راهنمای کامل کار و اقامت در موناکو

---

اگه به فکر کار و زندگی توی موناکو هستی، این راهنما دقیقا برای تو نوشته شده. قراره قدم به قدم همه چیزهایی که باید بدونی رو با هم مرور کنیم. از بازار کار و حقوق‌ها گرفته تا مراحل پیچیده گرفتن ویزا و اقامت. پس بیا یک راست بریم سر اصل مطلب و ببینیم ماجرا از چه قراره.

موناکو چه جور جایی برای کاره؟ نگاهی به بازار کار و حقوق‌ها

موناکو فقط یه مقصد توریستی لوکس نیست؛ اینجا یه مرکز تجاری و مالی مهمه که داره به سرعت توی حوزه تکنولوژی هم رشد میکنه. به لطف برنامه‌ای به اسم «Extended Monaco»، دولت بیشتر از ۳۰۰ میلیون یورو برای دیجیتالی کردن کشور سرمایه‌گذاری کرده و همین باعث شده بازار کار، به خصوص توی حوزه تکنولوژی، خیلی داغ بشه.

الان شغل‌هایی توی زمینه‌های هوش مصنوعی (AI)، امنیت سایبری و علم داده (Data Science) خیلی روی بورسن و حقوق‌ها برای پست‌های بالا میتونه تا ۳۰۰ هزار یورو در سال هم برسه. فقط پارسال، بیشتر از ۱۱۰ تا شرکت دیجیتال جدید توی موناکو راه افتادن و همشون دنبال نیروی کار تازه‌نفس هستن. بازار کار داره سالانه با نرخ ۱۲ درصد رشد میکنه که واقعا عدد قابل توجهیه.

علاوه بر تکنولوژی، حوزه‌هایی مثل امور مالی، گردشگری، بهداشت و درمان و ساخت و ساز هم همیشه به نیروی متخصص نیاز دارن. یکی از بزرگترین جذابیت‌های کار توی موناکو اینه که این کشور از ساکنینش (به جز شهروندان فرانسوی) مالیات بر درامد شخصی نمیگیره. البته این به معنی رایگان بودن همه چیز نیست و باید هزینه‌های تامین اجتماعی رو پرداخت کنی که بعدا بهش میرسیم.

برای اینکه یه دید کلی از حقوق‌ها داشته باشی، اینجا یه جدول از میانگین حقوق ماهانه بعضی شغل‌های رایج توی موناکو رو میبینی:

عنوان شغلی	میانگین حقوق ماهانه (یورو)	میانگین حقوق ماهانه (دلار)
حسابدار	۲,۹۲۰ یورو	۳,۱۴۰ دلار
مهندس نرم‌افزار	۳,۹۴۰ یورو	۴,۲۳۶ دلار
تحلیلگر مالی	۵,۳۰۰ یورو	۵,۶۹۸ دلار
طراح گرافیک	۲,۸۴۰ یورو	۳,۰۵۳ دلار
مدیر پروژه	۴,۹۳۰ یورو	۵,۳۰۰ دلار
مدیر فروش	۶,۷۹۰ یورو	۷,۳۰۰ دلار

بعضی از کارفرماهای بزرگ و فعال توی موناکو شرکت‌هایی مثل SBM Offshore، Monaco Telecom و Wekan هستن. مهارت‌هایی مثل پایتون، جاوا و جاوا اسکریپت خیلی مهمن، اما چیزی که واقعا میتونه تو رو از بقیه متمایز کنه، تجربه کار با یادگیری ماشین، رایانش ابری و داشتن گواهینامه‌های امنیت سایبریه.

سه‌گانه مقدس برای کار در موناکو: ویزا، مجوز کار و کارت اقامت

خب، حالا که یه دید کلی از وضعیت کار پیدا کردی، بریم سراغ بخش اصلی یعنی گرفتن مجوزهای لازم. برای اینکه بتونی به صورت قانونی توی موناکو کار و زندگی کنی، باید سه تا چیز اصلی رو بگیری:

1. مجوز کار (Work Permit یا Autorisation de Travail): این اولین قدمه و کارفرمای تو باید از طرفت درخواست بده.
2. ویزای بلندمدت فرانسه (نوع D): چون موناکو بخشی از سیستم ویزای فرانسه است، تو باید از سفارت فرانسه این ویزا رو بگیری تا بتونی وارد خاک موناکو بشی.
3. کارت اقامت موناکو (Residence Permit یا Carte de Séjour): بعد از اینکه با ویزای بلندمدت وارد موناکو شدی، باید برای این کارت درخواست بدی تا اقامتت قانونی بشه.

