قبل از اینکه وارد دنیای دیجیتال بشیم، بهتره ببینیم اصلا خود کلمه «کراش» به چه معناست. بر اساس تعریفی که منابع مختلف ارائه دادن، کراش یک کلمه است که برای توصیف احساسات خاصی که نسبت به یک شخص دیگه داریم به کار میره. این شخص میتونه یک همکلاسی، یک دوست یا هر کسی باشه که ما خیلی ازش خوشمون میاد. این فقط یک دوست داشتن ساده نیست، بلکه یک سری احساسات ویژه و قوی رو شامل میشه. این حسها بخشی از فرایند بزرگ شدن ما هستن. همونطور که بدن ما با بالا رفتن سن رشد میکنه، احساسات ما هم تغییر میکنن و بالغ میشن. تجربه اولین کراش یک دوره هیجان‌انگیز توی زندگیه، چون آدم برای اولین بار میفهمه دوست داشتن زیاد یک نفر دیگه چه حسی داره.
گاهی وقتا، این احساسات میتونن گیج‌کننده باشن، چون برای ما تازگی دارن و دقیقا نمیدونیم باید چطور رفتار کنیم. ممکنه احساسات متناقضی داشته باشیم. مثلا وقتی کراشمون رو میبینیم، یک بخشی از وجودمون احساس خجالت میکنه و دوست داره فرار کنه و قایم بشه. از طرف دیگه، یک بخش دیگه‌ای از ما تصور میکنه که اون شخص هم متوجه ما شده و همین حس رو به ما داره.
این حس کراش داشتن یه جورایی شبیه به عشق رمانتیکیه که بزرگترها نسبت به هم احساس میکنن. در واقع، کراش میتونه به ما کمک کنه تا بفهمیم وقتی بزرگ شدیم، دوست داریم چه جور آدمی رو برای عشق ورزیدن انتخاب کنیم. این تجربه به ما کمک میکنه تا بفهمیم چه ویژگی‌هایی رو توی یک نفر دیگه دوست داریم و شاید متوجه بشیم چه چیزهایی رو دوست نداریم.
جالبه که ما نمیتونیم کراش‌هامون رو انتخاب کنیم. گاهی وقتا این حس یهویی سراغ آدم میاد و ما غافلگیر میشیم. کراش ما میتونه یک همکلاسی، یک همسایه، کراش بهترین دوستمون، یک فرد بزرگتر، دوست برادر یا خواهرمون، یا حتی یک معلم توی مدرسه باشه. حتی ممکنه روی کسی کراش داشته باشیم که اصلا نمیشناسیمش، مثل یک ورزشکار حرفه‌ای یا یک سلبریتی. وقتی روی کسی که نمیشناسیمش کراش داریم، ممکنه در مورد شخصیتش خیال‌پردازی کنیم. شاید به این فکر کنیم که ملاقات با اون آدم چه شکلی میتونه باشه، حتی اگه بدونیم که احتمالا هیچوقت این اتفاق نمیفته. ولی همین خیال‌پردازی هم میتونه سرگرم‌کننده باشه.
ممکنه ببینیم که اسم کراشمون رو بارها و بارها توی دفترمون مینویسیم یا در مورد اون شخص خاص با دوست صمیمیمون حرف میزنیم. این احساسات ممکنه چند روز، چند هفته، چند ماه یا حتی بیشتر طول بکشن.
حس کراش داشتن چه شکلیه؟
اگه دور و بر کراشتون احساس عجیبی بهتون دست میده، باید بدونین که تنها نیستین. بیشتر آدما همین حس رو دارن. ممکنه احساس خجالت یا هیجان‌زدگی کنین، یا شاید هم خجالت و هیجان رو همزمان با هم تجربه کنین. بعضی‌ها وقتی کراششون رو میبینن، اصلا یادشون میره میخواستن چی بگن و زبونشون بند میاد. بعضی بچه‌ها هم ممکنه برای جلب توجه، کراششون رو توی زمین بازی دنبال کنن، بهش تلفن بزنن یا اذیتش کنن. این رفتارها میتونه باعث ناراحتی طرف مقابل بشه. کنترل احساسات کار سختیه، اما قوانین رفتار درست همچنان پابرجاست. اگه کراشتون نمیخواد با شما حرف بزنه یا به نظر میرسه که شما دارین اذیتش میکنین، بهتره که فاصله بگیرین. همینطور، هیچوقت نباید به کسی اجازه بدین طوری با شما رفتار کنه که احساس بدی پیدا کنین. این دیگه یه کراش خوب به حساب نمیاد.
از طرفی، در دنیای اپلیکیشن‌های دوست‌یابی هم تعریف مشخصی برای این موضوع وجود داره. مثلا در اپلیکیشنی مثل «Happn»، وقتی شما و یک کاربر دیگه هر دو همدیگه رو لایک کنین و روی دکمه قلب (❤️) بزنین، یک «کراش» اتفاق افتاده. وقتی این اتفاق میفته، شما یک نوتیفیکیشن دریافت میکنین و میتونین با اون کاربر شروع به صحبت کنین. در واقع، اینجا نقطه‌ایه که همه چیز شروع میشه. این تعریف نشون میده که در دنیای دیجیتال، کراش یک مفهوم دوطرفه و تایید شده است که راه رو برای ارتباط باز میکنه.
