مهاجرت کاری به گواتمالا: راهنمای کامل اخذ ویزا و مجوز کار

زمان تقریبی مطالعه: ۲۵ دقیقه

این راهنما برای تو نوشته شده که دوست داری در مورد مهاجرت کاری به کشور گواتمالا اطلاعات به دست بیاری. سعی شده همه چیز ساده و خودمونی توضیح داده بشه تا اگه ۱۷ سالت هم باشه کامل متوجه بشی.

---

چرا گرفتن ویزا و مجوز کار در گواتمالا مهمه؟

اگه شرکتی بخواد از یه کشور دیگه نیروی کار بیاره گواتمالا، باید حتما برای اون فرد مجوز کار بگیره. این فقط یه برگه کاغذ نیست، بلکه یه سند قانونیه که به تو اجازه میده توی گواتمالا زندگی و کار کنی. اگه کارفرما و کارمند این مجوز رو نداشته باشن، ممکنه با جریمه‌های سنگین، اخراج از کشور یا حتی توقف فعالیت‌های اون شرکت روبرو بشن.

بر اساس ماده ۱۸ قانون کار گواتمالا، قوانینی برای تعداد کارمندهای خارجی و مراحل گرفتن مجوز کار برای اونها وجود داره. پس دونستن این قوانین از همون اول کار، خیلی مهمه تا همه چیز قانونی پیش بره.

کارفرما برای استخدام تو چه وظایفی داره؟

شرکتی که میخواد تو رو در گواتمالا استخدام کنه، باید چند تا کار انجام بده و چیزهایی رو ثابت کنه:

• باید نشون بده که برای اون موقعیت شغلی، نتونسته نیروی مناسبی از خود گواتمالا پیدا کنه.
• باید شرکتش رو توی «وزارت کار و تامین اجتماعی» گواتمالا ثبت کرده باشه.
• باید یه قرارداد کاری به تو پیشنهاد بده که با قوانین کار گواتمالا هماهنگ باشه.
• باید سلامت و ایمنی تو رو در طول دوره استخدام تضمین کنه.

علاوه بر اینها، کارفرما مسئوله که به تو کمک کنه تا مدارک لازم رو جمع کنی و مراحل اداری رو طی کنی.

انواع ویزاها و مجوزهای کاری گواتمالا

برای کار کردن در گواتمالا، چند نوع ویزا و مجوز وجود داره که هر کدوم برای شرایط خاصی مناسبه.

• ویزای اقامت موقت (Temporary Residence Visa): این ویزا برای کارگرهای خارجی صادر میشه که از یه شرکت گواتمالایی پیشنهاد کار دارن. معمولا اعتبارش بین یک تا دو ساله. بیشتر کارمندهای خارجی کارشون رو با این ویزا شروع میکنن.
• ویزای اقامت دائم (Permanent Residence Visa): بعد از چند سال زندگی قانونی و مداوم در گواتمالا، میشه برای این ویزا اقدام کرد. معمولا بعد از پنج سال اقامت موقت قانونی و مداوم، میشه برای این نوع اقامت درخواست داد.
• ویزاهای کارگر متخصص (Specialized Worker Visas): این ویزاها برای حرفه‌ای‌هایی طراحی شده که تو صنایع خاصی مثل معدن، ساخت و ساز و تکنولوژی تخصص دارن.

خیلی مهمه که نوع ویزا با شرایط تو، وظایف شغلیت و مدت زمان قراردادت جور باشه. اگه ویزای اشتباهی درخواست بشه، ممکنه پروسه با تاخیر یا رد شدن درخواست روبرو بشه.

همچنین دو مدل اصلی مجوز کار وجود داره که دولت گواتمالا به کارگرهای خارجی میده:

1. برای افراد غیر گواتمالایی که همسر یا فرزند با شهروندی گواتمالا دارن.
2. برای شهروندهای کشورهای دیگه که از یه شرکت در گواتمالا پیشنهاد کار گرفتن.

