتباه میکنیم. برای همین، یوتیوب یه سری مراحل رو برای اخطارها در نظر گرفته:
- اولین اخطار کپی رایت: اولین باری که اخطار کپی رایت میگیرید، باید در یک دوره آموزشی به نام «مدرسه کپی رایت» (Copyright School) شرکت کنید. این مدرسه به تولیدکنندههای محتوا کمک میکنه تا اصول کپی رایت و نحوه اجرای اونها در یوتیوب رو بفهمن. مدرسه کپی رایت شامل چهار سوال چند گزینهای کوتاهه.
- اخطار در پخش زنده (Live Stream): اگه پخش زنده فعال شما به دلیل نقض کپی رایت حذف بشه، دسترسی شما به پخش زنده برای ۷ روز محدود میشه. اگه یه اخطار کپی رایت دیگه بگیرید، این محدودیت به ۱۴ روز افزایش پیدا میکنه.
- رسیدن به ۳ اخطار کپی رایت: اینجاست که وضعیت خیلی جدی میشه.
- حساب کاربری شما، به همراه هر کانال مرتبط دیگهای، در معرض بسته شدن قرار میگیره.
- اگه کانال شما بسته بشه، تمام ویدیوهایی که در حسابتون آپلود کردید، غیرقابل دسترس میشن.
- شما اجازه ساختن کانالهای جدید رو نخواهید داشت.
دوره مهلت (Courtesy Period) برای پارتنرهای یوتیوب
اگه کانال شما عضو برنامه کسب درآمد یوتیوب (YouTube Partner Program) باشه، شما واجد شرایط یک دوره مهلت ۷ روزه هستید. بعد از گرفتن سومین اخطار کپی رایت، شما ۷ روز فرصت اضافه دارید تا قبل از اینکه کانالتون حذف بشه، کاری انجام بدید. در طول این دوره، اخطارهای کپی رایت شما منقضی نمیشن و شما نمیتونید ویدیوی جدیدی آپلود کنید. کانال شما همچنان فعال باقی میمونه و شما میتونید برای پیدا کردن راه حلی برای اخطارهاتون بهش دسترسی داشته باشید.
اگه در این مدت به تعداد کافی «اعلان متقابل» (Counter Notification) ثبت کنید تا تعداد اخطارهای کپی رایتتون به زیر ۳ تا برسه و اون اعلانهای متقابل برای شاکی ارسال بشن، حذف کانال شما تا زمان مشخص شدن نتیجه نهایی اعلانهای متقابل متوقف میشه و قابلیت آپلود شما هم برمیگرده. اگه اعلان متقابل به نفع شما حل بشه، یا اخطارهای کپی رایت شما از طریق پس گرفتن شکایت (Retraction) حل بشن، کانال شما حذف نخواهد شد.
چطور از جزئیات اخطارم باخبر بشم؟
برای اینکه ببینید دقیقا چه اتفاقی افتاده، میتونید این مراحل رو دنبال کنید:
- وارد یوتیوب استودیو (YouTube Studio) بشید.
- از منوی سمت چپ، روی Content (محتوا) کلیک کنید.
- روی نوار فیلتر کلیک کنید و بعد Copyright (کپی رایت) رو انتخاب کنید.
- در ستون Restrictions (محدودیتها)، ماوس رو روی کلمه Copyright نگه دارید.
- روی SEE DETAILS (مشاهده جزئیات) کلیک کنید.
در صفحه جزئیات، میتونید ببینید چه محتوایی در ویدیوی شما باعث اخطار شده و کی اون رو ادعا کرده.
سه راه برای حل کردن اخطار کپی رایت:
شما سه راه اصلی برای حل کردن یه اخطار کپی رایت دارید:
- صبر کنید تا منقضی بشه: اخطارهای کپی رایت بعد از ۹۰ روز منقضی میشن. اگه این اولین اخطار شماست، باید دوره آموزشی مدرسه کپی رایت رو هم بگذرونید.
- درخواست پس گرفتن شکایت (Retraction) کنید: شما میتونید با شخصی که ویدیوی شما رو ادعا کرده تماس بگیرید و ازش بخواید که ادعای نقض کپی رایتش رو پس بگیره.
- اعلان متقابل (Counter Notification) ثبت کنید: اگه فکر میکنید ویدیوی شما به اشتباه حذف شده یا شامل استثنای استفاده منصفانه میشه، میتونید یه اعلان متقابل ثبت کنید. (در ادامه این فرایند رو کامل توضیح میدیم).
یک نکته امنیتی مهم: اعلانهای اخطار کپی رایت فقط از ایمیل no-reply@youtube.com
ارسال میشن. مراقب تلاشهای فیشینگ باشید و برای امن نگه داشتن حسابتون همیشه احتیاط کنید.
۲. ادعای کانتنت آی دی (Content ID Claim)
حالا بریم سراغ نوع دوم مشکل کپی رایت که خیلی رایجتره اما کمتر جدیه.
کانتنت آی دی چیست؟
برخلاف درخواستهای حذف که توسط قانون تعریف شدن، کانتنت آی دی ابزاریه که خود یوتیوب ساخته. این یه سیستم شناسایی محتوای خودکاره که به صاحبان کپی رایت اجازه میده به راحتی محتوای دارای کپی رایتشون رو در یوتیوب شناسایی و مدیریت کنن. صاحبان کپی رایت فایلهای صوتی و تصویری خودشون رو به یه پایگاه داده میدن. بعد، کانتنت آی دی هر ویدیویی که در یوتیوب آپلود میشه رو با این پایگاه داده اسکن میکنه.
ادعای کانتنت آی دی چطور ایجاد میشه؟
وقتی یه ویدیوی آپلود شده با یه ویدیو (یا بخشی از یه ویدیو) در سیستم کانتنت آی دی یوتیوب مطابقت داشته باشه، یه ادعای کانتنت آی دی به طور خودکار ایجاد میشه.
اگه ویدیوی من ادعای کانتنت آی دی بگیره چه اتفاقی میفته؟
اینکه چه اتفاقی برای ویدیوی شما میفته بستگی به تنظیمات کانتنت آی دی صاحب کپی رایت داره. ادعاهای کانتنت آی دی میتونن یکی از این سه کار رو انجام بدن:
- مسدود کردن (Block): ویدیوی شما از دیدن مسدود میشه. این مسدودسازی میتونه جهانی باشه یا فقط در بعضی کشورها/مناطق خاص اعمال بشه.
- کسب درآمد (Monetize): روی ویدیوی شما تبلیغات پخش میشه و درآمد حاصل از اون به صاحب کپی رایت میرسه. بعضی وقتا، بخشی از این درآمد با آپلودکننده ویدیو به اشتراک گذاشته میشه. این رایجترین سیاستی هست که برای ادعاهای موسیقی اعمال میشه.
- ردیابی (Track): آمار بازدید ویدیوی شما ردیابی میشه.
هر کدوم از این اقدامات میتونن به صورت جغرافیایی خاص باشن. مثلا، یه ویدیو با ادعای کانتنت آی دی میتونه در یه کشور کسب درآمد کنه و در یه کشور دیگه مسدود یا ردیابی بشه.
