زمان تخمینی مطالعه: حدود ۵۰ دقیقه
یه نگاه سریع به این راهنما بندازیم:
- اینجا چی قراره بخونیم؟ این مقاله یه راهنمای کامل و خودمونی برای گرفتن ویزا و مجوز کار در کشور فنلانده. همه چیز رو از صفر تا صد، بر اساس قوانین و اطلاعات رسمی، به زبون ساده توضیح میده.
- برای کیا خوبه؟ برای هر کسی که به کار کردن در فنلاند فکر میکنه، مخصوصا جوونترها که میخوان با مراحل کار آشنا بشن.
- چی یاد میگیریم؟ یاد میگیریم که چه کسایی برای کار در فنلاند به ویزا احتیاج دارن، چه نوع ویزاها و مجوزهایی وجود داره، مراحل درخواست قدم به قدم چطوریه، کارفرماها چه وظایفی دارن، و با فرهنگ کاری فنلاند آشنا میشیم.
- نکات مهم: همه اطلاعات این مقاله فقط و فقط از منابعی که داده شده، گرفته شده و سعی شده هیچ نکتهای از قلم نیفته. لحن نوشته هم خودمونی و بدون طرفداری از موضوع خاصیه.
چرا اصلا باید برای کار در فنلاند مجوز داشته باشیم؟
شاید این سوال برات پیش بیاد که چرا این همه داستان برای گرفتن یه مجوز کاری وجود داره. قضیه اینه که فنلاند، مثل خیلی از کشورهای دیگه، روی قانونی بودن کار خیلی حساسه. این حساسیت هم دلیل داره و فقط برای سخت کردن کارها نیست. وقتی یه نفر بدون مجوز قانونی در یک کشور کار میکنه، بهش میگن «کار غیرقانونی». این موضوع میتونه هم برای اون کارمند و هم برای شرکتی که اون رو استخدام کرده، مشکلات جدی درست کنه.
جریمههای سنگین برای شرکتها
بذار با یه مثال شروع کنیم. فرض کن یه شرکت در فنلاند، فردی رو استخدام میکنه که مجوز اقامت و کار قانونی نداره. طبق قانون قراردادهای کاری فنلاند، این شرکت ممکنه با یه جریمه اداری روبرو بشه. مقدار این جریمه میتونه بین ۱۰۰۰ یورو تا ۳۰۰۰۰ یورو باشه. این مبلغ کمی نیست و میتونه برای یه شرکت، به خصوص شرکتهای کوچیکتر، خیلی سنگین باشه. در بعضی موارد حتی ممکنه شرکت مجبور بشه هزینه برگردوندن اون کارمند به کشور خودش رو هم پرداخت کنه. پس برای یه کارفرما خیلی مهمه که مطمئن بشه تک تک کارمنداش مدارک لازم برای کار قانونی در فنلاند رو دارن. این موضوع فقط یه مسئله کاغذی نیست، بلکه یه ریسک مالی و حقوقی بزرگه.
مسئولیت کارفرما در بررسی مدارک
به خاطر همین جریمهها و مشکلات قانونی، این وظیفه کارفرماست که وضعیت هر کارمند خارجی که میخواد استخدام کنه رو به دقت چک کنه. یعنی قبل از اینکه کار شروع بشه، باید مطمئن بشه که اون فرد اجازه کار کردن در فنلاند رو داره. این کار معمولا با بررسی کارت اقامت، پاسپورت یا بقیه مدارک رسمی سفر انجام میشه. پس اگه قصد داری در فنلاند کار کنی، باید انتظار داشته باشی که کارفرمات این مدارک رو ازت بخواد و اونها رو با دقت بررسی کنه. این بخشی از فرآیند قانونی و استاندارد در فنلانده.
