داستان این کیوسک‌ها به شرکتی به اسم «بی‌تی» یا «بریتیش تلکام» گره خورده. البته قبل از اینکه بی‌تی وجود داشته باشه، یک سازمان دولتی به اسم «جی‌پی‌او» یا «اداره پست کل» مسئول این کارها بود. فکرش رو بکنید، اولین کیوسک تلفن توی انگلستان اواخر دهه ۱۸۰۰ میلادی ظاهر شد. اما اون موقع هنوز شکل و شمایل امروزی رو نداشت. اون چیزی که ماجرا رو جدی‌تر کرد، در قرن بیستم اتفاق افتاد. در سال ۱۹۲۱، اولین مدل رسمی به اسم «کیوسک شماره یک» یا «Kiosk One» معرفی شد. این کیوسک یک سازه بتنی به رنگ کرم بود که فقط درش قرمز بود. پس هنوز با اون تصویر تمام قرمزی که توی ذهن ماست فاصله داشتیم.
اما مدلی که قلب همه رو دزدید و تبدیل به یک نماد جهانی شد، مدل «کی۶» (K6) بود. این مدل در سال ۱۹۳۵ به مناسبت جشن ۲۵ سالگی سلطنت پادشاه جورج پنجم طراحی شد و همین موضوع بهش یک هویت تاریخی و مهم داد. طراح این شاهکار کسی نبود جز «سر جایلس گیلبرت اسکات». این اسم رو یادتون باشه چون آدم مهمیه. سر اسکات فقط طراح کیوسک تلفن نبود، اون یک معمار برجسته بود که کارهای بزرگی مثل طراحی کلیسای جامع لیورپول و نظارت بر بازسازی ساختمان پارلمان بعد از جنگ جهانی دوم رو هم در کارنامه‌اش داشت. پس میبینیم که طراحی این کیوسک به دست یک آدم حسابی انجام شده و همین هم دلیل زیبایی و ماندگاری طرحش هست. کیوسک‌های قرمز رنگ، در کنار صندوق‌های پست قرمز و اتوبوس‌های قرمز لندن، سه تفنگدار نمادهای بریتانیایی رو تشکیل میدن.
سفر در زمان: از اوج تا فرود کیوسک‌ها
خب، برگردیم به داستان خود کیوسک‌ها. قبل از مدل معروف K6، یک مدل دیگه به اسم «کی۲» (K2) وجود داشت که اون هم طراحی خود سر جایلس گیلبرت اسکات بود. این مدل در یک رقابتی که اداره پست در سال ۱۹۲۴ برگزار کرده بود، برنده شد. کیوسک‌های K2 در سال ۱۹۲۶ وارد خیابان‌های لندن شدند. یک نکته جالب در موردشون این بود که تقریبا فقط در خود لندن استفاده میشدند و خیلی به ندرت پیش میومد که در جای دیگه‌ای نصب بشن. این مدل خیلی با ابهت و بزرگ بود. وزنش بیشتر از یک تن بود و از چدن ساخته شده بود. برای اینکه تصور بهتری از وزنش داشته باشید، فکر کنید وزن یک ماشین سواری کوچک رو داشت. بالای این کیوسک، روی هر چهار طرفش، یک تاج سلطنتی مربوط به پادشاه جورج پنجم قرار داشت که به شکل سوراخ‌هایی برای تهویه هوا طراحی شده بود.
کیوسک‌های K2 قدیمی‌تر و بزرگ‌تر از مدل معروف‌تر K6 بودند و به همین دلیل امروزه خیلی کمیاب هستند. در کل حدود ۱۵۰۰ تا از این مدل ساخته شد و الان فقط تعداد کمی از اونها باقی مونده. مشکل اصلی K2 این بود که برای استفاده سراسری در کل کشور، هم خیلی بزرگ بود و هم خیلی گرون در میومد. به همین خاطر اداره پست تصمیم گرفت تولیدش رو متوقف کنه و دنبال طرح‌های به صرفه‌تری بره. این شد که رسیدیم به سال ۱۹۳۵ و تولد کیوسک K6. همونطور که گفتیم، این کیوسک به مناسبت جشن جوبیلی (سالگرد) پادشاه جورج پنجم طراحی شد و برای همین بهش «کیوسک جوبیلی» هم میگن. K6 خیلی شبیه K2 بود، یعنی از چدن ساخته شده بود و قرمز رنگ بود، اما یک فرق اساسی داشت: ۲۵ درصد سبک‌تر بود. وزنش حدود سه چهارم تن بود که باز هم خیلی سنگین محسوب میشد، اما نسبت به مدل قبلی یک پیشرفت بزرگ بود. این مدل جدید خیلی زود جای خودش رو باز کرد و تا پایان دهه ۱۹۳۰، حدود ۲۰ هزار کیوسک K6 در سراسر بریتانیا نصب شده بود.