نکات کلیدی در مورد ادعای کانتنت آی دی:
- این ادعاها روی ویدیوها تاثیر میذارن، اما معمولا روی کانال یا حساب کاربری شما تاثیری ندارن.
- ادعای کانتنت آی دی با اخطار کپی رایت فرق داره و باعث نمیشه شما استرایک بگیرید.
- وقتی یه محتوا ردیابی یا ازش کسب درآمد میشه، همچنان در یوتیوب قابل مشاهده باقی میمونه و ادعای فعال کانتنت آی دی روش هست. معمولا، صاحبان کپی رایت انتخاب میکنن که ویدیوها رو ردیابی کنن یا ازشون کسب درآمد کنن، نه اینکه مسدودشون کنن.
- ویدیوهای طولانیتر از سه دقیقه: وقتی یه ویدیوی ادعا شده ردیابی یا کسب درآمد میشه، با وجود ادعای فعال کانتنت آی دی، در یوتیوب قابل مشاهده باقی میمونه.
- شورتهای ۱ تا ۳ دقیقهای: از تاریخ ۱۵ اکتبر ۲۰۲۴، همه ویدیوهای عمودی جدید که بین ۱ تا ۳ دقیقه طول دارن، به عنوان شورت (Shorts) در یوتیوب دستهبندی میشن. شورتهای طولانیتر از یک دقیقه که ادعای فعال کانتنت آی دی دارن، بدون توجه به سیاست (مسدود کردن، کسب درآمد یا ردیابی)، در یوتیوب مسدود خواهند شد. شما برای ویدیوهایی که ادعای فعال دارن، اخطار کپی رایت دریافت نخواهید کرد.
چطور بفهمم ویدیوم ادعای کانتنت آی دی داره؟
اگه ویدیوی شما ادعای کانتنت آی دی بگیره، یوتیوب به شما ایمیل میزنه. شما همچنین میتونید از یوتیوب استودیو برای بررسی این موضوع استفاده کنید:
- وارد یوتیوب استودیو بشید.
- از منوی سمت چپ، Content (محتوا) رو انتخاب کنید. (اگه دنبال شورتهای ادعا شده هستید، به تب «Shorts» برید).
- روی نوار فیلتر کلیک کنید و بعد Copyright (کپی رایت) رو انتخاب کنید.
- ویدیویی که میخواید رو پیدا کنید.
- در ستون Restrictions (محدودیتها)، ماوس رو روی Copyright نگه دارید.
- Copyright: یعنی ویدیو یه ادعای کانتنت آی دی داره.
- Copyright—Takedown: یعنی ویدیو تحت تاثیر یه درخواست حذف کپی رایت (Takedown) قرار گرفته.
برای اطلاعات بیشتر، روی See details (مشاهده جزئیات) کلیک کنید تا صفحه «جزئیات کپی رایت ویدیو» باز بشه.
چطور ببینم کی ویدیوی من رو ادعا کرده؟
در صفحه «جزئیات کپی رایت ویدیو»، زیر بخش Content used (محتوای استفاده شده)، میتونید ببینید که چه کسی تحت عنوان Claimant (شاکی) ویدیوی شما رو ادعا کرده.
اگه شما صاحب کپی رایت رو نمیشناسید، این لزوما به این معنی نیست که ادعا نامعتبره. همچنین، اگه ویدیوی شما از طرف «یک یا چند انجمن جمعآوری حقوق نشر موسیقی» ادعا شده، شاید بهتر باشه در مورد این انجمنها بیشتر تحقیق کنید.
نکات تکمیلی:
- شما ممکنه از صاحبان کپی رایت مختلف برای بخشهای مختلف ویدیوتون ادعا دریافت کنید.
- اگه یه محتوا در کشورها یا مناطق مختلف صاحبان کپی رایت متفاوتی داشته باشه، شما ممکنه چندین ادعا روی همون ویدیو یا بخش دریافت کنید.
ادعاهای دستی (Manual Claims) چیست؟
- ادعاهای دستی با ادعاهای خودکار کانتنت آی دی فرق دارن.
- ابزار ادعای دستی توسط صاحبان کپی رایتی استفاده میشه که نیاز به این ابزار رو نشون دادن و دانش پیشرفتهای از کانتنت آی دی دارن. این ابزار به اونها اجازه میده تا به صورت دستی ویدیوهایی رو که توسط کانتنت آی دی پیدا نشدن، ادعا کنن.
- ادعاهای دستی باید برچسب زمانی (timestamp) دقیقی داشته باشن تا تولیدکنندههای محتوا دقیقا بدونن چه محتوایی ادعا شده. صاحبان کپی رایت نمیتونن از این ابزار برای هدف دیگهای استفاده کنن.
- صاحبان کپی رایتی که به طور مکرر برچسبهای زمانی نادرست رو انتخاب میکنن، ممکنه دسترسیشون به این ابزار لغو بشه یا همکاریشون با یوتیوب خاتمه پیدا کنه. اگه فکر میکنید برچسبهای زمانی ادعا شده در ویدیوتون نادرسته، میتونید با تیم پشتیبانی تولیدکنندگان محتوای یوتیوب تماس بگیرید.
بخش دوم: راه حلها و اقدامات پس از دریافت اخطار یا ادعا
خب، حالا که با انواع مشکلات کپی رایت آشنا شدیم، وقتشه ببینیم وقتی این اتفاقات میفته، چه گزینههایی روی میز داریم. فرقی نمیکنه اخطار کپی رایت گرفته باشید یا ادعای کانتنت آی دی، همیشه راههایی برای مدیریت و حل کردن وضعیت وجود داره.
مدیریت و حل و فصل ادعای کانتنت آی دی
اگه ویدیوی شما یه ادعای کانتنت آی دی دریافت کرده، معمولا جای نگرانی زیادی نیست چون همونطور که گفتیم، این یه اخطار جدی یا استرایک برای کانالتون محسوب نمیشه. بسته به شرایط، شما چند گزینه برای پاسخ به یه ادعای کانتنت آی دی دارید:
- همینطور رهاش کنید (Leave it as is):
- اگه فکر میکنید ادعا معتبره و مشکلی باهاش ندارید (مثلا اینکه از ویدیوتون کسب درآمد بشه یا ردیابی بشه)، میتونید هیچ کاری نکنید و ادعا رو روی ویدیوتون باقی بذارید. شما میتونید بعدا هم نظرتون رو عوض کنید. خیلی از صاحبان کپی رایت اجازه میدن محتواشون در ویدیوهای دیگران استفاده بشه به شرطی که تبلیغات روی اون ویدیوها پخش بشه.
- محتوای ادعا شده رو حذف کنید (Remove the claimed content):
- اگه فکر میکنید ادعا معتبره ولی نمیخواید روی ویدیوتون باشه، میتونید محتوای ادعا شده رو بدون نیاز به آپلود یه ویدیوی جدید حذف کنید. اگه این کار با موفقیت انجام بشه، هر کدوم از گزینههای زیر به طور خودکار ادعا رو حذف میکنن:
- پاک کردن آهنگ (Erase song): اگه صدای ویدیوی شما ادعا شده، ممکنه بتونید صدای ادعا شده رو بیصدا کنید. شما میتونید انتخاب کنید که فقط اون آهنگ بیصدا بشه یا کل صدای ویدیو.