یه نکته جالب دیگه هم وجود داره که بعضی‌ها بهش میگن «عشق توله‌سگی» یا «puppy love». این اصطلاح رو برای اولین عشق‌ها یا اولین کراش‌ها به کار میبرن، چون این احساسات برای ما جدیدن، ما جوون هستیم و تجربه زیادی توی زندگی نداریم. درست مثل یه توله‌سگ که از دیدن هر چیز جدیدی، از یه استخون پلاستیکی گرفته تا یه کفش کهنه، هیجان‌زده میشه. اما وقتی احساسات شما واقعی و قوی به نظر میرسن، شاید این اصطلاح برای شما معنی خاصی نداشته باشه.
وقتی پای شبکه‌های اجتماعی وسط میاد
حالا که فهمیدیم کراش چیه، باید ببینیم شبکه‌های اجتماعی چه تاثیری روی این ماجرا میذارن. دنیای آنلاین، به خصوص پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام و فیسبوک، ابعاد جدیدی به این تجربه اضافه کرده. یکی از اولین سوال‌هایی که پیش میاد اینه که چطور بفهمیم کسی که روش کراش داریم، اون هم به ما حسی داره یا نه. یک نویسنده به اسم شیوین کومار، ۷ نشانه رو معرفی کرده که میتونه به ما کمک کنه تا بفهمیم آیا این حس دوطرفه است یا نه. البته این نشانه‌ها قطعی نیستن، ولی میتونن سرنخ‌های خوبی باشن.
نشانه اول: شما رو در شبکه‌های اجتماعی اد میکنن، حتی اگه با هم حرف نمیزنین
به این فکر کنین: آیا تا حالا شده یک نفر رو که هیچ شناختی ازش ندارین، فالوورهای کمی داره و اون سر دنیا زندگی میکنه، بدون هیچ دلیلی اد کنین؟ احتمالا نه. ما معمولا آدم‌هایی رو توی فضای مجازی اد میکنیم که یا میشناسیمشون، یا میخوایم بیشتر در موردشون بدونیم. پس اگه کسی که باهاش صحبت نمیکنین، شما رو توی اینستاگرام، تیک‌تاک یا هر پلتفرم دیگه‌ای اد میکنه، به احتمال زیاد میخواد بیشتر با شما آشنا بشه، مگر اینکه در حال تحقیق در مورد یک جرم باشه که شما در اون نقش داشته باشین! این کار معمولا به این معنیه که یک نوع کشش فیزیکی یا احساسی وجود داره، یا حداقل پتانسیلش در آینده هست. جالبه بدونین که یکی از دوستان نزدیک این نویسنده، شوهر آینده‌اش رو از طریق دایرکت اینستاگرام پیدا کرده. پس این روش میتونه خیلی هم خوب جواب بده.
نشانه دوم: به استوری‌های اینستاگرام شما جواب میدن
اگه شما کسی هستین که زیاد از زندگی و ماجراجویی‌هاتون استوری میذارین، کسی که به شما علاقه داره احتمالا به بعضی از استوری‌های شما واکنش نشون میده. این واکنش ممکنه اولش فقط با یه قلب، یه ایموجی خنده یا ایموجی‌های دیگه باشه. اما بعدا ممکنه جرئت پیدا کنه و واقعا یه چیزی تایپ کنه و جواب بده. شاید از همون اول شروع به لاس زدن نکنه، اما این اولین قدم برای اینه که خودش رو توی رادار شما قرار بده و توجه شما رو جلب کنه. این یک راه ساده و کم‌ریسک برای شروع یک مکالمه و باز کردن سر صحبت است.
نشآنه سوم: شما رو به دورهمی‌های گروهی دعوت میکنن، اما طوری رفتار میکنن که انگار مهم نیست
این دعوت‌های غیرمستقیم و به ظاهر بی‌اهمیت، یه تاکتیک کلاسیکه. تصور کنین توی یه گروه از دوستان هستین و اون شخص داره برای یه برنامه گروهی برنامه‌ریزی میکنه. شما دقیقا وسط این برنامه‌ریزی نیستین، ولی توی اون جمع حضور دارین. اون شخص به شما نگاه میکنه و میگه: «اگه خواستی تو هم میتونی بیای». لحن این دعوت هیچوقت خیلی هیجان‌زده یا احساسی نیست. دلیلش اینه که اگه اون شخص روی شما کراش داشته باشه، نمیخواد علاقه‌اش هنوز علنی بشه و بقیه بفهمن. این یه راه برای سنجیدن علاقه شما و نزدیک شدن به شماست، بدون اینکه ریسک زیادی کرده باشه.
نشانه چهارم: وقتی استایلشون رو تغییر میدن، نظر شما رو میپرسن
اگه کراش شما یهو مدل موهاش رو عوض میکنه، یا یه لباس، اکسسوری یا کفش جدید میخره و نظر شما رو در موردش میپرسه، این میتونه یه نشانه قوی باشه. این اتفاق معمولا وقتی میفته که شما قبلا ازش تعریف کرده باشین. مثلا اگه شما اغلب بهش میگین که خوش‌تیپه یا از لباس‌هاش تعریف میکنین، بعد اون یه تغییری در ظاهرش ایجاد میکنه و شما چیزی نمیگین، ممکنه خودش بیاد جلو و نظر شما رو بپرسه تا ببینه از این تغییر خوشتون اومده یا نه. یادتون باشه، تنها کسی که نظر شما براش مهمه، کسیه که به طور پنهانی به شما اهمیت میده.
