نتفلیکس جلوه‌های ویژه را به AI می‌سازد

نتفلیکس، غول استریمینگ دنیا، به طور رسمی اعلام کرده که برای اولین بار از جلوه‌های بصری تولید شده با هوش مصنوعی مولد در یکی از سریال‌های اصلی خودش استفاده کرده. این خبر که موجی از صحبت‌ها رو در صنعت سرگرمی به راه انداخته، توسط تد ساراندوس، یکی از مدیرعامل‌های ارشد نتفلیکس، در جریان ارائه گزارش مالی سه ماهه دوم شرکت اعلام شد. این حرکت، که هم به عنوان یک فرصت بزرگ و هم به عنوان یک منبع نگرانی دیده میشه، نشون دهنده ورود جدی‌تر این پلتفرم به دنیای فناوری‌های نوظهوره.

سریالی که این اتفاق در اون رقم خورده، یک مجموعه علمی تخیلی آرژانتینی به اسم «ال اترنات» (The Eternaut) هست. داستان این سریال که با بازی ریکاردو دارین، بازیگر سرشناس آرژانتینی، ساخته شده، درباره گروهی از بازماندگان یک بارش برف سمی و کشنده است که جمعیت زیادی رو از بین برده. در یکی از صحنه‌های این سریال، سازنده‌ها نیاز داشتن تا فروریختن یک ساختمان بزرگ در شهر بوینس آیرس رو به تصویر بکشن. به گفته ساراندوس، این دقیقا همون جاییه که هوش مصنوعی وارد عمل شده.

ساراندوس توضیح داد که استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی به تیم تولید این امکان رو داد که این سکانس پیچیده رو با سرعتی چشمگیر و هزینه‌ای خیلی کمتر از روش‌های سنتی جلوه‌های ویژه (VFX) بسازن. او تاکید کرد که «این سکانس در واقع اولین سکانس نهایی ساخته شده با هوش مصنوعی مولد هست که در یک سریال یا فیلم اورجینال نتفلیکس روی صفحه نمایش ظاهر میشه». ظاهرا نتیجه کار اونقدر خوب بوده که هم خود نتفلیکس و هم تیم سازنده سریال از اون کاملا راضی بودن. ساراندوس در این مورد گفت: «سازنده‌ها از نتیجه کار هیجان زده بودن. ما هم از نتیجه هیجان زده بودیم و مهم‌تر از همه، تماشاگران هم از نتیجه هیجان زده بودن».

چرا هوش مصنوعی؟ سرعت و هزینه

دلیل اصلی روی آوردن به این تکنولوژی در پروژه «ال اترنات» کاملا مشخصه: محدودیت‌های بودجه و زمان. ساراندوس به طور شفاف گفت که هزینه ساخت چنین صحنه‌ای با ابزارهای سنتی جلوه‌های ویژه برای یک سریال با این سطح بودجه «به هیچ وجه عملی نبود». اما با کمک هوش مصنوعی، تیم تونست به یک نتیجه عالی و با کیفیتی قابل قبول دست پیدا کنه.

موضوع فقط هزینه نبوده. سرعت انجام کار هم یک فاکتور کلیدی به حساب میومده. به گفته مدیرعامل نتفلیکس، «این سکانس جلوه‌های ویژه، ده برابر سریعتر از زمانی که میتونست با ابزارها و روال‌های کاری سنتی VFX تکمیل بشه، به پایان رسید». این افزایش سرعت و کاهش هزینه، از نظر نتفلیکس، میتونه درهای جدیدی رو به روی پروژه‌هایی با بودجه‌های کمتر باز کنه تا بتونن جلوه‌های بصری پیشرفته و بزرگی رو در آثارشون داشته باشن.

این حرکت نتفلیکس در حالی اتفاق میفته که این شرکت گزارش مالی موفقی رو هم پشت سر گذاشته. در گزارش سه ماهه دوم که تا پایان ماه ژوئن رو پوشش میده، درآمد نتفلیکس با ۱۶ درصد افزایش نسبت به دوره مشابه در سال گذشته به ۱۱ میلیارد دلار (معادل ۸.۲۵ میلیارد پوند) رسیده. سود شرکت هم از ۲.۱ میلیارد دلار به ۳.۱ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده. یکی از دلایل اصلی این عملکرد بهتر از انتظار، موفقیت فصل سوم و پایانی سریال کره‌ای محبوب «بازی مرکب» (Squid Game) بود که تا امروز ۱۲۲ میلیون بازدید داشته.