- بریدن بخش ادعا شده (Trim out segment): شما میتونید بخش ادعا شده رو از ویدیوتون ویرایش و حذف کنید.
- جایگزین کردن آهنگ (Replace song): اگه صدای ویدیوی شما ادعا شده، ممکنه بتونید آهنگتون رو با یه آهنگ دیگه از کتابخانه صوتی یوتیوب (YouTube Audio Library) جایگزین کنید.
- اگه فکر میکنید ادعا معتبره ولی نمیخواید روی ویدیوتون باشه، میتونید محتوای ادعا شده رو بدون نیاز به آپلود یه ویدیوی جدید حذف کنید. اگه این کار با موفقیت انجام بشه، هر کدوم از گزینههای زیر به طور خودکار ادعا رو حذف میکنن:
- درآمد رو به اشتراک بذارید (Share revenue):
- اگه شما عضو برنامه کسب درآمد یوتیوب هستید و موسیقی موجود در ویدیوی شما ادعا شده، ممکنه بتونید درآمد حاصل از اون رو با ناشر موسیقی به اشتراک بذارید.
- به ادعا اعتراض کنید (Dispute the claim):
- این گزینه خیلی مهمه. اگه فکر میکنید ادعا نامعتبره و شما مطمئنید که تمام حقوق لازم برای استفاده از محتوای ادعا شده رو دارید، میتونید به ادعا اعتراض کنید. دلایل معتبر برای اعتراض میتونه شامل این موارد باشه:
- شما تمام حقوق لازم برای محتوای ویدیوتون رو دارید.
- استفاده شما از محتوا تحت پوشش استثنای کپی رایت مثل استفاده منصفانه (Fair Use) قرار میگیره.
- شما معتقدید که ویدیوی شما به اشتباه شناسایی شده یا خطایی رخ داده.
- نکته: یادتون باشه که اعتبار دادن به صاحب کپی رایت، داشتن یه کپی از ویدیو یا آهنگ، یا کسب درآمد نکردن از ویدیو، دلایل معتبری برای اعتراض نیستن.
- اگه بدون دلیل معتبر به یه ادعا اعتراض کنید، صاحب کپی رایت ممکنه درخواست حذف ویدیوی شما رو بده. اگه یوتیوب یه درخواست حذف معتبر برای ویدیوی شما دریافت کنه، حسابتون یه اخطار کپی رایت میگیره.
- این گزینه خیلی مهمه. اگه فکر میکنید ادعا نامعتبره و شما مطمئنید که تمام حقوق لازم برای استفاده از محتوای ادعا شده رو دارید، میتونید به ادعا اعتراض کنید. دلایل معتبر برای اعتراض میتونه شامل این موارد باشه:
فرایند اعتراض به ادعای کانتنت آی دی چطوریه؟
وقتی شما به یه ادعای کانتنت آی دی اعتراض میکنید، شخصی که ویدیوی شما رو ادعا کرده (شاکی) از این موضوع مطلع میشه. شاکی ۳۰ روز فرصت داره که به اعتراض شما پاسخ بده.
در این مدت، شاکی میتونه یکی از این کارها رو انجام بده:
- ادعا رو پس بگیره (Release the claim): اگه شاکی با اعتراض شما موافق باشه، میتونه ادعاش رو پس بگیره. اگه شما قبلا از ویدیو کسب درآمد میکردید، تنظیمات کسب درآمد شما به طور خودکار برمیگرده.
- ادعا رو دوباره تایید کنه (Reinstate the claim): اگه شاکی معتقد باشه که ادعاش همچنان معتبره، میتونه اون رو دوباره تایید کنه. این یعنی اعتراض شما رد شده و ادعا روی ویدیوی شما باقی میمونه. در این صورت، شما ممکنه واجد شرایط تجدیدنظر (Appeal) در این تصمیم باشید.
- درخواست حذف بده (Submit a takedown request): اگه شاکی معتقد باشه ادعاش معتبره، میتونه یه درخواست حذف کپی رایت ثبت کنه. اگه این درخواست معتبر باشه، ویدیوی شما از یوتیوب حذف میشه و کانالتون یه اخطار کپی رایت میگیره.
- بذاره ادعا منقضی بشه (Let the claim expire): اگه شاکی در مدت ۳۰ روز جوابی نده، ادعای روی ویدیوی شما منقضی میشه و از روی ویدیوتون برداشته میشه.
تجدیدنظر در مورد ادعای کانتنت آی دی (Appealing a Content ID Claim)
اگه شما به یه ادعای کانتنت آی دی اعتراض کردید اما ادعا دوباره تایید شد، ممکنه واجد شرایط تجدیدنظر در این تصمیم باشید. وقتی شما درخواست تجدیدنظر میدید، شاکی ۷ روز فرصت داره تا پاسخ بده.
در طول این ۷ روز، شاکی میتونه:
- ادعا رو پس بگیره.
- درخواست حذف بده: این درخواست میتونه به دو صورت باشه:
- درخواست حذف استاندارد: اگه معتبر باشه، ویدیوی شما فورا حذف میشه و شما اخطار کپی رایت میگیرید.
- درخواست حذف زمانبندی شده: اگه معتبر باشه، شما ۷ روز فرصت دارید تا درخواست تجدیدنظرتون رو پس بگیرید. اگه این کار رو نکنید، بعد از ۷ روز ویدیوتون حذف میشه و اخطار کپی رایت میگیرید.
- بذاره ادعا منقضی بشه: اگه شاکی در ۷ روز جوابی نده، ادعا منقضی میشه.
گزینه «ارتقا به تجدیدنظر» (Escalate to Appeal)
اگه یه ادعای کانتنت آی دی ویدیوی شما رو مسدود کرده باشه، شما ممکنه بتونید مرحله اولیه اعتراض رو رد کنید و فرایند رو مستقیما با تجدیدنظر شروع کنید. این گزینه به شما این امکان رو میده که سریعتر به نتیجه برسید چون شاکی به جای ۳۰ روز، فقط ۷ روز برای پاسخ فرصت داره. این برای ادعاهای مسدودکننده که مطمئنید نامعتبر هستن، میتونه مفید باشه تا ویدیوتون هرچه سریعتر قابل مشاهده بشه.
اما یادتون باشه اگه شاکی تجدیدنظر شما رو رد کنه، میتونه درخواست حذف بده و این ممکنه منجر به اخطار کپی رایت بشه.
کسب درآمد در طول اختلافات کانتنت آی دی
یه سوال مهم اینه که وقتی یه ویدیو درگیر اختلاف کانتنت آی دی هست، تکلیف پولش چی میشه؟
اگه هم شما (به عنوان تولیدکننده محتوا) و هم شاکی (صاحب کانتنت آی دی) هر دو بخواید از ویدیو کسب درآمد کنید، ویدیو میتونه در طول دوره اختلاف پول دربیاره.
