خلاصه
- گوگل پروژه‌ای به اسم Learn Your Way راه انداخته که با هوش مصنوعی مولد (GenAI) کتاب‌های درسی رو از حالت سنتی خارج میکنه.
- هدفش اینه که محتوای آموزشی رو شخصی‌سازی کنه و فرمت‌های مختلفی (مثل متن جذاب، اسلاید، درس صوتی و نقشه ذهنی) رو برای یادگیری ارائه بده.
- این سیستم از LearnLM که با Gemini 2.5 Pro کار میکنه، استفاده میکنه؛ حتی برای تصاویر آموزشی هم مدل اختصاصی داره تا محتوای باکیفیت تولید بشه.
- رابط کاربری اول علایق و مقطع تحصیلی کاربر رو می‌پرسه، بعد محتوا رو بازنویسی و مثال‌ها رو بر اساس علایقش شخصی‌سازی میکنه.
- یک مطالعه با ۶۰ دانش‌آموز نشون داده کسایی که از Learn Your Way استفاده کردن، ۹٪ تو آزمون فوری و ۱۱٪ تو یادگیری بلندمدت بهتر عمل کردن.
- صد درصد از دانش‌آموزان کاربر، برای شرکت در آزمون احساس راحتی بیشتری داشتن و ۹۳ درصدشون دوست داشتن بازم از این ابزار برای یادگیری استفاده کنن.
گوگل در تاریخ ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۵، از یک پروژه تحقیقاتی جدید به اسم Learn Your Way رونمایی کرد. این پروژه که توسط گال الیدان، دانشمند محقق، و یائل حراماتی، مدیر ارشد محصول در تیم تحقیقاتی گوگل، معرفی شده، یک تجربه تعاملیه که الان روی Google Labs در دسترسه. هدف این پروژه اینه که با استفاده از هوش مصنوعی مولد (GenAI)، کتاب‌های درسی رو از حالت سنتی و ثابتشون خارج کنه.
کتاب‌های درسی یکی از پایه‌های اصلی آموزش هستن، اما یک محدودیت بزرگ دارن: برای همه یک جور نوشته شدن. نوشتن این کتاب‌ها زحمت انسانی زیادی می‌بره و به همین خاطر، معمولا دیدگاه‌های جایگزین، فرمت‌های مختلف و نسخه‌های شخصی‌سازی شده ندارن؛ چیزهایی که میتونن یادگیری رو موثرتر و جذاب‌تر کنن. گوگل داره بررسی میکنه که چطور میشه با هوش مصنوعی، به صورت خودکار شکل‌های مختلفی از محتوا یا مثال‌های شخصی‌سازی شده تولید کرد، بدون اینکه به اصل مطلب لطمه‌ای وارد بشه. ایده اینه که دانش‌آموزها بتونن مسیر یادگیری خودشون رو شکل بدن و مطالب رو با فرمت‌های مختلفی که با نیازشون هماهنگه، یاد بگیرن.
یک ابزار یادگیری برای هر شخص
Learn Your Way یک تجربه تحقیقاتی برای دانش‌آموزهاست که نشون میده چطور هوش مصنوعی مولد میتونه مطالب آموزشی رو به یک تجربه جذاب و دانش‌آموز-محور تبدیل کنه. این ابزار بر اساس دو اصل کلیدی ساخته شده:
- تولید محتوا در شکل‌های مختلف: بر اساس «نظریه کدگذاری دوگانه»، وقتی بین شکل‌های مختلف یک مطلب (مثلا متن و تصویر) در ذهن ارتباط برقرار بشه، اون مفهوم بهتر جا میفته. تحقیقات بعدی هم نشون دادن که وقتی دانش‌آموزها به طور فعال با اطلاعات در فرمت‌های مختلف درگیر میشن، مدل ذهنی کامل‌تری از اون مطلب میسازن. برای همین، این رویکرد به دانش‌آموزها این قدرت رو میده که بین فرمت‌ها و حالت‌های مختلف انتخاب و ترکیب کنن.
- شخصی‌سازی محتوا: شخصی‌سازی در محیط‌های آموزشی K-12 (از مهدکودک تا دیپلم) به یک استاندارد مهم تبدیل شده. این ابزار تلاش میکنه با تطبیق دادن محتوای آموزشی با ویژگی‌های هر دانش‌آموز، اون رو قابل فهم‌تر و موثرتر کنه. همچنین، قابلیت برگزاری آزمون‌های کوتاه داره تا تجربه یادگیری رو بر اساس پاسخ‌های لحظه‌ای دانش‌آموز تنظیم کنه.
تکنولوژی پشت این پروژه چیه؟
این سیستم از یک رویکرد فنی چند لایه استفاده میکنه که با LearnLM کار میکنه. LearnLM خانواده‌ای از مدل‌های هوش مصنوعیه که با اصول آموزشی ترکیب شده و حالا مستقیما در Gemini 2.5 Pro ادغام شده. نقطه شروع کار میتونه یک فایل PDF کتاب درسی باشه، هرچند از منابع دیگه هم میشه استفاده کرد.
خط لوله شخصی‌سازی
رابط کاربری Learn Your Way از دانش‌آموز میخواد که مقطع تحصیلی و علایقش (مثلا ورزش، موسیقی، غذا) رو انتخاب کنه.
- اول، متن اصلی کتاب برای سطح تحصیلی انتخاب شده بازنویسی میشه، در حالی که محتوای اصلی حفظ میشه.
- بعد، مثال‌های عمومی متن با مثال‌هایی که به علایق دانش‌آموز مرتبطه، جایگزین میشن.
