یه اتفاق مهم تو دنیای ارزهای دیجیتال آمریکا افتاده و مجلس نمایندگان این کشور اولین قانون مهم و سراسری خودش رو در این زمینه تصویب کرده. این قانون که اسمش هست «قانون هدایت و ایجاد نوآوری ملی برای استیبل کوینهای آمریکا» یا به اختصار «جینیوس» (GENIUS)، روز پنجشنبه با رای قاطع نمایندگان تصویب شد و حالا برای امضای نهایی روی میز دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، قرار گرفته. این اتفاق یه نقطه عطف بزرگ برای صنعت کریپتو به حساب میاد، صنعتی که سالها برای داشتن قوانین مشخص لابی کرده بود و میلیونها دلار تو انتخابات سال گذشته خرج کرد تا از نامزدهایی مثل دونالد ترامپ حمایت کنه.
این لایحه بعد از اینکه ماه ژوئن تو سنا هم تایید شده بود، حالا با رای مجلس نمایندگان، مسیرش رو تا کاخ سفید طی کرده و انتظار میره ترامپ اون رو در روز جمعه به قانون تبدیل کنه. این اتفاق بخشی از یه حرکت بزرگتر تو واشنگتن به حساب میاد که بهش میگن «هفته کریپتو». تو این هفته، علاوه بر قانون جینیوس، دو تا لایحه دیگه هم در مورد ارزهای دیجیتال به جریان افتادن که همگی مورد حمایت ترامپ هستن.
قانون جینیوس دقیقا در مورد چیه؟
این قانون یه چارچوب مشخص برای شرکتهایی که «استیبل کوین» منتشر میکنن، تعیین میکنه. استیبل کوینها یه نوع خاص از ارز دیجیتال هستن که ارزششون به یه دارایی باثبات مثل دلار آمریکا گره خورده و معمولا همیشه معادل یک دلار هستن. طرفداران این کوینها میگن که اینها یه راه سریعتر و ارزونتر برای پرداختها هستن.
بر اساس قانون جینیوس، شرکتهایی که استیبل کوین منتشر میکنن باید چند تا قانون مهم رو رعایت کنن:
- به ازای هر کوینی که منتشر میکنن، معادلش رو به صورت داراییهای کمریسک مثل پول نقد یا اوراق قرضه دولتی، پشتوانه نگه دارن. این یعنی یه پشتوانه یک به یک.
- به یه نهاد نظارتی ایالتی یا فدرال گزارش بدن و حساب و کتابشون شفاف باشه.
- کنترلهای ضد پولشویی داشته باشن تا از سوءاستفادههای مالی و مجرمانه جلوگیری بشه.
مدل کسب و کار شرکتهای استیبل کوین نسبتا ساده است. مشتریها دلار آمریکا رو به این شرکتها میدن و در ازاش استیبل کوین میگیرن. بعد میتونن از این کوینها برای پرداخت یا خرید و فروش ارزهای دیجیتال دیگه استفاده کنن. شرکت صادرکننده هم بخشی از این دلارهای دریافتی رو به صورت نقد نگه میداره و بقیه رو روی داراییهای سودآور مثل اوراق قرضه دولتی سرمایهگذاری میکنه و سودش رو برای خودش برمیداره. ایده اصلی اینه که هر وقت کسی خواست کوینش رو به دلار تبدیل کنه، شرکت باید بتونه از ذخایرش اون یک دلار رو بهش برگردونه و اینجوری ارزش کوین ثابت میمونه.
واکنشها و نظرات مختلف درباره این قانون
تصویب این قانون با واکنشهای خیلی متفاوتی روبرو شده. از یه طرف، صنعت کریپتو و طرفدارانش به شدت از این اتفاق استقبال کردن و اون رو یه قدم تاریخی میدونن. اونها معتقدن این قانون باعث میشه از دارندگان استیبل کوین در برابر کلاهبرداری و مدیریت بیپروا بهتر محافظت بشه و جلوی سوءاستفاده مجرمان از این بازار گرفته بشه.