ظهور کار از راه دور و سختگیری دولتها
یه پدیده جدید که این موضوع رو پیچیدهتر کرده، کار از راه دوره. خیلیها که به عنوان «عشایر دیجیتال» یا همون دیجیتال نومدها شناخته میشن، با ویزای توریستی به کشورهای مختلف سفر میکنن و از اونجا برای شرکتهای مختلف در سراسر دنیا کار میکنن، در حالی که مجوز کار در اون کشور رو ندارن. در واکنش به این موضوع، دولتهای زیادی، از جمله فنلاند، شروع به اجرای سختگیرانهتر قوانین مربوط به کار غیرقانونی کردن. پس این تصور که «من که از راه دور کار میکنم، پس به مجوز احتیاج ندارم» معمولا تصور درستی نیست، به خصوص اگه بخوای برای مدتی طولانی در یک کشور بمونی.
به طور خلاصه، داشتن ویزا و مجوز کار مناسب، یه جورایی مثل داشتن گواهینامه رانندگیه. بدون اون شاید بتونی برای مدتی رانندگی کنی، ولی اگه پلیس جلوت رو بگیره، هم خودت و هم صاحب ماشین به دردسر میفتین. در فنلاند هم همینطوره؛ کار کردن بدون مجوز قانونی، هم برای کارمند و هم برای کارفرما ریسک داره و به همین دلیل، رعایت قوانین مهاجرتی و استخدامی خیلی جدی گرفته میشه.
چه کسانی میتونن در فنلاند کار کنن؟
حالا که فهمیدیم داشتن مجوز چقدر مهمه، سوال بعدی اینه که اصلا چه کسانی واجد شرایط کار در فنلاند هستن. قوانین برای افراد مختلف، بسته به ملیتشون، فرق میکنه. اینجا این دستهبندیها رو بررسی میکنیم.
شهروندان اتحادیه اروپا و چند کشور خاص
یه گروه هستن که کار براشون در فنلاند خیلی سادهتره. اگه یه نفر شهروند یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا (EU) باشه، یا شهروند کشورهای نروژ، سوئیس، ایسلند یا لیختناشتاین باشه، برای کار کردن در فنلاند به مجوز اقامت احتیاج نداره. این افراد میتونن آزادانه وارد فنلاند بشن و دنبال کار بگردن و استخدام بشن. تنها کاری که باید انجام بدن اینه که حق اقامت خودشون رو ثبت کنن (register their right of residence). این یه فرآیند اداری سادهست که نشون میده اونها قصد دارن برای مدتی در فنلاند زندگی و کار کنن، اما پیچیدگیهای گرفتن ویزای کار رو نداره.
شهروندان کشورهای غیر اتحادیه اروپا (مثل ایران)
اما برای ما که شهروند کشورهای خارج از این حوزه هستیم، داستان کاملا متفاوته. هر فردی که شهروند این کشورها نباشه و بخواد در فنلاند کار کنه، باید برای مجوز اقامت (residence permit) درخواست بده. این مجوز اقامت همون چیزیه که بهش مجوز کار هم میگن، چون حق کار کردن معمولا به نوع مجوز اقامت بستگی داره. پس اگه از ایران قصد داری برای کار به فنلاند بری، حتما باید این مجوز رو قبل از شروع به کار دریافت کنی.
حق کار محدود در مقابل حق کار نامحدود
مجوزهای اقامت برای افراد غیر اروپایی معمولا دو نوع حق کار رو به همراه دارن: محدود یا نامحدود.
- حق کار نامحدود (Unrestricted right to work): بعضی از مجوزهای اقامت، مثل اقامت دائم یا اقامت پیوسته، به فرد اجازه میدن بدون هیچ محدودیتی در هر شغلی و برای هر کارفرمایی در فنلاند کار کنه. این بهترین حالته، اما معمولا بعد از چندین سال زندگی و کار در فنلاند به دست میاد.
- حق کار محدود (Restricted right to work): بیشتر مجوزهای اقامت اولیه، حق کار محدود دارن. این یعنی چی؟ یعنی اداره مهاجرت فنلاند (Finnish Immigration Service) مجوز شما رو با شرایط خاصی تایید میکنه. این شرایط میتونه مربوط به حرفه، کارفرما یا مسئولیتهای شغلی شما باشه. مثلا ممکنه مجوز شما فقط برای کار کردن در یک زمینه خاص (مثلا مهندسی نرمافزار) یا حتی فقط برای یک کارفرمای مشخص صادر بشه.
