راهنمای جامع کار و اقامت اتباع خارجی در ایران

---

فصل اول: چرا اصلا ایران به نیروی کار خارجی نیاز داره؟

شاید برات سوال باشه که چرا با وجود این همه نیروی جوون و تحصیل‌کرده داخل کشور، یه شرکت ایرانی باید دنبال استخدام یه فرد خارجی باشه. جواب این سوال به اهداف اقتصادی بزرگ‌تر کشور برمی‌گرده. اقتصاد ایران به طور سنتی همیشه به نفت و گاز وابسته بوده. این یعنی بخش بزرگی از درآمد کشور از فروش این منابع طبیعی به دست میاد. اما دولت دنبال اینه که این وابستگی رو کم کنه و اقتصاد رو به اصطلاح «متنوع» کنه. یعنی چی؟ یعنی بخش‌های دیگه‌ای مثل تولید، فناوری و صنعت گردشگری رو اونقدر قوی کنه که دیگه اقتصاد کشور به قیمت نفت وابسته نباشه.

اینجاست که پای نیروی کار خارجی به میون میاد. برای رشد کردن تو حوزه‌های جدید و تخصصی، گاهی وقت‌ها به مهارت‌ها و تجربه‌هایی نیاز هست که شاید داخل کشور به اندازه کافی وجود نداشته باشه یا هنوز به سطح جهانی نرسیده باشه. استخدام متخصص‌های خارجی یکی از راه‌هایی هست که شرکت‌های ایرانی می‌تونن این شکاف مهارتی رو پر کنن. این افراد با خودشون دانش و تکنولوژی‌های جدیدی رو میارن که می‌تونه به نوآوری و بالا رفتن بهره‌وری تو اون صنعت کمک کنه. در واقع، این کار یه جور سرمایه‌گذاری روی دانش فنی به حساب میاد.

وقتی یه متخصص خارجی وارد یه شرکت ایرانی میشه، فقط کار خودش رو انجام نمیده، بلکه به طور غیرمستقیم باعث میشه نیروهای ایرانی هم از دانش اون استفاده کنن و چیزای جدید یاد بگیرن. این تبادل دانش به مرور زمان باعث رشد کل اون صنعت میشه و به اهداف بلندمدت اقتصادی کشور برای توسعه پایدار کمک می‌کنه.

پس سیستم صدور ویزای کار یه هدف مشخص داره: جذب هدفمند آدم‌های متخصصی که می‌تونن به این برنامه‌های توسعه اقتصادی کمک کنن. این سیستم هم کار کردن تو ایران رو قانونمند می‌کنه و هم مطمئن میشه که این فرآیند با نیازهای اقتصادی کشور هماهنگه.

یک نکته خیلی خیلی مهم رو باید همین اول بدونیم: مسئولیت گرفتن ویزای کار برای یه کارمند خارجی، با خود اون فرد نیست، بلکه به عهده کارفرمای ایرانیه. یعنی این شرکت یا سازمانی که می‌خواد یه فرد خارجی رو استخدام کنه، باید جلو بیفته و برای گرفتن ویزای کار اون شخص اقدام کنه. اگه یه کارفرما بدون گرفتن مجوزهای لازم، یه کارمند خارجی رو به کار بگیره، با مشکلات قانونی جدی مثل جریمه‌های سنگین و حتی پیگرد قانونی روبرو میشه. پس هم برای کارفرما و هم برای کارمند خیلی مهمه که قبل از شروع هر کاری، مطمئن بشن همه مجوزها و مدارک لازم رو گرفتن.

یه مورد دیگه هم هست که باید بهش توجه کرد. یه فرد خارجی که می‌خواد بیاد ایران کار کنه و شرکت یا کسب‌وکار ثبت‌شده‌ای از خودش نداره، نمی‌تونه به صورت مستقل برای ویزای کار اقدام کنه. اون حتما باید از طریق یه شرکت یا موسسه مجاز این کار رو انجام بده. این موسسه‌ها مدارک اون شخص رو از طرفش به «اداره کل اشتغال اتباع خارجی» تحویل میدن و کارهای اداریش رو پیگیری می‌کنن.