دیوید ساکس، که به عنوان «تزار هوش مصنوعی و کریپتو» کاخ سفید کار میکنه، تو یه پست در شبکههای اجتماعی نوشت: «بردهای بزرگ برای کریپتو در مجلس». دانته دیسپارته، مدیر ارشد استراتژی شرکت «سرکل اینترنت گروپ» که صادرکننده یکی از بزرگترین استیبل کوینها یعنی USDC هست، گفت: «دورانی که میتونستی یه کوین فقط به اسم استیبل داشته باشی و راحت وارد بازار آمریکا بشی، تموم شده». سامر مرسینگر، مدیرعامل «انجمن بلاکچین»، این اتفاق رو یه «لحظه تعیینکننده» برای داراییهای دیجیتال تو آمریکا توصیف کرد و گفت این قانون قوانین اجرایی و مشخصی برای استیبل کوینها فراهم میکنه. اندرو فورسون، رئیس شرکت «دیفای تکنولوژیز» هم این قانون رو «شروع یه دوره جدید برای داراییهای دیجیتال» دونست که باعث میشه اعتماد و شفافیت به این بخش بیاد.
خیلیها معتقدن این شفافیت قانونی باعث میشه شرکتهای بزرگ و سنتی مثل بانکها و فینتکها هم وارد این بازار بشن. کریستین کاتالینی، بنیانگذار آزمایشگاه کریپواکونومیکس امآیتی و یکی از سازندگان پروژه قبلی استیبل کوین متا (فیسبوک سابق) به اسم دیم، پیشبینی میکنه که «رقابت شدیدی» در راه خواهد بود و صادرکنندههای خیلی بیشتری وارد بازار میشن.
یه استدلال دیگه طرفداران اینه که استیبل کوینها میتونن جایگاه دلار آمریکا رو به عنوان ارز ذخیره جهانی تقویت کنن. کریستوفر پرکینز، رئیس شرکت سرمایهگذاری کریپتویی «کوینفاند»، میگه: «نمیشد نوآوری بهتری از این برای دلار روی تخته سفید طراحی کرد». منطقشون اینه که با افزایش تقاضا برای استیبل کوینهای دلاری در کشورهای در حال توسعه با اقتصادهای بیثبات، تقاضا برای دلار هم بیشتر میشه. همچنین با سرمایهگذاری شرکتهای صادرکننده روی اوراق قرضه دولتی آمریکا، تقاضا برای این اوراق هم بالا میره و این به دولت آمریکا اجازه میده ارزونتر پول قرض کنه. اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، در ماه ژوئن گفته بود که با وجود قانون جینیوس، اقتصاد استیبل کوین به راحتی میتونه از ۱۹۵ میلیارد دلار فعلی به بیش از ۲ تریلیون دلار برسه.
اما در طرف مقابل، منتقدان زیادی هم وجود دارن. اونها میگن قانون جینیوس یه امتیاز خیلی سبک و کماثر به صنعتی هست که صدها میلیون دلار خرج کرده تا روی نتیجه انتخابات کنگره در سال ۲۰۲۴ تاثیر بذاره. سناتور دموکرات، ریچارد بلومنتال، بعد از تصویب این لایحه در سنا گفته بود: «قوانین جدید برای ایجاد محافظ و حفاظ برای کریپتو لازمه، اما این یکی بیاثر یا حتی بدتره».
مخالفان ادعا میکنن این قانون به اندازه کافی برای بستن راههای فرار قانونی، جلوگیری از کلاهبرداری توسط صادرکنندگان استیبل کوین، یا حل تعارض منافع احتمالی ناشی از فعالیتهای خانواده ترامپ در حوزه کریپتو، قوی نیست. یه نگرانی بزرگ اینه که زیاد شدن استیبل کوینها میتونه سیستم مالی رو بیثبات کنه، مخصوصا اگه نهادهای نظارتی نتونن به درستی روی اونها نظارت کنن. برای مثال، اگه یه شرکت بزرگ صادرکننده استیبل کوین به خاطر مدیریت غلط ذخایرش ورشکست بشه، ارزش کوینش سقوط میکنه و این میتونه باعث هجوم مردم برای نقد کردن بقیه استیبل کوینها بشه. در این صورت، شرکتها مجبور میشن به سرعت داراییهای ذخیرهشون مثل اوراق قرضه دولتی رو بفروشن که این کار میتونه باعث سقوط ارزش این اوراق بشه و در نهایت شاید مالیاتدهندهها مجبور بشن هزینه نجات این شرکتها رو پرداخت کنن.
جیکوب سیلورمن، یکی از نویسندگان کتاب «پول راحت: ارز دیجیتال، کاپیتالیسم کازینویی و عصر طلایی کلاهبرداری»، میگه: «من خیلی نگران قدمهایی هستم که اساسا پول صادر شده توسط بخش خصوصی رو بیشتر در سیستم مالی ادغام میکنه. در نهایت، این قانون همین کار رو میکنه».
