اوکی بومر (okay boomer)، نگاهی به این اصطلاح معروف اینترنتی

در دنیای امروز که اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بخش بزرگی از زندگی ما رو تشکیل دادن، هر چند وقت یک بار شاهد ظهور اصطلاحات و «میم»‌های جدیدی هستیم که به سرعت پخش میشن و به زبان روزمره مردم راه پیدا میکنن. یکی از این اصطلاحات که در سال‌های اخیر سر و صدای زیادی به پا کرده، عبارت «اوکی بومر» هست. این عبارت دو کلمه‌ای، در ظاهر ساده به نظر میرسه اما در باطن، دنیایی از مفاهیم، اختلافات نسلی و بحث‌های فرهنگی رو در خودش جا داده. این مقاله قراره به صورت دقیق و با پوشش دادن همه جوانب، به این پدیده نگاه کنه و ریشه‌ها، کاربردها، واکنش‌ها و انواع مختلف اون رو بررسی کنه. هدف اینه که بدون هیچگونه جانبداری، چه موافق و چه مخالف، تصویری کامل از این اصطلاح ارائه بشه تا بفهمیم «اوکی بومر» دقیقا چیه، از کجا اومده و چه تاثیری در روابط بین نسل‌ها داشته.

معرفی کلی اصطلاح

عبارت «اوکی بومر» (OK boomer) یا شکل دیگه‌اش «باشه بومر» (okay boomer)، یک تکیه کلام و میم اینترنتیه که برای نادیده گرفتن یا مسخره کردن نگرش‌هایی استفاده میشه که معمولا به نسل «بیبی بومر» نسبت داده میشه. بیبی بومرها به افرادی گفته میشه که در دو دهه بعد از جنگ جهانی دوم به دنیا اومدن. این عبارت به طور کلی یک پاسخ تحقیرآمیز یا کنایه‌آمیزه که به افراد مسن‌تر، به خصوص بیبی بومرها، داده میشه؛ افرادی که از دید نسل‌های جدیدتر، با نگرش‌ها و فرهنگ مدرن هماهنگ نیستن و به اصطلاح «از مرحله پرت هستن».

این عبارت اولین بار به خاطر یک ویدیوی تیک‌تاک در نوامبر ۲۰۱۹ توجه گسترده‌ای رو به خودش جلب کرد. این ویدیو در پاسخ به حرف‌های یک مرد مسن‌تر ساخته شده بود، هرچند که خود این اصطلاح سال‌ها قبل از این ماجرا هم وجود داشت. با گذشت زمان، «اوکی بومر» به یک جواب تند و سریع برای مقاومت در برابر تغییرات تکنولوژیک، انکار تغییرات آب و هوایی، به حاشیه روندن اعضای گروه‌های اقلیت یا به طور کلی، مخالفت با ارزش‌های نسل‌های جوون‌تر تبدیل شد. این عبارت به نوعی نماد یک شکاف فرهنگی و نسلی به حساب میاد و نشون‌دهنده درگیری بین نسلیه.

بعضی از منتقدها این اصطلاح رو «ایج‌ایست» یا «سن‌گرا» میدونن، یعنی معتقدن که این عبارت نوعی تبعیض بر اساس سن هست. البته این دیدگاه به طور عمومی مورد تمسخر هم قرار گرفته. با این حال، بحث و جدل در موردش همچنان ادامه داره. از طرفی، بعضی دیگه معتقدن که این فقط یک شوخی بی‌ضرر و بامزه برای به سخره گرفتن تفاوت‌های نسلیه و افراد مسن‌تر هم باید جنبه شوخی داشته باشن. صرف نظر از اینکه نظر هر کس در مورد این عبارت چیه، «اوکی بومر» به یک مرجع فرهنگی رایج تبدیل شده که نگرش‌ها و ارزش‌های در حال تغییر نسل‌های جوون‌تر نسبت به نسل‌های قدیمی‌تر رو بازتاب میده. این عبارت شکاف نسلی رو که بین بیبی بومرها و نسل‌های جدیدتر، به خصوص «هزاره‌ها» (Millennials) و «نسل زد» (Generation Z) وجود داره، به خوبی نشون میده. نسل‌های جدید در یک چشم‌انداز فرهنگی و تکنولوژیکی کاملا متفاوت با والدین و پدربزرگ و مادربزرگ‌هاشون بزرگ شدن و همین موضوع، ریشه بسیاری از این اختلافات هست.

