یه همکاری جدید بین شرکت تی‌موبایل و استارلینک، که زیرمجموعه شرکت اسپیس‌ایکس هست، قراره به زودی یه سرویس پیام‌رسان ماهواره‌ای به اسم «تی-سَتِلایت» (T-Satellite) رو راه بندازه. این سرویس که از ماهواره‌های استارلینک برای اتصال مستقیم به گوشی‌های موبایل استفاده میکنه، قرار نیست فقط برای مشترکین تی‌موبایل باشه و مشتریان اپراتورهای دیگه مثل ای‌تی‌اندتی و ورایزن هم میتونن ازش استفاده کنن.
هدف اصلی تی‌موبایل از راه‌اندازی این سرویس، چیزیه که خودشون بهش میگن «از بین بردن دائمی نقاط کور آنتن‌دهی موبایل». برای این کار، اونها از ۶۵۷ ماهواره استارلینک که به صورت اختصاصی برای سرویس موبایل در نظر گرفته شدن، استفاده میکنن. این سرویس که اسم کاملش «سرویس پیام‌رسان مستقیم به گوشی» هست، از دسامبر سال ۲۰۲۴ در مرحله آزمایش بتا قرار داشته و تا الان نزدیک به ۱.۸ میلیون کاربر برای تست اون ثبت‌نام کردن.
این فناوری یه قدم بزرگ در دنیای تکنولوژی موبایل به حساب میاد. نکته مهمش اینه که به گفته تی‌موبایل، این سرویس با بیشتر گوشی‌هایی که در چهار سال گذشته ساخته شدن کار میکنه و نیازی به سخت‌افزار یا گوشی خاصی نداره. هزینه استفاده از این سرویس برای مشترکین تی‌موبایل، ای‌تی‌اندتی و ورایزن، ماهانه ۱۰ دلار اعلام شده. البته اگه کسی مشترک طرح‌های Experience Beyond یا Go5G Next تی‌موبایل باشه، این سرویس براش رایگان خواهد بود.
مایک کتز، که مدیر بازاریابی، استراتژی و محصولات تی‌موبایل هست، در صحبتی با وب‌سایت CNET گفته: «آخرش اینه که خیلی خوبه آدم بتونه وقتی جاییه که آنتن نداره یه سلفی بفرسته، ولی حیاتیه که بتونه به خدمات اورژانسی وصل بشه. ما فکر میکنیم با یه همچین تکنولوژی‌ای، هیچ مشتری‌ای نباید هیچوقت تو یه موقعیت اضطراری بدون اتصال بمونه».
متاسفانه تی‌موبایل همین الان هم دلیلی برای امتحان کردن این سرویس اورژانسی داشته. چند وقت پیش، به خاطر سیل‌های شدیدی که در مرکز تگزاس اتفاق افتاد، این شرکت سرویس تی-سَتِلایت رو برای مناطق آسیب‌دیده فعال کرد. مشترکین تی‌موبایل در اون مناطق تونستن از طریق پیامک به شماره اورژانس ۹۱۱ پیام بدن، پیامک‌های عادی ارسال کنن و هشدارهای اضطراری رو روی دستگاه‌های سازگارشون دریافت کنن.
در آینده، تی‌موبایل قصد داره استفاده از تی-سَتِلایت برای موارد اورژانسی رو در سراسر کشور رایگان کنه. این شرکت اعلام کرده که ارسال پیامک به ۹۱۱ تا اواخر امسال برای «هر مشتری موبایلی که دستگاه سازگار داشته باشه، بدون توجه به اینکه اپراتورش چیه یا اینکه اصلا تو این سرویس ثبت‌نام کرده یا نه» در دسترس قرار میگیره.
سرویس تی-سَتِلایت دقیقا چیه؟
اگه بخوایم ساده بگیم، تی-سَتِلایت یه همکاری بین تی‌موبایل و استارلینک هست که اجازه میده در مناطقی که هیچ پوشش آنتن موبایلی وجود نداره، بشه از طریق ماهواره پیامک (SMS) فرستاد. استارلینک الان بیشتر از ۷ هزار ماهواره در مدار پایینی زمین داره و از این تعداد، ۶۵۷ ماهواره به صورت کامل به سرویس تی-سَتِلایت اختصاص داده شدن. هدف تی‌موبایل اینه که بتونه ۵۰۰ هزار مایل مربع از خاک آمریکا رو که دکل‌های مخابراتی معمولی بهش دسترسی ندارن، تحت پوشش قرار بده.