حواشی مربوط به ترامپ و خانوادهاش
یکی از جدیترین انتقادها به قانون جینیوس، نبود هیچ بندی برای جلوگیری از سود بردن ترامپ و خانوادهاش از استیبل کوینهای خودشون هست. این موضوع وقتی داغ شد که در ماه می، شرکت «ورلد لیبرتی فایننشال» که به خانواده ترامپ وابسته است، اعلام کرد که استیبل کوینش به اسم USD1 قراره توسط شرکت سرمایهگذاری MGX که توسط امارات متحده عربی تامین مالی میشه، برای یه سرمایهگذاری ۲ میلیارد دلاری در صرافی بایننس استفاده بشه. این معامله میتونه دهها میلیون دلار سود برای شرکت وابسته به ترامپ داشته باشه. منتقدان این معامله رو «فروش سیاست خارجی» توصیف کردن و نگرانن که با تصویب این قانون، راه برای چنین فعالیتهایی هموارتر بشه.
جیکوب سیلورمن در این باره میگه: «سیاستمداران با تصویب قانون جینیوس، دارن فساد رئیس جمهور ترامپ رو تایید میکنن. ما میخوایم از مصرفکنندهها محافظت کنیم، اما من فکر نمیکنم تا وقتی که وضعیت فساد کریپتویی ترامپ و حزب جمهوریخواه حل نشده، کریپتو باید در آمریکا بیشتر از این مشروعیت پیدا کنه». کاخ سفید به درخواستها برای اظهار نظر در این مورد جوابی نداده.
چرا حتی بعضی مخالفان هم رای مثبت دادن؟
نکته جالب اینه که روز پنجشنبه وقتی زمان رایگیری رسید، حتی نمایندههایی که قبلا به دخالتهای کریپتویی ترامپ اعتراض کرده بودن هم پشت قانون جینیوس ایستادن. یکی از این افراد، نماینده دموکرات سَم لیکاردو بود. اون در ماه فوریه لایحهای رو برای جلوگیری از سود بردن مقامات منتخب از کوینهای کریپتویی خودشون ارائه کرده بود، اما به این قانون رای مثبت داد.
لیکاردو دلیل این کارش رو اینطور توضیح داد: «چه کنگره این طرح رو تایید بکنه یا نه، واضحه که طرح میمکوین و حالا استیبل کوین ترامپ بدون توجه به نگرانیهای مردم به کارش ادامه میده». اون اضافه کرد: «حتی اگه ما دقیقا متنی رو که من میخواستم برای ممنوعیت ترامپ در این لایحه میذاشتیم، ما وزارت دادگستریای نداریم که بخواد این رئیس جمهور یا هر کس دیگهای دور و برش رو به خاطر نقض این قانون تحت پیگرد قرار بده». وزارت دادگستری هم به درخواست برای اظهار نظر در این باره پاسخی نداده.
از نظر لیکاردو، با اینکه قانون جینیوس شاید بینقص نباشه، اما نیاز فوری به کنترل بازار «غرب وحشی» استیبل کوینها، یه مصالحه حسابشده رو ایجاب میکرد. اون گفت: «اگه ما هیچی تصویب نکنیم، همچنان در مورد اینکه کی میتونه نظارت کنه و چطوری، عدم قطعیت بزرگی خواهیم داشت. من این رو اینطوری میبینم که نباید عالی رو دشمن خوب بدونیم».
دو قانون دیگر در «هفته کریپتو»
همونطور که گفته شد، قانون جینیوس یکی از سه لایحه کریپتویی بود که در واشنگتن در حال پیشرفت بود. دو لایحه دیگه هم از مجلس نمایندگان عبور کردن و حالا به سنا میرن، جایی که جمهوریخواهان اکثریت شکنندهای دارن.
یکی از این لایحهها، «قانون شفافیت بازار داراییهای دیجیتال ۲۰۲۵» (CLARITY Act) هست. این قانون صلاحیت نظارتی بر داراییهای دیجیتال رو بین «کمیسیون معاملات آتی کالا» (CFTC) و «کمیسیون بورس و اوراق بهادار» (SEC) تقسیم میکنه. این قانون سه نوع دارایی دیجیتال رو تعریف میکنه: اوراق بهادار، کالاها و استیبل کوینها، و وظایف نظارتی هر نهاد رو مشخص میکنه.