روند درخواست و مدارک لازم برای این دو دسته کمی با هم فرق میکنه. برای مثال، اونهایی که فامیل در گواتمالا دارن میتونن خودشون درخواست بدن، اما برای دسته دوم، این شرکتشونه که باید برای مجوز کار اقدام کنه.

مدارک لازم برای گرفتن ویزای کاری چیه؟

برای گرفتن ویزا و مجوز کار، هم تو و هم کارفرمات باید یه سری مدارک آماده کنید.

مدارک ضروری برای تو (کارمند):

• یه پاسپورت معتبر که حداقل شش ماه اعتبار داشته باشه.
• یک کپی تایید شده از شناسنامه.
• گواهی عدم سوء پیشینه از ایران (و هر کشوری که مدت زیادی در اون زندگی کردی).
• گواهی پزشکی.
• یک عکس پاسپورتی جدید.
• قرارداد کاری امضا شده با شرکت گواتمالایی.
• مدارک تحصیلی و حرفه‌ای (مثل دیپلم، گواهینامه‌ها و رزومه).
• گواهی اعتبار پاسپورت از کشور محل اقامت قانونی.
• اثبات تمکن مالی (گاهی لازمه).

نکته خیلی مهم: همه مدارکی که به زبان اسپانیایی نیستن، باید قبل از تحویل، ترجمه رسمی بشن و به تایید دفتر اسناد رسمی برسن.

مدارک لازم برای دسته خاص (اونهایی که همسر یا فرزند گواتمالایی دارن):

علاوه بر مدارک بالا، این افراد باید موارد زیر رو هم ارائه بدن:

• یک پیشنهاد کار کتبی.
• کپی شناسنامه یا سند ازدواج که ارتباط اونها رو با یک شهروند گواتمالایی ثابت کنه.
• یک درخواست کتبی خطاب به وزارت کار گواتمالا.
• کپی ویزای موقت یا ویزای اقامت، یا مدرکی که نشون بده درخواست ویزا در حال بررسیه.

شرایط کلی که باید داشته باشی:

• نباید سابقه کیفری داشته باشی.
• باید نشون بدی که مهارت یا تجربه لازم برای اون شغل رو داری.
• باید با محدودیت‌های قانون کار محلی در مورد تعداد کارگرهای خارجی هماهنگ باشی.

مراحل قدم به قدم درخواست ویزا و مجوز کار

پروسه گرفتن مجوز کار و ویزای اقامت موقت چند مرحله داره و معمولا باید اول برای ویزای اقامت موقت اقدام کنی.

1. اقدام توسط کارفرما: اول از همه، کارفرمای گواتمالایی باید مدارک لازم رو به «وزارت کار و پیش‌بینی اجتماعی» (MINTRAB) بفرسته تا اجازه استخدام یه نیروی خارجی رو بگیره. در بعضی موارد، شرکت باید شغل رو به صورت محلی آگهی کنه تا نشون بده کاندیدای مناسب گواتمالایی پیدا نشده.
2. تایید وزارت کار: وزارت کار درخواست و مدارک شرکت رو بررسی میکنه. اگه موافقت بشه، یه نامه رسمی صادر میکنن که با استخدام تو موافقت شده.
3. درخواست مهاجرت: بعد از تایید وزارت کار، تو (معمولا با کمک کارفرما) باید درخواست ویزای اقامت موقت (که شامل اجازه کار هم میشه) رو به «اداره کل مهاجرت» (Dirección General de Migración – DGM) تحویل بدی. این کار رو میشه از طریق کنسولگری گواتمالا در خارج از کشور انجام داد یا اگه با ویزای دیگه‌ای داخل گواتمالا باشی، مستقیما به DGM مراجعه کنی.
4. بررسی توسط اداره مهاجرت: DGM درخواست تو، نامه وزارت کار و بقیه مدارک رو بررسی میکنه.
5. صدور ویزا: اگه همه چیز تایید بشه، ویزای اقامت موقت همراه با اجازه کار صادر میشه. بعد از اون، تو یه کارت شناسایی اقامت به اسم «Cédula de Vecindad Extranjera» دریافت میکنی. در فوریه ۲۰۲۲، وزارت کار یک پلتفرم الکترونیکی برای درخواست مجوز کار راه‌اندازی کرده که میتونه روند کار رو راحت‌تر کنه.