ریشه و سرآغاز «اوکی بومر» از کجا بود؟

برای فهمیدن اینکه این اصطلاح از کجا شروع شد، باید به چند سال قبل برگردیم. اولین نمونه ثبت شده از عبارت «اوکی بومر» در یک کامنت در وب‌سایت «ردیت» (Reddit) در تاریخ ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۹ دیده شده. بعد از اون، از سال ۲۰۱۵ به بعد در پلتفرم «فورچن» (4chan) هم ظاهر شد. در اونجا از این عبارت برای اشاره به کسانی استفاده میشد که به نظر میرسید با دنیای مدرن ارتباطی ندارن و درک درستی ازش ندارن.

مجله «ریزن» (Reason) معتقده که روزنامه‌نگاری به اسم «تیلور لورنز» (Taylor Lorenz) نقش مهمی در محبوب کردن این اصطلاح داشته. لورنز در مقاله‌ای، این عبارت رو نشانه‌ای از «پایان روابط دوستانه بین نسل‌ها» اعلام کرد. اما نقطه اوج محبوبیت «اوکی بومر» در اواخر سال ۲۰۱۹ بود. ماجرا از یک ویدیوی وایرال شده در تیک‌تاک شروع شد. در این ویدیو، یک مرد مسن ناشناس در حال سخنرانی تندی علیه نسل‌های جوون بود. اون نسل‌های جدید رو «بچه‌صفت» توصیف میکرد که به خاطر شبکه‌های اجتماعی و «جوایز مشارکت» (participation trophies) ضعیف و ناتوان شدن. اون مرد در ویدیوش میگفت: «هزاره‌ها و نسل زد دچار سندروم پیتر پن شدن… اون‌ها هیچ وقت نمیخوان بزرگ بشن و فکر میکنن آرمان‌های اتوپیایی و خیالی که در جوونی دارن، قراره به نحوی به بزرگسالی‌شون هم منتقل بشه».

این ویدیوی تند با واکنش گسترده‌ای روبرو شد. هزاران نفر از بیننده‌ها در جواب به این مرد، کامنت «اوکی بومر» رو گذاشتن. این حرکت به نوعی یک «انتقام‌جویی پیچیده و دسته‌جمعی» علیه تاثیرات نسل‌های گذشته بود. در واقع، این پاسخ کوتاه، راهی بود برای اینکه نسل جوون‌تر بدون وارد شدن به یک بحث طولانی و بی‌فایده، حرف طرف مقابل رو قطع کنه و نشون بده که اصلا باهاش موافق نیست.

یک کاربر در پلتفرم «کورا» (Quora) به اسم کوین بوهم (Kevin Boehm)، در مورد ریشه این عبارت توضیح جالبی داده. به گفته اون، «اوکی بومر» در ابتدا یک «آه حسرت‌آمیز» بود. این عبارت، یک برداشت طنز تلخ از سختی برقراری ارتباط بین گروه‌هایی با دو تجربه زندگی کاملا متفاوته. در اصل، شکل میم‌شده‌ شونه بالا انداختن و تسلیم شدنه، چون حس میکنی طرف مقابل داره با تو حرف نمیزنه، بلکه داره «برای» تو حرف میزنه و اصلا قصد شنیدن نداره. مثل همه میم‌های بزرگ، این عبارت هم به قدری عمومی شد که حالا به عنوان یک رویارویی بین جوون و پیر مطرح میشه، بیشتر به این دلیل که جمعیت دو نسل بومرها و هزاره‌ها اینقدر زیاده که اغلب به عنوان نماینده کل افراد پیر و جوون در نظر گرفته میشن.