مایک کتز در مورد نحوه کارکرد این سرویس توضیح میده: «وقتی شما از شبکه زمینی خارج میشید و به جایی میرید که هیچ شبکه‌ای وجود نداره، گوشیتون به صورت خودکار شروع به جستجو میکنه و به شبکه ماهواره‌ای وصل میشه. این با بقیه سیستم‌های ماهواره‌ای که تو بازار هستن و شما رو مجبور میکنن به صورت دستی وصل بشید و گوشیتون رو به سمت آسمون بگیرید، خیلی فرق داره».
البته اتصال ماهواره‌ای تو گوشی‌های موبایل چیز کاملا جدیدی نیست. برای مثال، گوشی‌های آیفون از سال ۲۰۲۲ این قابلیت رو داشتن، ولی معمولا فقط برای ارسال پیام‌های اضطراری (SOS) به مراکز اورژانس استفاده میشد. اما از تاریخ ۲۳ ژوئیه، کاربران تی-سَتِلایت میتونن روی گوشی‌های آیفون و اندروید پیامک‌های معمولی هم بفرستن. کاربران اندروید از همون اول میتونن پیام چندرسانه‌ای یا MMS هم ارسال کنن و این قابلیت «به زودی» برای آیفون هم فراهم میشه.
این یعنی کاربران علاوه بر پیام متنی، میتونن عکس و فایل‌های صوتی هم بفرستن. در ماه اکتبر، این سرویس قراره گسترده‌تر بشه و از انتقال داده در اپلیکیشن‌های سوم‌شخص مثل AccuWeather، AllTrails، واتس‌اپ و ایکس (توییتر سابق) هم پشتیبانی کنه. این دسترسی از طریق کدهایی که در سیستم‌عامل‌های iOS و اندروید تعبیه شده، امکان‌پذیر میشه و به توسعه‌دهنده‌ها اجازه میده اپلیکیشن‌هاشون رو طوری طراحی کنن که بتونن از طریق پهنای باند محدودی که ماهواره‌ها فراهم میکنن، داده ارسال کنن.
این قابلیت‌ها خیلی فراتر از چیزیه که بقیه اپراتورهای موبایل تا حالا در زمینه ماهواره ارائه دادن و دلیل اصلیش هم همکاری تی‌موبایل با استارلینک هست. اپراتورهای ای‌تی‌اندتی و ورایزن هر دو با شرکت AST SpaceMobile برای ارائه سرویس پیام ماهواره‌ای همکاری کردن. ورایزن سال گذشته به وب‌سایت CNET گفته بود که هنوز قصد داره با پروژه کویپر آمازون هم همکاری کنه؛ پروژه‌ای که اولین ۲۷ ماهواره خودش رو در تاریخ ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ به فضا پرتاب کرد.
مایک کتز از تی‌موبایل در این مورد گفته: «برخلاف چیزهایی که رقبای ما گفتن، اونها تو این تکنولوژی خیلی خیلی عقب هستن».
هزینه سرویس تی-سَتِلایت چقدره؟
از تاریخ ۲۳ ژوئیه، سرویس تی-سَتِلایت برای مشترکین سه اپراتور بزرگ یعنی ای‌تی‌اندتی، تی‌موبایل و ورایزن با هزینه ماهانه ۱۰ دلار در دسترس خواهد بود. اما یه استثنا وجود داره: مشترکین طرح Experience Beyond تی‌موبایل (که ماهی ۱۰۰ دلار برای یک خط هست) و طرح Go5G Next، این سرویس رو به صورت رایگان و به عنوان بخشی از طرحشون دریافت میکنن. کسانی هم که طرح Experience More رو دارن (ماهی ۸۵ دلار)، تا آخر امسال میتونن به صورت رایگان از این سرویس استفاده کنن.