- اگه شما ظرف ۵ روز از تاریخ اصلی ادعا، به اون اعتراض کنید، هر درآمدی که ویدیو کسب کرده از روز اولی که ادعا ثبت شده، نگه داشته میشه.
- اگه شما بعد از ۵ روز اعتراض کنید، یوتیوب شروع به نگه داشتن درآمد از تاریخی که اعتراض ثبت شده میکنه.
در طول فرایند اختلاف، این درآمد به طور جداگانه نگه داشته میشه و وقتی اختلاف حل شد، یوتیوب اون رو به طرفی که حق باهاش بوده پرداخت میکنه. اگه حق با شما باشه، کل پول به شما میرسه و اگه حق با شاکی باشه، کل پول به اون میرسه.
نکته مهم در مورد آمار یوتیوب: اگه روی ویدیوی شما یه ادعای فعال کانتنت آی دی وجود داشته باشه و شما بهش اعتراض یا تجدیدنظر کنید، دادههای درآمد اون ویدیو در یوتیوب آنالیتیکس نشون داده نمیشه. اگه ادعا پس گرفته بشه، دادههای درآمد برای دوره اختلاف بعدا به آنالیتیکس اضافه میشه.
مدیریت و حل و فصل اخطار کپی رایت (Copyright Strike)
همونطور که گفتیم، اخطار کپی رایت خیلی جدیتر از ادعای کانتنت آی دیه. اگه ویدیوی شما به دلیل درخواست حذف کپی رایت حذف شده و شما یه اخطار دریافت کردید، سه راه اصلی برای حل کردنش دارید:
- صبر کنید تا ۹۰ روز بگذره: این سادهترین راهه. اخطارها بعد از ۹۰ روز به طور خودکار از روی کانالتون پاک میشن، به شرطی که در این مدت اخطار دیگهای نگیرید. اگه این اولین اخطارتون هست، باید «مدرسه کپی رایت» رو هم بگذرونید.
- از شاکی بخواید شکایتش رو پس بگیره (Request a Retraction):
- شما میتونید مستقیما با شخصی که درخواست حذف داده (شاکی) تماس بگیرید و ازش بخواید که شکایتش رو پس بگیره. بعضی از تولیدکنندههای محتوا راههای تماس با خودشون رو در کانالشون قرار میدن.
- چطور یه شاکی میتونه شکایتش رو پس بگیره؟ شاکی به دو روش میتونه این کار رو انجام بده:
- از طریق یوتیوب استودیو: در بخش Copyright و تب Removal Requests، میتونه درخواست حذفش رو پیدا کنه و گزینه «RETRACT REMOVAL» رو بزنه.
- از طریق ایمیل: شاکی باید یه ایمیل از همون آدرس ایمیلی که باهاش درخواست حذف رو ثبت کرده، به
copyright@youtube.com
بفرسته. این ایمیل باید شامل لینک ویدیو و یه بیانیه واضح مبنی بر پس گرفتن ادعای نقض کپی رایت باشه. مثلا: «من بدین وسیله ادعای نقض کپی رایت خود را پس میگیرم.»
- پس گرفتن شکایت، اخطار کپی رایت رو از روی کانال شما پاک میکنه (مگر اینکه محتوای دیگهای باعث اخطار شده باشه) و ویدیوی شما رو برمیگردونه (مگر اینکه خودتون حذفش کرده باشید).
- اعلان متقابل ثبت کنید (Submit a Counter Notification):
- اگه شما معتقدید که محتوای شما به دلیل اشتباه یا شناسایی نادرست حذف شده، میتونید یه اعلان متقابل ثبت کنید. این یک درخواست قانونی از یوتیوب برای برگردوندن محتواست.
- این شامل موارد استثنای کپی رایت مثل استفاده منصفانه (Fair Use) یا معامله منصفانه (Fair Dealing) هم میشه.
- هشدار: هرگز اطلاعات نادرست ارسال نکنید. سوءاستفاده از این فرایند، مثل ارسال اسناد جعلی، ممکنه منجر به بسته شدن حسابتون یا عواقب قانونی دیگه بشه.
چطور یه اعلان متقابل ثبت کنیم؟
قبل از ثبت، این موارد رو در نظر بگیرید:
- مالکیت: آیا این محتوا کار اورجینال خودتونه و شما تمام حقوقش رو دارید؟
- مدرک: اگه از کار دارای کپی رایت کس دیگهای استفاده کردید، آیا مدرکی دال بر داشتن مجوز یا اجازه برای استفاده از اون محتوا دارید؟
- استثنای کپی رایت: آیا استفاده شما تحت پوشش استفاده منصفانه یا استثنای مشابه دیگهای قرار میگیره؟
- مالکیت عمومی (Public Domain): آیا این محتوا در مالکیت عمومیه؟
اگه هیچکدوم از این موارد در مورد محتوای شما صدق نمیکنه، بهتره همون ۹۰ روز صبر کنید یا سعی کنید با شاکی برای پس گرفتن شکایت تماس بگیرید.
مراحل ثبت اعلان متقابل در یوتیوب استودیو:
- در یوتیوب استودیو، به ویدیوی حذف شده برید. (از فیلتر Copyright در صفحه Content استفاده کنید).
- روی SEE DETAILS و بعد در بخش Content used، روی Take action و سپس Submit counter notification کلیک کنید.
- شرایط اعلان متقابل رو بخونید و تیکها رو برای تایید بزنید و ادامه بدید.
- اطلاعات تماستون رو وارد کنید. حتما آدرس فیزیکی کامل و نام و نام خانوادگی کاملتون رو وارد کنید (نه اسم شرکت یا کانال).
- دلیلتون رو وارد کنید. به طور واضح و مختصر توضیح بدید که چرا معتقدید حذف محتوای شما به دلیل اشتباه یا شناسایی نادرست بوده.
- بیانیهها رو مرور کنید و تیکها رو برای موافقت بزنید.
- نام کامل قانونیتون رو به عنوان امضا وارد کنید و ادامه بدید.
- (اختیاری) اگه ویدیوهای دیگهای هم از همون درخواست حذف شدن و فکر میکنید اونها هم به اشتباه حذف شدن، میتونید اونها رو هم انتخاب کنید و همه رو در یک اعلان متقابل قرار بدید.
- روی SUBMIT کلیک کنید.
بعد از ثبت اعلان متقابل چه اتفاقی میفته؟
- اگه اعلان متقابل شما تمام شرایط لازم رو داشته باشه، برای شاکی فرستاده میشه.
- شاکی طبق قانون، ۱۰ روز کاری آمریکا فرصت داره تا به اعلان متقابل شما پاسخ بده.
- اونها باید با ارائه مدرکی دال بر اقدام قانونی (مثل ثبت شکایت در دادگاه یا در هیئت ادعاهای کپی رایت آمریکا) پاسخ بدن تا جلوی برگردوندن محتوای شما به یوتیوب رو بگیرن.