نشانه پنجم: متوجه تغییرات جدید در مورد شما میشن
این مورد برعکس نشانه قبلیه. اگه کراش شما هم به شما علاقه داشته باشه، احتمالا متوجه هر تغییری که شما در ظاهر یا استایلتون ایجاد میکنین، میشه. این میتونه در قالب یک تعریف مستقیم باشه یا فقط یک مشاهده ساده. اما نکته مهم اینه که اون شخص «متوجه» شده. نویسنده این مطلب یه خاطره از کراش محل کارش تعریف میکنه و میگه آدم حساسی نبوده، ولی اگه اون آرایش خاصی میکرد یا موهاش رو مدل جدیدی درست میکرد، کراشش ممکن بود بپرسه: «برای قرار خاصی آماده شدی؟» یا «از جای خاصی میای؟». شاید این تعریف مستقیم نباشه، اما کافی بود تا بفهمه که اون شخص داره بهش توجه میکنه.
نشانه ششم: برای حرف زدن با شما بهانه پیدا میکنن
شاید شما فقط هفته‌ای یک بار اون شخص رو ببینین یا هر روز توی محیط کار باهاش روبرو بشین، اما اون همیشه یه راهی برای حرف زدن با شما پیدا میکنه. راز کارشون اینه که این کار رو خیلی طبیعی و حرفه‌ای جلوه میدن. اونها همینطوری نمیان جلو که فقط سلام کنن، بلکه همیشه یه دلیلی دارن که کاملا منطقی به نظر میرسه و نیاز به جواب شما داره. نویسنده تعریف میکنه که یکی از همکلاسی‌های دوران دبیرستانش که میدونست بهش علاقه داره، این کار رو عالی انجام میداد. اگه در مورد بازی فوتبال آینده سوال نمیپرسید یا سراغ دوستش رو نمیگرفت، حتما یه بهانه دیگه‌ای پیدا میکرد. در نهایت، همین سوال و جواب‌ها باعث شد که با هم دوست بشن. پس این روش کار میکنه.
نشانه هفتم: متوجه غیبت شما میشن
یکی دیگه از نشانه‌های قطعی که کراش شما هم به شما علاقه داره، اینه که متوجه نبودن شما میشه. البته این نشانه وقتی کاربرد داره که شما به طور روزانه یا هفتگی کراشتون رو در یک مکان مشخص مثل مدرسه، باشگاه، محل کار یا کافی‌شاپ میبینین. اگه یه روز مریض باشین یا برنامه‌تون عوض بشه، کسی که به شما علاقه داره، پیگیری میکنه. ممکنه دفعه بعدی که شما رو میبینه، در مورد غیبتتون حرف بزنه، یا اگه شماره شما رو داشته باشه، همون روز بهتون پیام بده تا مطمئن بشه همه چیز خوبه. این توجه و نگرانی، نشانه واضحی از اهمیت دادن است.
در نهایت، نویسنده این مقاله اشاره میکنه که برای اینکه مطمئن بشین کسی به شما علاقه داره، باید حداقل ۴ مورد از این ۷ نشانه رو توی رفتارش ببینین. البته نشانه‌های واضح‌تری هم مثل لاس زدن مستقیم یا پرسیدن اینکه مجرد هستین یا نه، وجود داره، اما این ۷ مورد، نشانه‌های پنهانی‌تری هستن.
وقتی شبکه‌های اجتماعی از دل ما خبر دارن
حالا یه سوال جالب پیش میاد: آیا فیسبوک و اینستاگرام میدونن ما روی کی کراش داریم؟ کریستین فورموست، یک بازاریاب دیجیتال، در مقاله‌ای به این موضوع پرداخته و میگه که به نظرش این اپلیکیشن‌ها دقیقا میدونن ما به چه کسی علاقه داریم. اونها نه تنها از اطلاعاتی که ما توی پست‌هامون میذاریم استفاده میکنن، بلکه رفتار و حرکات ما رو هم داخل اپلیکیشن ردیابی میکنن. هرچی اطلاعات بیشتری بدیم و زمان بیشتری رو توی گوشی‌هامون بگذرونیم، اطلاعات شخصی بیشتری از ما ذخیره میشه. این اپ‌ها ما رو بهتر از خودمون میشناسن، پس جای تعجب نداره که بدونن ما چه کسی رو دوست داریم.
اما چرا ما مدام پروفایل کراشمون رو توی فیسبوک و اینستاگرام میبینیم؟ از نظر روانشناسی، طبیعیه که ما به کراشمون توجه کنیم و دوست داشته باشیم اون رو ببینیم. اما توی دنیای آنلاین، وقتی هر بار که یه اپلیکیشن رو باز میکنیم با چهره اون شخص روبرو میشیم، قضیه میتونه کمی نگران‌کننده باشه.