همچنین، نتفلیکس انتظار داره که بخش تبلیغاتش که هنوز کوچک اما در حال رشده، امسال اندازه‌اش «تقریبا دو برابر» بشه. مایک پرولکس، معاون بخش تحقیقات در شرکت فارستر، در این باره میگه: «عملکرد بهتر از انتظار نتفلیکس در این سه ماهه، نتیجه محتوای عالی، افزایش قیمت‌ها و شتاب گرفتن بخش تبلیغات هست که همه با هم اتفاق افتاده».

یک فرصت بزرگ یا یک تهدید جدی؟

ساراندوس در صحبت‌هاش تلاش کرد تا روی جنبه‌های مثبت این تکنولوژی تمرکز کنه. او گفت: «ما همچنان معتقدیم که هوش مصنوعی یک فرصت فوق العاده برای کمک به خالقان آثار برای ساخت فیلم‌ها و سریال‌های بهتر، و نه فقط ارزانتر، به شمار میاد». او اینطور ادامه داد که این ابزارها به سازندگان کمک میکنن تا «امکانات داستان سرایی روی صفحه نمایش رو گسترش بدن و این موضوعی بی نهایت هیجان انگیزه».

برای اینکه نگرانی‌ها درباره جایگزین شدن نیروی انسانی با ربات‌ها رو کم کنه، ساراندوس تاکید کرد: «اینها آدم‌های واقعی هستن که دارن کارهای واقعی رو با ابزارهای بهتر انجام میدن». به گفته او، سازندگان در حال حاضر هم دارن از مزایای این تکنولوژی در مراحل پیش از تولید مثل پیش تجسم (pre-visualisation) و برنامه ریزی برداشت‌ها و البته جلوه‌های ویژه استفاده میکنن.

اما همه در هالیوود به این اندازه خوشبین نیستن. استفاده از هوش مصنوعی مولد در صنعت سرگرمی موضوعی بسیار بحث برانگیز بوده. نگرانی‌های اصلی دو مورد هستن: یکی اینکه این سیستم‌ها برای یادگیری و تولید محتوا از آثار دیگران بدون اجازه و رضایت اونها استفاده میکنن و دوم اینکه ممکنه به طور کامل جایگزین شغل‌های انسانی بشن.

این نگرانی‌ها در سال ۲۰۲۳ به اوج خودشون رسیدن و به یکی از «نقاط اختلاف کلیدی» در اعتصاب‌های دوگانه بازیگران و نویسندگان هالیوود تبدیل شدن. اتحادیه بازیگران سینما و فدراسیون هنرمندان تلویزیون و رادیو آمریکا (SAG-AFTRA) در طول این اعتصاب سه ماهه که تولید خیلی از پروژه‌های بزرگ مثل «ددپول و ولورین» و «ویکد» رو متوقف کرد، خواستار قوانین سختگیرانه‌تری برای استفاده از هوش مصنوعی شدن. در نهایت، در ماه نوامبر توافقی حاصل شد که شامل اولین موارد حفاظتی مهم در مورد استفاده از این تکنولوژی برای کارگران این صنعت بود.

واکنش‌ها در میان چهره‌های سرشناس هالیوود هم متفاوته. برای مثال، تایلر پری، فیلمساز و غول استودیوسازی، در سال ۲۰۲۴ برنامه‌های خودش برای توسعه ۸۰۰ میلیون دلاری استودیوهاش در آتلانتا رو به خاطر نگرانی از پیشرفت سریع ویدیوهای تولید شده با هوش مصنوعی و تاثیر اون بر مشاغل، متوقف کرد. او به خصوص به ابزارهایی مثل «سورا» از شرکت اوپن‌ای‌آی اشاره کرده بود که با کیفیت بالای ویدیوهای تولیدی از روی متن، شگفتی و البته نگرانی زیادی رو ایجاد کرد. از طرفی، چهره‌هایی مثل رابرت داونی جونیور و جیمز گان علیه این تکنولوژی صحبت کردن، در حالی که افرادی مثل جیمز کامرون و بن افلک اون رو پذیرفتن.