- اگه شاکی در این مدت ۱۰ روزه این کار رو نکنه، محتوای شما به یوتیوب برمیگرده (مگر اینکه حذفش کرده باشید) و اخطار کپی رایت مرتبط از روی کانالتون پاک میشه.
چطور وضعیت اعلان متقابلم رو بررسی کنم؟
در همون صفحه «جزئیات کپی رایت ویدیو» در یوتیوب استودیو، میتونید وضعیت اعلان متقابلی که ثبت کردید رو ببینید.
آیا میتونم اعلان متقابلم رو لغو کنم؟
بله، تا زمانی که شاکی هنوز به اعلان متقابل شما پاسخ نداده، میتونید اون رو لغو کنید. برای این کار، مستقیما به ایمیل تاییدی که از یوتیوب دریافت کردید پاسخ بدید و بگید که میخواید اعلان متقابلتون رو پس بگیرید.
بخش سوم: قوانین فراتر از کپی رایت – دستورالعملهای انجمن
دنیای قوانین یوتیوب فقط به کپی رایت ختم نمیشه. یه بخش خیلی مهم دیگه هم وجود داره به نام دستورالعملهای انجمن (Community Guidelines) که قوانین رفتاری در یوتیوب رو مشخص میکنه. این قوانین هم میتونن باعث بشن شما اخطار بگیرید و کانالتون با مشکل روبرو بشه.
اصول اولیه اخطار دستورالعملهای انجمن
دستورالعملهای انجمن چیست؟
اینها قوانین راهنمایی برای نحوه رفتار در یوتیوب هستن. این سیاستها برای همه انواع محتوا در پلتفرم اعمال میشن، از جمله محتوای لیست نشده (unlisted) و خصوصی (private)، کامنتها، لینکها، پستها و تصاویر بندانگشتی (thumbnail). این لیست کامل نیست. اگه محتوای شما این دستورالعملها رو نقض کنه، کانالتون ممکنه اخطار بگیره.
نکته: یوتیوب ممکنه محتوا رو به دلایلی غیر از نقض دستورالعملهای انجمن هم حذف کنه. مثلا، یه شکایت حریم خصوصی از طرف شخص اول یا یه حکم دادگاه. در این موارد، کانال شما اخطار نمیگیره.
وقتی اخطار میگیرید چه اتفاقی میفته؟
وقتی شما یه اخطار میگیرید، از طریق ایمیل بهتون اطلاع داده میشه. شما میتونید انتخاب کنید که از طریق نوتیفیکیشنهای موبایل و کامپیوتر و در تنظیمات کانالتون هم مطلع بشید. یوتیوب همچنین به شما میگه:
- چه محتوایی حذف شده.
- کدوم سیاستها رو نقض کرده (مثلا آزار و اذیت یا خشونت).
- چطور روی کانالتون تاثیر میذاره.
- در مرحله بعد چه کاری میتونید انجام بدید.
اگه محتوای شما دستورالعملهای انجمن رو نقض کنه، اینطوری روی کانالتون تاثیر میذاره:
۱. هشدار (Warning)
یوتیوب میدونه که ممکنه اشتباه پیش بیاد و شما قصد نقض سیاستها رو نداشته باشید. برای همین، اولین تخلف معمولا فقط یه هشدار به همراه داره. برای اینکه این هشدار بعد از ۹۰ روز منقضی بشه، شما میتونید در یک دوره آموزشی اختیاری سیاستها (optional policy training) شرکت کنید. اما اگه محتوای شما در اون بازه ۹۰ روزه دوباره همون سیاست رو نقض کنه، ممکنه هشدار منقضی نشه و کانالتون یه اخطار (strike) بگیره.
بعضی وقتا، یه مورد سوءاستفاده شدید، بدون هشدار منجر به بسته شدن کانال میشه. اگه فکر میکنید یوتیوب اشتباه کرده، میتونید درخواست تجدیدنظر بدید.
دورههای آموزشی اختیاری سیاستها
این دورهها، تجربههای آموزشی کوتاه درون محصول هستن که بر اساس سیاست خاصی از دستورالعملهای انجمن که شما نقض کردید، طراحی شدن. اگه شما یه هشدار دستورالعملهای انجمن دریافت کنید، میتونید از حساب استودیوی خودتون به این دوره آموزشی دسترسی پیدا کنید. اگه دوره آموزشی اختیاری رو کامل کنید، هشدار شما بعد از ۹۰ روز منقضی میشه. این دوره ۹۰ روزه از زمانی که آموزش کامل میشه شروع میشه، نه از زمانی که هشدار صادر شده. اگه بعد از کامل کردن آموزش، سیاست دیگهای رو نقض کنید، یه هشدار دیگه میگیرید.
۲. اولین اخطار (First Strike)
اگه یوتیوب تشخیص بده که محتوای شما برای بار دوم سیاستها رو رعایت نکرده، شما یه اخطار میگیرید. این اخطار به این معنیه که شما برای ۱ هفته اجازه انجام کارهای زیر رو نخواهید داشت:
- آپلود ویدیو یا پخش زنده.
- شروع یه پخش زنده زمانبندی شده.
- زمانبندی یه ویدیو برای عمومی شدن.
- ایجاد یه پریمیر (Premiere).
- اضافه کردن تریلر به پریمیر یا پخش زنده آینده.
- ایجاد تصاویر بندانگشتی سفارشی یا پست.
- ایجاد، ویرایش یا اضافه کردن همکار به پلیلیستها.
- اضافه یا حذف کردن پلیلیستها از صفحه تماشا با استفاده از دکمه «ذخیره».
محتوای عمومی زمانبندی شده شما در طول دوره جریمه به حالت «خصوصی» درمیاد. شما باید بعد از تموم شدن دوره توقف، اون رو دوباره زمانبندی کنید. بعد از دوره ۱ هفتهای، امتیازات کامل به طور خودکار برگردونده میشن، اما اخطار برای ۹۰ روز روی کانال شما باقی میمونه.
۳. دومین اخطار (Second Strike)
اگه در همون دوره ۹۰ روزه اخطار اولتون، یه اخطار دوم بگیرید، شما برای ۲ هفته اجازه پست کردن محتوا رو نخواهید داشت. اگه مشکل دیگهای پیش نیاد، بعد از دوره ۲ هفتهای، امتیازات کامل به طور خودکار برگردونده میشن. هر اخطار تا ۹۰ روز از زمانی که صادر شده، منقضی نمیشه.
۴. سومین اخطار (Third Strike)
گرفتن ۳ اخطار در یک دوره ۹۰ روزه ممکنه منجر به حذف دائمی کانال شما از یوتیوب بشه. هر اخطار تا ۹۰ روز از زمانی که صادر شده، منقضی نمیشه.
نکته مهم: پاک کردن محتواتون یه اخطار رو حذف نمیکنه. یوتیوب ممکنه برای محتوای حذف شده هم اخطار دستورالعملهای انجمن صادر کنه.
وقتی اخطار دستورالعملهای انجمن میگیرید چه کاری باید انجام بدید؟
یوتیوب میخواد به شما کمک کنه که در پلتفرم باقی بمونید، پس این کارها رو به خاطر بسپارید:
- در مورد دستورالعملهای انجمن یوتیوب یاد بگیرید تا مطمئن بشید محتواتون با سیاستها مطابقت داره.