روند رشد ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۹۹۲، تعداد کیوسک‌های تلفن در کل بریتانیا به عدد شگفت‌انگیز ۹۲ هزار دستگاه رسید. این یعنی تقریبا در هر شهر و روستایی میتونستید یکی از این جعبه‌های قرمز رو پیدا کنید. اما از همون زمان، با فراگیر شدن تلفن‌های خانگی و بعدش هم موبایل‌ها، استفاده از تلفن‌های عمومی روز به روز کمتر شد. این شروع دوران افول کیوسک‌های قرمز بود.
در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۸۰ میلادی، با قدیمی شدن این کیوسک‌ها، مشکلات جدیدی مثل خرابکاری و وندالیسم هم به وجود اومد. متاسفانه تعمیرات هم به سرعت انجام نمیشد و همین باعث شد که کم کم این نمادهای زیبا، به مکان‌هایی متروکه و بعضا ناخوشایند تبدیل بشن. در سال ۱۹۸۵، شرکت بی‌تی (BT) که حالا خصوصی شده بود، اعلام کرد که میخواهد تغییرات بزرگی در وضعیت کیوسک‌ها ایجاد کنه. اونها شروع به آزمایش طرح‌های جدیدی کردند که در برابر خرابکاری مقاوم‌تر باشند. نتیجه این شد که خیلی از کیوسک‌های کلاسیک K6 از خیابان‌ها جمع‌آوری و فروخته شدند. جعبه‌های جدیدی که جایگزین اونها شدند، از نظر طراحی اصلا به زیبایی مدل‌های قدیمی نبودند و جذابیت خاصی نداشتند. اما خوشبختانه، حدود ۲۰۰۰ کیوسک تلفن قرمز به عنوان «ساختمان‌های ثبت شده» یا «listed buildings» اعلام شدند. این یعنی ارزش تاریخی و معماری داشتند و دیگه کسی اجازه نداشت اونها رو از جاشون تکون بده. این کیوسک‌ها تا به امروز در جای خودشون باقی موندند و به بخشی از میراث فرهنگی بریتانیا تبدیل شدند.
زندگی دوم کیوسک‌ها: از جعبه تلفن تا کتابخانه و کافه
شاید فکر کنید با اومدن موبایل، داستان کیوسک‌های تلفن تموم شده. اما اینطور نیست. این جعبه‌های قرمز یک زندگی جدید پیدا کردند. امروزه خیلی از مردم فقط برای گرفتن یک عکس یادگاری مهم دنبال این کیوسک‌ها میگردند. اما کاربردشون خیلی فراتر از این حرف‌هاست. هر وقت یکی از این کیوسک‌های تلفن قرمز برای فروش گذاشته میشه، خیلی‌ها برای خریدش سر و دست میشکنند. این کیوسک‌ها تبدیل به چیزهای جالبی میشن. مثلا بعضی‌هاشون تبدیل به یک مرکز اطلاعات توریستی خیلی کوچیک شدند. بعضی دیگه به یک کافه تک نفره تبدیل شدند. در بعضی مناطق، داخل اونها یک دستگاه دفیبریلاتور (شوک قلبی) قرار دادند تا در مواقع اورژانسی به داد مردم برسه. یکی از جالب‌ترین ایده‌ها، تبدیل این کیوسک‌ها به کتابخانه‌های کوچک عمومی بوده. مثلا در یکی از روستاهای منطقه «دوون» یک کیوسک تلفن رو دیدند که تبدیل به یک قفسه کتاب کوچیک شده بود و مردم میتونستند ازش کتاب بردارند یا کتاب بذارند. این نشون میده که یک طراحی خوب و کلاسیک، حتی بعد از اینکه کاربرد اصلیش رو از دست میده، میتونه به شکل‌های خلاقانه‌ای به زندگی ادامه بده.