فصل دوم: فرق بین «ویزا» و «پروانه کار» چیه؟

یکی از اولین چیزهایی که باید خیلی دقیق بدونیم، فرق بین ویزا و پروانه کاره. خیلی‌ها این دوتا رو با هم اشتباه می‌گیرن، در حالی که دوتا چیز کاملا متفاوت با دو هدف مختلف هستن. سیستم مهاجرتی ایران این دوتا رو از هم جدا کرده.

• ویزا (Visa): ویزا در واقع یه مجوز وروده. وقتی یه فرد خارجی ویزا می‌گیره، یعنی اجازه داره وارد خاک ایران بشه و برای یه مدت مشخص و با یه هدف مشخص (مثلا کار، تحصیل، گردشگری) تو کشور بمونه. ویزا توسط وزارت امور خارجه و سفارت‌خونه‌های ایران تو کشورهای دیگه صادر میشه. پس ویزا کلید ورود به کشوره.
• پروانه کار (Work Permit): پروانه کار یا همون اجازه کار، یه مجوز کاملا متفاوته که به یه فرد خارجی اجازه میده به صورت قانونی تو ایران «کار» کنه و حقوق بگیره. این مجوز دیگه ربطی به ورود و خروج نداره، بلکه مشخصا به اشتغال مربوط میشه. پروانه کار توسط یه نهاد دیگه یعنی «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» صادر میشه.

پس ترتیب کار معمولا اینجوریه: یه فرد خارجی اول باید ویزای مناسب برای ورود به ایران رو بگیره (که معمولا با حمایت مالی یا ضمانت یه شرکت ایرانی صادر میشه) و بعد از اینکه وارد ایران شد، برای گرفتن پروانه کار اقدام کنه. البته بسته به شرایط و ملیت فرد، گاهی ممکنه فرآیند درخواست پروانه کار همزمان با درخواست ویزا پیش بره.

به طور خلاصه، ویزا برای «ورود و اقامت موقت» و پروانه کار برای «اشتغال قانونی» هست. داشتن یکی از اینها به معنی داشتن اون یکی نیست. یه فرد خارجی نمی‌تونه با ویزای توریستی تو ایران کار کنه، همونطور که نمی‌تونه بدون داشتن ویزای معتبر، فقط با پروانه کار وارد کشور بشه.

فصل سوم: کدوم ویزا به درد کار می‌خوره؟ (معرفی انواع ویزا)

حالا که فرق ویزا و پروانه کار رو فهمیدیم، باید ببینیم یه فرد خارجی که قصد کار کردن تو ایران رو داره، باید دنبال چه نوع ویزایی باشه. ایران ویزاهای مختلفی برای اهداف متفاوت صادر می‌کنه، اما فقط یکی از اونها مستقیما به کار مربوط میشه.

رایج‌ترین و اصلی‌ترین ویزا برای کار کردن تو ایران، ویزای ورود نوع A یا همون (Entry Visa – Type “A”) هست. این ویزا مشخصا برای اهدافی مثل تجارت، کار یا فعالیت‌های تخصصی صادر میشه. نکته مهم در مورد این ویزا اینه که معمولا یه شرکت یا سازمان ایرانی باید اسپانسر یا حامی فرد متقاضی بشه. یعنی اون شرکت رسما از دولت می‌خواد که به این فرد اجازه ورود برای کار رو بده.