کوین بوهم میگه که در ابتدا میدیده این عبارت بیشتر در پاسخ به حملات شخصی در بحث‌های مربوط به دسترسی اقتصادی استفاده میشده. همون حمله‌هایی که میگن «هزاره‌ها (به عنوان نماینده همه جوون‌ها) تنبل، لوس و پرتوقع هستن». وقتی آدم‌ها بحث میکنن، معمولا از تجربیات خودشون استفاده میکنن و اون‌ها رو به گروه‌های دیگه تعمیم میدن. برای خیلی از افراد نسل والدین کوین بوهم (که هر دو بومر هستن)، مسیر موفقیت این بود: «برو دانشگاه و سخت کار کن». این همون توصیه‌ای بود که از والدینشون شنیده بودن، برای خودشون جواب داده بود و حالا همون رو به بچه‌هاشون میگفتن.

در نتیجه، تعداد زیادی از جوون‌ها به دانشگاه رفتن و مثل خیلی از هجده ساله‌ها، رشته‌هایی رو خوندن که بهش علاقه داشتن. اما مشکل اینجاست که حتی داشتن مدرک دانشگاهی دیگه تضمینی برای یک شغل خوب و باثبات نیست. هزینه‌های دانشگاه هم اونقدر بالا رفته که بدهی دانشجویی به یک اشتباه بزرگ تبدیل شده، نه یک اشتباه کوچیک.

در مورد کار هم، در سطح کلان تفاوت زیادی از نظر ساعات کاری وجود نداره، اما دیگه انتظاری برای امنیت شغلی یا ترفیع گرفتن به خاطر خوب انجام دادن کار وجود نداره. خیلی از توصیه‌ها برای پیشرفت شغلی اینه که شرکتت رو عوض کنی. هزینه مسکن هم بیشتر از تورم بالا رفته، در حالی که متوسط حقوق‌ها اینطور نبوده.

نکته جالب برای کوین بوهم اینه که این وضعیت خیلی شبیه به تصویریه که نسل‌های قدیمی‌تر از خود بیبی بومرها داشتن. اون‌ها یک گروه کوچیک (هیپی‌ها) رو برمیداشتن و ازشون برای توصیف کل نسل جوون به عنوان افرادی تنبل و لوس استفاده میکردن. و دغدغه‌هایی که برای بومرها مهم بود، مثل حقوق مدنی، محیط زیست، تبعیض جنسیتی و جنگ‌های جاری، نادیده گرفته میشد چون اون‌ها جوون و بی‌تجربه بودن. بنابراین، شباهت‌های زیادی بین نگرانی‌های امروز و نگرانی‌های چند دهه پیش وجود داره.

جک واینبرگ (Jack Weinberg) در سال ۱۹۶۴ جمله‌ای معروف داره که میگه: «به هیچ کس بالای ۳۰ سال اعتماد نکن». اون در مورد این جمله توضیح داده: «داشتم با یک خبرنگار مصاحبه میکردم و اون داشت من رو خیلی عصبانی میکرد. به نظرم میرسید سوالاتش اینطور القا میکرد که ما از پشت صحنه توسط کمونیست‌ها یا یک گروه شرور دیگه هدایت میشیم. من بهش گفتم ما در جنبشمون یک ضرب‌المثل داریم که میگه به هیچ کس بالای ۳۰ سال اعتماد نمیکنیم. این راهی بود برای اینکه به اون مرد بگم دست از سرمون برداره، هیچ کس ما رو کنترل نمیکنه». واینبرگ عصبانی بود چون بهش حمله میشد و نظراتش کوچک شمرده میشد. این پاسخی بود به این حس که طرف مقابل اصلا بهش گوش نمیده، بلکه فقط میخواد حرف خودش رو ثابت کنه. «اوکی بومر» هم شبیه همینه. این یک حمله به یک فرد مسن‌تر نیست، بلکه بیشتر یک شونه بالا انداختن ذهنیه؛ همون پاسخ بی‌تعهدی که در یک مکالمه استفاده میکنی وقتی که واضحه طرف مقابل بیشتر به داد و بیداد علاقه داره تا گفتگو.