اگه مجوز شما محدود به یک شغل خاص باشه و شما بخواهید در یک زمینه دیگه کار کنید، باید برای یه مجوز اقامت جدید برای فرد شاغل (که بهش TTOL میگن) درخواست بدید. همینطور، در بعضی بخشها، ممکنه فقط برای مدت زمان محدودی اجازه کار داشته باشید. اگه بخواهید بیشتر از اون مدت کار کنید، باز هم باید برای مجوز TTOL درخواست بدید. پس مهمه که همیشه حواستون به شرایط و محدودیتهای ذکر شده در کارت اقامتتون باشه.
شرایطی که میشه بدون مجوز اقامت کار کرد
در موارد خیلی خاص و محدودی، ممکنه یه نفر بتونه بدون داشتن مجوز اقامت در فنلاند کار کنه. این موارد بیشتر شامل کارهای کوتاهمدت (کمتر از ۹۰ روز) و برای افراد خیلی خاص مثل هنرمندان، ورزشکاران حرفهای، مترجمان یا متخصصانی میشه که برای یه پروژه خیلی کوتاه به فنلاند میان. اما این یه استثناست و برای اکثر موقعیتهای شغلی استاندارد، حتما به مجوز اقامت احتیاج هست.
ویزای شنگن و کارت آبی اتحادیه اروپا
- ویزای شنگن (Schengen visa): این ویزا به افراد اجازه میده تا حداکثر ۹۰ روز در فنلاند و بقیه کشورهای حوزه شنگن بمونن. اما باید دقت کرد که ویزای شنگن اساسا برای اهداف تجاری و توریستی طراحی شده و به عنوان مجوز کار در نظر گرفته نمیشه. یعنی شما نمیتونید با ویزای توریستی شنگن برید فنلاند و اونجا استخدام بشید و کار کنید.
- کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card): این یه نوع مجوز اقامت ویژه برای افراد با مهارت و تحصیلات خیلی بالاست. اگه کسی بخواد برای کارت آبی اتحادیه اروپا درخواست بده، باید یه قرارداد کاری امضا شده یا یه پیشنهاد شغلی قطعی داشته باشه که مدت زمان کار در اون بیشتر از یک سال باشه. علاوه بر این، فرد متقاضی باید مدرک تحصیلی عالی (دانشگاهی) داشته باشه. این کارت مزایای خاص خودش رو داره و مسیر رو برای متخصصان هموارتر میکنه.
نقش شرکتهای کمکی در این فرآیند
فرآیند بررسی صلاحیت و گرفتن مجوز میتونه برای شرکتها و کارمندها کمی گیجکننده باشه. به همین دلیله که شرکتهایی به وجود اومدن که این کار رو سادهتر میکنن. مثلا شرکتهایی مثل Remote که به عنوان «کارفرمای ثبت شده» یا Employer of Record (EOR) فعالیت میکنن، میتونن از طرف شرکت شما، صلاحیت کارمندتون رو بررسی کنن. شما مدارک لازم رو در پلتفرم اونها آپلود میکنید و تیم متخصصشون (Mobility team) بررسی میکنه که آیا مجوز کار اون فرد برای کار در فنلاند معتبره یا نه. اگه فرد مجوز معتبر نداشته باشه، این شرکتها حتی میتونن در گرفتن مدارک لازم هم به شما کمک کنن. این خدمات میتونه بار زیادی رو از دوش کارفرما و کارمند برداره.
انواع ویزا و مجوزهای اقامت کاری در فنلاند
فنلاند برای شرایط کاری مختلف، انواع متفاوتی از مجوزهای اقامت رو در نظر گرفته. اینکه شما باید برای کدوم یکی درخواست بدید، بستگی به نوع کاری داره که قراره انجام بدید. این تنوع ممکنه اولش کمی گیجکننده باشه، اما اداره مهاجرت فنلاند یه ابزار آنلاین به اسم Application Finder در وبسایتش داره که به متقاضیها کمک میکنه تا فرم درخواست درست رو پیدا کنن.