این فرایند کاملا به کارفرما وابسته است. یعنی تو نمیتونی همینجوری برای ویزای کاری موناکو اقدام کنی، مگر اینکه اول یه پیشنهاد شغلی رسمی از یه شرکت توی موناکو داشته باشی. اون شرکت اسپانسر تو میشه و مراحل اداری رو شروع میکنه.

اولویت استخدام در موناکو رو بشناس

یه نکته خیلی مهم که باید بدونی اینه که موناکو یه قانون اولویت استخدام داره. یعنی کارفرماها قبل از اینکه بتونن یه نیروی کار خارجی استخدام کنن، باید ثابت کنن که نتونستن نیروی مناسبی از بین گروه‌های دارای اولویت پیدا کنن. این اولویت‌ها به این ترتیبه:

1. افراد با ملیت موناکو (Monegasque).
2. فرزند یا همسر یه شهروند موناکویی.
3. ساکنین قانونی موناکو.
4. ساکنین شهرهای هم‌مرز فرانسه (Cap d’Ail، La Turbie، Beausoleil و Roquebrune-Cap-Martin) که قبلا توی موناکو کار کردن.

پس وقتی یه شرکت میخواد تو رو استخدام کنه، اول باید موقعیت شغلی رو به اداره کار موناکو (Employment Office) اعلام کنه. اداره کار اگه کاندیدای مناسبی از بین گروه‌های اولویت‌دار داشته باشه، معرفی میکنه. اگه کاندیدای مناسبی پیدا نشد، اونوقته که کارفرما اجازه پیدا میکنه برای استخدام تو اقدام کنه.

راهنمای قدم به قدم برای گرفتن مجوزهای کاری

حالا بیا این فرایند رو به چند مرحله ساده تقسیم کنیم تا گیج نشی.

مرحله اول: پیدا کردن کار و گرفتن پیشنهاد شغلی

این مرحله با خودته. باید بگردی و یه شغل مناسب توی موناکو پیدا کنی. میتونی از این راه‌ها استفاده کنی:

• پورتال‌های آنلاین: وب‌سایت رسمی اداره کار موناکو و پلتفرم «MonGuichet.mc» منابع خوبی هستن. قراره تا اواخر سال ۲۰۲۵ کل فرایند استخدام از طریق همین پلتفرم‌ها دیجیتالی بشه.
• رویدادهای کاریابی: رویدادی مثل «Monaco Employment Forum 2025» که در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۲۵ برگزار میشه، یه فرصت عالی برای ارتباط مستقیم با کارفرماهاست.
• آژانس‌های کاریابی: آژانس‌های تخصصی زیادی هستن که روی پیدا کردن نیروی کار برای شرکت‌های موناکویی تمرکز دارن.
• لینکدین: در حال حاضر حدود ۴۶,۵۰۰ کاربر لینکدین در موناکو وجود داره و این شبکه اجتماعی یه ابزار قدرتمند برای شبکه‌سازی و پیدا کردن موقعیت‌های شغلیه.

بعد از اینکه شغل رو پیدا کردی و مصاحبه‌ها رو با موفقیت گذروندی، شرکت باید یه قرارداد کاری رسمی بهت بده. این قرارداد، کلید شروع فرایند اداریه.

مرحله دوم: کارفرما برای مجوز کار اقدام میکنه

وقتی قرارداد رو گرفتی، کارفرمای تو باید یه درخواست استخدام به اداره کار موناکو (Service de l’Emploi) بفرسته. اون‌ها باید توی درخواستشون توجیه کنن که چرا میخوان یه نیروی خارجی استخدام کنن. اگه اداره کار موافقت کنه، یه مجوز کار به اسم تو صادر میکنه. این مجوز به یه شغل و کارفرمای خاص مرتبطه.