یک کاربر دیگه در کورا به اسم آنگلین هیز (Anglyn Hays) معتقده که «اوکی بومر» از عبارت «اوکی بابابزرگ» (Ok Grandpa) گرفته شده؛ عبارتی که خود بومرها در دهه ۶۰ و ۷۰ علیه والدینشون استفاده میکردن. به نظر اون، این موضوع پر از طنزه و به همین دلیله که بومرها وقتی خردشون با چنین عبارت کنایه‌آمیزی مسخره میشه، واکنش خوبی نشون نمیدن.

امی ایوانز (Amy Evans) هم در کورا، تاریخچه این عبارت رو به طور دقیق‌تری شرح میده. اون میگه اولین استفاده شناخته شده از این عبارت در یک پست فورچن در سال ۲۰۱۵ بوده. بعد از اون، تا اکتبر ۲۰۱۷ که یک کاربر ردیت به اسم u/Writerhaha ازش استفاده کرد، خبری ازش نبود. اون کاربر چند وقت پیش تایید کرد که خودش یک «هزاره مسن‌تر» هست. در اوایل ۲۰۱۹، این عبارت از طریق میم‌های تصویری، به خصوص یک میم با تصویر سگ «دوج» (Doge)، محبوب شد. اما انفجار اصلی محبوبیتش زمانی بود که در آگوست ۲۰۱۹ به پلتفرم‌های اصلی نسل زد مثل ردیت، تیک‌تاک، توییتر و اینستاگرام راه پیدا کرد.

کاربردها و موارد استفاده از «اوکی بومر»

همونطور که گفته شد، این عبارت به عنوان پاسخی تند به مقاومت در برابر تغییرات تکنولوژیک، انکار تغییرات اقلیمی یا مخالفت با نظرات نسل‌های جوون‌تر استفاده میشه. رسانه‌های مختلفی هم به استفاده از این میم در پلتفرم‌های اجتماعی فراتر از تیک‌تاک اشاره کردن. روزنامه «نیویورک تایمز» در مقاله‌ای نوشت که «نوجوون‌ها از این عبارت برای پاسخ دادن به ویدیوهای یوتیوب که حس بدی میدن (cringey)، توییت‌های دونالد ترامپ و اساسا هر فرد بالای ۳۰ سالی که چیزی تحقیرآمیز در مورد جوون‌ها و مسائلی که براشون مهمه میگه، استفاده میکنن». محبوبیت این عبارت به حدی رسید که تا نوامبر ۲۰۲۲، ویدیوهایی با هشتگ #OkBoomer در تیک‌تاک حدود ۴ میلیارد بار دیده شده بودن.

این عبارت فقط به فضای مجازی محدود نموند و به دنیای واقعی و حتی سیاست هم راه پیدا کرد. در اوایل نوامبر ۲۰۱۹، «کلوئی سواربریک» (Chlöe Swarbrick)، نماینده ۲۵ ساله پارلمان نیوزلند، در حال سخنرانی در حمایت از یک لایحه مربوط به تغییرات آب و هوایی بود. اون در بخشی از صحبت‌هاش گفت که میانگین سنی نمایندگان پارلمان ۴۹ ساله. در این لحظه، یکی دیگه از نمایندگان به اسم «تاد مولر» (Todd Muller) حرفش رو قطع کرد و سواربریک در جواب به سادگی گفت: «اوکی بومر».

این اتفاق بازتاب گسترده‌ای داشت. خود سواربریک بعدا در مقاله‌ای در روزنامه «گاردین» نوشت که این نظرش «نماد خستگی نسل‌های متعددی بود». اون در شبکه‌های اجتماعی حمایت گسترده‌ای دریافت کرد، اما از طرفی به خاطر ترویج تبعیض سنی مورد انتقاد هم قرار گرفت، از جمله توسط نماینده‌ای به اسم «کریس بیشاپ» (Chris Bishop).

