فضا روز به روز شلوغتر میشه. این یک واقعیت انکارنشدنیه. زمانی که به آسمون نگاه میکردیم، فقط ستارهها و سیارهها رو میدیدیم، اما امروز هزاران ماهواره فعال و میلیونها قطعه زباله فضایی در مدارهای مختلف دور زمین در حال چرخش هستن. این شلوغی، یک چالش بزرگ برای امنیت پروازهای فضایی و پایداری بلندمدت محیط فضا ایجاد کرده. تصور کن دو ماهواره با سرعت چند هزار کیلومتر بر ساعت به هم برخورد کنن. نتیجهاش میتونه هزاران قطعه زباله جدید باشه که مثل گلولههای سرگردان، بقیه ماهوارهها رو تهدید میکنن. این موضوع فقط یک فرضیه نیست؛ در فوریه ۲۰۲۴، یک ماهواره جاسوسی روسی و یک ماهواره علمی ناسا از فاصله خیلی کمی، حدود ۳۳ فوت یا به اندازه طول یک اتوبوس مدرسه، از کنار هم رد شدن. این اتفاق یک زنگ خطر جدی بود و نشون داد که نیاز به یک سیستم مدیریت و هماهنگی ترافیک فضایی چقدر فوری و حیاتیه.
در پاسخ به همین نیاز، دولت ایالات متحده آمریکا پروژهای به نام «سیستم هماهنگی ترافیک برای فضا» یا به اختصار TraCSS (که «تِرَکس» تلفظ میشه) رو کلید زده. این سیستم که توسط «دفتر تجارت فضایی» (OSC) زیر نظر «سازمان ملی اقیانوسی و جوی» (NOAA) در حال توسعه است، قراره یک سیستم فناوری اطلاعات مدرن و مبتنی بر ابر باشه که دادهها و خدمات اولیه آگاهی از وضعیت فضایی (SSA) رو به اپراتورهای ماهوارهای غیرنظامی و خصوصی ارائه بده. هدف اصلی اینه که با ارائه هشدارهای به موقع درباره برخوردهای احتمالی، به حفظ امنیت پروازهای فضایی، پایداری محیط فضا و هماهنگیهای بینالمللی کمک کنه. یکی از نکات مهم اینه که این خدمات قراره بدون دریافت هزینه مستقیم از کاربران ارائه بشه.
این مقاله قراره به صورت کامل و با جزئیات، به تمام جنبههای پروژه TraCSS بپردازه؛ از تاریخچه و دلایل شکلگیری اون گرفته تا ساختار فنی، فازهای اجرایی، بازیگران اصلی، چالشها و آیندهای که در انتظارشه.
داستان از کجا شروع شد؟ دستورالعمل سیاستی و انتقال مسئولیت
ایده شکلگیری یک سیستم هماهنگی ترافیک فضایی غیرنظامی، یک شبه به وجود نیومد. ریشههای این پروژه به ژوئن ۲۰۱۸ و دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ برمیگرده. در اون زمان، «دستورالعمل شماره ۳ سیاست فضایی» (Space Policy Directive-3 یا SPD-3) صادر شد. این دستورالعمل یک تغییر بزرگ رو رقم زد: مسئولیت ارائه خدمات مدیریت ترافیک فضایی به اپراتورهای غیرنظامی و تجاری، که برای دههها بر عهده وزارت دفاع (DoD) بود، باید به یک آژانس غیرنظامی منتقل میشد.
دلیل این تصمیمگیری استراتژیک این بود که پنتاگون (وزارت دفاع) بتونه منابع و تمرکز خودش رو به جای ارائه خدمات عمومی، روی مأموریتهای اصلی امنیت ملی و چیزی که بهش «آگاهی از حوزه فضا» (Space Domain Awareness یا SDA) میگن، بذاره. آگاهی از حوزه فضا فراتر از صرفا دونستن اینه که چه اجرامی در مدار هستن؛ بلکه به این میپردازه که این اجرام دارن چیکار میکنن و آیا تهدیدی برای منافع ملی محسوب میشن یا نه. جان هیل، که وظایف معاون وزیر دفاع در سیاست فضایی رو انجام میده، در این باره گفته که انتقال این مسئولیتها به یک آژانس غیرنظامی مثل وزارت بازرگانی، باعث بهبود پشتیبانی از کاربران غیرنظامی میشه و به وزارت دفاع اجازه میده تا روی مأموریتهای اصلی دفاعی خودش تمرکز کنه.