راهنمای میدانی: کجا بهترین کیوسک‌ها را برای عکاسی پیدا کنیم؟
خب، حالا که با تاریخچه و سرنوشت این کیوسک‌ها آشنا شدیم، وقتشه که بریم سراغ بخش عملی ماجرا. فرض کنید شما در لندن هستید، دوربینتون هم دستتونه و میخواهید اون عکس معروف با کیوسک تلفن قرمز رو بگیرید. کجا باید برید؟ ما اینجا ۹ تا از بهترین لوکیشن‌ها رو براتون لیست میکنیم که عکس‌هاتون حسابی دیدنی بشن. پس کارت «اویستر» (کارت حمل و نقل عمومی لندن) رو بردارید و بیایید با هم این مسیر رو طی کنیم.
یک نکته جالب: بعضی از توریست‌ها حتی یک عکاس حرفه‌ای استخدام میکنند تا بهترین عکس‌ها رو ازشون بگیره. مثلا یک استودیو عکاسی به اسم «Scalens Studio» این کار رو انجام میده و حتی یک کد تخفیف به اسم «UKTP10» داره که باهاش میشه ۱۰ تا عکس اضافه رایگان گرفت. این نشون میده که این عکس‌ها چقدر برای مردم مهمه و حاضرن براش هزینه کنند.
حالا بریم سراغ لوکیشن‌ها:
۱. چشم لندن (The London Eye)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: وست‌مینستر (Westminster)
چی میتونه بهتر از یک عکس باشه که دو تا از نمادهای اصلی بریتانیا رو با هم در یک قاب داشته باشه؟ برای این عکس باید خودتون رو به ایستگاه متروی وست‌مینستر برسونید. از خروجی شماره ۴ ایستگاه بیایید بیرون. بعد از اینکه خارج شدید، به سمت چپ بپیچید. خیلی زود، کنار رودخانه تیمز، دو تا کیوسک تلفن قرمز رو میبینید که در منطقه «ویکتوریا امبنکمنت» قرار گرفتند. پس‌زمینه عکس شما دقیقا چرخ و فلک غول‌پیکر چشم لندن خواهد بود. این یکی از کلاسیک‌ترین و زیباترین قاب‌ها برای عکاسی با کیوسک تلفن در لندنه.
۲. بیگ بن (Big Ben)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: وست‌مینستر (Westminster)
یک لوکیشن عالی دیگه هم نزدیک همون ایستگاه وست‌مینستر وجود داره. دوباره از خروجی شماره ۴ بیایید بیرون، اما این بار به سمت راست بپیچید و مستقیم ادامه بدید تا میدون پارلمان رو در سمت چپ خودتون ببینید. اینجا یک سورپرایز خوب در انتظار شماست: یک ردیف کامل از کیوسک‌های تلفن قدیمی! این خیلی خوبه، چون اگه شلوغ بود و توریست‌های زیادی اونجا بودند، لازم نیست خیلی منتظر بمونید و میتونید از بین چند تا کیوسک یکی رو انتخاب کنید.
یک نکته تاریخی جالب که بد نیست بدونید: اسم «بیگ بن» در واقع فقط اسم اون زنگ بزرگ داخل برج ساعته. از سال ۲۰۱۲ و به مناسبت جشن جوبیلی الماس ملکه، اسم رسمی این برج به «برج الیزابت» تغییر کرده. قبل از اون هم بهش میگفتند «برج ساعت». پس وقتی دارید کنار این برج عکس میگیرید، یادتون باشه که دارید کنار برج الیزابت عکس میگیرید، نه برج بیگ بن!