ویزاهای دیگه‌ای هم وجود دارن که خوبه باهاشون آشنا باشیم تا بدونیم چرا به درد کار نمی‌خورن:

• ویزای توریستی (نوع B): این ویزا فقط برای گردشگری و بازدید از ایران صادره و دارنده اون به هیچ وجه اجازه کار کردن نداره.
• ویزای زیارتی (نوع C): این ویزا مخصوص کساییه که برای زیارت به شهرهای مذهبی ایران میان.
• ویزای دیپلماتیک/خدمت (نوع D/S): این ویزا برای نماینده‌های رسمی دولت‌های خارجیه و به افراد عادی داده نمیشه.
• ویزای تحصیلی (نوع E): این ویزا برای دانشجوها یا محقق‌هایی صادر میشه که می‌خوان تو دانشگاه‌ها یا مراکز علمی ایران درس بخونن یا تحقیق کنن.
• ویزای عبوری (نوع F): این ویزا برای کساییه که می‌خوان از خاک ایران عبور کنن تا به یه کشور دیگه برن.
• ویزای درمانی (نوع M): این ویزا برای بیمارانیه که برای درمان به ایران میان.

همونطور که می‌بینید، تنها گزینه‌ای که برای اشتغال قانونی طراحی شده، ویزای نوع A هست. پس هر فرد خارجی که می‌خواد تو ایران استخدام بشه، باید اول از همه برای گرفتن این نوع ویزا اقدام کنه.

برای اینکه بهتر متوجه بشیم، می‌تونیم اطلاعات رو تو یه جدول ساده ببینیم:

نوع ویزا	هدف اصلی	اجازه کار داره؟	حامی (اسپانسر) معمول کیه؟
ورود (A)	تجارت، کار، فعالیت تخصصی	بله	شرکت یا نهاد ایرانی
توریستی (B)	گردشگری	نه	خود فرد یا آژانس مسافرتی
تحصیلی (E)	درس خوندن، تحقیق	نه	موسسه آموزشی

پس قدم اول برای یه کارفرمای ایرانی که می‌خواد یه نیروی خارجی استخدام کنه، اینه که برای گرفتن ویزای نوع A برای اون فرد اقدام کنه و حامی اون بشه.

فصل چهارم: اصل ماجرا؛ چطور برای پروانه کار اقدام کنیم؟

بعد از اینکه فرد خارجی با ویزای مناسب وارد ایران شد یا فرآیندش رو شروع کرد، نوبت به مهم‌ترین بخش کار یعنی گرفتن «پروانه کار» می‌رسه. این مرحله پیچیدگی‌های خودشو داره و به مدارک زیادی هم از طرف کارمند و هم از طرف کارفرما نیاز داره. گرفتن این پروانه برای کار قانونی تو ایران کاملا اجباریه.

چه کسانی شرایط گرفتن پروانه کار رو دارن؟

وزارت کار برای اینکه به یه فرد خارجی پروانه کار بده، یه سری شرایط اصلی رو در نظر می‌گیره. اینطور نیست که هر کسی با هر تخصصی بتونه راحت پروانه کار بگیره. معیارهای اصلی اینها هستن:

• داشتن ویزای معتبر: فرد باید ویزای ورود نوع A داشته باشه یا وضعیت اقامتیش طوری باشه که قانونا بتونه برای پروانه کار درخواست بده.
• داشتن پیشنهاد شغلی: باید یه پیشنهاد کار واقعی از یه کارفرمای ایرانی داشته باشه. یعنی نمی‌تونه همینطوری بیاد ایران و بعد دنبال کار بگرده.
• تخصص منحصر به فرد: این یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین شروط هست. وزارت کار باید به این نتیجه برسه که تخصص، مهارت یا دانش این فرد خارجی چیزیه که بین نیروهای ایرانی به راحتی پیدا نمیشه. در واقع، کارفرما باید ثابت کنه که برای این موقعیت شغلی، نیروی ایرانی مناسبی وجود نداره.
• گواهی سلامت: فرد باید آزمایش‌های پزشکی لازم رو انجام بده و گواهی سلامت جسمی و روانی بگیره.
• نداشتن سوءسابقه: باید گواهی عدم سوءپیشینه از کشور خودش ارائه بده.