حتی اگه شما اون ۱۰ دلار در ماه رو هم پرداخت نکنید، تی‌موبایل میگه که قابلیت ارسال پیامک به شماره اورژانس ۹۱۱ تا اواخر امسال «برای هر مشتری موبایلی که دستگاه سازگار داشته باشه، بدون توجه به اپراتورش» رایگان خواهد بود.
اگر شما مشتری ورایزن یا ای‌تی‌اندتی هستید، برای استفاده از این سرویس باید تی-سَتِلایت رو به عنوان یک سیم‌کارت الکترونیکی یا eSIM دوم روی گوشیتون فعال کنید. دستورالعمل‌های لازم برای این کار در وب‌سایت تی‌موبایل موجوده.
کدوم گوشی‌ها از این سرویس پشتیبانی میکنن؟
خبر خوب اینه که بیشتر گوشی‌هایی که در چند سال اخیر به بازار اومدن، با سرویس تی-سَتِلایت کار میکنن. در ادامه لیست دستگاه‌هایی که در حال حاضر با نسخه بتای این سرویس سازگار هستن رو میبینید:
اپل:
- آیفون ۱۳، آیفون ۱۴، آیفون ۱۵ و آیفون ۱۶ (همه مدل‌ها)
گوگل:
- گوگل پیکسل ۹
- گوگل پیکسل ۹A
- گوگل پیکسل ۹ پرو
- گوگل پیکسل ۹ پرو ایکس‌ال
- گوگل پیکسل ۹ پرو فولد
موتورولا:
- موتو جی استایلوس ۲۰۲۵
- موتو ریزر ۲۰۲۴
- موتو ریزر پلاس ۲۰۲۴
- موتو ریزر ۲۰۲۵
- موتو ریزر پلاس ۲۰۲۵
- موتو ریزر اولترا ۲۰۲۵
- موتو ریزر اولترا پلاس ۲۰۲۵
سامسونگ:
- سامسونگ گلکسی A25 5G SE (بعضی از مدل‌های غیر تی‌موبایل این دستگاه قابلیت ماهواره‌ای ندارن)
- سامسونگ گلکسی A35 5G
- سامسونگ گلکسی A36
- سامسونگ گلکسی A36 SE
- سامسونگ گلکسی A53 5G
- سامسونگ گلکسی A54 5G (بعضی از مدل‌های غیر تی‌موبایل این دستگاه قابلیت ماهواره‌ای ندارن)
- سامسونگ گلکسی S21، S21 پلاس، S21 اولترا، S21 FE
- سامسونگ گلکسی S22، S22 پلاس، S22 اولترا، S22 FE
- سامسونگ گلکسی S23، S23 پلاس، S23 اولترا، S23 FE
- سامسونگ گلکسی S24، S24 پلاس، S24 اولترا، S24 FE
- سامسونگ گلکسی S25، S25 پلاس، S25 اولترا، S25 اج
- سامسونگ گلکسی XCover 7 Pro
- سامسونگ گلکسی Z Flip 3، Z Flip 4، Z Flip 5، Z Flip 6
- سامسونگ گلکسی Z Fold 3، Z Fold 4، Z Fold 5، Z Fold 6
وقتی سرویس تی-سَتِلایت در تاریخ ۲۳ ژوئیه به صورت رسمی عرضه بشه، دستگاه‌های زیر هم به لیست بالا اضافه میشن:
موتورولا:
- موتورولا اج ۲۰۲۴
- موتو جی ۲۰۲۴
- موتو جی استایلوس ۲۰۲۴
- موتو جی 5G 2024
- موتو جی استایلوس 5G 2024
سامسونگ:
- سامسونگ گلکسی A14
- سامسونگ گلکسی A15 (بعضی از مدل‌های غیر تی‌موبایل این دستگاه قابلیت ماهواره‌ای ندارن)
- سامسونگ گلکسی A16
- سامسونگ گلکسی A35
- سامسونگ گلکسی A53 (بعضی از مدل‌های غیر تی‌موبایل این دستگاه قابلیت ماهواره‌ای ندارن)
- سامسونگ گلکسی XCover6 Pro
تی‌موبایل:
- تی‌موبایل Revvl 7
- تی‌موبایل Revvl 7 Pro
اگه کسی خیلی برای امتحان کردن این سرویس عجله داره و نمیخواد تا ۲۳ ژوئیه صبر کنه، هنوز میتونه برای نسخه بتا ثبت‌نام کنه، هرچند امید زیادی نیست. یکی از خبرنگاران CNET که اطلاعاتش رو وارد کرده، با این پیام مواجه شده: «به دلیل تقاضای بالا، ما آزمایش‌کنندگان بتا را به صورت نوبتی پذیرش میکنیم. در هفته‌های آینده منتظر به‌روزرسانی باشید».
