خلاصه
- گیتهاب، پلتفرم کدنویسی معروف، دیگه مستقل نیست و کامل میره زیرمجموعه تیم CoreAI مایکروسافت.
- توماس دومکه، مدیرعامل گیتهاب، به خاطر راهاندازی استارتاپ جدیدش استعفا داد.
- مایکروسافت میخواد با این ادغام، بیشتر روی هوش مصنوعی و محصولات مثل گیتهاب کوپایلت تمرکز کنه.
- کوپایلت خیلی موفقه و ۲۰ میلیون کاربر داره، حتی بزرگتر از کل گیتهاب موقع خریدش شده.
- جامعه برنامهنویسها نگرانن که گیتهاب هم مثل اسکایپ یا زامارین بعد از خرید توسط مایکروسافت، کمرنگ بشه.
این روزا خبر مهمی تو دنیای برنامهنویسی پیچیده: گیتهاب دیگه اون شرکت مستقل سابق نیست و داره به طور کامل بخشی از مایکروسافت میشه. این ماجرا با اعلام استعفای مدیرعامل گیتهاب، توماس دومکه (Thomas Dohmke)، شروع شد و حالا قراره گیتهاب زیرمجموعه تیم CoreAI مایکروسافت بشه. این یعنی پایان دورانی که گیتهاب، با وجود اینکه مایکروسافت در سال ۲۰۱۸ اون رو به قیمت ۷.۵ میلیارد دلار خریده بود، تا حد زیادی مستقل عمل میکرد.
دومکه تو یه پست وبلاگی گفته که دلیل رفتنش اینه که میخواد دوباره به ریشههای استارتاپی خودش برگرده و یه شرکت جدید راه بندازه. البته اون تا آخر سال ۲۰۲۵ تو گیتهاب میمونه تا تو فرایند انتقال و ادغام کامل با مایکروسافت کمک کنه. جالبه که تو یه پست شخصی هم اشاره کرده که پروژههای آیندهاش شاید شامل یه جایگزین برای گیتهاب باشه. فعلا هیچ جانشینی برای دومکه معرفی نشده و تیم رهبری گیتهاب از این به بعد مستقیما به تیم CoreAI گزارش میده.
این تغییر ساختار در حالی اتفاق میفته که گیتهاب در اوج قدرتشه. این پلتفرم که بر اساس گیت (Git)، سیستم کنترل نسخه ساخته شده توسط لینوس توروالدز (Linus Torvalds) در سال ۲۰۰۵، بنا شده، به تازگی به رکورد یک میلیارد مخزن (repository) رسیده. زیر نظر دومکه، که از سال ۲۰۲۱ مدیرعامل بود، تعداد کاربران گیتهاب به ۱۵۰ میلیون نفر رسید و اولین جایی بود که هوش مصنوعی Copilot در اون معرفی شد.
چرا این تغییر مهمه و تیم CoreAI چیه؟
تصمیم مایکروسافت برای ادغام گیتهاب در تیم CoreAI نشون میده که این شرکت قصد داره تمرکز بیشتری روی پروژههای هوش مصنوعی گیتهاب داشته باشه. تیم CoreAI یه گروه مهندسی جدیده که توسط جی پاریک (Jay Parikh)، مدیر اجرایی سابق متا، رهبری میشه و وظیفهاش ساخت پلتفرمها و ابزارهای هوش مصنوعیه.
گیتهاب کوپایلت (GitHub Copilot)، دستیار کدنویسی هوش مصنوعی، به یه محصول خیلی موفق تبدیل شده. به گفته ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، کسبوکار کوپایلت به تنهایی از کل گیتهاب در زمان خریدش بزرگتر شده. آمارها هم این رو تایید میکنن:
- کوپایلت ۲۰ میلیون کاربر داره.
- مشتریهای سازمانیش تو یه فصل ۷۵ درصد رشد کردن.
- ۹۰ درصد از شرکتهای حاضر در لیست Fortune 100 ازش استفاده میکنن.