کریستین فورموست از تجربه شخصی خودش میگه. هر وقت اینستاگرام رو باز میکنه، استوری کراشش اولین استوری در ردیف بالاست. وقتی چک میکنه چه کسانی استوریش رو دیدن، آیکون کراشش همیشه بالای لیسته، حتی اگه اولین نفر نبوده باشه. توی فیسبوک، پست‌های جدید کراشش جزو اولین پست‌هاییه که بهش نشون داده میشه. توی مسنجر هم همیشه آیکون کراشش با اون نقطه سبز روشن که نشون میده آنلاینه، مشخصه. انگار که اپلیکیشن داره اون رو به چالش میکشه که بره و باهاش چت کنه.
اما این اتفاقات چطور میفتن؟ برای فهمیدن این موضوع، اول باید با مفهومی به اسم «کوکی» (Cookies) آشنا بشیم. کوکی‌ها کدهای کوچکی هستن که وقتی از وب‌سایت‌های مختلف بازدید میکنیم، به مرورگر ما اضافه میشن. وقتی شما کوکی‌های یک وب‌سایت رو «قبول» میکنین، به اونها اجازه میدین فعالیت‌های آنلاین شما رو ردیابی کنن. کوکی‌ها اسم، ایمیل یا شماره تلفن شما رو ذخیره نمیکنن، اما سن، جنسیت، موقعیت مکانی، علایق و رفتار شما رو در تمام وب‌سایت‌هایی که بازدید میکنین و کلماتی که جستجو میکنین، نگه میدارن. بعدا شرکت‌ها از این اطلاعات برای تبلیغات هدفمند استفاده میکنن.
فیسبوک و اینستاگرام هم از کوکی‌ها استفاده میکنن، اما اونها سیستم ردیابی خودشون رو هم دارن. از اونجایی که فیسبوک مالک اینستاگرام هست، هر اطلاعاتی که از اینستاگرام جمع‌آوری میشه، با اطلاعات فیسبوک یکی میشه.
الگوریتم فیسبوک چطور کار میکنه؟
چرا ما پست‌های کراشمون رو اول از همه توی فید خبری فیسبوک میبینیم؟ بر اساس مقاله‌ای که کریستین فورموست بهش ارجاع داده، پست‌هایی که شما میبینین بر اساس سه منبع اصلی انتخاب میشن:
- تعامل با دوستان: دوستانی که شما بیشتر باهاشون چت میکنین، پست‌هاشون اول به شما نشون داده میشه.
- نوع محتوایی که دوست دارین: انواع محتوا (عکس یا ویدیو) که شما بیشتر لایک میکنین، کامنت میذارین یا به اشتراک میذارین، بیشتر در فید شما ظاهر میشن.
- فعالیت روی یک پست خاص: اگه یه پست خاص لایک و کامنت زیادی بگیره، به افراد بیشتری نشون داده میشه.
فیسبوک تمام این اطلاعات رو از طریق ردیابی تعاملات شما (لایک، اشتراک‌گذاری، کامنت)، مدت زمانی که برای دیدن یک پست صرف میکنین و افرادی که بیشتر باهاشون چت میکنین، به دست میاره. شما میتونین این موضوع رو خودتون با رفتن به بخش «Activity Log» در تنظیمات پروفایلتون چک کنین. اونجا لیست کاملی از تمام فعالیت‌های شما موجوده.
جالب‌تر اینکه فیسبوک فعالیت‌های ما رو در اپلیکیشن‌های دیگه هم زیر نظر داره. این کار از طریق «Facebook Connect» انجام میشه، یعنی همون گزینه‌ای که موقع ثبت‌نام در یک اپ جدید میگه «Log-In with Facebook». اگه از این گزینه استفاده کنین، فیسبوک میتونه کارهایی که شما در اون اپ انجام میدین رو هم ردیابی کنه. به گفته مجله «Wired»، فیسبوک شما رو دنبال میکنه تا ببینه از چی خوشتون میاد و بعد این اطلاعات رو به شرکت‌ها میفروشه.
الگوریتم اینستاگرام چطور کار میکنه؟
چرا استوری کراش ما همیشه اولین استوری در ردیف بالاست؟ الگوریتم استوری اینستاگرام بر اساس چیزی به اسم «سیگنال» کار میکنه که از ۴ بخش تشکیل شده:
- علاقه (Interest): اکانت‌هایی که شما به صورت دستی جستجو میکنین یا پروفایل‌هایی که زیاد بهشون سر میزنین.
- تعامل (Interaction): تبادل لایک، کامنت و دایرکت مسیج بین دو اکانت.
- زمان‌بندی (Timeliness): استوری‌های جدیدتر اول نشون داده میشن.
- تجربه (Experience): اقدامات تکراری شما. اگه شما مدام روی استوری‌های یک نفر خاص سریع کلیک کنین، اونها همیشه اول به شما نشون داده میشن.
وقتی به کراشمون فکر میکنیم، میبینیم که ما همه این کارها رو انجام میدیم. پروفایلش رو چک میکنیم، پست‌هاش رو لایک میکنیم و همیشه اولین نفری هستیم که استوری‌هاش رو میبینیم. ما به اینستاگرام سیگنال میدیم و اون هم میفهمه که ما چی میخوایم.
حالا چرا کراش ما همیشه بالای لیست کسانی قرار میگیره که استوری ما رو دیدن؟ بر اساس مقاله‌ای در «Elite Daily»، دلیلش این نیست که اونها خیلی به ما توجه دارن. بلکه دلیلش اینه که اکانت اونها، اکانتیه که ما بیشترین علاقه یا تعامل رو باهاش داریم. لیست بینندگان استوری بعد از ۵۰ بازدید، بر اساس میزان علاقه شما مرتب میشه. پس در واقع، کراش شما شما رو دنبال نمیکنه، بلکه این شمایین که اون رو دنبال میکنین.