مکالمه دقیق در پارلمان به این صورت بود:
سواربریک: «چند رهبر جهانی برای چند دهه دیدن و میدونستن چه چیزی در راهه اما تصمیم گرفتن که از نظر سیاسی بهتره که این موضوع رو پشت درهای بسته نگه دارن؟ نسل من و نسل‌های بعد از من این تجمل رو ندارن. در سال ۲۰۵۰ من ۵۶ ساله خواهم بود، اما همین الان، میانگین سنی این پارلمان پنجاه و دوم، ۴۹ ساله».
تاد مولر: «این غیرممکنه».
سواربریک: «اوکی بومر».

علاوه بر این، یک آهنگ به اسم «اوکی بومر» که در جولای ۲۰۱۹ منتشر شد، با متن تند و تیزش مثل یک سرود برای این میم عمل کرد و به محبوبیتش دامن زد. این عبارت حتی به اعتراضات هم کشیده شد. در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۹، در زمان استراحت بین دو نیمه بازی فوتبال هاروارد-ییل، معترضان به تغییرات اقلیمی با هجوم به زمین بازی رو متوقف کردن. اون‌ها حتی بعد از اینکه ازشون خواسته شد زمین رو ترک کنن، موندن و شعار «اوکی بومر» سر دادن.

این عبارت به برنامه‌های تلویزیونی و حتی دادگاه عالی آمریکا هم رسید. در ۹ ژانویه ۲۰۲۰، در طول مسابقه «!Jeopardy: بزرگترین در تمام دوران»، «اوکی بومر» جواب یک سوال ۴۰۰ امتیازی در دسته‌بندی «اوکی» بود. سوال این بود: «یک مقاله نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۹ میگه این عبارت دو کلمه‌ای ‘پایان روابط دوستانه بین نسل‌ها رو رقم میزنه’». «کن جنینگز» (Ken Jennings)، یکی از شرکت‌کننده‌ها، با این پاسخ که «بالاخره میتونم اینو به الکس (تربک) بگم! ‘اوکی بومر’ چیه؟»، باعث خنده حضار شد.

چند روز بعد، در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۰، این عبارت توسط «جان رابرتس» (John Roberts)، رئیس دیوان عالی ایالات متحده، در جریان سوال و جواب‌های مربوط به پرونده تبعیض سنی *Babb v. Wilkie* استفاده شد.

در ۲ مارس ۲۰۲۰، یک استریمر به اسم «نیکولول» (Neekolul) ویدیویی از خودش منتشر کرد که در حال لب‌خونی و رقصیدن با آهنگ «Oki Doki Boomer» از تولیدکننده محتوای یوتیوب، «سنزاوا» (Senzawa) بود و یک تیشرت «برنی ۲۰۲۰» (لباس کمپین ریاست جمهوری برنی سندرز) به تن داشت. این ویدیو در عرض چهار روز بیش از ۶ میلیون بازدید گرفت و در همون ماه به بیش از ۳۰ میلیون بازدید رسید. بیننده‌ها این ویدیو رو هم «بامزه» و هم «کریঞ্জ» توصیف کردن.

واکنش‌ها و بازخوردها نسبت به «اوکی بومر»

واکنش‌ها به این عبارت بسیار متفاوت و گسترده بود. خیلی از واکنش‌ها مثبت بودن. به گفته «ایندیا راس» (India Ross) از «فایننشال تایمز»، این عبارت «نماد یک شکاف فرهنگی نسلی شده» و حملاتی که از طرف بیبی بومرها به استفاده از اون میشه، شاید فقط باعث افزایش قدرت و استفاده بیشتر ازش بشه. «کلمنس میشالون» (Clémence Michallon) از روزنامه «ایندیپندنت» این عبارت رو تحسین کرد و اون رو «به اندازه کافی تحقیرآمیز» دونست، اما در عین حال در مورد استفاده بیش از حد ازش هشدار داد.