۳. برج لندن (Tower of London)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: تاور هیل (Tower Hill)
یک فرصت عکاسی عالی دیگه نزدیک برج تاریخی لندن فراهمه. برای پیدا کردن این کیوسک تلفن قرمز، باید خودتون رو به اسکله «سنت کاترین داکس مارینا» برسونید. این اسکله در سمت چپ برج لندن قرار گرفته (اگه رو به رودخانه تیمز بایستید). از ایستگاه مترو به سمت برج و رودخانه حرکت کنید. وقتی به کنار رودخانه رسیدید، سنت کاترین داکس مارینا رو میبینید که یک بندر بازسازی شده با کلی کافه، رستوران و قایق‌های پارک شده است. به سمت رستوران‌ها برید و خیلی زود چشم‌تون به کیوسک تلفن قرمز رنگ میفته. ترکیب فضای تاریخی برج، قایق‌های مدرن و کیوسک کلاسیک، یک قاب عکس منحصر به فرد ایجاد میکنه.
۴. پیکدیلی سرکس (Piccadilly Circus)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: پیکدیلی سرکس (Piccadilly Circus)
در ساختمون «آکادمی سلطنتی هنر» در خیابان پیکدیلی هم میتونید یکی دو تا کیوسک تلفن قرمز پیدا کنید. این کیوسک‌ها زیر ورودی طاق‌دار و بزرگ آکادمی قرار گرفتند. این یک مزیت بزرگ داره: اگه هوا بارونی باشه، اینجا یک جای عالی برای عکاسیه چون یک سقف بالای سرتون دارید! برای رسیدن به اینجا، از ایستگاه مترو در امتداد خیابان پیکدیلی به سمت غرب حرکت کنید و حواس‌تون به ساختمونی به اسم «برلینگتون هاوس» باشه. این ساختمون دقیقا قبل از خیابان «باند استریت» قرار داره.
۵. نیو باند استریت (New Bond Street)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: پیکدیلی سرکس (Piccadilly Circus)
اگه دنبال یک عکس لاکچری و شیک هستید، این لوکیشن برای شماست. گرفتن یک عکس کنار فروشگاه معروف «کارتیه» (Cartier) در خیابان نیو باند استریت، به عکس‌های شما یک حس و حال خاص و لوکس میده. اینجا یکی از پاتوق‌های اصلی اینفلوئنسرها برای عکاسیه، پس انتظار داشته باشید که برای گرفتن عکس مجبور بشید کمی توی صف بایستید. ممکنه وقتی دارید ژست میگیرید، بقیه بهتون چپ چپ نگاه کنند یا چشم‌غره برن، اما کی اهمیت میده؟ شما که قرار نیست اون آدم‌ها رو دوباره ببینید! مهم اینه که فروشگاه کارتیه در پس‌زمینه عکس شما باشه و این ارزشش رو داره.
برای رسیدن به این نقطه از ایستگاه پیکدیلی، باید وارد خیابان «ریجنت استریت» بشید و بعد به سمت چپ، در خیابان «ویگو استریت» بپیچید. نیو باند استریت موازی با ریجنت استریت قرار داره. بعد از اینکه از «برلینگتون گاردنز» رد شدید، بهش میرسید. یک راه دیگه هم هست: از ایستگاه مترو در امتداد خیابان پیکدیلی به سمت غرب برید و وقتی به خیابان «اولد باند استریت» رسیدید، به سمت راست بپیچید. اولد باند استریت در ادامه تبدیل به نیو باند استریت میشه. راه سوم هم اینه که از مسیری که برای لوکیشن بعدی (ساوت مولتون استریت) میگیم برید و بعد از اونجا به سمت نیو باند استریت ادامه بدید.
۶. باند استریت (Bond Street)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: باند استریت (Bond Street)
خب، ما میگیم باند استریت، اما در واقع شما باید دنبال خیابانی به اسم «ساوت مولتون استریت» بگردید. این بخش از غرب لندن پر از بوتیک‌های شیک و فروشگاه‌های برندهای معروفه. در انتهای این خیابان شیک، یک کیوسک تلفن قرمز قرار داره. این کیوسک تلفن قدیمی در قسمت پایینی این خیابان پیاده‌رو قرار گرفته، دقیقا قبل از اینکه خیابان «بروک استریت» اون رو قطع کنه.