نگاهی به قرارداد بزرگ تی‌موبایل و چالش‌های اپراتورهای روستایی
در کنار همه این اتفاقات، یه موضوع بزرگ دیگه هم وجود داره: خرید شرکت «یواس‌سلولار» (UScellular) توسط تی‌موبایل به مبلغ ۴.۳ میلیارد دلار. این قرارداد که توسط دولت آمریکا تایید شده، باعث ناراحتی بعضی‌ها شده. یواس‌سلولار با اینکه مشتریانش در حال کم شدن بودن، هنوز در ۲۱ ایالتی که فعالیت میکرد، هزاران شغل ایجاد کرده بود و به نوعی باعث رقابت میشد.
اما چیزی که به خصوص «انجمن وایرلس روستایی» (RWA) رو عصبانی کرده، اینه که دولت برای تایید این قرارداد، شرط و شروط خاصی نذاشته. این انجمن میگه از اینکه کمیسیون فدرال ارتباطات (FCC) این قرارداد رو «چشم‌بسته» تایید کرده و به خواسته‌های شرکت‌های در حال ادغام تن داده، شوکه شده. تنها شرطی که به نظر میرسه FCC برای این معامله گذاشته، اصرار برندن کار، رئیس FCC، بر حذف برنامه‌های مربوط به «تنوع، برابری و شمول» (DEI) در تی‌موبایل بوده. این در حالیه که نظارت بر سیاست‌های استخدامی یک شرکت، معمولا جزو وظایف FCC نیست.
یکی از نگرانی‌های بزرگ انجمن وایرلس روستایی به قراردادهای «رومینگ» اونها مربوط میشه. این انجمن نماینده اپراتورهای وایرلس روستاییه که کمتر از ۲ میلیون مشترک دارن. این اپراتورهای کوچیک با یواس‌سلولار قراردادهای رومینگ دوطرفه داشتن. یعنی وقتی مشتریان یواس‌سلولار وارد شبکه اونها میشدن، یواس‌سلولار بهشون پول میداد و برعکس.
اما به گفته این انجمن، وقتی تی‌موبایل با اعضای اونها قرارداد رومینگ میبنده، معمولا قراردادها یک‌طرفه هستن. یعنی مشترکین اپراتور روستایی میتونن از شبکه تی‌موبایل استفاده کنن، ولی مشترکین تی‌موبایل از شبکه اونها استفاده نمیکنن. به عبارت دیگه، تی‌موبایل ترجیح میده تو این مناطق هیچ پوششی ارائه نده تا اینکه بخواد برای دسترسی به شبکه به اپراتور روستایی پول پرداخت کنه.
کری بِنِت، که مشاور حقوقی خارج از سازمان برای RWA هست، میگه: «اپراتورهای بزرگ از نظر فنی میتونن جلوی دسترسی مشتریانشون به این شبکه‌های روستایی رو بگیرن، که به نظر من این یه کار خیلی زشته». از دست دادن درآمد حاصل از رومینگ میتونه اونقدر برای اپراتورهای روستایی سنگین باشه که اونها رو به ورشکستگی بکشونه. به همین دلیل این انجمن از FCC خواسته بود که تی‌موبایل رو مجبور کنه «قراردادهای رومینگ منصفانه و معقولی» با اپراتورهای روستایی که قبلا با یواس‌سلولار قرارداد داشتن، ببنده. اما FCC این درخواست رو رد کرد.
FCC در دستوری که صادر کرده، گفته اگه هر ارائه‌دهنده سرویسی برای گرفتن خدمات یا نرخ‌های رومینگ معقول به مشکل برخورد، میتونه طبق قوانین رومینگ موجود، به کمیسیون شکایت کنه. اما به گفته خانم بنت، این راه حل واقع‌بینانه‌ای نیست، چون در گذشته هم وقتی اعضای انجمن در مورد رومینگ به FCC شکایت کردن، به جایی نرسیدن و وقتشون تلف شده.