زمان‌بندی این پروسه چقدره؟

زمان پردازش درخواست‌ها میتونه خیلی متغیر باشه.

• تایید وزارت کار: ممکنه از چند هفته تا چند ماه طول بکشه.
• پردازش اداره مهاجرت (DGM): میتونه بین ۱ تا ۶ ماه یا حتی بیشتر زمان ببره.
• کل پروسه: در مجموع، از شروع درخواست تا گرفتن ویزا و مجوز نهایی، ممکنه بین ۳ تا ۹ ماه یا بیشتر طول بکشه. برای همین خیلی مهمه که از خیلی وقت قبل کارها رو شروع کنی.

بعد از گرفتن ویزا: وظایف تو و کارفرما

گرفتن ویزا آخر کار نیست. هم تو و هم کارفرمات یه سری وظایف دارین که باید همیشه رعایتشون کنید.

وظایف کارفرما:

• باید حواسش به تاریخ انقضای ویزای تو باشه.
• باید قراردادهای کاری رو سالانه تمدید کنه.
• مطابق قانون کار گواتمالا، باید رفتار منصفانه و پرداخت حقوق مناسب داشته باشه.
• باید سوابق دقیق حقوق و دستمزد رو نگه داره.
• تمام استخدام‌های خارجی رو به اداره کار گزارش بده و برای کارمندها ثبت‌نام تامین اجتماعی انجام بده.

وظایف تو (کارمند):

• همیشه یه پاسپورت معتبر داشته باش.
• حواست باشه که ویزای اقامت موقت و مجوز کارت همیشه معتبر باشن و به موقع برای تمدید اقدام کنی.
• هر تغییری توی اطلاعات شخصی یا آدرست رو به DGM اطلاع بدی.
• به تمام قوانین گواتمالا پایبند باشی.

یه نکته خیلی مهم: یادت باشه که گرفتن ویزا به معنی تضمین ورود صد در صد به گواتمالا نیست. تصمیم نهایی رو افسرهای مهاجرت در مرز یا فرودگاه میگیرن.

چالش‌های رایج در مسیر گرفتن ویزا

بعضی مشکلات هستن که ممکنه تو این مسیر برات پیش بیاد. بهتره از قبل بدونی تا آماده باشی.

• مدارک ناقص: گم شدن یا ترجمه نادرست مدارک میتونه کل پروسه رو متوقف کنه. بهتره با یه وکیل محلی کار کنی تا همه فرم‌ها رو دوباره چک کنه.
• تاخیر در گرفتن گواهی عدم سوء پیشینه: بسته به کشوری که ازش میای، گرفتن این گواهی ممکنه هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشه.
• ندانستن سهمیه نیروی خارجی: بعضی وقت‌ها کارفرماها سهمیه استخدام نیروی خارجی رو نادیده میگیرن. طبق قانون، شرکت‌ها میتونن تا ۱۰ درصد از کارمندهاشون رو از نیروهای خارجی استخدام کنن. اگه تعداد کارمندها ۵ نفر یا کمتر باشه، فقط اجازه استخدام ۱ کارمند خارجی رو دارن. البته مدیرها و مدیرعامل‌ها از این قانون مستثنی هستن، به شرطی که تعدادشون در هر شرکت از دو نفر بیشتر نشه.

چند تا راهنمایی برای یه پروسه بی‌دردسر:

• کارت رو زود شروع کن.
• مدارک ترجمه شده و محضری رو از قبل آماده کن.
• از هر مدرکی که تحویل میدی یه کپی برای خودت نگه دار.
• اگه ویزای خاص یا فنی میخوای، حتما با یه متخصص مهاجرت مشورت کن.