مرحله سوم: درخواست برای ویزای بلندمدت فرانسه (نوع D)

حالا نوبت توئه. با در دست داشتن قرارداد کاری تایید شده و مجوز کار، باید برای ویزای بلندمدت نوع D فرانسه اقدام کنی. این کار از طریق سفارت یا کنسولگری فرانسه توی کشور محل اقامتت (یعنی ایران) انجام میشه.

• ثبت‌نام آنلاین: اولین قدم اینه که به وب‌سایت رسمی ویزای فرانسه یعنی france-visas.gouv.fr بری. اونجا باید یه حساب کاربری بسازی و فرم درخواست ویزا رو به صورت آنلاین پر کنی. بعد از پر کردن، باید فرم رو پرینت بگیری و امضا کنی.
• جمع‌آوری مدارک: باید تمام مدارکی که در ادامه لیست میکنیم رو آماده کنی.
• گرفتن وقت سفارت: بعد از تکمیل فرم آنلاین، باید از طریق پورتال رسمی سفارت، برای تحویل مدارک و انگشت‌نگاری وقت بگیری.
• پرداخت هزینه: هزینه درخواست ویزای بلندمدت معمولا ۹۹ یورو هست که باید موقع تحویل مدارک پرداخت کنی. این مبلغ در صورت رد شدن درخواست، پس داده نمیشه.
• مراجعه به سفارت: در روز و ساعت مشخص شده، با تمام مدارک اصلی و کپی‌هاشون به سفارت یا مرکز ویزای مربوطه میری.

مرحله چهارم: ورود به موناکو و درخواست کارت اقامت

بعد از اینکه ویزای بلندمدتت صادر شد، میتونی به موناکو سفر کنی. اما کار هنوز تموم نشده. به محض ورود، ظرف مدت سه ماه، باید برای گرفتن کارت اقامت یا «Carte de Séjour» اقدام کنی. برای این کار باید به بخش ساکنین اداره امنیت عمومی موناکو (Residents’ Section of the Monegasque Public Safety) بری.

اونجا باید یه سری مدارک رو تحویل بدی و برای یه مصاحبه رسمی حاضر بشی. توی این مصاحبه سوالاتی در مورد تحصیلات، سابقه کاری، خانواده و دلایل اقامتت توی موناکو پرسیده میشه. اگه همه چیز خوب پیش بره، اولین کارت اقامتت که معمولا یک سال اعتبار داره و بهش کارت «موقت» میگن، صادر میشه. هزینه صدور اولین کارت اقامت ۸۰ یورو هست.

این کارت اقامت به تو اجازه میده که به راحتی توی منطقه شنگن هم سفر کنی.

لیست کامل مدارکی که لازم داری

آماده کردن مدارک یکی از مهم‌ترین بخش‌های کاره. کوچکترین نقصی میتونه کل فرایند رو به تاخیر بندازه یا حتی باعث رد شدن درخواستت بشه. پس این لیست رو با دقت بخون و همه چیز رو آماده کن.

۱. مدارک عمومی برای درخواست ویزا

اینها مدارک پایه‌ای هستن که برای درخواست ویزای بلندمدت فرانسه لازم داری:

• فرم درخواست ویزا: همون فرمی که آنلاین پر کردی، پرینت گرفتی و امضا کردی.
• یک قطعه عکس جدید: عکس باید رنگی، در ابعاد ۳.۵ در ۴.۵ سانتی‌متر و با زمینه روشن باشه و در شش ماه اخیر گرفته شده باشه.
• پاسپورت معتبر: پاسپورتت باید حداقل سه ماه بعد از تاریخ برگشتت اعتبار داشته باشه و حداقل دو صفحه خالی داشته باشه. باید از تمام صفحات پر شده پاسپورت‌های فعلی و قبلیت (حتی اونایی که منقضی شدن) کپی تهیه کنی.
• بیمه درمانی مسافرتی: باید بیمه‌ای داشته باشی که کل منطقه شنگن رو پوشش بده و سقف پوشش اون برای موارد پزشکی اضطراری حداقل ۳۰,۰۰۰ یورو باشه.
• برنامه سفر هوایی (Flight Itinerary): مدرکی که نشون بده برنامه پروازت چطوریه، شامل تاریخ و ساعت پرواز رفت و برگشت.
• نامه پوششی (Cover Letter): نامه‌ای که توش هدف از سفرت به موناکو، مدت اقامت و برنامه‌هات رو توضیح میدی.
• گواهی عدم سو پیشینه: این مدرک باید از طرف مقامات قضایی کشورهایی که در ۵ سال گذشته توشون زندگی کردی صادر شده باشه و تاریخش جدیدتر از ۳ ماه نباشه. اگه به زبانی غیر از فرانسوی، انگلیسی یا ایتالیایی هست، باید ترجمه رسمی بشه.