آیا این واقعا اولین بار است؟

با وجود اینکه نتفلیکس اعلام کرده این اولین استفاده «رسمی» از هوش مصنوعی مولد برای تولید फुटेज نهایی هست، اما بعضی گزارش‌ها نشون میده که این شرکت قبلا هم به شکل‌های دیگه‌ای از این تکنولوژی استفاده کرده. وبسایت پتاپیکسل اشاره میکنه که این شرکت مدت‌ها قبل از تابستان ۲۰۲۵ مشکوک به استفاده از هوش مصنوعی بوده.

برای مثال، در آوریل ۲۰۲۴، نتفلیکس متهم شد که در مستند جنایی «آنچه جنیفر انجام داد» (What Jennifer Did) از هوش مصنوعی برای ویرایش عکس‌ها استفاده کرده. یک مورد دیگه هم مربوط به بازسازی و افزایش کیفیت یک سریال کمدی دهه هشتادی بود که با استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی انجام شد، اما نتیجه‌اش تصاویری عجیب و به گفته بعضی‌ها «کابوس وار» بود. بنابراین، میشه گفت استفاده در سریال «ال اترنات» اولین مورد «اعتراف شده» برای ساخت یک صحنه جلوه‌های ویژه از ابتدا به حساب میاد.

نگاهی از زاویه دیگر

با وجود همه بحث‌ها، بعضی از فعالان صنعت نگاه متفاوتی دارن. داویر یون، یکی از بنیانگذاران استودیوی انیمیشن سنگاپوری CraveFX، میگه که این اقدام نتفلیکس اصلا جای تعجب نداره، چون استودیوهای بزرگ بیشتری دارن از این تکنولوژی استقبال میکنن. از نظر او، هوش مصنوعی مولد به فهرست ابزارهای دیجیتالی اضافه میشه که هنرمندان جلوه‌های ویژه میتونن برای زنده کردن ایده‌هاشون از اونها استفاده کنن.

یون میگه: «به نظر میرسه این اتفاق فقط مسئله زمان بود. هوش مصنوعی قطعا دروازه‌ای رو باز میکنه که به استودیوهای کوچکتر اجازه میده تا به جلوه‌های بصری با ظاهر پروژه‌های پرهزینه دست پیدا کنن». او در نهایت یک نکته مهم رو یادآوری میکنه: «در نهایت، این هنرمنده که تصمیم میگیره چه چیزی در تصویر نهایی باشه، نه هوش مصنوعی».

آینده هوش مصنوعی در نتفلیکس

به نظر میرسه استفاده از هوش مصنوعی در نتفلیکس به جلوه‌های ویژه محدود نخواهد شد. گرگ پیترز، یکی دیگر از مدیرعامل‌های ارشد شرکت، به کاربردهای دیگه‌ای هم اشاره کرده. یکی از این موارد، بهبود تجربه کاربری برای پیدا کردن فیلم و سریاله. برای مثال، بیننده‌ها بتونن با صحبت کردن و به زبان عادی جستجو کنن. پیترز میگه: «اینکه بتونی بگی «میخوام یک فیلم از دهه هشتاد ببینم که یک تریلر روانشناختی تاریک باشه» و نتایجی رو دریافت کنی… کاریه که در تجربه‌های قبلی ما امکان پذیر نبود. پس این خیلی هیجان انگیزه».

حوزه دیگه‌ای که پتانسیل بالایی برای استفاده از هوش مصنوعی داره، تبلیغاته. به گفته پیترز، برندها و بازاریاب‌ها به دنبال ساخت محتوای جذاب هستن و «ما فکر میکنیم این تکنیک‌های مولد میتونن به مرور زمان این مانع رو کمتر کنن و به ما این امکان رو بدن که در جاهای بیشتری این کار رو انجام بدیم».

در نهایت، اقدام نتفلیکس یک نقطه عطف به حساب میاد. این شرکت به طور رسمی نشان داد که چطور میشه از هوش مصنوعی برای کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت و بالقوه، بالا بردن کیفیت تولیدات استفاده کرد. با این حال، سوالات و نگرانی‌های جدی درباره آینده مشاغل انسانی و اخلاق استفاده از این تکنولوژی همچنان به قوت خودشون باقی هستن. اینکه مرز بین استفاده از هوش مصنوعی به عنوان یک «ابزار بهتر» و جایگزینی کامل انسان‌ها کجاست، سوالیه که صنعت سرگرمی در سال‌های آینده باید به اون پاسخ بده.

منابع