«کارفرمای رسمی» یا EOR چیه؟

شاید اسم «Employer of Record» یا EOR به گوشت بخوره. این یه شرکت ثالثه که به عنوان کارفرمای قانونی تو در یه کشور خارجی عمل میکنه. یعنی یه شرکت دیگه، کارهای مهم استخدامی مثل آماده‌سازی، حقوق، مزایا و رعایت قوانین محلی رو برای شرکت اصلی انجام میده. این روش میتونه ریسک رو کم کنه، در زمان صرفه‌جویی کنه و مطمئن بشه که همه چیز قانونیه، مخصوصا برای شرکت‌هایی که برای اولین بار وارد بازار گواتمالا میشن. شرکت‌هایی مثل Velocity Global یا G-P این خدمات رو ارائه میدن.

اطلاعات مهم در مورد امنیت و زندگی در گواتمالا

برای کسی که میخواد به گواتمالا مهاجرت کنه، دونستن شرایط زندگی و امنیت خیلی مهمه. این اطلاعات از راهنمای سفر دولت کانادا برای شهروندانش گرفته شده و نگاه بی‌طرفی به شرایط داره.

میزان کلی ریسک

توصیه شده که در گواتمالا «درجه بالایی از احتیاط» رعایت بشه. دلیلش سطح بالای جرم و جنایت خشن، راه‌بندان‌ها، اعتصاب‌ها و تظاهرات در سراسر کشوره. همچنین توصیه شده از سفرهای غیرضروری به بعضی مناطق خاص خودداری بشه.

جرم و جنایت

• جرم‌های خشن: جرم‌های خشن، از جمله قتل، در گواتمالا رایجه. به خاطر کمبود منابع پلیس، آمار دستگیری‌ها پایینه. بیشتر حوادث مربوط به مواد مخدر و گروه‌های خلافکاره و در همه جای کشور، حتی مقاصد توریستی، اتفاق میفته. اسلحه خیلی رایجه.
• نگاه به خارجی‌ها: خلافکارها خارجی‌ها رو پولدار میبینن. برای همین، مسافرها اغلب هدف سرقت و ماشین‌دزدی قرار میگیرن. حمله مسلحانه و آزار جنسی هم گزارش شده. سرقت مسلحانه در اتوبوس‌های عمومی هر روز اتفاق میفته.
• جرم‌های کوچک: دزدی‌های کوچک مثل جیب‌بری در مناطق شهری و توریستی، مخصوصا در بازارها و پارک‌های ملی، زیاده.
• آدم‌ربایی سریع: آدم‌ربایی‌های سریع (Express kidnappings) هم اتفاق افتاده. در این حالت، قربانی رو مجبور میکنن از خودپرداز پول بگیره یا به خانواده‌اش زنگ بزنه تا پول بفرستن.
• مناطق مرزی: مناطق مرزی جرم و جنایت بیشتری دارن. مخصوصا مرز با مکزیک و بلیز.

امنیت شخصی و توصیه‌ها

• نشونه‌های ثروت رو به نمایش نذار. لپ‌تاپ و موبایل رو در دید عموم قرار نده.
• اگه دزدها تهدیدت کردن، مقاومت نکن و وسایلت رو تحویل بده.
• تنها سفر نکن، مخصوصا شب‌ها. از مناطق خلوت دوری کن.
• مراقب غریبه‌ها باش.
• در مورد عکاسی از بچه‌ها و زن‌ها، مخصوصا در مناطق بومی، خیلی مراقب باش چون ممکنه باعث سوءتفاهم‌های خطرناک بشه.