اما اینکه کدوم آژانس غیرنظامی باید این مسئولیت رو به عهده بگیره، خودش یک بحث طولانی بود. کنگره در ابتدا تردیدهایی داشت و گزینههای مختلفی مثل ناسا، اداره هوانوردی فدرال (FAA) و حتی باقی موندن این وظیفه در وزارت دفاع مطرح بود. این چالشها باعث شد که فرآیند کمی طولانی بشه. در نهایت، در سال ۲۰۲۰، آکادمی ملی مدیریت دولتی، به درخواست کنگره، یک گزارش تهیه کرد و در اون نتیجه گرفت که بهترین مکان برای میزبانی این سیستم، «دفتر تجارت فضایی» (OSC) در داخل وزارت بازرگانیه.
با این حال، قانع کردن کنگره و تعیین نهاد مسئول، تازه اول راه بود. چالش بعدی، تأمین بودجه بود. به گفته ریچ دالبلو، مدیر سابق دفتر تجارت فضایی، این دفتر اولین بودجه خودش برای شروع واقعی برنامه TraCSS رو تا سال مالی ۲۰۲۳ دریافت نکرد. این تأخیر در تأمین بودجه، یکی از دلایلی بود که اجرای پروژه رو چند سالی به عقب انداخت.
در طول این سالها، حتی ادبیات و اصطلاحات هم تغییر کرد. در ابتدا از عبارت «مدیریت ترافیک فضایی» (Space Traffic Management یا STM) استفاده میشد، اما به تدریج عبارت «هماهنگی ترافیک فضایی» (Space Traffic Coordination یا STC) جایگزین اون شد. این تغییر ظریف اما مهم، به این دلیل بود که برخلاف ترافیک هوایی که توسط یک مرجع مرکزی «مدیریت» و کنترل میشه، ترافیک فضایی رو نمیشه به این شکل کنترل کرد. در فضا، اپراتورهای مختلفی از کشورهای گوناگون حضور دارن و تنها کاری که میشه انجام داد، «هماهنگی» بین اونها برای جلوگیری از حوادثه.
رویکرد توسعه: استارتاپی در دل دولت
وقتی دفتر تجارت فضایی بالاخره بودجه لازم رو دریافت کرد، یک رویکرد جالب برای توسعه TraCSS در پیش گرفت. اونها به جای روشهای سنتی و کند دولتی، از یک مدل توسعه نرمافزار چابک (Agile) استفاده کردن که خیلی شبیه به روش کار استارتاپهای سیلیکون ولیه. هدف اصلی، ساختن یک «محصول حداقلی قابل ارائه» (Minimum Viable Product یا MVP) بود. این یعنی به جای اینکه سالها صبر کنن تا یک سیستم کامل و بینقص بسازن، تصمیم گرفتن یک نسخه اولیه با قابلیتهای اصلی رو سریع آماده کنن، اون رو در اختیار کاربران قرار بدن و بعد به صورت مداوم و بر اساس بازخوردها، سیستم رو بهبود بدن و قابلیتهای جدید بهش اضافه کنن.
ما به این درک رسیدیم که این یک فرآینده. این سیستمیه که هیچوقت کار ساختش تموم نمیشه.
ریچ دالبلو
این رویکرد «خزیدن، راه رفتن، دویدن» (crawl, walk, run) به OSC اجازه داد تا با سرعت بیشتری حرکت کنه و اولین نسخه از سیستم رو در سپتامبر ۲۰۲۴ راهاندازی کنه.
این پروژه یکی از اولین پروژهها در وزارت بازرگانی بود که از چنین تکنیک توسعهای استفاده میکرد. این رویکرد به تیم اجازه میده که به صورت فصلی، آپدیتهای جدیدی مثل نسخه ۱.۱، ۱.۲ و غیره رو منتشر کنه که شامل رفع اشکالات، اضافه کردن قابلیتهای جدید و منابع جدید دادههای SSA میشه.