۲. مدارک اختصاصی برای اقامت و کار در موناکو

این مدارک رو هم باید همراه داشته باشی، چون توی مراحل مختلف (هم سفارت و هم اداره اقامت موناکو) ازت میخوان:

• مدارک هویتی و خانوادگی:
  • شناسنامه (باید ترجمه رسمی با مهر دادگستری و وزارت خارجه یا آپوستیل شده باشه).
  • در صورت تاهل، طلاق یا فوت همسر، سند مربوطه (با ترجمه رسمی یا آپوستیل).
• رزومه (Curriculum Vitae): برای همه متقاضی‌های بالای ۱۸ سال لازمه. توش باید دلایل اقامت در موناکو و منشا منابع مالی و داراییت رو با جزییات و ارقام توضیح بدی.
• اثبات هدف از اقامت:
  • قرارداد کاری: مهم‌ترین مدرک. باید توسط اداره کار موناکو تایید شده باشه.
  • نامه تمکن مالی: اگه کار نمیکنی و میخوای از طریق پس‌اندازت زندگی کنی، باید یه نامه از یه بانک در موناکو بگیری که نشون بده پول کافی برای زندگی بدون نیاز به شغل داری. حداقل مبلغ مورد نیاز ۵۰۰,۰۰۰ یورو سپرده در یک بانک موناکویی هست.
  • حمایت مالی: اگه کسی قراره هزینه‌های تو رو بده (مثلا والدین یا همسر)، باید نامه حمایت مالی به همراه مدارک مالی اون شخص رو ارایه بدی.
• اثبات محل اقامت:
  • اگر مالک هستی: سند مالکیت خونه.
  • اگر مستاجر هستی: قرارداد اجاره که توسط مقامات موناکو ثبت شده باشه.
  • اگر پیش کسی زندگی میکنی: یه گواهی اسکان رایگان (certificate of free accommodation) که شخص میزبان باید از اداره امنیت عمومی موناکو بگیره، به همراه قرارداد اجاره یا سند مالکیت خونه و کپی کارت اقامت یا کارت ملی موناکویی میزبان.
• سوگندنامه (Attestation on honor): یه فرم که توش اطلاعات هویتی، ملیت و محل سکونتت رو مینویسی و تعهد میدی که هیچوقت در هیچ کشوری محکوم نشدی و هیچ مشکل قانونی یا پلیسی نداری.
• مدارک مربوط به فرزندان (در صورت وجود):
  • فرم درخواست ویزای جداگانه برای هر فرزند.
  • شناسنامه فرزند (با ترجمه رسمی یا آپوستیل).
  • گواهی اشتغال به تحصیل (اگه مدرسه میره).

نکته مهم: هر مدرکی که به زبان فرانسوی، انگلیسی یا ایتالیایی نیست، باید توسط یه مترجم رسمی ترجمه بشه.

کارفرما از راه دور (EOR): یک راه میانبر برای شرکت‌ها

شاید اسم «Employer of Record» یا به اختصار EOR به گوشت خورده باشه. این یه مفهوم جالبه که میتونه روی شانس استخدامت تاثیر بذاره. بیا ببینیم چیه.

راه‌اندازی یه شرکت در موناکو خیلی پرهزینه و زمان‌بره. مثلا برای ثبت یه شرکت ساده (SARL) حداقل ۱۵,۰۰۰ یورو سرمایه اولیه لازمه و گرفتن مجوزهاش میتونه ۳ تا ۶ ماه طول بکشه. برای همین، خیلی از شرکت‌های بین‌المللی که نمیخوان دفتر فیزیکی در موناکو داشته باشن، از سرویس EOR استفاده میکنن.