«میو مک‌گین» (Miyo McGinn) از مجله «گریست» (Grist) هم این اصطلاح رو ستایش کرد و نوشت: «این شادی بدون شک هم از خشم عادلانه و هم از سرگرمی ساده ناشی میشه—این دو کلمه بعد از سال‌ها شنیدن اینکه نسل من برای ‘کشتن’ همه چیز از رستوران‌های زنجیره‌ای گرفته تا فروشگاه‌های بزرگ و روابط مقصره، کاملا شاعرانه به نظر میرسه». بعضی‌ها هم نظر دادن که این اصطلاح رو باید به عنوان یک عبارت اختصاری برای «حاکمیت» یا «ساختار قدرت» (The Establishment) در نظر گرفت، نه اینکه یک گروه سنی خاص رو هدف قرار بده.

از طرف دیگه، بعضی از مفسران این عبارت رو «سن‌گرا» یا «ایج‌ایست» دونستن. «باب لانزبری» (Bob Lonsberry)، یک مجری رادیوی محافظه‌کار، تا اونجا پیش رفت که در یک توییت که به سرعت حذف شد و به شدت مورد انتقاد قرار گرفت، کلمه «بومر» رو «کلمه نون در تبعیض سنی» (the N-word of ageism) نامید. لانزبری همچنین اظهار داشت که «باحال و امروزی بودن، تعصب رو توجیه نمیکنه، و یک لقب تحقیرآمیز هم به این دلیل که جدیده، قابل قبول نیست». برنامه تلویزیونی «The Late Show with Stephen Colbert» با مسخره کردن اون گفت: «واضحه که این آقا باید بازی جدید و داغ ‘آیا این کلمه نون جدیده؟’ رو بازی کنه. نه، نیست. ممنون که بازی کردید».

«فرانسین پروز» (Francine Prose) از روزنامه «گاردین» پیشنهاد کرد که این عبارت، پذیرش فرهنگی عمومی تبعیض علیه نسل‌های مسن‌تر رو منعکس میکنه. همچنین در گاردین، «باسکار سونکارا» (Bhaskar Sunkara) از این میم انتقاد کرد و گفت که بیبی بومرها به جای این حرف‌ها «نیاز به همبستگی دارن» چون خیلی از «کارگران مسن و بازنشسته‌ها برای زنده موندن در تلاش هستن» و «نیمی از آمریکایی‌هایی که به سن ۶۵ سالگی نزدیک میشن، کمتر از ۲۵ هزار دلار پس‌انداز دارن».

در یک مصاحبه، «میرنا بلایث» (Myrna Blyth)، مدیر اجرایی «AARP» (یک سازمان حمایت از سالمندان در آمریکا)، به وب‌سایت «Axios» گفت: «اوکی، هزاره‌ها. ولی ما اون آدم‌هایی هستیم که واقعا پول داریم». چندین سیاستمدار فرانسوی هم این عبارت رو به سن‌گرایی متهم کردن. «اودری دوفو شوبرت» (Audrey Dufeu Schubert)، نماینده پارلمان از حزب «رنسانس»، در یک گزارش ویژه در مورد «موفقیت در پر کردن شکاف نسلی و مبارزه با سن‌گرایی»، اون رو یک توهین سن‌گرایانه دونست.

با همه این بحث‌ها، «اوکی بومر» یکی از پنج کلمه برتر سال ۲۰۱۹ به انتخاب خوانندگان یک وبلاگ منتشر شده در PublicAddress.net بود. همچنین توسط یک دانشگاه در سوئیس برای یک عنوان مشابه نامزد شد و در جایگاه دوم قرار گرفت. این عبارت همچنین در چهل و پنجمین لیست سالانه «کلمات ممنوعه» دانشگاه لیک سوپریر استیت (Lake Superior State University) قرار داره.