بازیگران اصلی و معماری سیستم: چه کسانی TraCSS را میسازند؟
ساختن یک سیستم به این پیچیدگی، کار یک سازمان به تنهایی نیست. TraCSS حاصل همکاری چندین شرکت و نهاد دولتیه که هر کدوم گوشهای از کار رو به عهده گرفتن.
- دفتر تجارت فضایی (OSC) و سازمان ملی اقیانوسی و جوی (NOAA): این دو نهاد، رهبران اصلی پروژه هستن. OSC که بخشی از NOAA و وزارت بازرگانیه، مسئولیت اصلی هماهنگی و توسعه TraCSS رو بر عهده داره. افرادی مثل ریچ دالبلو (مدیر سابق)، سندی مگنس (مهندس ارشد)، کریستین جوزف (مشاور سیاستگذاری) و جنیس استارزیک (مدیر موقت) نقشهای کلیدی در پیشبرد این پروژه داشتن. ریک اسپینراد، مدیر NOAA، هم تاکید کرده که این سازمان دههها تجربه در راهاندازی سیستمهای عملیاتی ایمنی عمومی داره و از این تجربه برای توسعه TraCSS استفاده میکنه.
- شرکت پارسونز (Parsons Corporation): یکپارچهساز سیستم
در مارس ۲۰۲۴، NOAA یک قرارداد مهم به ارزش ۱۵.۵ میلیون دلار با شرکت پارسونز امضا کرد تا این شرکت نقش «یکپارچهساز سیستم» (System Integrator) رو برای TraCSS ایفا کنه. این قرارداد یک ساله است و امکان تمدید برای یک سال دیگه رو هم داره که در این صورت ارزش کل اون به ۲۶.۸۸ میلیون دلار میرسه.
وظیفه پارسونز خیلی گسترده است. این شرکت مسئول توسعه ستون فقرات نرمافزاری پلتفرم عملیاتی TraCSS هست. این شامل دو بخش اصلی میشه:
علاوه بر این، پارسونز وظیفه داره که نرمافزارهای ساخته شده توسط شرکتهای تجاری دیگه رو به صورت کامپوننتهای مجزا در TraCSS ادغام کنه. مدیریت خدمات ابری، حفاظت سایبری و مدیریت کلی سیستم برای عملیاتهای TraCSS هم از دیگر وظایف این شرکته. کری اسمیت، مدیرعامل پارسونز، اعلام کرده که این شرکت از تخصص خودش در بخش امنیت ملی و تجربه عملیاتیش در حوزه آگاهی از دامنه فضا برای حمایت از OSC در این مأموریت مهم استفاده میکنه.- TraCSS-OASIS: این بخش، مخزن دادههای SSA سیستم هست؛ یعنی جایی که تمام اطلاعات مربوط به اجرام فضایی ذخیره و مدیریت میشه.
- TraCSS-SKYLINE: این بخش، لایه کاربردی سیستمه که خدمات SSA رو ارائه میده.
- شرکت اسلینگشات ایرواسپیس (Slingshot Aerospace): طراح تجربه کاربری
یکی از بخشهای حیاتی هر سیستمی، رابط کاربری یا همون وبسایتیه که کاربران باهاش کار میکنن. در نوامبر ۲۰۲۴، NOAA قراردادی رو با شرکت اسلینگشات ایرواسپیس امضا کرد تا این شرکت «لایه نمایش» (Presentation Layer) یا همون وبسایت و تجربه کاربری TraCSS رو طراحی کنه.