یک قانون کلی وجود داره: هر کسی که بخواد بیشتر از سه ماه (۹۰ روز) در فنلاند بمونه، باید برای مجوز اقامت درخواست بده. در ادامه انواع اصلی این مجوزها رو با هم مرور میکنیم.
مجوزهای اقامت طولانی مدت
این مجوزها برای کسانی هستن که قصد دارن برای مدت طولانی در فنلاند زندگی و کار کنن.
۱. اولین مجوز اقامت (First residence permit)
این مجوز برای افرادیه که قبلا در فنلاند زندگی نکردن و قصد دارن برای مدتی بیشتر از ۹۰ روز در این کشور بمونن. اگه شما برای اولین بار برای کار به فنلاند میرید، این همون مجوزی هست که باید براش درخواست بدید. این مجوزها معمولا به صورت موقت (temporary) یا پیوسته (continuous) صادر میشن.
- مجوز موقت (Type B): معمولا برای یک سال معتبره و هر سال باید تمدید بشه.
- مجوز پیوسته (Type A): معمولا برای چهار سال معتبره و بعد از اون تمدید میشه.
۲. مجوز تمدید شده (Extended permit)
هر کسی که در فنلاند زندگی میکنه و تاریخ انقضای مجوز اقامتش نزدیکه، میتونه برای مجوز تمدید شده درخواست بده. این مجوز میتونه تا چهار سال هم اعتبار داشته باشه. مهمه که حداقل سه ماه قبل از تموم شدن اعتبار مجوز فعلی، برای تمدیدش اقدام کنید.
۳. مجوز اقامت دائم (Permanent residence permit)
اگه یه نفر به طور پیوسته برای چهار سال با یه مجوز اقامت پیوسته (continuous residence permit) در فنلاند زندگی کرده باشه و همچنان شرایط اولیه دریافت اون مجوز رو داشته باشه، میتونه برای مجوز اقامت دائم درخواست بده. این مجوز، همونطور که از اسمش پیداست، دائمیه و دیگه نیازی به تمدید سالانه نداره، مگه اینکه دلیلی برای باطل کردنش وجود داشته باشه.
۴. مجوز اقامت اتحادیه اروپا (EU residence permit)
این مجوز برای شهروندان کشورهای غیر اروپایی (third-country national) هست که برای مدت طولانی در یکی از کشورهای اتحادیه اروپا زندگی کردن. با این مجوز، اونها میتونن تحت شرایطی در بقیه کشورهای اتحادیه اروپا هم زندگی و کار کنن.
۵. مجوز اقامت یا گواهی به دلیل سوءاستفاده کارفرما (Residence permit or certificate due to employer exploitation)
این یه مورد خاص و مهمه. اگه کارفرمای قبلی از یه کارمند سوءاستفاده کرده باشه و به طور جدی وظایفش رو به عنوان کارفرما نادیده گرفته باشه (مثلا حقوق نداده باشه یا شرایط کاری خیلی بدی رو تحمیل کرده باشه)، اون کارمند میتونه با درخواست برای مجوز تمدید شده یا یه گواهی گسترش حق کار، کارفرماش رو عوض کنه. اگه درخواستش تحت این شرایط تایید بشه، اون فرد میتونه بدون محدودیت کارفرما و حتی زمینه کاریش رو تغییر بده. این قانون برای محافظت از حقوق کارمندان خارجی در نظر گرفته شده.
انواع ویزا و مجوز بر اساس نوع کار
حالا بیایم سراغ مجوزهایی که بیشتر به نوع شغل شما بستگی دارن. اینها معمولا زیرمجموعه همون «اولین مجوز اقامت» قرار میگیرن ولی هر کدوم شرایط خاص خودشون رو دارن.