- اگه کانالتون اخطار گرفته و فکر میکنید یوتیوب اشتباه کرده، بهشون اطلاع بدید. شما میتونید به این تصمیم اعتراض (appeal) کنید.
یوتیوب همچنین این حق رو برای خودش محفوظ میدونه که به صلاحدید خودش، توانایی یه تولیدکننده محتوا برای ایجاد محتوا رو محدود کنه. ممکنه کانال شما خاموش بشه یا از استفاده از هر ویژگی یوتیوب محدود بشه. اگه این اتفاق بیفته، شما از استفاده، ایجاد یا به دست آوردن کانال دیگهای برای دور زدن این محدودیتها منع میشید. این ممنوعیت تا زمانی که محدودیت روی کانال یوتیوب شما فعال باشه، اعمال میشه. نقض این محدودیت، طبق شرایط خدمات یوتیوب، دور زدن محسوب میشه و ممکنه منجر به بسته شدن تمام کانالهای یوتیوب موجود شما، هر کانال جدیدی که ایجاد میکنید یا به دست میارید، و کانالهایی که به طور مکرر یا برجسته در اونها حضور دارید، بشه.
بخش چهارم: مباحث پیشرفته و ابزارهای مدیریتی
تا اینجا با اصول اولیه اخطارها و ادعاها آشنا شدیم. اما دنیای قوانین یوتیوب جنبههای دیگهای هم داره که دونستن اونها، هم برای تولیدکنندههای محتوا و هم برای صاحبان کپی رایت، میتونه مفید باشه.
استفاده منصفانه (Fair Use): یک استثنای مهم
استفاده منصفانه یه دکترین حقوقیه که میگه شما میتونید تحت شرایط خاصی از محتوای دارای کپی رایت بدون اجازه صاحبش استفاده کنید. این یکی از مهمترین استثناهای کپی رایته، اما درک اون خیلی مهمه چون پیچیدگیهای زیادی داره.
فقط دادگاه میتونه تصمیم بگیره
در ایالات متحده، فقط یه دادگاه میتونه تصمیم بگیره که چه چیزی استفاده منصفانه محسوب میشه. دادگاهها برای تصمیمگیری در مورد استفاده منصفانه به صورت موردی، به چهار فاکتور تکیه میکنن:
- هدف و ماهیت استفاده (The purpose and character of the use): دادگاهها معمولا روی این تمرکز میکنن که آیا استفاده از محتوای دارای کپی رایت «تحولآفرین» (transformative) هست یا نه. این یعنی آیا استفاده شما یه بیان یا معنای جدیدی به محتوای اصلی اضافه میکنه، یا فقط از محتوای اصلی کپی میکنه. استفادههای تجاری احتمال کمتری داره که استفاده منصفانه در نظر گرفته بشن، اما همچنان ممکنه بشه یه ویدیویی که حاوی محتوای استفاده منصفانه هست رو کسب درآمد کرد.
- ماهیت اثر دارای کپی رایت (The nature of the copyrighted work): استفاده از محتوای آثاری که عمدتا واقعی و مبتنی بر حقیقت هستن (مثل اخبار)، احتمال بیشتری داره که استفاده منصفانه باشه تا استفاده از آثار کاملا تخیلی (مثل فیلم سینمایی).
- مقدار و اهمیت بخش استفاده شده نسبت به کل اثر (The amount and substantiality of the portion used): قرض گرفتن بخشهای کوچکی از یه اثر اصلی، احتمال بیشتری داره که استفاده منصفانه در نظر گرفته بشه تا قرض گرفتن بخشهای بزرگ. اما اگه چیزی که قرض گرفته شده، «قلب» اون اثر در نظر گرفته بشه، بعضی وقتا حتی یه نمونهبرداری کوچیک هم میتونه علیه استفاده منصفانه عمل کنه.
- تاثیر استفاده بر بازار بالقوه یا ارزش اثر دارای کپی رایت (The effect of the use upon the potential market): استفادههایی که به توانایی صاحب کپی رایت برای سود بردن از اثر اصلیش آسیب میرسونن، احتمال کمتری داره که استفاده منصفانه باشن. دادگاهها بعضی وقتا در این فاکتور برای موارد مربوط به نقیضه (parody) استثنا قائل شدن.
طرح محافظت از استفاده منصفانه یوتیوب
در موارد نادری، یوتیوب از تولیدکنندههای محتوا خواسته تا به طرحی بپیوندن که از بعضی نمونههای «استفاده منصفانه» در یوتیوب در برابر درخواستهای حذف کپی رایت محافظت میکنه. از طریق این طرح، یوتیوب تولیدکنندههایی که ویدیوهای استفاده منصفانهشون مورد درخواست حذف قرار گرفته رو تا سقف ۱ میلیون دلار برای هزینههای قانونی، در صورتی که حذف منجر به شکایت نقض کپی رایت بشه، حمایت مالی میکنه.
هدف این طرح اینه که مطمئن بشه این تولیدکنندهها فرصتی برای محافظت از کارشون دارن و همچنین دنیای خلاقیت رو با آموزش در مورد اهمیت و محدودیتهای استفاده منصفانه بهبود ببخشه. به دلیل تفاوت در قوانین حاکم بر چنین استفادههایی در کشورها/مناطق مختلف، یوتیوب فقط میتونه این طرح رو به تولیدکنندههایی که در ایالات متحده زندگی میکنن و موافقن که ویدیوهاشون فقط در ایالات متحده در دسترس باشه، ارائه بده.
کریتیو کامنز (Creative Commons): راهی برای به اشتراکگذاری
مجوزهای کریتیو کامنز یه راه استاندارد به تولیدکنندههای محتوا میدن تا به کس دیگهای اجازه استفاده از کارشون رو بدن. یوتیوب به تولیدکنندهها اجازه میده تا ویدیوهاشون رو با مجوز کریتیو کامنز CC BY علامتگذاری کنن.
اگه شما ویدیوتون رو با مجوز CC BY علامتگذاری کنید، شما همچنان کپی رایت خودتون رو حفظ میکنید. اما بقیه تولیدکنندهها حق استفاده مجدد و ویرایش کار شما رو، با توجه به شرایط این مجوز، به دست میارن.
چه محتوایی واجد شرایط مجوز کریتیو کامنزه؟
شما فقط در صورتی میتونید ویدیوی آپلود شده خودتون رو با مجوز کریتیو کامنز علامتگذاری کنید که تمام محتوای اون چیزی باشه که شما میتونید تحت مجوز CC BY ارائه بدید. بعضی از نمونههای چنین محتوای قابل مجوزی اینها هستن:
- محتوای اورجینالی که خودتون خلق کردید.
- ویدیوهای دیگهای که با مجوز CC BY علامتگذاری شدن.
- ویدیوهایی که در مالکیت عمومی (Public Domain) قرار دارن.