اسلینگشات قراره وبسایت TraCSS.gov رو راهاندازی کنه. این شرکت از محصول تجاری خودش به نام «اسلینگشات بیکن» (Slingshot Beacon) به عنوان چارچوب اولیه برای این کار استفاده میکنه. بیکن یک پلتفرم هماهنگی و ارتباطی برای پروازهای فضاییه که به اپراتورهای ماهوارهای کمک میکنه تا دادهها رو تبادل و مانورها رو هماهنگ کنن. هدف اینه که تا اواخر سال ۲۰۲۵، وبسایت TraCSS.gov آماده ثبتنام کاربران عمومی باشه. ریچ دالبلو در این باره گفته که ابزارهای بصریسازی این شرکت کمک میکنه تا دادههای فنی TraCSS از طریق یک رابط کاربری مدرن و جذاب در دسترس قرار بگیره. - خدمات وب آمازون (AWS): زیرساخت ابری
TraCSS یک سیستم مبتنی بر ابره و برای میزبانی اون، به یک زیرساخت ابری امن و مقیاسپذیر نیاز بود. اولین خرید بزرگ OSC برای این پروژه، یک سفارش کار بود که در آگوست ۲۰۲۳ به AWS داده شد تا زیرساخت محاسبات ابری امن برای میزبانی TraCSS رو فراهم کنه. OSC همچنین در حال تحقیق بازاره تا یک پیمانکار اصلی برای آینده زیرساخت ابری و خدمات تأمین اون پیدا کنه و انتظار میره قرارداد مربوطه در سال ۲۰۲۵ بسته بشه. - وزارت دفاع (DoD) و فرماندهی فضایی ایالات متحده (USSPACECOM): این دو نهاد، شرکای کلیدی در فرآیند انتقال مسئولیت هستن. اونها دادههای اولیه رو از شبکه نظارت فضایی جهانی خودشون در اختیار TraCSS قرار میدن. در طول دوره گذار، سیستم نظامی Space-Track.org به کار خودش ادامه میده تا هیچ اختلالی در خدماترسانی به وجود نیاد. افرادی مثل ژنرال استفن وایتینگ (فرمانده USSPACECOM) و باربارا گلف (از فرماندهی سیستمهای فضایی) در هماهنگی این انتقال نقش دارن.
فازهای اجرایی TraCSS: از نسخه بتا تا عملیاتی شدن کامل
همونطور که گفته شد، TraCSS با رویکرد فازبندی شده و چابک توسعه پیدا میکنه. این یعنی سیستم به تدریج تکامل پیدا میکنه.
فاز ۱.۰: محصول حداقلی قابل ارائه (MVP) و تست بتا
در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴، اولین فاز TraCSS به صورت رسمی راهاندازی شد. این فاز در واقع یک تست بتا (آزمایشی) محسوب میشه. ویژگیهای اصلی این فاز عبارتند از:
- کاربران: این فاز فقط برای یک گروه کوچک و منتخب از ۹ اپراتور ماهوارهای در دسترسه. این گروه شامل شرکتها و سازمانهای متنوعی میشه: NOAA، ماکسار، تلهست، اینتلست، موسسه فناوری جورجیا، پلنت لبز، یوتلست وانوب، ایریدیوم و شرکت ایرواسپیس.
- قابلیتها: در این فاز، TraCSS پیامهای دادهای اتصال (Conjunction Data Messages یا CDM) تولید میکنه. CDMها هشدارهایی هستن که یک برخورد احتمالی بین دو جرم فضایی رو توصیف میکنن. این پیامها برای حدود ۱۰۰۰ ماهواره عملیاتی متعلق به کاربران بتا، شش بار در روز ارسال میشه. این تعداد ارسال، دو برابر فرکانسیه که وزارت دفاع قبلا ارائه میداد.
- نحوه توزیع: جالبه که نسخه اولیه TraCSS هنوز وبسایت اختصاصی خودش رو نداره. به همین دلیل، CDMهای تولید شده توسط TraCSS، از طریق وبسایت موجود Space-Track.org که توسط وزارت دفاع مدیریت میشه، در اختیار کاربران بتا قرار میگیره.
- ماهیت دادهها: ریچ دالبلو تاکید کرده که دادههای این فاز، آزمایشی هستن و اپراتورها نباید هنوز برای تصمیمگیریهای مربوط به ایمنی پرواز به اونها تکیه کنن. هدف اصلی این فاز، جمعآوری بازخورد از اپراتورها و ارزیابی کیفیت دادههاست تا در نسخههای بعدی بهبودهای لازم اعمال بشه.