مجوز اقامت برای فرد شاغل (Residence Permit for an Employed Person – TTOL)
این رایجترین نوع مجوز کاره. اگه شغل شما در دستهبندیهای خاصی مثل «متخصص» یا «استارتاپ» قرار نگیره، احتمالا باید برای این مجوز درخواست بدید. یکی از ویژگیهای مهم این مجوز اینه که معمولا اداره کار و توسعه اقتصادی فنلاند (Employment and Economic Development Office یا به اختصار TE Office) باید یه بررسی انجام بده که بهش «تست بازار کار» میگن. یعنی اونها چک میکنن که آیا برای این موقعیت شغلی، نیروی کار مناسبی در خود فنلاند یا در اتحادیه اروپا وجود داره یا نه. اگه وجود نداشته باشه، با درخواست شما موافقت میشه.
مجوز اقامت برای متخصص (Residence permit for specialists)
این مجوز برای جذب نیروهای خیلی ماهر طراحی شده. اگه شما به عنوان یه متخصص در هر زمینهای در فنلاند کار پیدا کنید، میتونید برای این مجوز درخواست بدید.
- شرایط: باید تخصص ویژهای داشته باشید. معمولا به مدرک تحصیلی عالی احتیاج دارید. حقوق ماهانه شما باید حداقل حدود ۳۰۰۰ یورو باشه.
- مزیت: این مجوز تست بازار کار نداره و فرآیند سریعی داره. شما میتونید از طریق سرویس «مسیر سریع» یا Fast-track درخواست بدید و جوابتون رو ظرف دو هفته بگیرید.
کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card)
این هم یه نوع مجوز برای افراد بسیار ماهر و با تحصیلات عالیه.
- شرایط: باید مدرک تحصیلی عالی (حداقل سه ساله) داشته باشید. قرارداد کاری شما باید حداقل برای یک سال باشه. حقوق ناخالص ماهانه شما باید خیلی بالا باشه، مثلا در سال ۲۰۲۳ حداقل ۵۲۰۹ یورو بوده.
- مزیت: این کارت به شما اجازه میده بعد از مدتی راحتتر به بقیه کشورهای اتحادیه اروپا برای کار برید. این مجوز هم تست بازار کار نداره و معمولا برای دو سال صادر میشه.
مجوز اقامت برای کارآفرین (Residence permit for an entrepreneur)
اگه قصد دارید کسب و کار خودتون رو در فنلاند راه بندازید یا به عنوان یه فریلنسر خوداشتغال کار کنید، این مجوز برای شماست.
- شرایط: شما باید به یکی از این شکلها کارآفرین باشید: صاحب کسب و کار شخصی، شریک در یک شراکت عمومی، عضو یک تعاونی با مسئولیت نامحدود، یا سهامدار در موقعیت مدیریتی در یک شرکت با مسئولیت محدود. کسب و کار شما باید سودآور باشه و این موضوع توسط یه مرکزی به اسم ELY Centre ارزیابی میشه. بعد از گرفتن مجوز، باید کسب و کارتون رو در اداره ثبت اختراعات و ثبت فنلاند ثبت کنید.
مجوز اقامت برای کارآفرین استارتاپی (Residence permit for a start-up entrepreneur)
این مجوز مخصوص کسانی هست که یه ایده کسب و کار نوآورانه و مقیاسپذیر دارن.
- شرایط: قبل از درخواست برای این مجوز، باید یه بیانیه صلاحیت مثبت (Eligibility Statement) از طرف نهادی به اسم «بیزینس فنلاند» (Business Finland) بگیرید. این نهاد ایده شما رو بررسی میکنه و اگه تایید بشه، میتونید برای مجوز اقدام کنید. همچنین باید نشون بدید که پول کافی برای زندگی در فنلاند رو دارید.
- مزیت: این مجوز هم جزو مسیر سریع (Fast-track) حساب میشه و معمولا برای دو سال صادر میشه.