۷. کاونت گاردن – بازار (Covent Garden – The Market)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: کاونت گاردن (Covent Garden)
برای پیدا کردن دو تا کیوسک تلفن دیگه، باید به نبش خیابان‌های «کینگ» و «جیمز» برید. دنبال فروشگاه اپل در میدون اصلی، نزدیک بازارهای معروف کاونت گاردن بگردید. برای اینکه عکس‌تون فوق‌العاده بشه، سعی کنید ستون‌های قدیمی ساختمون بازار یا راهروی طاق‌دار رو در پس‌زمینه عکس‌تون قرار بدید. برای رسیدن به این نقطه، از متروی کاونت گاردن که پیاده شدید، در خیابان جیمز به سمت راست برید. وقتی در مسیر از خیابان «فلورال» عبور کردید، یعنی نصف راه رو رفتید و کمی جلوتر، در انتهای خیابان، کیوسک‌ها رو خواهید دید.
۸. کاونت گاردن – براد کورت (Covent Garden – Broad Court)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: کاونت گاردن (Covent Garden)
یک لوکیشن دوم هم در کاونت گاردن وجود داره که میتونید پیداش کنید. برای پیدا کردن یک ردیف از کیوسک‌های تلفن قرمز، وقتی دارید در خیابان جیمز به سمت پایین میایید، به سمت چپ و داخل خیابان «فلورال» بپیچید. وقتی به خیابان «بو استریت» (که موازی با خیابان جیمز هست) رسیدید، از اون عبور کنید و وارد «براد کورت» بشید. اینجا یکم خلوت‌تره و یک مزیت بزرگ داره: پنج تا کیوسک برای انتخاب کردن وجود داره! البته باید در نظر داشت که پس‌زمینه اینجا به زیبایی لوکیشن قبلی کاونت گاردن نیست.
یک توصیه کلی برای هر دو لوکیشن کاونت گاردن: سعی کنید صبح زود خودتون رو به اینجا برسونید. این منطقه از لندن همیشه پر از مردم محلی، کارمندها و توریست‌هاست و اگه دیر برسید، گرفتن یک عکس خوب خیلی سخت میشه.
۹. کلیسای جامع سنت پل (St Paul’s Cathedral)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: سنت پل (St Paul’s)
نزدیک کلیسای جامع و باشکوه سنت پل و ایستگاه متروی همنامش، یک نقطه عالی دیگه برای گرفتن عکس‌های یادگاری با کیوسک تلفن قرمزه. مسیر رسیدن به اینجا هم خیلی قشنگه، چون باید از فضای سبز اطراف کلیسای بزرگ عبور کنید تا به باغ‌های «فستیوال گاردنز» برسید. بهترین راه اینه که از ایستگاه مترو، از کوچه‌ای به اسم «پَنیِر اَلی» برید. البته از خیابان «نیو چنج» هم میتونید به محوطه کلیسا دسترسی داشته باشید. اینجا اصلا نگران گم شدن نباشید، چون گنبد بزرگ کلیسا از همه جا پیداست و مثل یک قطب‌نما عمل میکنه! سمت چپ گنبد بمونید و وارد باغ‌ها بشید. در نبش خیابان‌های نیو چنج و کَنون استریت، فستیوال گاردنز و کیوسک تلفن مورد نظر رو پیدا خواهید کرد.
نکات فنی و ایمنی: ۶ توصیه مهم قبل از عکاسی
خب، حالا که لوکیشن‌ها رو بلدیم، باید چند تا نکته مهم رو هم بدونیم تا هم عکس بهتری بگیریم و هم به دردسر نیفتیم. این ۶ تا نکته رو حتما به خاطر بسپارید:
- انتظار نداشته باشید که بتونید تماس بگیرید.
پیدا کردن کیوسک تلفن قرمز در لندن به خودی خود کار سختیه. دیگه اصلا انتظار نداشته باشید که یکی پیدا کنید که واقعا کار کنه و بشه باهاش زنگ زد. برای زنگ زدن، همون گوشی هوشمندتون هست (که البته برای عکس گرفتن هم ازش استفاده میکنید). - مراقب درهای سنگین باشید.