ارتقاهای مداوم: گامهای کوچک به سمت تکامل
فلسفه توسعه چابک یعنی ارتقاهای منظم و سریع. OSC قصد داره به صورت فصلی، نسخههای جدیدی از TraCSS رو منتشر کنه. به عنوان مثال، در یک پست لینکدین اعلام شد که «افزایش برنامه ۱.۲» (Program Increment 1.2) برای کاربران بتا پیادهسازی شده. این نسخه دو قابلیت جدید و مهم رو معرفی کرده:
- غربالگری بر اساس تقاضا: اپراتورها میتونن اطلاعات مداری (ephemerides) عملیاتی خودشون رو به سیستم بدن و بر اساس تقاضا، تحلیل اتصال و برخورد دریافت کنن.
- قابلیت ارسال انبوه: این ویژگی برای اپراتورهای منظومههای بزرگ ماهوارهای مثل استارلینک خیلی کاربردیه و به اونها اجازه میده دادههای تعداد زیادی از ماهوارهها رو به صورت یکجا برای تحلیل به سیستم ارسال کنن.
جنیس استارزیک، مدیر موقت OSC، گفته که این نسخه یک نقطه عطف بزرگ برای برنامه TraCSS و پیشرفت در قابلیتهای آگاهی وضعیتی فضایی آمریکاست.
نقشه راه آینده: از فاز ۱.۴ تا انتقال کامل
برنامه اینه که تا پایان سپتامبر ۲۰۲۵، با رسیدن به فاز ۱.۴، سیستم بالاخره «لایه نمایش» یا همون وبسایت عمومی خودش یعنی TraCSS.gov رو داشته باشه. هدف نهایی اینه که تا پایان سال تقویمی ۲۰۲۵، تمام کاربران فعلی Space-Track.org به TraCSS.gov منتقل بشن.
این انتقال به صورت تدریجی انجام خواهد شد. اپراتورها از OSC خواسته بودن که «یک روزه کلید رو نزنن» و همه چیز رو یکدفعه تغییر ندن. بنابراین، هر دو سیستم برای مدتی به صورت موازی کار خواهند کرد. وقتی OSC و DoD به این نتیجه برسن که TraCSS به اندازه کافی پایدار و قابل اعتماد شده، اون وقت وزارت دفاع میتونه خدمات عمومی خودش رو از طریق Space-Track.org متوقف کنه. ژنرال استفن وایتینگ این فرآیند رو «عملیات دو مسیره» (dual-track operations) نامیده.
سیستم TraCSS از سه جزء اصلی تشکیل شده که قبلا به دو مورد اشاره شد:
- TraCSS-OASIS: مخزن دادهها.
- TraCSS-SKYLINE: خدمات کاربردی SSA.
- TraCSS-HORIZON: یک محیط برای مدلسازی، شبیهسازی، تحقیق و همچنین یک محیط توسعه و تست.
همکاریها: سوخت اصلی برای حرکت TraCSS
موفقیت TraCSS به شدت به همکاریهای گسترده با بخشهای دولتی، تجاری و بینالمللی وابسته است.
همکاری با وزارت دفاع (DoD):
این همکاری، سنگ بنای TraCSS محسوب میشه. در ابتدا، OSC دادههای خودش رو از DoD دریافت میکنه. چالشهای زیادی بر سر نحوه انتقال این دادهها، به خصوص به دلیل نگرانیهای امنیتی، وجود داشت. باربارا گلف از فرماندهی سیستمهای فضایی گفته که اونها روی مستندات خیلی دقیقی کار کردن و اولین توافقنامه که مربوط به «الزامات انتقال داده» بود، تا سطح میکرو جزئیات رو مشخص کرده و به امضای چندین ژنرال چهار ستاره رسیده. در ابتدا حتی دادهها به صورت دستی یا به اصطلاح «اسنیکرنت» (sneakernet) از یک کاتالوگ طبقهبندی شده DoD به کاتالوگ غیرطبقهبندی شده وزارت بازرگانی منتقل میشد، اما قرار شد به زودی یک خط لوله خودکار برای این کار ایجاد بشه.