جی پاریک، رئیس CoreAI، دیدگاه خودش رو اینطور توصیف میکنه: «همونطور که بیل گیتس ایده داشت مایکروسافت جمعی از توسعهدهندههای نرمافزار باشه که نرمافزار میسازن، منم میخوام پلتفرم ما برای هر سازمانی تبدیل به چیزی بشه که اون رو به کارخونه ساخت ایجنت (agent factory) خودشون تبدیل کنن.»
اما این تمرکز روی هوش مصنوعی بدون بحث و جدل هم نیست. تو دنیای برنامهنویسی، بحثهای زیادی در مورد کدنویسی با کمک هوش مصنوعی وجود داره و حتی گاهی اوقات همین دستیارهای هوش مصنوعی دچار توهم میشن و به کاربرا میگن که «دست از استفاده از من بردار و خودت برو کدنویسی یاد بگیر».
واکنشها و نگرانیهای جامعه توسعهدهندگان
با ادغام کامل گیتهاب در مایکروسافت، خیلی از کاربران و تحلیلگرها نگران آینده این پلتفرم شدن. بعضیها به سرنوشت شرکتهایی مثل اسکایپ (Skype) و زامارین (Xamarin) اشاره میکنن که بعد از خریده شدن توسط مایکروسافت، در نهایت متوقف شدن. ترس این وجود داره که گیتهاب هم با سرنوشت مشابهی روبرو بشه.
عدهای از کاربران قدیمیتر معتقدن که دوره «باحال بودن» مایکروسافت تموم شده. به نظر اونها، اتفاقهایی مثل موارد زیر نشون میده که مایکروسافت دوباره به رویکردهای گذشتهاش برگشته:
- Xamarin: این ابزار دیگه وجود نداره و بازنویسی MAUI سازگاری با Xamarin.Forms رو از بین برد.
- .NET: با اینکه کراس پلتفرم شده، اما ابزارهایی مثل پروفایلرها و ابزارهای ساخت رابط کاربری گرافیکی (GUI) هنوز بیشتر برای ویندوز هستن و اینطور به نظر میاد که هدف اصلی، حفظ فروش ویژوال استودیوئه.
- استراتژی پراکنده: به نظر میرسه مایکروسافت داره تو زمینههای مختلفی مثل فریمورکهای GUI، وب، Blazor و Aspire به هر دری میزنه تا ببینه کدوم یکی موفق میشه.
- VC++: بعد از اینکه در پشتیبانی از C++20 از رقبا جلو زده بود، حالا در ارائه C++23 با مشکل روبرو شده و به نظر میرسه منابعش کم شده.
از طرف دیگه، بعضیها هم میگن این نگاه کمی قدیمیه. اونها اشاره میکنن که مایکروسافت بزرگترین سازمان رو در گیتهاب داره، کدهای زیادی رو به صورت متنباز منتشر کرده و محصولاتی مثل VSCode و TypeScript رو ارائه داده که در جامعه توسعهدهندگان خیلی محبوب شدن. این گروه معتقدن مایکروسافت یک بیزنسه و نمیشه ازش انتظار داشت مثل یه موسسه خیریه عمل کنه.
بحث داغ اکسل و مشکلات فایلهای CSV
در میان بحثهای مربوط به مایکروسافت، یه موضوع جانبی ولی خیلی داغ، مشکلات کار با فایلهای CSV در اکسله. خیلی از کاربرای غیرآمریکایی با این مشکل روبرو شدن:
- اینکه یه فایل CSV با جداکننده ویرگول (comma) باز بشه یا نقطه ویرگول (semicolon)، بستگی به تنظیمات منطقهای سیستمعامل داره. اگه سیستمعامل برای اعداد اعشاری از نقطه استفاده کنه (مثل آمریکا)، ویرگول به عنوان جداکننده شناخته میشه. اما اگه از ویرگول برای اعداد اعشاری استفاده کنه (مثل خیلی از کشورهای اروپایی)، اکسل انتظار داره جداکننده نقطه ویرگول باشه.