البته همه نگران اپراتورهای روستایی نیستن. راجر انتنر، تحلیلگر صنعت وایرلس، میگه که اپراتورهای روستایی معمولا با حداقل یکی از سه اپراتور بزرگ سراسری قرارداد رومینگ دوطرفه دارن و «یواس‌سلولار هیچوقت اونقدر به عنوان یه شریک رومینگ خروجی حیاتی نبوده». اون اضافه میکنه که اگه این اپراتورهای کوچیک بخوان شرکتشون رو بفروشن، حتما کسی پیدا میشه که لایسنس‌هاشون رو بخره و مالکان این شرکت‌ها خیلی پولدار میشن.
نقش سرویس‌های ماهواره‌ای در این معادله
علاوه بر ادغام شرکای رومینگ، اپراتورهای روستایی با یه چالش بزرگ دیگه هم روبرو هستن: اپراتورهای بزرگ دارن به طور فزاینده‌ای به شرکت‌های ماهواره‌ای روی میارن تا نقاط کورشون رو پر کنن. همونطور که گفته شد، تی‌موبایل داره سرویس تی-سَتِلایت خودش رو با استارلینک در ۲۳ ژوئیه راه‌اندازی میکنه. این یعنی اونها دلیل کمتری برای بستن قرارداد رومینگ با اپراتورهای شبکه‌های زمینی کوچیک‌تر دارن.
کری بنت از انجمن وایرلس روستایی در این باره میگه: «این یه علامت سوال بزرگه تو ذهن من. آیا اونها قراره اپراتورهای روستایی رو به کل حذف کنن و ترجیح بدن از یه سرویس مثل استارلینک استفاده کنن، در حالی که یه شبکه زمینی در دسترس وجود داره؟». به گفته اون، اگه قصدشون این باشه، مشخصه که تی‌موبایل تصمیم گرفته به رقابت آسیب بزنه و اپراتورهای روستایی رو حذف کنه، چون «اونها دنبال طیف فرکانسی هستن».
نگاهی به برندسازی جهانی: داستان راجرز در کانادا
این فناوری ماهواره به گوشی فقط محدود به آمریکا نیست. در کانادا، اپراتور «راجرز کامیونیکیشنز» (Rogers Communications) نسخه بتای رایگان همین سرویس رو راه‌اندازی کرده. اما نکته جالب اینه که این شرکت موقع تبلیغ سرویس جدیدش، سعی کرده اسمی از اسپیس‌ایکس، استارلینک یا ایلان ماسک نبره.
راجرز اسم این سرویس رو گذاشته «راجرز سَتِلایت» (Rogers Satellite)، اسمی که به صورت نامحسوس این حس رو میده که خود شرکت این تکنولوژی رو توسعه داده. در حالی که در واقعیت، راجرز هم یکی از چندین شریک اسپیس‌ایکسه که دارن برای ارائه این سرویس کار میکنن. در مقابل، تی‌موبایل در آمریکا با اینکه از اسم «تی-سَتِلایت» استفاده میکنه، اما هنوز به برند استارلینک اشاره میکنه، حتی در یکی از تبلیغات تلویزیونی سوپربول در ماه فوریه.
در وب‌سایت، صفحه پشتیبانی و اطلاعیه‌های رسمی راجرز، هیچ اسمی از اسپیس‌ایکس یا استارلینک پیدا نمیشه. این موضوع باعث شده بعضی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی فکر کنن که شاید راجرز منظومه ماهواره‌ای خودش رو راه انداخته. بعضی‌ها هم متوجه این فاصله‌گیری از برند ایلان ماسک شدن.
دلیل این کار میتونه به جو سیاسی موجود برگرده. ایلان ماسک قبلا از متحدان نزدیک دونالد ترامپ بود که با کانادا وارد یک جنگ تجاری شده بود. این احساسات ضد ماسک وقتی به اوج رسید که داگ فورد، نخست‌وزیر انتاریو، در ماه مارس یک قرارداد با استارلینک رو برای تلافی تعرفه‌های ترامپ علیه کانادا لغو کرد. شاید راجرز هم میخواد از هرگونه حاشیه مرتبط با ماسک دوری کنه.