پس جواب نهایی اینه: بله، فیسبوک و اینستاگرام میدونن شما روی کی کراش دارین. ما به طور داوطلبانه این همه اطلاعات در مورد خودمون به اشتراک میذاریم و اونها هم هر حرکت ما رو ردیابی میکنن. اما از طرفی، اونها اینقدر اطلاعات از ما دارن که شاید اینکه ما کی رو دوست داریم، برای اونها اطلاعات خیلی باارزشی نباشه.
چطور با کراش در فضای مجازی برخورد کنیم؟ توصیه‌ها و راهکارها
حالا که میدونیم شبکه‌های اجتماعی چطور کار میکنن و چه نشانه‌هایی وجود داره، سوال اصلی اینه که بهترین راه برای برخورد با یک کراش در فضای مجازی چیه؟ اینجا نظرات مختلفی وجود داره.
کلاس وولت (Klas Wullt)، یکی از کاربران کورا، چند توصیه مهم داره. اون میگه اول از همه باید «ارتباط» برقرار کنین و سعی کنین قبل از ملاقات حضوری، طرف مقابل رو بسنجین. وقتی هم که برای اولین بار قرار حضوری میذارین، حتما در یک مکان عمومی باشه و یک دوست هم همراهتون باشه. اون تاکید میکنه که در اولین ملاقات حضوری نباید رابطه جنسی برقرار کرد، چون هدف فقط دیدن همدیگه از نزدیکه. بعدا میتونین دوباره همدیگه رو ببینین. یک نکته خیلی مهم که کلاس وولت بهش اشاره میکنه اینه که به هیچ وجه نباید در مورد سابقه تماشای فیلم‌های پورن اون شخص جاسوسی کنین یا نظراتتون رو بر اساس جستجوی اینترنتی شکل بدین. اشتباهات گذشته یک نفر، لزوما شخصیت الان اون رو نشون نمیده.
وولت میگه اگه فکر میکنین در دنیای واقعی شانسی با اون شخص دارین، باید تلاش کنین. باید منطقی باشین و ببینین آیا اصلا در موقعیت فیزیکی مناسبی برای ملاقات هستین یا نه. آیا ویژگی‌های عینی مشترکی مثل علایق یا خصوصیات شخصیتی دارین که فقط توهم ذهن شما نباشه؟ چیزهایی مثل «جذاب» یا «خوش‌تیپ» بودن میتونه با یه روز بد به طور موقت از بین بره.
ارتباط برقرار کردن در مورد نیت‌ها خیلی مهمه. شما باید مشخص کنین که چی میخواین: دوستی، رابطه رمانتیک، یا شاید چیزی بین این دو. حتی میتونین بگین که هیچ علاقه‌ای به اون شخص ندارین. این ارتباط با «مرزبندی» فرق داره. مرزها در مورد فضای شخصی و کنترل سالم هستن. اگه ارتباط ضعیف باشه و دو طرف نیت همدیگه رو نفهمن، مرزها به راحتی شکسته میشن و ممکنه وارد رابطه‌ای بشین که یک طرف مدام برمیگرده و مرزهای شما رو تست میکنه. اینترنت هم مثل دنیای واقعیه، با این تفاوت که آدم‌های خطرناک بیشتری داره، چون کل دنیا اونجاست.
جیم فینگر (Jim Fingar) هم نظر جالبی داره. اون میگه کراش یک «فانتزی» است. این فانتزی میتونه طبیعی و سالم باشه، اما فقط یک فانتزیه. اگه تصمیم گرفتین که این کراش رو دنبال نکنین یا رد شدین، بله، حذف کردنش از شبکه‌های اجتماعی کمک میکنه. باید هر نوع تماسی رو با اون شخص قطع کنین، چون هر تماس دوباره اون فانتزی رو زنده میکنه.
اما اگه کراش شما در دسترسه و هنوز رد نشدین، نباید قبل از تلاش کردن تسلیم بشین. اون رو برای یک قهوه یا نوشیدنی دعوت کنین. با هم حرف بزنین و همدیگه رو بشناسین. شاید یه چیز خوبی شکل گرفت. اما اگه واقعا باید از این کراش عبور کنین، اون رو ۱۰۰ درصد از زندگیتون حذف کنین و دوستان جدیدی پیدا کنین. مشغول ساختن یک زندگی عالی برای خودتون بشین. منفعل بودن و تماشای تلویزیون و گشتن در شبکه‌های اجتماعی شما رو در فانتزی‌های قدیمی نگه میداره. فعال بودن و تلاش برای ساختن زندگی بهتر، انرژی قلب شما رو از اون کراش قدیمی به سمت زندگی واقعی خودتون هدایت میکنه.
