داستان دیدار مدیرعامل OpenAI با رئیس امارات و اهدای دکترای افتخاری به سم آلتمن

برنامه‌های بزرگ امارات برای هوش مصنوعی

امارات میلیاردها دلار برای تبدیل شدن به یک بازیگر جهانی در زمینه هوش مصنوعی هزینه کرده و حسابی روی این حوزه سرمایه‌گذاری کرده تا وابستگی خودش به نفت رو کم کنه. چشم‌انداز بلندمدت این کشور ساختن یک اقتصاد نوآور و دانش‌بنیانه که هوش مصنوعی در مرکز اون قرار داره.

اولویت‌های اصلی امارات در این مسیر چیه؟

• حمایت از تحقیقات محلی در زمینه هوش مصنوعی.
• تشویق همکاری بین دولت و بخش خصوصی.
• ایجاد مشارکت‌های جهانی برای دسترسی به فناوری‌های پیشرفته.
• ساخت یکی از بزرگ‌ترین مراکز داده هوش مصنوعی در جهان که به عنوان ستون فقرات رشد هوش مصنوعی در صنایع مختلف عمل خواهد کرد.
• توسعه یک مدل جدید هوش مصنوعی به زبان عربی.
• استفاده از هوش مصنوعی برای نوسازی و حفظ زبان عربی با ساخت دیکشنری‌های دیجیتال، ابزارهای تحلیل زبان‌شناسی و مدل‌های زبانی مخصوص منطقه.

در سطح بین‌المللی هم امارات در حال تقویت روابطش با آمریکاست. مثلا در ماه می، امارات و آمریکا قراردادی رو امضا کردن که بر اساس اون، یکی از بزرگ‌ترین پردیس‌های هوش مصنوعی خارج از آمریکا در ابوظبی ساخته میشه. این توافق در جریان سفر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به ابوظبی اعلام شد.

پول‌های بزرگ در دنیای هوش مصنوعی و نقش انویدیا

این دیدارها در شرایطی اتفاق می‌افته که خبرهای بزرگی هم در دنیای مالی این حوزه وجود داره. هفته گذشته، انویدیا (Nvidia)، باارزش‌ترین شرکت فناوری جهان، اعلام کرد که قصد داره ۱۰۰ میلیارد دلار در OpenAI سرمایه‌گذاری کنه تا به توسعه مراکز داده بزرگ این شرکت کمک کنه. این سرمایه‌گذاری عظیم، نگرانی‌هایی رو بین سرمایه‌گذارها در مورد احتمال به وجود اومدن یک «حباب هوش مصنوعی» ایجاد کرده.

انویدیا قبلا هم در یک دور سرمایه‌گذاری ۶.۶ میلیارد دلاری در اکتبر ۲۰۲۴ در OpenAI شرکت کرده بود. این شرکت همچنین حدود ۷ درصد از سهام شرکت CoreWeave رو در اختیار داره؛ شرکتی که به OpenAI ظرفیت مرکز داده ارائه میده و خودش هم از مشتریان محصولات انویدیاست. ارزش این سهام در پایان ماه ژوئن حدود ۳ میلیارد دلار بود. این روابط پیچیده و در هم تنیده، ردیابی جریان پول رو سخت میکنه.

حمایت انویدیا از شرکت‌هایی مثل OpenAI و CoreWeave به اون‌ها کمک میکنه تا برای پروژه‌های مرکز داده خودشون با نرخ بهره پایین‌تری وام بگیرن. جی گلدبرگ، یک تحلیلگر در Seaport Global Securities، این معامله‌ها رو به این تشبیه میکنه که «انگار یک نفر از والدینش بخواد برای وام مسکنش ضامن بشن». حمایت انویدیا باعث میشه وام‌دهنده‌ها اعتماد بیشتری کنن و هزینه وام رو کاهش بدن. استارتاپ‌هایی که مراکز داده میسازن، اغلب مجبور بودن نرخ بهره‌ای تا ۱۵ درصد پرداخت کنن، در حالی که شرکت‌های بزرگی مثل مایکروسافت با نرخ ۶ تا ۹ درصد وام میگیرن. اما با حمایت انویدیا، OpenAI و CoreWeave تونستن با نرخ بهره‌ای نزدیک به مایکروسافت یا گوگل وام بگیرن.

رقابت در خاورمیانه برای صدرنشینی در هوش مصنوعی

در منطقه خاورمیانه، امارات تنها نیست و یک رقابت جدی بین این کشور و عربستان سعودی برای برتری در زمینه هوش مصنوعی در جریانه. هر دو کشور دارن با سرعت مراکز داده بزرگ میسازن.

بر اساس آمار ResearchAndMarkets.com تا اوایل سال ۲۰۲۵:

• ظرفیت مراکز داده موجود در عربستان سعودی بیش از ۳۰۰ مگاوات بوده.
• ظرفیت مراکز داده موجود در امارات بیش از ۲۵۰ مگاوات بوده.

اما وقتی صحبت از پروژه‌های آینده میشه، اعداد خیلی فرق میکنن:

• عربستان سعودی ظرفیت در دست ساخت ۲۲۰۰ مگاواتی داره.
• امارات ظرفیت در دست ساخت حدود ۵۰۰ مگاواتی رو پیش‌بینی کرده.

داده‌های موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) هم نشون میده که سطح آمادگی کشورها در منطقه برای هوش مصنوعی خیلی متفاوته. در این رتبه‌بندی، اسرائیل در جایگاه اول قرار داره و بعد از اون امارات و عربستان سعودی قرار گرفتن. کشورهای دیگه‌ای مثل قطر، عمان و بحرین هم در رده‌های بعدی هستن و بقیه کشورها فاصله قابل توجهی با این‌ها دارن.