استفاده از ظرفیتهای تجاری: پروژههای پیشگام (Pathfinder)
OSC به جای اینکه همه چیز رو خودش بسازه، به دنبال استفاده از نوآوریها و قابلیتهای شرکتهای تجاریه. برای این منظور، چند پروژه پیشگام یا «رهیاب» تعریف شده:
- رهیاب تلفیقی (Consolidated Pathfinder): این پروژه برای ارزیابی قابلیتها و هزینههای دادههای تجاری SSA طراحی شد. OSC از چند شرکت تجاری خواست تا دادهها و خدمات خودشون رو نمایش بدن. نتایج این پروژه، به گفته ریچ دالبلو، «خوب» بوده و جزئیات اون در کنگره بینالمللی فضانوردی در میلان ایتالیا ارائه میشه.
- رهیاب شکاف کولا (COLA Gap Pathfinder): «شکاف اجتناب از برخورد» یا COLA gap، به یک چالش مهم در SSA اشاره داره: دوره زمانی بلافاصله پس از پرتاب یک ماهواره که هنوز دادههای مداری دقیق و کاملی از اون در دسترس نیست. در این دوره، ماهوارههای تازه مستقر شده در یک نقطه کور عملیاتی قرار دارن. برای حل این مشکل، OSC یک پروژه رهیاب تعریف کرد و در ۱۱ ژوئن ۲۰۲۵، اعلام کرد که قراردادهایی به ارزش کل ۱۰.۱ میلیون دلار به گروهی از شرکتهای تجاری اعطا کرده تا با رویکردهای نوآورانه خودشون، این شکاف رو پر کنن و ایمنی رو در مراحل اولیه استقرار ماهوارهها افزایش بدن.
- فراخوان برای لایه نمایش: OSC یک فراخوان برای نمایش قابلیتهای تجاری موجود برای لایه نمایش TraCSS منتشر کرد تا ببینه شرکتها چه چیزی برای ارائه دارن.
همکاری با صنعت:
علاوه بر پروژههای رهیاب، OSC به دنبال همکاریهای نزدیکتر با صنعت فضاست.
- قرارداد همکاری تحقیق و توسعه با اسپیسایکس (CRADA): در ژانویه ۲۰۲۴، NOAA و اسپیسایکس یک قرارداد همکاری برای تحقیق و توسعه در زمینه نرمافزار خودکارسازی اجتناب از برخورد در منظومههای ماهوارهای امضا کردن.
- جلسات استماع: OSC چندین جلسه استماع با ذینفعان صنعت برگزار کرده تا نظرات اونها رو درباره موضوعاتی مثل توافقنامه کاربری، سیاست اشتراکگذاری داده و فرمتهای استاندارد داده (به خصوص CDMها) جمعآوری کنه.
- ایمیل نوآوری: OSC یک ایمیل جدید به نام «نوآوری TraCSS» ایجاد کرده تا شرکتها و افراد بتونن ایدههای نوآورانه، بیانیههای قابلیت و پیشنهادات خودشون رو برای تیم TraCSS ارسال کنن.
هماهنگی بینالمللی:
ما تنها قابلیت SSA در حال توسعه در جهان نیستیم. باید از وضعیتی جلوگیری کنیم که یک اپراتور ماهواره یک CDM از TraCSS و یک CDM دیگه از ژاپن یا EUSST (سیستم اروپایی) دریافت کنه که اطلاعات متناقضی داشته باشن. باید از ایجاد هرج و مرج برای اپراتور جلوگیری کنیم.
کریستین جوزف، مشاور OSC
به همین دلیل، OSC در تلاش برای هماهنگی با سایر بازیگران بینالمللیه. این شامل اتحادیه اروپا، ژاپن و حتی چینه. با توجه به اینکه چین دومین پرتابکننده بزرگ ماهواره در جهانه، هماهنگی با این کشور اجتنابناپذیره.
علاوه بر این، OSC در تدوین استانداردهای بینالمللی هم فعاله. این دفتر از طریق یک کمیته فنی در «سازمان بینالمللی استانداردسازی» (ISO) در حال کار روی یک استاندارد جدید برای هماهنگی ترافیک فضایی به نام ISO/CD3 9490 هست. این پیشنویس ۱۲۹ صفحهای، الزامات یک سیستم STC، رویههای جمعآوری و تبادل داده، شفافیت عملیاتی، توصیههای مانور و مسئولیتهای شرکتکنندگان رو تعریف میکنه.
چالشها، نگرانیها و آینده پیش رو
با وجود تمام پیشرفتها، مسیر TraCSS پر از چالش و دستاندازه.