ویزای تعطیلات کاری (Working Holiday Visa)
فنلاند با بعضی کشورها برنامهای به اسم تعطیلات کاری داره. این برنامه به جوونها (معمولا بین ۱۸ تا ۳۰ سال) اجازه میده برای مدت محدودی (معمولا تا یک سال) در فنلاند زندگی کنن و در کنار تعطیلات، کارهای موقت هم برای تامین هزینههای سفرشون انجام بدن. این برنامه برای ترویج تبادل فرهنگی طراحی شده. فنلاند از سال ۲۰۲۳ با ژاپن این برنامه رو شروع کرده و سالانه به ۲۰۰ نفر از فنلاند به ژاپن و تعداد نامحدودی از ژاپن به فنلاند ویزا میده. شرایط این ویزا میتونه بسته به کشور متفاوت باشه اما به طور کلی شما نباید سابقه گرفتن این ویزا رو داشته باشید، باید پول کافی برای بلیط برگشت و خرجهای اولیه رو داشته باشید و همراهی نداشته باشید (مثلا فرزند).
ویزای تجاری (Business visa)
این ویزا به شما اجازه میده تا ۹۰ روز در فنلاند بمونید. اما حواستون باشه، این ویزا به شما اجازه کار مستقیم نمیده. شما میتونید با این ویزا در کنفرانسها و سمینارها شرکت کنید، ولی نمیتونید رسما برای یه شرکت کار کنید. این ویزا ممکنه برای مراحل اولیه کار مثل آنبوردینگ مناسب باشه، به شرطی که فرد قصد موندن و کار کردن در فنلاند رو نداشته باشه.
ویزای D جدید
در ژوئن ۲۰۲۲، فنلاند یه ویزای سریع به اسم D Visa معرفی کرد. این ویزا برای متخصصان، کارآفرینان استارتاپی و اعضای خانوادهشون بود. در دسامبر ۲۰۲۲، این ویزا به کارمندان در پستهای مدیریتی، محققان، دانشجویان و خانوادههاشون هم گسترش پیدا کرد. این ویزا به کارمندای بینالمللی اجازه میده که بلافاصله بعد از صدور مجوز اقامت، به فنلاند سفر کنن و ظرف ۱۰ روز کارشون رو شروع کنن، بدون اینکه منتظر صدور کارت اقامت فیزیکی بشن.
شرایط کلی و مدارک مورد نیاز برای ویزای کار فنلاند
برای اینکه بتونید برای ویزای کار فنلاند درخواست بدید و شانس موفقیت داشته باشید، باید یه سری شرایط کلی رو برآورده کنید و مدارک مشخصی رو آماده داشته باشید. این شرایط تقریبا برای همه انواع مجوزهای کاری مشترکه، هرچند هر مجوز ممکنه جزئیات خاص خودش رو هم داشته باشه.
شرایط عمومی صلاحیت (General Eligibility Requirements)
به طور کلی، برای اینکه واجد شرایط کار در فنلاند شناخته بشید، باید این موارد رو داشته باشید:
- داشتن پاسپورت معتبر: پاسپورت شما باید حتما اعتبار داشته باشه. معمولا گفته میشه که پاسپورت باید حداقل سه ماه بعد از پایان مدت اقامت مورد نظرتون در فنلاند همچنان معتبر باشه و در ۱۰ سال گذشته صادر شده باشه.
- داشتن یک قرارداد کاری معتبر و امضا شده: این یکی از مهمترین مدارکه. شما باید یه پیشنهاد شغلی رسمی یا یه قرارداد کاری از یه کارفرما در فنلاند داشته باشید. بدون این، عملا نمیتونید برای ویزای کار اقدام کنید.
- داشتن مدرک تحصیلی دانشگاهی: این شرط برای اکثر مجوزهای کاری، به خصوص برای مشاغل تخصصی، وجود داره. البته استثناهایی هم هست، مثلا برای کارهای فصلی معمولا مدرک دانشگاهی لازم نیست.
- کار کردن حرفهای در زمینه تخصصی خودتون: باید نشون بدید که مهارت و تجربه لازم برای شغلی که براش درخواست میدید رو دارید.
- رعایت تمام قوانین فنلاند: باید متعهد بشید که در طول اقامتتون در فنلاند، به همه قوانین این کشور احترام میذارید و اونها رو رعایت میکنید.
- نداشتن سابقه کیفری: شما باید از هرگونه اتهام کیفری مبرا باشید و به عنوان یک خطر برای امنیت فنلاند شناخته نشید.