لیست مدارک لازم: کارمند خارجی چی باید آماده کنه؟

فرد خارجی که می‌خواد پروانه کار بگیره، باید یه سری مدارک شخصی و تخصصی رو آماده کنه. این مدارک معمولا شامل موارد زیر هستن:

• فرم تکمیل شده درخواست پروانه کار: این فرم رو باید با دقت و به طور کامل پر کنه.
• پاسپورت معتبر: پاسپورتش باید به اندازه کافی اعتبار داشته باشه. معمولا باید حداقل شش ماه بیشتر از مدت ویزا اعتبار داشته باشه.
• کپی مدارک تحصیلی و حرفه‌ای: کپی مدارک دانشگاهی و گواهینامه‌های تخصصی خیلی مهمه. خیلی وقت‌ها این مدارک باید به صورت رسمی ترجمه و توسط وزارت خارجه یا سفارت ایران تو اون کشور تایید (به اصطلاح «لگالایز») شده باشن.
• رزومه یا CV: باید یه رزومه کامل از سوابق کاری و تجربیاتش ارائه بده.
• نتایج آزمایش‌های پزشکی: گواهی سلامت از یه مرکز پزشکی مورد تایید.
• گواهی عدم سوءپیشینه: این گواهی باید از پلیس کشور خودش گرفته شده باشه.
• عکس پرسنلی: چند قطعه عکس جدید در سایز پاسپورت.
• کپی ویزای ورود: کپی از ویزای نوع A که باهاش وارد ایران شده.

لیست مدارک لازم: کارفرمای ایرانی چی باید آماده کنه؟

مسئولیت اصلی و بخش زیادی از مدارک به عهده شرکت یا کارفرمای ایرانیه. این شرکت باید به دولت ثابت کنه که به این نیروی خارجی نیاز داره و خودش هم یه شرکت معتبر و قانونیه. مدارکی که کارفرما باید آماده کنه خیلی گسترده‌ان و شامل این موارد میشن:

• مدارک ثبت شرکت: آگهی تاسیس، روزنامه رسمی و آخرین تغییرات شرکت.
• نامه درخواست رسمی: این یه نامه خیلی مهمه. کارفرما باید تو این نامه به طور رسمی درخواست استخدام کارمند خارجی رو بده و جزئیات موقعیت شغلی، وظایفش و از همه مهم‌تر، دلیل نیاز به استخدام نیروی خارجی رو توضیح بده. یعنی باید ثابت کنه که چرا یه نیروی ایرانی نمی‌تونه این کار رو انجام بده.
• کپی قرارداد کاری: یه نسخه از قرارداد استخدامی که با کارمند خارجی بسته شده.
• اثبات توانایی مالی شرکت: مدارکی که نشون بده شرکت از نظر مالی وضعیت پایداری داره و می‌تونه حقوق و مزایای کارمند رو پرداخت کنه.
• آگهی استخدامی در روزنامه‌های داخلی: این هم یکی از مدارک کلیدیه. خیلی وقت‌ها وزارت کار از کارفرما می‌خواد که ثابت کنه برای پیدا کردن نیروی ایرانی تلاش کرده. برای همین، شرکت باید اون موقعیت شغلی رو تو روزنامه‌های کثیرالانتشار آگهی کنه و نشون بده که کاندیدای ایرانی مناسبی پیدا نشده.
• کد اقتصادی و بقیه مجوزهای کسب‌وکار: مثل شماره شناسه مالیاتی و هر مجوز دیگه‌ای که برای فعالیت اون شرکت لازمه.

مراحل کار چطوریه؟ (فرآیند قدم به قدم)

بعد از اینکه همه مدارک آماده شد، فرآیند اداری شروع میشه. این فرآیند معمولا این مراحل رو داره:

1. ارسال درخواست اولیه توسط کارفرما: کارفرمای ایرانی درخواست اولیه و همه مدارک لازم رو به «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» تحویل میده.
2. بررسی توسط وزارت کار: وزارت کار درخواست رو بررسی می‌کنه. تو این مرحله، نیاز شرکت به نیروی خارجی، صلاحیت‌های کارمند و قانونی بودن فعالیت کارفرما به دقت ارزیابی میشه. همونطور که گفتیم، بررسی اینکه آیا نیروی ایرانی مشابهی وجود داره یا نه، تو این مرحله انجام میشه. این بررسی‌ها در هیئتی به نام «هیئت فنی اشتغال اتباع خارجی» انجام میشه.
3. موافقت اصولی و اقدام برای ویزا: اگه وزارت کار با درخواست موافقت کنه، یه موافقت اصولی صادر میشه. اگه کارمند خارجی هنوز ویزا نگرفته باشه، با این موافقت‌نامه می‌تونه برای ویزای نوع A اقدام کنه.
4. ورود به ایران و مراحل بعدی: بعد از اینکه فرد خارجی با ویزای مناسب وارد ایران شد (یا اگه از قبل با ویزای درست اینجا بود)، باید آزمایش‌های پزشکی لازم رو انجام بده و شاید مراحل اداری دیگه‌ای هم داشته باشه.
5. صدور نهایی پروانه کار: در نهایت، پروانه کار توسط وزارت کار صادر میشه. این پروانه معمولا یک ساله هست.
6. مراحل بعد از گرفتن پروانه کار: کار اینجا تموم نمیشه. بعد از گرفتن پروانه کار، فرد خارجی باید به پلیس مراجعه کنه و خودش رو ثبت‌نام کنه و بر اساس پروانه کارش، کارت اقامت بگیره.

چقدر طول می‌کشه و چقدر هزینه داره؟

مدت زمان فرآیند: زمان دقیقی رو نمیشه گفت، چون به حجم کاری وزارت‌خونه، پیچیدگی پرونده و ملیت متقاضی بستگی داره. اما به طور کلی، بعد از اینکه همه مدارک به طور کامل تحویل داده شد، فرآیند صدور پروانه کار می‌تونه بین ۴ تا ۸ هفته طول بکشه. یادتون باشه که زمان پردازش ویزا جداست و اون هم زمان خاص خودشو داره.

هزینه‌ها: هزینه‌های مربوط به پروانه کار، ویزا، کارت اقامت و آزمایش‌های پزشکی متغیره و ممکنه تغییر کنه. این هزینه‌ها معمولا به ریال پرداخت میشن و از اوایل سال ۲۰۲۵، هزینه خود پروانه کار می‌تونه چند میلیون ریال باشه. به این مبلغ باید هزینه‌های جداگانه برای درخواست ویزا، آزمایش‌های پزشکی و کارت اقامت رو هم اضافه کرد. تعرفه‌های دقیق توسط وزارت‌خونه‌های مربوطه اعلام میشه. قبل از اقدام، حتما باید آخرین تعرفه‌ها رو از کارفرماتون بپرسید و مطمئن بشید که از هزینه‌ها اطلاع دارید. کارفرمای ایرانی معمولا در جریان این هزینه‌ها قرار می‌گیره، چون مسئولیت پیگیری کارها با اونهاست.

فصل پنجم: می‌تونم برای همیشه ایران بمونم؟ (مسیر گرفتن اقامت دائم)

یکی از سوال‌های مهمی که برای خیلی از کارمندهای خارجی پیش میاد اینه که آیا بعد از چند سال کار کردن تو ایران، می‌تونن اقامت دائم بگیرن یا نه. جواب کوتاه اینه که این کار خیلی سخته و یه مسیر مستقیم و مشخص براش وجود نداره.

قوانین مهاجرت ایران مثل بعضی کشورها نیست که یه سیستم امتیازبندی داشته باشه یا بگه اگه مثلا ۵ سال با ویزای کار اینجا بودی، خود به خود می‌تونی برای اقامت دائم درخواست بدی. برای اکثر کارمندهای خارجی، اقامت و توانایی زندگی کردنشون تو ایران مستقیما به اعتبار پروانه کار و کارت اقامتشون بستگی داره. این مدارک باید به صورت دوره‌ای (معمولا سالانه) تمدید بشن. هیچ راه مشخصی برای تبدیل کردن وضعیت ویزای کاری به اقامت دائم بعد از چند سال وجود نداره.