لایحه دوم، «قانون ضد ارز دیجیتال بانک مرکزی» (Anti-CBDC Act) هست که به فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) اجازه نمیده ارز دیجیتال خودش رو صادر کنه. منتقدان ارز دیجیتال بانک مرکزی میگن این کار میتونه نظارت و کنترل مالی دولت بر شهروندان رو خیلی زیاد کنه.
روند تصویب این لایحهها هم بدون دردسر نبود. روز چهارشنبه، ۱۳ نماینده جمهوریخواه محافظهکار مثل آنا پائولینا لونا، اسکات پری، چیپ روی و مارجری تیلور گرین، جلوی رایگیری روی این بسته قانونی رو گرفتن و رایگیری برای یک رکورد نه ساعته متوقف شد. اونها در نهایت وقتی راضی شدن که لایحه ضد ارز دیجیتال بانک مرکزی به لایحه بودجه دفاعی (NDAA) که یه لایحه واجبالتصویب هست، ضمیمه شد.
واکنش بازار و چشمانداز آینده
خبر تصویب این قوانین روی بازار هم تاثیر گذاشت. سهام شرکتهای مرتبط با کریپتو عمدتا رشد کردن. اگرچه بیتکوین، بزرگترین ارز دیجیتال، با یه کاهش ۰.۵۴ درصدی به قیمت ۱۱۹,۲۹۸.۸۷ دلار رسید، اما همچنان نزدیک به رکورد تاریخی خودش که همین هفته ثبت کرده بود، معامله میشد. قیمت بیتکوین در این هفته از ۱۲۰,۰۰۰ دلار (معادل ۸۹,۰۰۰ پوند) هم عبور کرد. اتریوم هم ۱.۴۲ درصد رشد کرد و به ۳,۴۲۹.۴۷ دلار رسید.
تحلیلگران بازار نظرات مختلفی دارن. جیک دالرهاید، مدیرعامل «لانگبو اَسِت منیجمنت»، گفت: «دولت ترامپ گفته بود که قهرمان صنعت کریپتو خواهد بود و این یک قدم بزرگ در این مسیره. من انتظار دارم بیتکوین از اینجا به بعد رکوردهای جدیدی بزنه». اما بیل استرازولو از «بل کرو تریدینگ» هشدار داد که با اینکه قانونگذاری خوبه چون اعتماد عمومی رو بیشتر میکنه، اما مردم باید بدونن که کریپتو یه همبستگی خیلی بالا (حدود ۹۰ درصد) با بازار سهام S&P 500 داره و یه ابزار برای محافظت در برابر رکود بازار نیست.
با این حال، همه به اندازه طرفداران کریپتو خوشبین نیستن. تری هینز از شرکت تحلیلی «پنجیا پالیسی» در واشنگتن معتقده که این موفقیتها برای کریپتو موقتیه. اون نوشت: «این پایان بردهای کریپتو برای مدتی طولانیه – و تنها بردش هم همینه». به نظر اون، وقتی راحتترین بخش کار یعنی استیبل کوینها، حدود ۴ تا ۵ سال طول میکشه تا قانونگذاری بشه و به سختی از رسواییهای صنعت جون سالم به در میبره، چیز زیادی برای جشن گرفتن وجود نداره. اون انتظار نداره دو لایحه دیگه که مهمتر هستن، در سنا پیشرفت بیشتری کنن.
در نهایت، تصویب قانون جینیوس بدون شک یک لحظه تاریخی برای صنعت کریپتو در آمریکاست. این اولین باره که یک چارچوب قانونی فدرال برای بخشی از این بازار نوظهور ایجاد میشه. اما بحثها و اختلافات نظر عمیق در مورد کافی بودن این قانون، خطرات بالقوهاش برای سیستم مالی، و سوالات اخلاقی پیرامونش همچنان ادامه خواهد داشت.
منابع
- Congress Passes GENIUS Act in Major Win for US Crypto Industry | WIRED
- US passes Genius Act, first major national crypto legislation
- Instant View: US House sends “Genius Act” stablecoin bill to Trump to sign | Reuters
- Congress passes 1st major crypto legislation in the U.S. : NPR
- US House sends crypto ‘GENIUS Act’ to Trump, in win for industry advocates | Crypto News | Al Jazeera
- House Passes GENIUS Act After ‘Crypto Week’ Delays: Here’s What To Know
- House Passes ‘Crypto Week’ Bills, Sending GENIUS Act to Trump’s Desk
- Statement on Passage of the GENIUS Act by the House …
- Crypto Industry Reaches Milestone With Passage of First …
دیدگاهتان را بنویسید