این کیوسک‌های تلفن بریتانیایی خیلی سنگین هستند. درهای اونها از چدن ساخته شده و وزن زیادی دارند. مراقب باشید انگشت‌هاتون لای در گیر نکنه. اگه بچه کوچیک همراهتونه، حواس‌تون خیلی بیشتر بهش باشه. اصلا قبل از اینکه تصمیم بگیرید برید داخل، دو تا نکته بعدی رو بخونید. - اگه داخل میرید، دماغتون رو بگیرید.
متاسفانه، خیلی وقت‌ها از این کیوسک‌های تلفن به عنوان دستشویی عمومی استفاده میشه. یا برای کارهای ناخوشایند دیگه! اگه حتما اصرار دارید که برید داخل، یا نفس‌تون رو حبس کنید یا دماغتون رو بگیرید و سعی کنید خیلی سریع کارتون رو انجام بدید و بیایید بیرون. - بعدش حتما دست‌هاتون رو بشورید.
این نکته به همون مورد قبلی ربط داره. یک کیوسک تلفن قرمز معمولی در لندن هیچوقت تمیز نمیشه. هیچوقت! پس بعد از تماس با هر سطحی داخل اون، اولین کاری که میکنید شستن دست‌هاتون با آب و صابون یا استفاده از ژل ضدعفونی کننده باشه. - از رهگذرها نخواهید از شما عکس بگیرند.
این یک قانون نانوشته در همه شهرهای بزرگه. اینکه دوربین یا گوشی گرون‌قیمت خودتون رو به یک غریبه در خیابان بدید و ازش بخواهید ازتون عکس بگیره، کار پرریسکیه. شاید اون یک نفر از بین هزاران نفر، همون کسی باشه که با دوربین شما فرار کنه و دیگه هیچوقت نبینیدش. بهتره با یک دوست برید، سلفی بگیرید، یا همونطور که قبلا گفتیم، از یک عکاس حرفه‌ای کمک بگیرید. - به پس‌زمینه عکس دقت کنید.
قبل از اینکه دکمه شاتر رو فشار بدید، خوب فکر کنید که پشت سر شما یا پشت کیوسک تلفن چی قرار داره. حیف نیست که فرصت ثبت یک بنای معروف لندن در پس‌زمینه عکس‌تون رو از دست بدید؟ پس‌زمینه خوب میتونه عکس شما رو از یک عکس معمولی به یک عکس فوق‌العاده تبدیل کنه.
پرسش و پاسخ
خب، حالا که بحث‌مون به اینجا رسید، چند تا سوال میپرسم تا ببینم چقدر حواس‌تون به کلاس بوده.
* سوال ۱: طراح اصلی کیوسک‌های تلفن قرمز کلاسیک کی بود؟ * جواب: سر جایلس گیلبرت اسکات (Sir Giles Gilbert Scott). اون یک معمار خیلی معروف بود.
* سوال ۲: فرق اصلی بین مدل K2 و K6 چی بود؟ * جواب: هر دو از چدن و قرمز رنگ بودند، اما K2 خیلی سنگین‌تر (بیشتر از یک تن) و بزرگ‌تر بود و فقط در لندن استفاده میشد. K6 حدود ۲۵ درصد سبک‌تر بود (سه چهارم تن) و برای استفاده سراسری در کل بریتانیا طراحی شده بود.
* سوال ۳: چرا موقع رفتن داخل کیوسک‌های تلفن باید مراقب بهداشت باشیم؟ * جواب: چون این کیوسک‌ها معمولا تمیز نمیشن و متاسفانه گاهی از اونها به عنوان دستشویی عمومی یا برای کارهای غیربهداشتی دیگه استفاده میشه. برای همین بهتره داخل نریم یا اگه رفتیم، خیلی مراقب باشیم و بعدش دست‌هامون رو بشوریم.
* سوال ۴: پس الان دیگه اصلا نمیشه با این کیوسک‌ها زنگ زد؟ * جواب: تقریبا نه. اکثر قریب به اتفاق اونها دیگه کار نمیکنند و فقط جنبه تزئینی و تاریخی دارند. برای تماس گرفتن باید از موبایل استفاده کرد.
دیدگاهتان را بنویسید