- این ناهماهنگی باعث میشه یه فایل CSV که روی یه سیستم درست کار میکنه، روی سیستم یه همکار دیگه تو یه کشور دیگه کاملا به هم بریزه و همه دادهها تو یه ستون نمایش داده بشن.
- با اینکه ابزار Import Wizard در اکسل میتونه این مشکل رو حل کنه، اما با دابل کلیک کردن روی فایل، این ابزار به صورت خودکار باز نمیشه و خیلی از کاربرا از این موضوع بیخبرن.
این مشکل به قدری برای بعضیها جدیه که میگن اکسل به عمد این کار رو میکنه تا کاربران رو به سمت استفاده از فرمت اختصاصی خودش یعنی xlsx سوق بده. حتی به جایی رسیده که در دنیای زیستشناسی، دانشمندان مجبور شدن اسم بعضی از ژنها رو تغییر بدن تا اکسل اونها رو به صورت خودکار به تاریخ تبدیل نکنه.
یه دیدگاه تند در این مورد میگه که اکسل شاید بدترین کاری باشه که مایکروسافت انجام داده. این دیدگاه معتقده اکسل بدترین پایگاه داده دنیاست (بدون کنترل نوع داده و مدیریت روابط)، بدترین محیط توسعه نرمافزاره (با یه زبان ماکروی عجیب و غریب) و بدترین فرمت تبادل داده است؛ و با این حال، پرکاربردترین ابزار تو هر سه زمینه به حساب میاد.
البته در جواب این دیدگاه، عدهای میگن که همین «نقصها» در واقع «ویژگیهای کلیدی» اکسل هستن. اکسل به کاربرای عادی اجازه میده بدون اینکه چیزی در مورد انواع داده، روابط یا اشارهگرها بدونن، مسائلشون رو حل کنن و این رمز موفقیتشه.
آینده گیتهاب و گزینههای جایگزین
با اینکه مایکروسافت بعیده پلتفرمی به این مهمی رو تعطیل کنه، اما این تغییرات باعث شده خیلیها به فکر جایگزین بیفتن. در حال حاضر چندین گزینه برای میزبانی کد وجود داره که کاربران در موردشون صحبت میکنن:
- GitLab: یکی از رقبای اصلی گیتهابه که خیلی از شرکتها ازش استفاده میکنن. بعضیها رابط کاربریش رو کمی شلوغ میدونن ولی ابزارهای CI/CD قدرتمندی داره.
- Forgejo: یه فورک (انشعاب) از Gitea که توسط یه سازمان غیرانتفاعی (Codeberg e.V.) مدیریت میشه. هدفش اینه که یه پلتفرم عمومی و آزاد باقی بمونه.
- Gitea: یه گزینه سبک و سریع برای میزبانی شخصی که خیلیها حس و حال گیتهاب قدیمی رو ازش میگیرن.
- Sourcehut (sr.ht): یه جایگزین متفاوت که کل فرایندش بر اساس ایمیل (email-driven) طراحی شده و برای کسایی که با این روش راحتن، جذابه.
- Tangled: یه پلتفرم جدید که هدفش تبدیل شدن به یه شبکه اجتماعی کدنویسیه و از پروتکل AT استفاده میکنه.
در نهایت، مشخص نیست ادغام کامل گیتهاب در مایکروسافت چه تاثیری روی این پلتفرم میذاره. ممکنه این اتفاق باعث بشه گیتهاب منابع بیشتری برای توسعه دریافت کنه، اما این نگرانی هم وجود داره که تمرکز بیش از حد روی هوش مصنوعی و اهداف تجاری مایکروسافت، به تجربه اصلی کاربری که سالها دلیل موفقیت گیتهاب بوده، آسیب بزنه.
منابع
- [۱] GitHub folds into Microsoft following CEO resignation — once independent programming site now part of ‘CoreAI’ team | Tom’s Hardware
- [۲] GitHub will join Microsoft’s CoreAI division with departure of CEO Thomas Dohmke – GeekWire
- [۳] GitHub just got less independent at Microsoft after CEO resignation | The Verge
دیدگاهتان را بنویسید