این متن شخصی‌سازی شده، پایه‌ای برای تولید بقیه فرمت‌های محتوا میشه.
تولید محتوا در فرمت‌های مختلف
بعد از شخصی‌سازی متن، محتوا در شکل‌های مختلفی تولید میشه. برای بعضی فرمت‌ها مثل نقشه‌های ذهنی و خطوط زمانی، از قابلیت‌های عمومی Gemini استفاده میشه. اما ویژگی‌های پیچیده‌تر مثل اسلایدهای همراه با گویندگی، به سیستم‌های پیچیده‌تری نیاز دارن که چندین ابزار و مامور هوش مصنوعی تخصصی با هم کار کنن.
یکی از چالش‌ها، تولید تصاویر آموزشی موثر بود که حتی برای مدل‌های پیشرفته تولید تصویر هم سخت بود. برای حل این مشکل، یک مدل اختصاصی فقط برای تولید تصاویر آموزشی بهینه‌سازی (fine-tune) شد. ترکیب یک مدل پایه قدرتمند، جریان‌های کاری چندمرحله‌ای و اجزای بهینه‌سازی شده، امکان تولید طیف وسیعی از محتوای چندرسانه‌ای باکیفیت رو فراهم میکنه.
تجربه کار با Learn Your Way
این ابزار، محتوای شخصی‌سازی شده رو در چند قالب مختلف ارائه میده:
- متن جذاب و همه‌جانبه: محتوا رو به بخش‌های کوچیک و قابل هضم تقسیم میکنه و با تصاویر تولید شده و سوالات تعاملی همراه میکنه. این کار خوندن رو از یک فعالیت منفعل به یک تجربه فعال تبدیل میکنه.
- کوییزهای بخشی: به کاربر اجازه میده به صورت تعاملی یادگیری خودش رو بسنجه و نقاط ضعفش رو پیدا کنه.
- اسلاید و گویندگی: ارائه‌هایی شبیه به یک کلاس ضبط شده که کل محتوای منبع رو پوشش میده و شامل فعالیت‌هایی مثل پر کردن جای خالی هم میشه.
- درس صوتی: مکالمات شبیه‌سازی شده بین یک معلم هوش مصنوعی و یک دانش‌آموز رو ارائه میده. در این مکالمات، دانش‌آموز حتی ممکنه برداشت‌های اشتباهی از مطلب داشته باشه که معلم اونها رو تصحیح میکنه.
- نقشه ذهنی: اطلاعات رو به صورت سلسله مراتبی سازماندهی میکنه و به دانش‌آموز اجازه میده از تصویر کلی به جزئیات بره و برگرده.
همه این فرمت‌ها با مقطع تحصیلی و علایق شخصی دانش‌آموز تطبیق داده میشن. کوییزهای تعاملی هم بازخورد لحظه‌ای میدن و دانش‌آموز رو به سمت بخش‌هایی که در اونها مشکل داشته هدایت میکنن.
نتایج یک مطالعه واقعی
برای اینکه مشخص بشه این ابزار چقدر موثره، یک مطالعه کنترل شده و تصادفی با ۶۰ دانش‌آموز ۱۵ تا ۱۸ ساله از منطقه شیکاگو انجام شد که سطح خواندن مشابهی داشتن. به شرکت‌کننده‌ها تا ۴۰ دقیقه وقت داده شد تا در مورد رشد مغز نوجوانان از روی یک کتاب درسی مطلب یاد بگیرن. اونها به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدن: یک گروه از Learn Your Way استفاده کرد و گروه دیگه از یک فایل‌خوان PDF دیجیتال معمولی.
بعد از جلسه مطالعه، بلافاصله یک آزمون از اونها گرفته شد و یک آزمون دیگه هم برای سنجش یادگیری بلندمدت، ۳ تا ۵ روز بعد برگزار شد. علاوه بر این، با هر دانش‌آموز یک مصاحبه کیفی ۳۰ دقیقه‌ای انجام شد.
نتایج این مطالعه از نظر آماری قابل توجه بود:
- نتایج مثبت در یادگیری: گروهی که از Learn Your Way استفاده کرده بود، در آزمون فوری به طور میانگین ۹ درصد نمره بالاتری گرفت.
- یادگیری بهتر در بلندمدت: همین گروه در آزمون یادگیری بلندمدت (۳ تا ۵ روز بعد) ۱۱ درصد نمره بالاتری کسب کرد (میانگین نمره ۷۸ درصد در مقابل ۶۷ درصد).
- حس مثبت کاربران: ۱۰۰ درصد از دانش‌آموزانی که از Learn Your Way استفاده کردن، گفتن که این ابزار باعث شده برای شرکت در آزمون احساس راحتی بیشتری کنن، در حالی که این آمار در گروه کنترل ۷۰ درصد بود. ۹۳ درصد از اونها گفتن که دوست دارن در آینده هم از این ابزار برای یادگیری استفاده کنن، در مقایسه با تنها ۶۷ درصد برای فایل‌خوان دیجیتال.
- تجربه باارزش: مصاحبه‌ها نشون داد که دانش‌آموزها برای Learn Your Way ارزش زیادی قائل بودن.
این پروژه فقط شروع یک مسیر جدیده. هدف نهایی اینه که سیستم‌هایی ساخته بشن که به طور مداوم با نیازها و پیشرفت منحصربه‌فرد هر دانش‌آموز تطبیق پیدا کنن تا در آینده هر دانش‌آموزی بتونه به یک تجربه یادگیری باکیفیت و جذاب دسترسی داشته باشه که مخصوص خودش ساخته شده.
دیدگاهتان را بنویسید