خطرات پنهان: وقتی چک کردن تبدیل به وسواس میشه
یکی از بزرگترین مشکلاتی که شبکه‌های اجتماعی در مورد کراش ایجاد میکنن، «سرک کشیدن» یا «Lurking» هست. این یعنی به طور مداوم و وسواس‌گونه پروفایل و فعالیت‌های یک نفر رو چک کردن. آلیسون استیونسون در مقاله‌ای برای «Teen Vogue» به این موضوع پرداخته. اون میگه در گذشته ساعت‌های زیادی رو صرف گشتن در اینستاگرام، توییتر و فیسبوک کراش جدیدش میکرده و این کار بیشتر از اینکه مفید باشه، مخرب بوده. اون عکس‌های کراشش رو با دخترهای دیگه میدیده، استاتوس‌های سه سال پیشش رو میخونده و از روی اونها نتیجه‌گیری‌های عجولانه‌ای میکرده.
این سرک کشیدن‌ها باعث اضطراب و عذاب روحی غیرضروری میشه. آلن دایبنر، یک درمانگر خانواده، چند راهکار برای مقابله با این مشکل ارائه میده:
مگان نولان هم در مقاله‌ای برای «VICE» تجربه شخصی خودش رو از این مشکل به اشتراک میذاره. اون میگه لحظه‌ای که فهمید سرک کشیدن در شبکه‌های اجتماعی به بزرگترین مشکل رابطه‌اش تبدیل شده، وقتی بود که دوست‌پسرش با دوستاش بیرون بود و اون تنها در خانه، عکس‌های تگ شده اون رو چک میکرد تا ببینه چه زن‌هایی اونجا هستن. وقتی عکس‌های اون شب تموم شد، به گذشته برگشت و عکس‌های دوست‌دختر قبلیش رو نگاه میکرد. اونها رو با عکس‌های خودش مقایسه میکرد تا ببینه کدوم زوج خوشحال‌ترن و کدوم چهره زیباتره. این کار یک نوع «خودآزاری روانی» است و حس بدی مثل خوندن دفترچه خاطرات یک نفر بدون اجازه رو داره.
مگان معتقده که بخشی از جذابیت یک نفر، «رمز و راز» وجود اونه، اما ما تمایل داریم همون چیزی که ما رو جذب میکنه رو از بین ببریم. ما میخوایم اون شخص رو به طور کامل بشناسیم و هیچ بخش پنهانی از وجودش باقی نمونه. اینجاست که مشکل شروع میشه.
وقتی حس یک‌طرفه است: چطور با رد شدن کنار بیایم؟
یکی از سخت‌ترین بخش‌های کراش داشتن، وقتیه که میفهمیم این حس دوطرفه نیست. اینجاست که باید یاد بگیریم چطور با این قضیه کنار بیایم.
کارول ان نیوسام (Carol Ann Newsome) توضیح میده که اون حس سرخوشی و اعتیادآوری که ما موقع کراش داشتن تجربه میکنیم، به خاطر تولید ماده‌ای به اسم «اکسی‌توسین» در بدن ماست که شبیه به مورفینه. این حس، عشق نیست. ما در واقع دنبال یک سرخوشی شیمیایی هستیم. کسی که این حس رو در ما ایجاد میکنه، میتونه آدم خوب یا بدی باشه، اما ما کلی ایده‌های مختلف رو به اونها نسبت میدیم چون حضورشون ما رو سرخوش میکنه. این حس به مرور زمان با وارد شدن واقعیت، از بین میره.
برای فراموش کردن کراش، نیوسام دو مرحله رو پیشنهاد میکنه:
- مرحله اول: بپذیرین که شما تحت تاثیر یک ماده اعتیادآور درونی هستین.
- مرحله دوم: صادقانه به شخصیت، منش و رفتار اون شخص نگاه کنین. آیا اونها واقعا به همون فوق‌العادگی هستن که شما فکر میکنین، یا شما بعضی چیزها رو نادیده گرفتین؟ آیا شما یک لبخند یا یک مهربانی کوچک رو به عنوان نشانه عشق ابدی بزرگ کردین؟ آیا اونها با شما طوری رفتار میکنن که انگار علاقه‌مند هستن اما هیچوقت هیچ اتفاقی نمیفته؟ شاید کراش شما فقط از توجه دیگران لذت میبره و حس واقعی نداره. باید با واقعیت روبرو بشین، نه چیزی که فکر میکنین میتونه باشه. به خودتون اجازه بدین برای از دست دادن این توهمات، سوگواری کنین. بعد نفس عمیق بکشین و دیگه زندگیتون رو برای کسی که احساسات شما رو پاسخ نمیده، هدر ندین.
کس رز (Kass Rose) هم یک ترفند به اسم «ELSA» رو برای فراموش کردن کراش معرفی کرده که خودش ابداعش کرده:
- E – Express (بیان کنید): عشقتون رو به اونها بیان کنین. بنویسین، از خودتون ویدیو بگیرین، یا فقط با صدای بلند بگین. همه چیز رو به دوستاتون بگین. فراموش نکنین که دلیلش رو هم بگین و تمام ویژگی‌های خوبشون رو لیست کنین.
- L – List (لیست کنید): ویژگی‌های بدشون رو لیست کنین. سخته، اما به این فکر کنین که چرا دست‌نیافتنی هستن، یا چرا با شخصیت شما سازگار نیستن، یا تاثیر بدی روی سبک زندگیتون دارن.