EOR یه شرکت واسطه است که به صورت قانونی تو رو استخدام میکنه، ولی تو در عمل برای اون شرکت اصلی کار میکنی. یعنی EOR میشه کارفرمای قانونی تو روی کاغذ، تمام کارهای مربوط به قرارداد، حقوق، مالیات، بیمه و مهاجرتت رو انجام میده و مسئولیت‌های قانونی رو به عهده میگیره.

این روش برای شرکت‌ها خیلی سریع‌تر و کم‌هزینه‌تره و بهشون اجازه میده بدون دردسر ثبت شرکت، نیروی متخصص از هر جای دنیا استخدام کنن. شرکت‌هایی مثل Acumen International یا Multiplier این خدمات رو ارائه میدن. برای تو به عنوان یه نیروی کار، این یعنی شانس استخدام شدن توسط شرکت‌های بزرگ جهانی که شاید در حالت عادی امکان استخدام مستقیم در موناکو رو نداشتن، بیشتر میشه. چون این EOR ها میتونن اسپانسر ویزا و مجوز کارت بشن.

قوانین کاری و شرایط استخدام در موناکو

وقتی استخدام شدی، باید با قوانین کار در موناکو هم آشنا باشی. اینجا به مهم‌ترین‌هاش اشاره میکنیم:

• قرارداد کاری: قراردادها معمولا به زبان فرانسوی نوشته میشن. اگه نیروی کار خارجی باشی، ممکنه به زبان تو هم نوشته بشه ولی حتما باید یه نسخه ترجمه شده به فرانسوی هم وجود داشته باشه. قراردادها میتونن به صورت مدت‌معین (CDD) یا نامحدود (CDI) باشن.
• دوره آزمایشی (Probation Period): دوره آزمایشی معمولا بین یک تا سه ماهه و حتما باید توی قرارداد نوشته بشه. این دوره نمیتونه بیشتر از سه ماه باشه.
• ساعات کاری: هفته کاری استاندارد ۳۹ ساعت هست.
• اضافه‌کاری: اگه بیشتر از ۳۹ ساعت در هفته کار کنی، اضافه‌کاری حساب میشه. برای ۸ ساعت اول اضافه‌کاری در هفته، ۱۲۵ درصد حقوق عادی و برای ساعات بعدی، ۱۵۰ درصد حقوق عادی بهت پرداخت میشه.
• حداقل حقوق: در سال ۲۰۲۵، حداقل حقوق ماهیانه ۱,۷۶۶.۹۲ یورو (ناخالص) یا ساعتی ۱۱.۰۷ یورو تعیین شده.
• مرخصی سالانه: تو به ازای هر ماه کار، ۲.۵ روز مرخصی باحقوق داری که در مجموع میشه ۳۰ روز در سال.
• مرخصی استعلاجی: اگه مریض بشی، باید ظرف ۴۸ ساعت به کارفرما اطلاع بدی و گواهی پزشکی ارایه کنی. کارفرما مسئول اطلاع دادن به صندوق تامین اجتماعیه. بعد از دو سال سابقه کار، در زمان بیماری بخشی از حقوقت رو از کارفرما دریافت میکنی.
• مرخصی زایمان: بین ۱۶ تا ۴۶ هفته است.
• حقوق ماه سیزدهم: پرداخت حقوق ماه سیزدهم در موناکو اجباری نیست.

مالیات و تامین اجتماعی

همونطور که گفتیم، مالیات بر درامد شخصی در موناکو وجود نداره. اما هم تو و هم کارفرما باید سهم تامین اجتماعی (Social Security) رو پرداخت کنید. این سهم‌ها برای پوشش خدماتی مثل بهداشت، بازنشستگی و بیمه بیکاری استفاده میشه. نرخ‌ها حدودا به این شکله:

• سهم کارفرما: حدود ۲۸ تا ۳۵ درصد از حقوق ناخالص.
• سهم کارمند: حدود ۱۴ درصد از حقوق ناخالص.

نرخ دقیق به میزان درامد و مزایا بستگی داره. در ادامه جدول دقیق‌تری از این سهم‌ها رو میبینی:

سهم کارفرما:

نوع سهم	نرخ مالیات
صندوق خدمات اجتماعی (CCSS)	۱۴.۴۵ %
صندوق مستقل بازنشستگی (CAR)	۹.۰۵ %
بیمه بیکاری	۴.۰۵ %

سهم کارمند:

نوع سهم	نرخ مالیات
صندوق مستقل بازنشستگی (CAR)	۶.۸۵ %
بیمه بیکاری	۲.۴۰ %

علاوه بر این، مالیات بر ارزش افزوده (VAT) استاندارد در موناکو ۲۰ درصد هست که روی کالاها و خدمات اعمال میشه.