تجاری‌سازی «اوکی بومر»

مثل هر پدیده فرهنگی محبوب دیگه‌ای، «اوکی بومر» هم به سرعت جنبه تجاری پیدا کرد. این عبارت برای فروش کالاها استفاده شد و موضوع چندین درخواست ثبت علامت تجاری قرار گرفت. یک دانش‌آموز هنر آمریکایی به اسم «شنون اوکانر» (Shannon O’Connor) یک هودی با عبارت «اوکی بومر، روز افتضاحی داشته باشی» (OK boomer have a terrible day) طراحی کرد که تا ۱ نوامبر ۲۰۱۹، بیش از ۲۵ هزار دلار فروش داشت.

چندین درخواست برای ثبت علامت تجاری «اوکی بومر» ثبت شد، از جمله یکی از طرف «فاکس مدیا» (Fox Corporation) در سال ۲۰۱۹. قصد فاکس مدیا این بود که «یک سریال تلویزیونی مداوم با محوریت مسابقات ریالیتی، کمدی و گیم شو» راه بندازه. این نشون میده که شرکت‌های بزرگ هم به سرعت متوجه پتانسیل تجاری این عبارت شدن و سعی کردن ازش به نفع خودشون استفاده کنن.

انواع و نسخه‌های مختلف «اوکی بومر»

هر میم موفقی معمولا نسخه‌های مختلفی پیدا میکنه و «اوکی بومر» هم از این قاعده مستثنی نبود. دو تا از معروف‌ترین نسخه‌های مشتق شده از این عبارت، «اوکی زومر» و «اوکی گرومر» هستن.

اوکی زومر (OK zoomer)

در پاسخ به میم «اوکی بومر»، بعضی از نویسنده‌ها و منتقدها با خصومت‌های نسلی خودشون جواب دادن. این بار هدف اصلی، «بومی‌های دیجیتال» (digital natives) نسل زد بود که گاهی اوقات بهشون «زومر» (zoomers) هم گفته میشه.

«کازمو لندزمن» (Cosmo Landesman)، ستون‌نویس مجله «اسپکتیتور» (The Spectator)، نوشت: «شک دارم که نسل‌های آینده هم بخوان به بومرها لگد بزنن، اما نسل زد جز یک خمیازه چیزی رو تحریک نمیکنه. بچه‌هاشون به اون‌ها و شیفتگی‌شون به جدیدترین قطعه تکنولوژی دیجیتال نگاه میکنن، چشماشون رو میچرخونن و میگن: اوکی زومر».

کمدین معروف، «بیل ماهر» (Bill Maher)، هم در برنامه‌اش در HBO به اسم «Real Time»، در یک بخش به اسم «قانون جدید» با عنوان «اوکی زومر»، چیزی رو که اون «بی‌صبری و برتری اخلاقی» در بین فعالان نسل زد مثل «گرتا تونبرگ» (Greta Thunberg) فعال محیط زیست توصیف میکرد، هدف قرار داد.

در جواب به این انتقادها، «ویویانا فرایر» (Viviana Freyer)، دبیر هیئت تحریریه «The Bi-College News»، نوشت: «وقتی نوبت ما بشه که از ‘نسل آلفا’ و هر نسل بعدی که میاد، حرف بشنویم، امیدواریم بفهمیم که این با پیرتر شدن همراهه، و جوک‌ها رو با وقار بیشتری نسبت به یک سی و چند ساله‌ در توییتر که در مورد فرق وسط مو یا خط تحریری بیش از حد دفاعی میشه، تحمل خواهیم کرد».

اوکی گرومر (OK groomer)

این نسخه از عبارت، معنای بسیار تاریک‌تری داره. در زبان عامیانه، کلمه «گرومر» (groomer) به «اغفال کودک» (child grooming) اشاره داره. این اتفاق زمانی میفته که یک فرد تلاش میکنه با کودکان، خانواده‌ها یا مراقبین اون‌ها روابطی مبتنی بر اعتماد ایجاد کنه تا از اون‌ها سو استفاده جنسی کنه.