اقامت دائم معمولا فقط تحت شرایط خیلی خاص و محدودی داده میشه. این شرایط عبارتند از:

• سرمایه‌گذاری خیلی بزرگ در ایران: افرادی که مبالغ قابل توجهی رو در اقتصاد ایران سرمایه‌گذاری کنن.
• ازدواج با یک شهروند ایرانی: ازدواج با یه فرد ایرانی می‌تونه منجر به اقامت بشه.
• داشتن خدمات استثنایی برای کشور: افرادی که در زمینه‌های خاصی مثل علم یا فرهنگ خدمات فوق‌العاده‌ای به کشور کرده باشن. البته این موارد خیلی نادر هستن و به تایید مستقیم و ویژه دولت نیاز دارن.

پس برای اکثر کارمندهای خارجی، چشم‌انداز اقامت در ایران به تمدید سالانه پروانه کارشون بستگی داره و نباید انتظار داشته باشن که بعد از چند سال به راحتی اقامت دائم بگیرن.

فصل ششم: می‌تونم خانواده‌ام رو هم با خودم بیارم؟ (ویزای همراه)

خبر خوب اینه که اگه یه فرد خارجی پروانه کار و کارت اقامت معتبر تو ایران داشته باشه، معمولا می‌تونه برای اومدن اعضای درجه یک خانواده‌اش هم اقدام کنه. منظور از اعضای درجه یک خانواده معمولا این افراد هستن:

• همسر
• فرزندان وابسته (معمولا زیر ۱۸ سال)

فرآیند گرفتن ویزا و کارت اقامت برای خانواده (که بهش ویزای همراه یا Dependent Visa میگن) اینطوریه:

1. درخواست توسط کارمند اصلی: خود کارمند خارجی که تو ایران کار می‌کنه، باید از طریق وزارت امور خارجه یا سفارت‌خونه‌های ایران تو خارج از کشور، برای ویزای همراه خانواده‌اش درخواست بده.
2. اثبات رابطه خانوادگی: باید مدارکی مثل سند ازدواج (برای همسر) و شناسنامه (برای بچه‌ها) رو ارائه بده. این مدارک هم معمولا باید ترجمه و تایید رسمی (لگالایز) شده باشن.
3. اثبات توانایی مالی: کارمند باید نشون بده که توانایی مالی کافی برای حمایت از خانواده‌اش رو داره و اونها برای تامین هزینه‌های زندگیشون نیازی به کار کردن نخواهند داشت.
4. مراحل بعد از ورود به ایران: بعد از اینکه خانواده با ویزای همراه وارد ایران شدن، اونها هم باید به پلیس مراجعه کنن، ثبت‌نام بشن و کارت اقامت خودشون رو بگیرن. اعتبار کارت اقامت اونها به اعتبار کارت اقامت کارمند اصلی بستگی داره.

نکته خیلی مهم در مورد ویزای همراه اینه که اعضای خانواده (همسر و فرزندان) با این نوع ویزا اجازه کار کردن در ایران رو ندارن. اگه همسر یا فرزند اون شخص بخوان تو ایران کار کنن، باید خودشون به صورت جداگانه یه پیشنهاد شغلی پیدا کنن و تمام مراحل گرفتن پروانه کار رو (که تو فصل چهارم توضیح دادیم) از اول طی کنن. ویزای همراه فقط برای زندگی کردن در کنار کارمند اصلیه، نه برای اشتغال.

اعتبار ویزا و کارت اقامت خانواده معمولا با اعتبار پروانه کار و اقامت کارمند اصلی یکسانه و باید همزمان با اون تمدید بشه.