تعطیلات رسمی

توی موناکو ۱۲ روز تعطیلی رسمی در سال وجود داره. این هم لیست تعطیلات:

تاریخ	نام تعطیلی
۱ ژانویه	روز سال نو
۲۷ ژانویه	روز سنت دووت
۱۰ آوریل	دوشنبه عید پاک
۱ می	روز کارگر
۱۸ می	روز عروج
۲۹ می	دوشنبه سفید
۸ ژوئن	کورپس کریستی
۱۵ آگوست	عروج مریم
۱ نوامبر	روز همه قدیسین
۱۹ نوامبر	روز ملی موناکو
۸ دسامبر	جشن لقاح پاک
۲۵ دسامبر	روز کریسمس

پایان همکاری و فسخ قرارداد

فسخ قرارداد در موناکو باید بر اساس دلایل موجه و مستند باشه. دلایل میتونه شامل ناتوانی حرفه‌ای، دلایل انضباطی یا مشکلات اقتصادی شرکت باشه.

• دوره اخطار (Notice Period): کارفرما باید یه دوره اخطار رو رعایت کنه. مدت این دوره توی قرارداد یا توافق‌نامه‌های جمعی مشخص میشه ولی حداکثر دو ماه هست.
• حق سنوات (Severance Pay): مبلغ حق سنوات معمولا توی توافق‌نامه‌های جمعی تعیین میشه، اما نباید از غرامت اخراج در فرانسه کمتر باشه که معادل ۲۵ درصد حقوق یک ماه به ازای هر سال کار هست.

اقامت دایم و شهروندی: مسیر طولانی‌مدت

اگه قصد داری برای همیشه در موناکو بمونی، باید بدونی که این مسیر چطوریه.

• اقامت دایم: بعد از اینکه برای ده سال به صورت قانونی و مداوم در موناکو زندگی کردی (با تمدید کردن کارت اقامتت)، میتونی برای اقامت دایم («Carte de Résident Permanent») درخواست بدی. برای این کار باید نشون بدی که همچنان تمکن مالی داری و سابقه کیفریت پاکه.
• شهروندی: بعد از ده سال داشتن اقامت دایم، میتونی برای شهروندی موناکو هم درخواست بدی. اما یه نکته خیلی مهم اینه که موناکو تابعیت دوگانه رو به رسمیت نمیشناسه. یعنی اگه بخوای شهروند موناکو بشی، باید تابعیت قبلی خودت رو رها کنی.

همچنین گزینه‌ای به نام اقامت از طریق سرمایه‌گذاری هم وجود داره که نیازمند سرمایه‌گذاری حداقل ۵۰۰,۰۰۰ یورویی در یک بانک موناکویی یا خرید ملک یا راه‌اندازی کسب‌وکاری با حداقل ده کارمند هست.

نگاهی به آینده استخدام در موناکو

آینده شغلی در موناکو، به خصوص در حوزه تکنولوژی، خیلی روشن به نظر میرسه. دولت با سرمایه‌گذاری‌های سنگین روی زیرساخت‌های دیجیتال مثل پوشش کامل 5G و ایجاد «ابر مستقل» (sovereign cloud)، داره موناکو رو به یه قطب فناوری در اروپا تبدیل میکنه. پیش‌بینی میشه تا سال ۲۰۲۶، رشد سالانه شغل‌های تکنولوژی به ۴.۸ درصد برسه.

همچنین، دولت در حال دیجیتالی کردن تمام فرایندهای اداریه. مثلا تا سال ۲۰۲۶، قراره مجوزهای کار هم کاملا دیجیتالی بشن که این کارها رو برای همه راحت‌تر میکنه. این تنوع‌بخشی به اقتصاد و تمرکز روی نوآوری، به این معنیه که فرصت‌های شغلی جدیدی در زمینه‌هایی مثل فین‌تک، پراپ‌تک (تکنولوژی املاک) و حتی تکنولوژی فضایی ایجاد خواهد شد.