اگه روی ویدیوی شما یه ادعای کانتنت آی دی وجود داشته باشه، شما نمیتونید ویدیوتون رو با مجوز کریتیو کامنز علامتگذاری کنید.
ابزارهای مدیریت کپی رایت برای صاحبان حقوق
یوتیوب چندین ابزار داره که صاحبان کپی رایت میتونن برای محافظت و مدیریت محتوای دارای کپی رایتشون در یوتیوب از اونها استفاده کنن. این ابزارها برای انواع مختلف تولیدکنندهها، از آپلودکنندههای گاه به گاه گرفته تا شرکتهای رسانهای بزرگ، طراحی شدن.
این ابزارها عبارتند از:
- فرم وب درخواست حذف کپی رایت (Copyright takedown webform): این سریعترین و سادهترین راه برای ثبت درخواست حذفه و برای همه در دسترسه.
- ابزار تطابق کپی رایت (Copyright Match Tool): این ابزار به طور خودکار ویدیوهایی رو که کپی یا کپیهای بالقوه ویدیوهای دیگه در یوتیوب هستن، شناسایی میکنه. این ابزار ویدیوهایی رو پیدا میکنه که با ویدیوهایی که قبلا در یوتیوب آپلود شدن یا به دلیل درخواست حذف، حذف شدن، مطابقت دارن. وقتی مطابقتها پیدا شدن، شما میتونید اقداماتی مثل ارسال ایمیل به آپلودکننده، درخواست حذف محتوا، یا بایگانی کردن مطابقت رو انتخاب کنید. این ابزار برای هر کانالی که یه درخواست حذف معتبر ثبت کرده باشه، در دسترسه.
- ابزار تطابق کپی رایت سازمانی (Enterprise Copyright Match Tool): اگه شما اغلب نیاز به حذف محتوا دارید و قبلا درخواستهای حذف معتبر زیادی ثبت کردید، ممکنه واجد شرایط این ابزار باشید. این ابزار شناسایی خودکار رو با قابلیت جستجو برای محتوای ناقض و درخواست حذف برای چندین ویدیو به طور همزمان ترکیب میکنه.
- کانتنت آی دی (Content ID): این ابزار برای صاحبان کپی رایت با پیچیدهترین نیازهای مدیریت کپی رایت، مثل شرکتهای ضبط موسیقی یا استودیوهای فیلمسازی، در دسترسه. برای واجد شرایط بودن برای کانتنت آی دی، صاحبان کپی رایت باید حقوق انحصاری یه مجموعه قابل توجهی از محتوای اورجینال رو که به طور مکرر در یوتیوب آپلود میشه، داشته باشن.
جلوگیری از آپلود مجدد ویدیوهای حذف شده
وقتی شما از طریق فرم وب درخواست حذف میدید، میتونید گزینهای رو انتخاب کنید تا از آپلود مجدد کپیهای ویدیوهایی که گزارش میدید، جلوگیری بشه. انتخاب این گزینه به این معنیه که یوتیوب سعی میکنه به طور خودکار جلوی آپلود مجدد کپیهای همون محتوایی که شما درخواست حذفش رو دادید، در آینده بگیره. البته درخواست حذف شما باید کامل و معتبر شناخته بشه تا این اتفاق بیفته.
نکات ایمنی برای حفظ امنیت کانال شما
فراتر از قوانین محتوایی، حفظ امنیت فنی کانال شما هم خیلی مهمه. هکرها همیشه در کمین هستن و شما باید برای محافظت از زحماتتون هوشیار باشید.
از درخواستهای مشکوک دوری کنید
بدافزار (Malware) و فیشینگ (Phishing) دو نوع رایج از درخواستهای مشکوک هستن.
- بدافزار: نوعی نرمافزاره که میتونه به حساب شما دسترسی پیدا کنه، فعالیت شما رو جاسوسی کنه، فایلهاتون رو پاک کنه و تغییراتی در دسترسی آنلاین شما ایجاد کنه.
- فیشینگ: زمانیه که یه هکر خودش رو به جای یه شخص قابل اعتماد جا میزنه تا اطلاعات شخصی شما، مثل رمز عبور، رو بگیره.
نکته کلیدی: یوتیوب هیچوقت از شما رمز عبور، آدرس ایمیل یا سایر اطلاعات حسابتون رو نمیپرسه. ایمیلهای قانونی از طرف یوتیوب فقط از آدرسهای ایمیلی که به @youtube.com یا @google.com ختم میشن، میان.
چه کارهایی باید انجام بدید:
- دانلودها رو برای بدافزار اسکن کنید. توصیه میشه با روشن کردن «مرور ایمن پیشرفته» (Enhanced Safe Browsing)، دانلودها رو برای بدافزار اسکن کنید.
- در برابر فیشینگ از خودتون محافظت کنید. توصیه میشه «تایید دو مرحلهای» (۲-Step Verification) رو روشن کنید و برای قویترین محافظت در برابر فیشینگ، از یه «کلید عبور» (Passkey) به عنوان روش تایید دوم استفاده کنید.
- به پیامهای مشکوک پاسخ ندید. این میتونه شامل ایمیلها، پیامکها، وبسایتها یا تماسهای تلفنی مشکوک باشه که مثلا پیشنهاد سکههای رمزنگاری رایگان، کمک بازاریابی که نیاز به دسترسی به کانال داره، یا رمز عبور برای باز کردن فایلهای رمزگذاری شده میدن.
- لینکها یا فایلهای نامعتبر رو باز نکنید.
مجوزهای کانال رو بررسی و بهروزرسانی کنید
اگه شما یه تولیدکننده محتوای یوتیوب هستید، میتونید از مجوزهای کانال (Channel Permissions) استفاده کنید تا به کس دیگهای بدون اینکه به حساب گوگل شما دسترسی بدید، به کانال یوتیوبتون دسترسی بدید. نقشهای مختلفی وجود داره که میتونید به کس دیگهای اختصاص بدید:
نقش | دسترسیها |
---|---|
مدیر (Manager) | میتونه دیگران رو اضافه یا حذف کنه و جزئیات کانال رو ویرایش کنه. |
ویرایشگر (Editor) | میتونه تمام جزئیات کانال رو ویرایش کنه. |
ویرایشگر (محدود) | همون دسترسیهای ویرایشگر رو داره، اما نمیتونه اطلاعات درآمد رو ببینه. |
بیننده (Viewer) | میتونه تمام جزئیات کانال رو ببینه، اما نمیتونه ویرایش کنه. |
بیننده (محدود) | میتونه تمام جزئیات کانال رو ببینه، اما نمیتونه اطلاعات درآمد رو ببینه. |
همیشه مجوزهای کانالتون رو چک کنید و اگه کسی از تیم شما جدا شد یا افراد ناشناسی رو در مدیریت کانالتون دیدید، حتما دسترسی اونها رو حذف کنید.
بخش پنجم: سوالات متداول و عیبیابی مشکلات رایج
در این بخش پایانی، به بعضی از سوالات پرتکرار و مشکلات رایجی که ممکنه برای تولیدکنندههای محتوا پیش بیاد، پاسخ میدیم.