- S – Say (بگویید): بگویید که شما لایق بهتر از اینها هستین. خودتون رو با این جمله قانع کنین: «من واقعا روی فلانی کراش دارم. اونها این ویژگی‌های خوب رو دارن. اما، این ویژگی‌های بد رو هم دارن. بنابراین، من دیگه اونها رو دوست ندارم. من لایق بهتر از اینها هستم و اونها لیاقت یک آدم فوق‌العاده مثل من رو ندارن». بعد هم به آهنگ «Love Yourself» از جاستین بیبر گوش بدین، حتی اگه ازش بدتون میاد.
- A – And finally (و در نهایت): از فکر کردن به اونها دوری کنین. اگه کراش شما سلبریتیه، دیگه عکسش رو روی صفحه گوشی یا لپتاپتون نذارین. اگه یه آدم معمولیه، باهاش مهربون باشین ولی سعی نکنین سر صحبت رو باز کنین. وقتی بیماری کراش شما تموم شد، میتونین دوباره باهاش دوست باشین و عادی رفتار کنین.
کس رز حتی یک «تست کراش ۲۰۱۸» هم طراحی کرده تا بفهمین آیا واقعا از این حس عبور کردین یا نه. این تست شامل سوالاتی مثل «آیا هنوز آینده‌تون رو با اونها تصور میکنین؟» یا «آیا حاضرین برای اونها گلوله بخورین؟» است و بر اساس جواب‌ها، مشخص میکنه که شما در چه مرحله‌ای از فراموشی قرار دارین.
یک کاربر ناشناس در کورا هم داستان شخصی خودش رو از نادیده گرفته شدن توسط کراشش تعریف میکنه. اونها در یک گروه دوستانه ۵-۶ نفره بودن و اون به یکی از دخترهای گروه علاقه‌مند میشه. بعد از مدتی، بهش اعتراف میکنه. دختر خوشحال میشه اما جوابی نمیده. بعد از اون، دختر شروع میکنه به نادیده گرفتن اون به بدترین شکل ممکن. در گروه باهاش حرف نمیزنه، بهش نگاه نمیکنه و ازش فرار میکنه. این رفتار باعث میشه که بقیه اعضای گروه هم از اون فاصله بگیرن. اون میگه یک سال از این ماجرا گذشته و هنوز گاهی بهش فکر میکنه. اما به این نتیجه رسیده که اگه اون دختر نمیتونه درد اون رو ببینه، پس ارزش وقت گذاشتن رو نداره. اون میگه: «ما عاشق تصور خودمون از یک شخص میشیم، در حالی که آدم‌ها خیلی وقتا اون چیزی نیستن که ما فکر میکنیم. هیچوقت خودتون رو برای کسی که به شما اهمیت نمیده، هدر ندین».
جو بی. هاوس (Joe B. House) هم میگه بازی «نادیده گرفتن» یک بازی سالم نیست. اگه شما به کسی علاقه دارین و اون جواب نمیده یا یهو شروع به نادیده گرفتن شما میکنه، وقتشه که رهاش کنین و به زندگیتون ادامه بدین. به دنبال رویاها، پروژه‌های شخصی و شغلتون باشین. بدترین کاری که میتونین بکنین اینه که زندگیتون رو متوقف کنین و ذهنتون رو درگیر کسی کنین که در بهترین حالت فقط یک احتماله.
صداقت یا سنجیدن؟ یک دوراهی مهم
تارون بامبانی (Tarun Bhambhani) در مورد اینکه آیا باید از همون اول با کراشمون صادق باشیم یا نه، دو دیدگاه متفاوت رو مطرح میکنه. در جواب اولیه خودش، اون میگه اگه با رد شدن مشکلی ندارین، برین و همه چیز رو بگین. اما اگه rejection نمیخواین، اول مطمئن بشین که اون هم به شما حسی داره. میتونین این کار رو با چند روز پیام ندادن و دیدن اینکه آیا اون واقعا اهمیت میده یا نه، امتحان کنین. اگه سعی کرد با شما تماس بگیره، یعنی اهمیت میده.
اما چهار سال بعد، بامبانی نظرش رو کاملا عوض میکنه. اون میگه اگه روی کسی کراش دارین و واقعا دوستش دارین، برین و بهش بگین. همه چیز رو بگین و قلبتون رو جلوش باز کنین. اون میگه هیچ حسی در دنیا بهتر از این نیست که با کراشتون روبرو بشین و بگین چقدر دوستش دارین. شاید اون با همون انرژی و اشتیاق جواب نده، اما شما بعد از گفتن حقیقت، احساس سبکی و بهتری خواهید داشت. حتی اگه هیچ شانسی برای جواب مثبت گرفتن وجود نداشته باشه، باز هم باید بگین. یک مرد عاقل گفته: «بهتره که همونجا رد بشی تا اینکه برای تمام عمرت در حسرت زندگی کنی».
وقتی سیگنال‌ها گیج‌کننده میشن
لیندن (Linden)، یک روانشناس بالینی، به یک معضل همیشگی برای زن‌ها اشاره میکنه: چقدر باید علاقه نشون بدیم؟ ما میدونیم که مردها دوست دارن دنبال کنن، نه اینکه دنبال بشن. اما وقتی کسی که دوستش داریم کاری نمیکنه، ما وحشت میکنیم و خودمون رو به خاطر منفعل بودن سرزنش میکنیم.