- تهدیدات بودجهای و نیاز به مجوز قانونی:
یکی از بزرگترین تهدیدها، آینده بودجه این برنامه است. در یک گزارش از ژوئیه ۲۰۲۵، اشاره شده که دولت دوم ترامپ به دنبال لغو برنامه TraCSS در درخواست بودجه سال مالی ۲۰۲۶ هست و بودجه ۵۵ میلیون دلاری سالانه اون رو صفر کرده. استدلال دولت اینه که بخش خصوصی خودش توانایی و مدل تجاری لازم برای ارائه این خدمات رو داره.
این تصمیم با واکنش شدید صنعت فضا و کارشناسان مواجه شده. یک ائتلاف گسترده از هفت گروه تجاری که نماینده حدود ۴۵۰ شرکت فضایی هستن (شامل انجمن صنایع هوافضا، انجمن صنعت ماهواره و غیره) از کنگره خواستن تا این تصمیم رو لغو کنه. آدری شفر، از طرف ائتلاف تجاری SSA، گفته که این اقدام ریسکهای جدیدی برای عملیاتها و کسبوکارهای فضایی ایجاد میکنه. حتی شرکتهایی که رقیب بالقوه TraCSS محسوب میشن، از اون حمایت میکنن.
ریچ دالبلو، مدیر سابق OSC، استدلال دولت رو «یک شکاف بزرگ در منطق» دونسته و گفته که راهحل جایگزین تجاری هنوز وجود نداره. او اشاره کرده که شرکتهای تجاری مختلف در بخشهای متفاوتی از SSA تخصص دارن و یک راهحل یکپارچه ارائه نمیدن.
نیروی فضایی هم نگران این موضوعه. چارلز گالبرث، یک سرهنگ بازنشسته نیروی فضایی، گفته که اگر TraCSS لغو بشه، این مأموریت دوباره به عنوان یک «دستور بدون بودجه» به دوش نیروی فضایی میفته و منابع اونها رو از مأموریتهای اصلی نظامی منحرف میکنه.
علاوه بر بودجه، TraCSS هنوز مجوز قانونی رسمی از کنگره نداره. برای حل این مشکل، لایحهای به نام «قانون SAFE Orbit» در فوریه ۲۰۲۵ توسط گروهی از سناتورهای دو حزبی (به رهبری جان کورنین) دوباره به کنگره ارائه شد. این لایحه چند هدف مهم داره:
این لایحه قبلا در دسامبر ۲۰۲۴ در سنا تصویب شده بود، اما قبل از پایان دوره کنگره قبلی، در مجلس نمایندگان بررسی نشد.- به صورت رسمی ایجاد یک سیستم هماهنگی ترافیک فضایی در OSC رو در قانون ثبت میکنه.
- به دولت در قبال استفاده از خدمات این سیستم، مصونیت از شکایتهای حقوقی میده.
- جایگاه OSC رو از یک دفتر در داخل NOAA به یک «اداره» (Bureau) که مستقیما به وزیر بازرگانی گزارش میده، ارتقا میده.
- نگرانیهای امنیت سایبری:
انتقال دادههای حساس از وزارت دفاع به یک آژانس غیرنظامی، نگرانیهای جدی در زمینه امنیت سایبری ایجاد کرده. یک تحلیل در وبسایت spacesecurity.wse.jhu.edu به چند ریسک کلیدی اشاره کرده:
- رهگیری دادهها: کانالهای ارتباطی باید به شدت امن و رمزنگاری شده باشن.
- کنترل دسترسی: تعیین سطوح دسترسی برای کاربران مختلف (به خصوص غیرنظامی و خارجی) یک چالش بزرگه.
- یکپارچگی دادهها: هرگونه دستکاری یا خرابی در دادهها میتونه منجر به هشدارهای اشتباه و نتایج فاجعهبار بشه.
- افشای اطلاعات طبقهبندی شده: باید پروتکلهای محکمی برای پاکسازی دادههای طبقهبندی شده قبل از انتقال وجود داشته باشه.
- حملات سایبری: TraCSS به یک هدف جذاب برای حملات سایبری تبدیل خواهد شد.