بازار جهانی خدمات داده‌های ماهواره‌ای
این سرویس‌ها بخشی از یک بازار خیلی بزرگتر هستن. ارزش بازار جهانی خدمات داده‌های ماهواره‌ای در سال ۲۰۲۴، ۱۱.۹۸ میلیارد دلار آمریکا تخمین زده شده و پیش‌بینی میشه تا سال ۲۰۳۳ به ۶۷.۰۲ میلیارد دلار برسه. این یعنی یه نرخ رشد مرکب سالانه حدود ۲۲.۶۹ درصد. این رشد سریع به خاطر افزایش تقاضا برای داده‌های رصد زمین در بخش‌های مختلف مثل کشاورزی، دفاعی، مدیریت محیط زیست و ارتباطات هست.
در سال ۲۰۲۴، بخش «تحلیل داده» با گرفتن ۵۷.۹۵ درصد از سهم بازار، بزرگترین بخش خدمات در این حوزه بوده. این نشون میده که تبدیل داده‌های خام ماهواره‌ای به اطلاعات قابل استفاده چقدر مهمه. پیش‌بینی میشه این بخش تا سال ۲۰۳۳ با نرخ رشد سالانه ۲۳ درصد، سریع‌ترین رشد رو هم داشته باشه.
از نظر صنعتی، بخش «دفاع و امنیت» با داشتن ۲۸.۰۷ درصد از سهم بازار، پیشتازه. سازمان‌های نظامی به شدت به ماهواره‌های شناسایی برای نظارت مداوم بر مناطق استراتژیک وابسته هستن. این ماهواره‌ها میتونن هر ۹۰ دقیقه تصاویر به‌روزرسانی شده ارائه بدن.
از نظر کاربرد هم، بخش «داده‌های ماهواره‌ای زمینی» با داشتن ۷۴.۹۴ درصد، بزرگترین سهم رو در بازار جهانی داره. این رشد به خاطر نیاز روزافزون به اطلاعات دقیق از زمین در صنایعی مثل کشاورزی، نظارت بر محیط زیست و معدن هست. قرار است در سال ۲۰۲۵ با پرتاب ماهواره‌های فراطیفی که میتونن ترکیبات معدنی خاص رو شناسایی کنن، این بخش حتی بیشتر هم رشد کنه.
در عرصه جهانی، آمریکای شمالی به خاطر زیرساخت‌های پیشرفته و قراردادهای دولتی بزرگ، در این بازار پیشرو هست. اروپا با برنامه‌ای مثل «کوپرنیکوس» که داده‌های رصد زمین رو به صورت رایگان ارائه میده، روی پایداری و نظارت بر تغییرات آب و هوایی تمرکز کرده. منطقه آسیا و اقیانوسیه هم به خاطر سرمایه‌گذاری‌های سنگین دولت‌ها در کشورهایی مثل چین، هند و ژاپن، سریع‌ترین رشد رو تجربه میکنه.
در نهایت، راه‌اندازی سرویس‌هایی مثل تی-سَتِلایت فقط یه خبر تکنولوژی ساده نیست. این اتفاق بخشی از یک تحول بزرگ و جهانیه که شامل ادغام‌های میلیارد دلاری، رقابت بین اپراتورها، چالش‌های سیاسی و رشد یک بازار عظیم اقتصادی میشه که داره نحوه اتصال ما به دنیا و حتی نگاه ما به سیاره خودمون رو تغییر میده.
منابع
- T-Mobile’s Starlink Service Launches Next Week. Here’s How to Get It on Any Carrier – CNET
- Here’s one big reason rural operators oppose T-Mobile/UScellular deal
- Old t mobile one plan tablet sim currently unused : r/tmobile
- Cellular Starlink Reaches Canada, But With No Mention of SpaceX
- Are all Tmobile Prepaid plans still priority QCI 6? : r/tmobile
- What’s New in Digital Equity: ISPs Support Texas After Floods
- Satellite Data Services Market Poised to Hit US$ 67 Billion by 2033
دیدگاهتان را بنویسید