لیندن میگه یک زن باهوش و با اعتماد به نفس، دوستانه و قابل دسترس به نظر میرسه. گاهی به سمت اون مرد نگاه میکنه و لبخند میزنه و با بقیه دوستانه صحبت میکنه. این تمام کاریه که باید انجام بده. اگه اون مرد علاقه‌مند باشه، خودش جلو میاد و سر صحبت رو باز میکنه و در نهایت به یک قرار منجر میشه. اگه نه، دیگه مهم نیست که اون زن چه کار دیگه‌ای انجام بده. شاید مرد به قرار جواب مثبت بده، اما دلش با اون نخواهد بود. یک پسر خجالتی شاید با استرس بیشتری جلو بیاد، اما معمولا جلو میاد.
لیندن میگه اگه شما سیگنال فرستادین و اون متوجه نشده، باور کنین که اگه یک پسر عادی باشه، حتما متوجه شده. اون فقط «انتخاب کرده» که کاری نکنه. شاید به کس دیگه‌ای علاقه داره، شاید سلیقه‌اش متفاوته. به هر حال، تقصیر شما نیست. برای کنار اومدن با این قضیه، اول باید خودتون رو آروم کنین. شما کار اشتباهی نکردین. بعد هم ازش درس بگیرین. یاد بگیرین که دوستانه‌تر باشین و کمتر استرس داشته باشین. و سعی کنین قلبتون رو به این راحتی به غریبه‌ها ندین.
جمع‌بندی نهایی
داشتن کراش در عصر شبکه‌های اجتماعی یک تجربه کاملا جدیده. از یک طرف، این پلتفرم‌ها به ما این فرصت رو میدن که بدون ریسک زیاد، به کسی که دوستش داریم نزدیک بشیم، علایقش رو بفهمیم و حتی بفهمیم که آیا این حس دوطرفه است یا نه. نشانه‌هایی مثل اد کردن در شبکه‌های اجتماعی، جواب دادن به استوری‌ها، و پیدا کردن بهانه برای حرف زدن، میتونن سرنخ‌های خوبی باشن. الگوریتم‌های هوشمند اینستاگرام و فیسبوک هم با ردیابی رفتار ما، محتوایی رو به ما نشون میدن که فکر میکنن دوست داریم ببینیم، و این یعنی ما مدام با پروفایل کراشمون روبرو میشیم.
اما از طرف دیگه، این دنیای دیجیتال خطرات خودش رو هم داره. بزرگترین خطر، افتادن در دام «سرک کشیدن» وسواس‌گونه است. این کار میتونه به اضطراب، ناامنی، تفکر فاجعه‌بار و حتی خودآزاری روانی منجر بشه. ما ممکنه یک تصویر آنلاین و غیرواقعی از یک نفر بسازیم و عاشق اون تصویر بشیم، نه خود واقعی اون شخص. اینجاست که مفهوم «لایمرنس» یا کراش وسواس‌گونه مطرح میشه که میتونه ما رو از زندگی واقعی دور کنه.
راهکارهای مختلفی برای مدیریت این شرایط وجود داره. از برقراری ارتباط صادقانه و تعیین مرزها گرفته تا تکنیک‌های فراموش کردن مثل روش «ELSA». بعضی‌ها معتقدن باید ریسک کرد و احساسات رو بیان کرد، بعضی دیگه میگن اول باید طرف مقابل رو سنجید. بعضی‌ها هم میگن بهترین کار، فاصله گرفتن از دنیای مجازی و تمرکز روی ساختن یک زندگی واقعی و عالی برای خودمونه.
در نهایت، هیچ نسخه واحدی برای همه وجود نداره. هر کسی باید با توجه به شخصیت خودش و شرایطی که در اون قرار داره، بهترین راه رو انتخاب کنه. مهمترین چیز اینه که آگاه باشیم. آگاه به احساسات خودمون، آگاه به رفتارهامون در فضای مجازی، و آگاه به اینکه در نهایت، یک رابطه واقعی و سالم در دنیای واقعی شکل میگیره، نه پشت صفحه‌های نمایش. شبکه‌های اجتماعی میتونن یک ابزار باشن، اما نباید به هدف تبدیل بشن. حفظ سلامت روان و ارزش دادن به خودمون، همیشه باید در اولویت باشه. چه اون کراش به یک رابطه ختم بشه و چه نشه، این تجربه‌ها فرصتی برای شناخت بهتر خودمون و دنیای اطرافمون هستن.
منابع
- What is the best way to deal with a crush on social media? – Quora
- What is a Crush? – Help Center
- ۷ signs your crush likes you.. 1. They add you on social media even if… | by shivin kumar | Medium
- Crushes – Kidshealth | Akron Children’s
- How to Know If Someone Is Crushing on You Through Social Media | by Linda Wilson | Medium
- Don’t take initiative in adding or interacting with your crush on social media : r/FemaleDatingStrategy
- How to Stop Lurking Your Crush on Social Media | Teen Vogue
- Have a Social media crush? : 8 Mistakes to AVOID!
- Do Facebook and Instagram Know Who Your Crush Is? – Christian Foremost – Gay Filipino Journal
- When Social Media Snooping On a Crush Becomes a Problem
- When does stalking a crush online go too far? | Mashable
- Why You Shouldn’t Add Your Crush on Social Media Right Away | PS Love
دیدگاهتان را بنویسید