- سرعت توسعه و انتقادها:
با اینکه OSC تلاش کرده با رویکرد چابک، سریع حرکت کنه، اما برخی در صنعت معتقدن که این سیستم باید خیلی زودتر آماده میشد. دن سپرلی، موسس شرکت لئولبز، گفته که مشکل ترافیک فضایی هر ۲۲ ماه دو برابر میشه و باید این سیستم هرچه سریعتر عملیاتی بشه. تام استروپ، رئیس انجمن صنعت ماهواره، هم گفته که همه در صنعت آرزو میکردن این سیستم پنج سال پیش آماده بود.
یک حسابرسی دولتی در ژوئیه ۲۰۲۴ هم به تأخیرها در اجرای برنامه اشاره کرده و خواستار یک جدول زمانی واقعبینانهتر شده بود. - فراتر از داده: نیاز به پروتکلهای عملیاتی:
یک نکته مهم که در تحلیل مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی (CSIS) به اون اشاره شده اینه که TraCSS به تنهایی نمیتونه از برخوردها جلوگیری کنه. این سیستم دادهها و هشدارها رو ارائه میده، اما این اپراتورها هستن که باید بر اساس این دادهها تصمیم بگیرن و در صورت لزوم، مانور بدن. حسابرسان دولتی هم اشاره کردن که OSC هنوز یک هدف بلندمدت برای توسعه دستورالعملها یا هنجارهای رفتاری برای اپراتورها پس از دریافت دادههای TraCSS نداره. این یعنی حتی با وجود یک سیستم پیشرفته، هنوز به «قوانین راهنمایی و رانندگی» برای فضا نیاز داریم.
سیستم هماهنگی ترافیک برای فضا یا TraCSS، یک گام بسیار مهم و ضروری برای مقابله با چالش روزافزون شلوغی فضاست. این پروژه با انتقال مسئولیت از یک نهاد نظامی به یک نهاد غیرنظامی، استفاده از رویکردهای مدرن توسعه نرمافزار و همکاری نزدیک با صنعت، تلاش میکنه تا یک راهحل پایدار برای حفظ امنیت و پایداری محیط فضا ارائه بده.
با این حال، مسیر پیش روی TraCSS همچنان با چالشهای بزرگی مثل تأمین بودجه پایدار، کسب مجوز قانونی، مدیریت ریسکهای سایبری و جلب همکاریهای بینالمللی روبروست. موفقیت یا شکست این پروژه نه تنها بر آینده عملیاتهای فضایی ایالات متحده، بلکه بر سرنوشت کل فعالیتهای بشری در مدار زمین تأثیر خواهد گذاشت. همانطور که فضا شلوغتر میشه، نیاز به سیستمهایی مثل TraCSS و مهمتر از اون، قوانین و هنجارهای جهانی برای رفتار مسئولانه در فضا، بیش از هر زمان دیگری احساس میشه. زمان برای اقدام، همین حالاست و آینده مشترک ما در فضا به تصمیماتی که امروز گرفته میشه، بستگی داره.
منابع
- Traffic Coordination System for Space (TraCSS) – Office of Space Commerce
- https://spacesustainability.unoosa.org/sites/spacesustainability.unoosa.org/files/osc_tracss_-_un_event.pdf
- The Space Review: Getting space traffic coordination on track
- Traffic Coordination System for Space (TraCSS). Coverage – Breaking Defense
- Commerce begins beta tests of space traffic coordination system – SpaceNews
- Is Space the New Wild West: The Need for Strengthened Space Traffic Management
- OSC Wants Input on Draft Space Traffic Coordination Guide
- NOAA OSC Traffic Coordination System for Space (TraCSS) Opportunity – STC
- Inside The World’s First Civil Space Traffic Coordination System – Payload
- New commercial space traffic system debuts soon, on heels of DoD, Commerce data sharing pact – Breaking Defense
- NOAA selects Parsons as integrator for space traffic coordination system – Unmanned airspace
- NOAA Developing Traffic Coordination System for Space (TraCSS) – New Space Economy
- Traffic Coordination System for Space (TraCSS) Archives | FedScoop
- http://www.journalofsse.com/EN/10.19963/j.cnki.2097-4302.2024.04.007
دیدگاهتان را بنویسید