رفت و آمد

• جاده‌ها: وضعیت جاده‌ها متغیره. راننده‌های محلی معمولا قوانین رو رعایت نمیکنن. راه‌بندان‌ها (هم قانونی به خاطر تعمیرات و هم غیرقانونی توسط معترضان) خیلی زیادن. شب‌ها رانندگی نکن و همیشه درها و پنجره‌های ماشین رو قفل نگه دار.
• اتوبوس: اتوبوس‌های عمومی محلی که به «اتوبوس‌های مرغی» معروفن، امن نیستن. از نظر فنی غیرقابل اعتمادن و تصادف و جرم در اونها زیاده. بهتره ازشون استفاده نکنی.
• تاکسی: تاکسی‌های وابسته به هتل و تاکسی‌های زرد در گواتمالا سیتی امن‌تر به حساب میان. از تاکسی‌های سفید که مستقل کار میکنن دوری کن. همیشه قبل از سوار شدن قیمت رو طی کن.
• قایق‌رانی: در آب‌های گواتمالا، مخصوصا شب‌ها، مراقب باش چون ممکنه قاچاقچی‌های مواد مخدر فعالیت داشته باشن.

سلامتی و بهداشت

• خدمات درمانی: خدمات درمانی خوب به بیمارستان‌ها و کلینیک‌های خصوصی در شهرهای بزرگ محدوده. مراکز دولتی یا روستایی معمولا با کمبود پرسنل و دارو مواجهن. بیمارستان‌ها اغلب پول نقد فوری میخوان. حتما بیمه مسافرتی بگیر که هزینه‌های بستری و انتقال پزشکی رو پوشش بده.
• بیماری‌ها: بیماری‌هایی مثل هپاتیت A و B، حصبه (تیفوئید)، مالاریا، چیکونگونیا، دانگ و زیکا در این کشور وجود دارن. قبل از سفر با یه دکتر مشورت کن و واکسن‌های لازم رو بزن. همیشه از خودت در برابر نیش حشرات محافظت کن.
• آب و غذا: فقط از آب و غذای مطمئن استفاده کن. آب رو بجوشون، غذا رو بپز، میوه رو پوست بکن، یا کلا بی‌خیالش شو.

قوانین و فرهنگ محلی

• مواد مخدر: مجازات‌های خیلی سنگینی برای حمل، استفاده یا قاچاق مواد مخدر وجود داره.
• عکاسی: عکاسی از ساختمان‌های دولتی، تاسیسات نظامی و کاخ ریاست جمهوری غیرقانونیه.
• رانندگی: میتونی با گواهینامه معتبر کانادایی (و احتمالا بین‌المللی) رانندگی کنی. اگه در تصادفی که منجر به جراحت یا مرگ بشه مقصر باشی، ممکنه تا زمان مشخص شدن مسئولیت، بازداشت بشی.
• پول: واحد پول گواتمالا «کتزال» (GTQ) است. دلار آمریکا رو در بیشتر بانک‌های بزرگ میشه به پول محلی تبدیل کرد.

بلایای طبیعی

• آتش‌سوزی: آتش‌سوزی جنگل‌ها بین نوامبر و ژوئن اتفاق میفته.
• فصل طوفان: فصل طوفان‌های شدید از اواسط می تا آخر نوامبره.
• فصل بارندگی: از اواسط می تا اواسط نوامبر بارندگی زیاده که میتونه باعث سیل و رانش زمین بشه.
• زلزله و آتشفشان: گواتمالا در یک منطقه لرزه‌خیز فعاله و چهار آتشفشان فعال داره. فوران‌ها ممکنه هر لحظه اتفاق بیفته و باعث اختلال در پروازها بشه.

اقامت وابستگان (خانواده)

اگه ویزای اقامت موقت کاری بگیری، معمولا میتونی برای اعضای نزدیک خانواده‌ات (همسر و فرزندان زیر سن قانونی) هم درخواست ویزای همراه بدی. برای این کار باید مدارک زیر رو داشته باشی:

• اثبات رابطه قانونی (سند ازدواج برای همسر، شناسنامه برای فرزندان).
• اثبات اینکه توانایی مالی برای حمایت از خانواده‌ات رو داری.
• وابستگان هم باید شرایط سلامتی و عدم سوء پیشینه رو داشته باشن.

پروسه درخواست برای اونها شبیه به پروسه خودته و معمولا همزمان یا بعد از تایید ویزای تو انجام میشه. اعتبار ویزای اونها به اعتبار ویزای تو بستگی داره.