عیبیابی دلایل حذف ویدیو
اگه کنار یکی از ویدیوهای آپلود شدهتون پیام «Video removed» (ویدیو حذف شد) رو دیدید، یعنی اون ویدیو سیاستهای یوتیوب رو نقض کرده و از پلتفرم برداشته شده. دلایل مختلفی میتونه داشته باشه:
- محتوای نامناسب (Inappropriate content): یعنی ویدیو «دستورالعملهای انجمن» رو نقض کرده. شما میتونید برای حل این مشکل، اطلاعات بیشتر رو در داشبورد استودیو ببینید و اگه فکر میکنید اشتباهی رخ داده، درخواست تجدیدنظر بدید.
- نقض شرایط خدمات (Terms of Service violation): ویدیو ممکنه به دلیل نقض شرایط استفاده یا نقض کپی رایت رد شده باشه.
- حاوی محتوای دارای کپی رایت (Includes copyrighted content): این پیامها معمولا مربوط به ادعاهای کانتنت آی دی هستن. پیامهایی مثل «شامل محتوای دارای کپی رایت»، «به دلیل محتوای دارای کپی رایت بیصدا شد»، «در سراسر جهان مسدود شد» یا «در بعضی کشورها یا مناطق مسدود شد». شما میتونید روی جزئیات کلیک کنید تا ببینید چه محتوایی و توسط چه کسی ادعا شده.
- ویدیو حذف شد (Video taken down): این پیام جدیترین حالت و مربوط به اخطار کپی رایت هست. یعنی صاحب کپی رایت یه درخواست قانونی کامل برای حذف ویدیوی شما فرستاده و شما یه اخطار کپی رایت دریافت کردید. پاک کردن یه ویدیو با اخطار، اخطار شما رو حل نمیکنه.
- مشکل علامت تجاری (Trademark issue): یعنی ویدیو سیاست علامت تجاری یوتیوب رو نقض کرده.
سوالات متداول در مورد درخواستهای حذف کپی رایت
- آیا میتونم درخواست حذف کل یه کانال یا پلیلیست رو بدم؟
نه، نمیتونید. شما باید هر ویدیوی ناقض رو با URL ویدیوی اون مشخص کنید. - چرا باید هر بار که یه درخواست حذف جدید میدم، تمام اطلاعاتم رو دوباره بدم؟
طبق قانون کپی رایت، یوتیوب برای هر ادعای نقض کپی رایت، به یه درخواست حذف جداگانه نیاز داره. - من به یوتیوب در مورد یه ویدیوی ناقض کپی رایتم گفتم و حذف شد. چرا ایمیلی دریافت کردم که میگه ممکنه به سایت برگردونده بشه؟
احتمالا یوتیوب یه اعلان متقابل از طرف آپلودکننده در پاسخ به درخواست حذف شما دریافت کرده. ویدیو برگردونده میشه مگر اینکه شما ثابت کنید که علیه اون تولیدکننده محتوا اقدام قانونی در دادگاه انجام دادید تا جلوی فعالیت ناقض ادعایی رو بگیرید. اگه یوتیوب در عرض ۱۰ روز اون اعلان رو از شما دریافت نکنه، ممکنه محتوا رو به یوتیوب برگردونه. - چطور میتونم کپی ویدیوم رو از پلتفرم دیگهای حذف کنم؟
اگه ویدیوی یوتیوب خودتون رو در پلتفرم دیگهای بدون اجازهتون پیدا کردید، باید فرایند اون پلتفرم رو برای درخواست حذف ویدیو دنبال کنید. یوتیوب نمیتونه این درخواست رو برای شما انجام بده. اکثر سایتها از قانون کپی رایت هزاره دیجیتال (DMCA) پیروی میکنن و با دریافت یه درخواست معتبر، محتوا رو حذف میکنن. اونها باید اطلاعات تماس نماینده DMCA خودشون رو در وبسایتشون و در دفتر کپی رایت آمریکا لیست کرده باشن. ایمیلهای تماس برای برخی پلتفرمهای معروف به این شرح است: - Dailymotion:
notifications@dailymotion.com
- Instagram:
ip@instagram.com
- Facebook:
ip@fb.com
- TikTok:
copyright@tiktok.com
- X (Twitter سابق): از طریق فرم وبسایتشان
- Vimeo:
dmca@vimeo.com
منابع
- Copyright strike basics – YouTube Help
- Community Guidelines strike basics on YouTube – YouTube Help
- Learn about copyright removal requests – YouTube Help
- Troubleshoot video takedowns – YouTube Help
- Learn about Content ID claims – Computer – YouTube Help
- Submit a copyright counter notification – YouTube Help
- Retract a copyright removal request – YouTube Help
- Submit a copyright counter notification – YouTube Help
- Safety tips and resources for YouTube creators – YouTube Help
- Learn about copyright removal requests – YouTube Help
- What is a copyright claim? – YouTube Help
- Learn about copyright removal requests – YouTube Help
- Learn about Content ID claims – Computer – YouTube Help
- Dispute a Content ID claim – Computer – YouTube Help
- Appeal a Content ID claim – Computer – YouTube Help
- Monetization during Content ID disputes – YouTube Help
- What is copyright? – YouTube Help
- Frequently asked questions about copyright – YouTube Help
- Creative Commons – YouTube Help
- Fair use on YouTube – YouTube Help
- Frequently asked questions about fair use – YouTube Help
- Music in this video – YouTube Help
- What is a copyright claim? – YouTube Help
- Learn about copyright removal requests – YouTube Help
- Copyright strike basics – YouTube Help
- Learn about Content ID claims – Computer – YouTube Help
- Dispute a Content ID claim – Computer – YouTube Help
- Appeal a Content ID claim – Computer – YouTube Help
- Monetization during Content ID disputes – YouTube Help
- Submit a copyright removal request – YouTube Help
- Prevent reuploads of removed videos – YouTube Help
- Retract a copyright removal request – YouTube Help
- Requirements for copyright infringement notifications: Videos – YouTube Help
- Requirements for copyright removal requests: Non-video content – YouTube Help
- Requirements for copyright counter notifications – YouTube Help
- Submit a copyright counter notification – YouTube Help
- Respond to a counter notification – YouTube Help
- Changes to account standing – YouTube Help
- Copyright issues with live streams – YouTube Help
- https://support.google.com/youtube/answer/2902117?hl=en&ref_topic=9282614
- Add an audio track to your video – YouTube Help
- Learn about scheduled copyright takedown removal requests – YouTube Help
- Contact information in copyright removal requests – YouTube Help
- Videos removed or blocked due to YouTube’s contractual obligations – YouTube Help
- Overview of copyright management tools – YouTube Help
- Use the Copyright Match Tool – YouTube Help
- How Content ID works – YouTube Help
- Qualify for Content ID – YouTube Help
- Enterprise Copyright Match Tool – YouTube Help
- License your content & rights to YouTube – YouTube Help
- Learn about the Copyright Match Tool – YouTube Help
- https://support.google.com/youtube/answer/15912865?hl=en&ref_topic=9282364
دیدگاهتان را بنویسید