فصل هفتم: چطور قانونی بمونیم و به مشکل نخوریم؟ (تعهدات کارفرما و کارمند)

بعد از اینکه همه مراحل طی شد و فرد خارجی کارش رو تو ایران شروع کرد، هم کارفرما و هم کارمند یه سری مسئولیت‌ها و تعهدات قانونی دارن که باید همیشه رعایت کنن تا به مشکل نخورن. رعایت نکردن این قوانین می‌تونه عواقب جدی مثل جریمه‌های سنگین، اخراج کارمند از کشور و مشکلات قانونی برای کارفرما داشته باشه.

تعهدات و وظایف کارفرمای ایرانی

کارفرمایی که یه نیروی خارجی رو استخدام می‌کنه، مسئولیت‌های سنگینی داره. این مسئولیت‌ها شامل موارد زیر میشه:

• اطمینان از داشتن مدارک معتبر: کارفرما باید مطمئن بشه که کارمند خارجی قبل از شروع به کار، حتما ویزای درست و پروانه کار معتبر رو گرفته.
• تمدید به موقع مدارک: باید حواسش به تاریخ انقضای پروانه کار و کارت اقامت کارمند باشه و قبل از تموم شدن اعتبارشون، برای تمدید اونها اقدام کنه. این یکی از مهم‌ترین وظایف کارفرماست.
• اطلاع‌رسانی به مقامات: اگه هر تغییری تو وضعیت کارمند پیش اومد (مثلا شغلش عوض شد یا قراردادش تموم شد)، کارفرما موظفه که فورا به وزارت کار و بقیه نهادهای مربوطه اطلاع بده.
• رعایت قوانین کار ایران: کارفرما باید تمام قوانین کار ایران رو در مورد شرایط کاری، حقوق، مزایا و بیمه برای کارمند خارجی هم دقیقا مثل یه کارمند ایرانی رعایت کنه.
• کمک در فرآیندهای اداری: باید به کارمند خارجی برای انجام کارهای اداری مثل ثبت‌نام در اداره پلیس و بقیه مراحل کمک کنه.
• پوشش هزینه‌های بازگشت: اگه قرارداد کاری تموم بشه، کارفرما معمولا مسئولیت پوشش هزینه‌های بازگشت کارمند به کشورش رو به عهده داره.

تعهدات و وظایف کارمند خارجی

کارمند خارجی هم به نوبه خودش باید یه سری قوانین رو رعایت کنه تا اقامت و کارش قانونی باقی بمونه:

• همیشه مدارک معتبر داشته باشه: باید همیشه پاسپورت، ویزا، پروانه کار و کارت اقامت معتبر همراهش باشه.
• اطلاع‌رسانی تغییرات شخصی: اگه وضعیت شخصیش تغییر کرد (مثلا آدرس خونش عوض شد)، باید به مقامات مربوطه اطلاع بده.
• رعایت شرایط ویزا و پروانه کار: باید به شرایط و محدودیت‌های ویزا و پروانه کارش کاملا پایبند باشه. مثلا، فقط برای همون کارفرمایی که اسپانسرش شده و تو همون شغلی که براش مجوز گرفته، کار کنه. کار کردن برای یه شرکت دیگه یا تو یه شغل دیگه بدون گرفتن مجوز جدید، غیرقانونیه.
• رعایت تمام قوانین ایران: باید مثل هر شهروند دیگه‌ای، به تمام قوانین و مقررات کشور ایران احترام بذاره و اونها رو رعایت کنه.
• انجام آزمایش‌های پزشکی دوره‌ای: اگه لازم باشه، باید به صورت دوره‌ای آزمایش‌های پزشکی لازم رو انجام بده.
• خروج از کشور بعد از اتمام اعتبار مدارک: اگه پروانه کار و کارت اقامتش تموم شد و نتونست اونها رو تمدید کنه یا وضعیت قانونی دیگه‌ای بگیره، باید کشور رو ترک کنه.

ارتباط شفاف بین کارفرما و کارمند و پیگیری دقیق تاریخ انقضای مدارک، کلید اصلی برای حفظ وضعیت قانونی کارمند خارجی در ایران و جلوگیری از هرگونه مشکل احتمالیه.