بیشتر ادم‌ها وقتی با نتیجه بد یک تصمیم روبرو میشن، رفتارشون رو در اینده تغییر میدن تا دوباره اون اتفاق منفی براشون نیفته. این یه چیز کاملا منطقیه. اما توی خیلی از جمع‌های دوستانه، اون یه نفری پیدا میشه که انگار هیچوقت از این نتایج درس نمیگیره و با همون تصمیم‌های اشتباه، مدام به خودش اسیب میزنه. وقتی پای رفتارهای خیلی مخرب مثل اعتیاد وسط میاد، این نتایج میتونن شدید یا حتی فاجعه‌بار باشن.
خب چرا این کار رو میکنن؟ محقق‌های دانشگاه نیو ساوت ولز (UNSW) توی سیدنی استرالیا، بر اساس یه مقاله جدید که توی مجله «Nature Communications Psychology» چاپ شده، میگن که مشکل اصلی اینجاست که اینجور ادم‌ها انگار نمیتونن بین انتخاب‌ها یا رفتارشون و نتیجه بد، یه ارتباط علت و معلولی پیدا کنن. اونها همچنین نمیتونن اطلاعات جدید رو به شکل موثری توی فرایند تصمیم‌گیریشون به کار بگیرن تا به نتیجه‌های بهتری برسن. این نتایج میتونه به پیدا کردن راهکارهای جدیدی برای مداخله در اعتیاد به قمار، مواد مخدر و الکل کمک کنه.
در سال ۲۰۲۳، یک دانشمند علوم اعصاب به اسم فیلیپ ژان-ریشار دی برسِل و همکارانش در دانشگاه UNSW، یک بازی ویدیویی ازمایشی طراحی کردن تا این موضوع رو بررسی کنن که چرا بعضی از ادم‌ها با وجود اینکه به خاطر تصمیم‌هاشون به نوعی تنبیه میشن، باز هم به گرفتن همون تصمیم‌های بد ادامه میدن. شرکت‌کننده‌ها توی این بازی انلاین تعاملی، با کلیک کردن روی یکی از دوتا سیاره موجود، با اونها «تجارت» میکردن؛ انتخاب سیاره درست باعث میشد امتیاز بگیرن.
بازی دو مرحله سه‌دقیقه‌ای داشت و توی هر کلیک، پنجاه درصد شانس وجود داشت که شرکت‌کننده سیاره درست رو انتخاب کنه و امتیاز بگیره. بعد محقق‌ها یه عنصر جدید به بازی اضافه کردن: کلیک کردن روی یکی از سیاره‌ها، بیست درصد مواقع باعث میشد یه سفینه فضایی دزدان دریایی حمله کنه و یک‌پنجم امتیازهای بازیکن رو «بدزده». در مقابل، انتخاب سیاره دیگه بیست درصد مواقع باعث ظاهر شدن یه سفینه بی‌طرف میشد که نه حمله میکرد و نه امتیازی میدزدید.
نتیجه این شد که یک تفاوت خیلی مشخص بین دو گروه از بازیکن‌ها به وجود اومد: اونهایی که قضیه بازی رو فهمیدن و تجارت با سیاره‌ای که سفینه دزدان دریایی رو میاورد متوقف کردن، و اونهایی که این کار رو نکردن. هیچکدوم از شرکت‌کننده‌ها از اینکه امتیازهاشون رو به دزدهای فضایی از دست بدن خوششون نمیومد، اما محقق‌ها متوجه شدن اونهایی که استراتژی بازیشون رو تغییر ندادن، به سادگی نمیتونستن بین رفتار خودشون و نتیجه منفی‌ای که میگرفتن، ارتباط برقرار کنن.
دیدگاهتان را بنویسید