در ابتدا، عبارت «اوکی گرومر» در شبکه‌های اجتماعی برای خطاب قرار دادن یک شخصیت یوتیوبی به اسم «اونیشن» (Onision) استفاده میشد. اون در سال ۲۰۲۰ متهم به اغفال طرفداران جوونش شده بود و موضوع یک مستند بود که توسط «کریس هنسن» (Chris Hansen) تولید شد. بنابراین، این عبارت به عنوان یک پاسخ تند و اتهام‌آمیز به افرادی استفاده میشه که رفتارهای مشکوک و نامناسبی در قبال کودکان یا افراد آسیب‌پذیر دارن. این نسخه نشون میده که چطور ساختار یک میم میتونه برای اهداف کاملا متفاوتی به کار گرفته بشه.

جمع‌بندی نهایی از دیدگاه‌های مختلف

پدیده «اوکی بومر» خیلی بیشتر از یک میم ساده اینترنتیه. این عبارت به یک نماد فرهنگی تبدیل شده که شکاف عمیق بین نسل‌ها رو به نمایش میذاره. از یک طرف، نسل‌های جوون‌تر، یعنی هزاره‌ها و نسل زد، اون رو به عنوان یک ابزار قدرتمند برای رد کردن نظراتی میدونن که به نظرشون قدیمی، بی‌ربط یا حتی مضر هستن. برای اون‌ها، «اوکی بومر» یک آه کوتاه از سر خستگیه؛ خستگی از اینکه سال‌ها بهشون گفته شده تنبل، پرتوقع و ناکارآمد هستن، در حالی که با بحران‌های اقتصادی، بدهی‌های سنگین دانشجویی و یک آینده نامعلوم به خاطر تغییرات اقلیمی روبرو هستن. از دید اون‌ها، این عبارت یک راه برای بازپس‌گیری قدرت در گفتگو و پایان دادن به بحث‌های بی‌نتیجه است.

از طرف دیگه، بخشی از نسل‌های قدیمی‌تر و بعضی از منتقدها، این عبارت رو توهین‌آمیز و مصداق تبعیض سنی میدونن. اون‌ها معتقدن که نمیشه یک نسل کامل رو با یک برچسب قضاوت کرد و نادیده گرفت. از نظر این گروه، «اوکی بومر» یک راه ساده‌انگارانه برای فرار از بحث منطقی و بی‌احترامی به تجربه و خرد افراد مسن‌تره. بحث‌هایی مثل مقایسه این عبارت با توهین‌های نژادی، هرچند که به شدت مورد انتقاد قرار گرفت، نشون دهنده عمق ناراحتی این گروهه.

در این میان، تحلیل‌گران بی‌طرف‌تری هم وجود دارن که سعی میکنن هر دو طرف ماجرا رو ببینن. اون‌ها میگن که این درگیری نسلی چیز جدیدی نیست و همیشه وجود داشته. به قول جورج اورول که در یکی از منابع بهش اشاره شده بود: «هر نسلی خودش رو باهوش‌تر از نسل قبل و عاقل‌تر از نسل بعد از خودش تصور میکنه». با این حال، چیزی که این دوره رو متفاوت میکنه، قدرت شبکه‌های اجتماعی در پخش و فراگیر کردن این احساسات در مقیاس جهانیه.

در نهایت، «اوکی بومر» یک آینه است که تصویر پیچیده‌ای از جامعه امروزی رو بازتاب میده. این عبارت نشون‌دهنده ناامیدی، خشم، سو تفاهم و تلاش برای برقراری ارتباط در دنیاییه که با سرعت در حال تغییره. چه اون رو یک توهین بدونیم و چه یک فریاد اعتراضی، نمیشه انکار کرد که «اوکی بومر» به بخش مهمی از گفتمان فرهنگی دهه اخیر تبدیل شده و بحث‌های مهمی رو در مورد روابط بین نسل‌ها، ارزش‌ها و آینده مشترک ما به راه انداخته.

منابع