- عدم وجود ممنوعیت سفر: نباید در لیست افراد ممنوعالورود به حوزه شنگن باشید.
مدارک مورد نیاز از طرف کارمند (شما)
وقتی میخواید درخواستتون رو ثبت کنید، باید یه سری مدارک رو آماده و ارائه بدید. این مدارک معمولا به صورت آنلاین آپلود میشن و بعدا باید اصل اونها رو در سفارت نشون بدید.
لیست مدارک اصلی که کارمند باید آماده کنه اینه:
- فرم درخواست ویزا/اقامت: این فرم باید به طور کامل و دقیق پر بشه. بهترین راه، پر کردن فرم آنلاین در سایت Enter Finland هست.
- قرارداد کاری امضا شده: همونطور که گفتیم، این مدرک خیلی حیاتیه.
- پاسپورت معتبر و عکس پاسپورتی: پاسپورت شما و یک عکس رنگی جدید که چهره شما رو به وضوح نشون بده. معمولا کپی رنگی از صفحه اطلاعات شخصی پاسپورت و تمام صفحاتی که مهر یا ویزا دارن هم لازمه.
- جزئیات پرداخت هزینه: شما باید هزینه بررسی درخواست رو پرداخت کنید و رسیدش رو داشته باشید.
- گواهیهای پزشکی: در بعضی موارد ممکنه از شما گواهی سلامت پزشکی بخوان.
- مدارک تحصیلی و تخصصی: کپی مدارک دانشگاهی و هر گواهی دیگهای که نشوندهنده مهارت شما در زمینه کاریتون باشه.
- مدارک مربوط به وضعیت مدنی: مثلا سند ازدواج یا شناسنامه فرزندان، اگه قراره با خانواده برید.
- مدرکی که نشون بده شما به طور قانونی در کشوری که از اونجا درخواست میدید، اقامت دارید.
مدارک مورد نیاز از طرف کارفرما
کارفرما هم در این فرآیند نقش داره و باید یه سری مدارک رو از طرف خودش آماده و ارائه کنه. این کار معمولا از طریق پلتفرم آنلاین Enter Finland for Employers انجام میشه یا اینکه کارفرما فرمها رو پر میکنه و برای شما میفرسته تا به درخواستتون ضمیمه کنید.
لیست مدارک اصلی که کارفرما باید ارائه بده اینه:
- تایید درخواست مجوز اقامت کارمند: کارفرما باید درخواست شما رو تایید کنه. این کار معمولا با پر کردن فرمی به اسم TEM 054 انجام میشه.
- قرارداد کاری: کپی قرارداد کاری که با شما امضا کرده.
- گواهی پرداخت مالیات یا بدهی مالیاتی شرکت: این مدرک نشون میده که شرکت از نظر مالیاتی وضعیت مناسبی داره.
- گواهیهای مربوط به حق بیمههای قانونی شرکت: مثلا بیمه بازنشستگی کارمندان (که بهش بیمه TyEL میگن).
- گزارشی که تعداد کارمندان شرکت رو نشون بده: این گزارش باید تعداد کارمندان تمام وقت و پارهوقت رو مشخص کنه.
- گزارشی در مورد تلاشهای شرکت برای استخدام نیرو از بازارهای کار فنلاند و اتحادیه اروپا/منطقه اقتصادی اروپا: این مدرک به خصوص برای مجوز TTOL که تست بازار کار داره، خیلی مهمه و نشون میده که شرکت قبل از شما، سعی کرده نیروی محلی پیدا کنه ولی موفق نشده.
یک نکته مهم: کارفرما باید تمام مدارک مربوط به استخدام شما رو برای بازرسیهای احتمالی توسط اداره مالیات فنلاند، مقامات ایمنی و بهداشت شغلی یا پلیس، نگهداری کنه.
مراحل قدم به قدم گرفتن ویزای کار فنلاند
فرآیند گرفتن ویزای کار فنلاند ممکنه در نگاه اول پیچیده به نظر بیاد، اما اگه مراحل رو به ترتیب و با دقت انجام بدید، کاملا قابل مدیریته. اینجا یه راهنمای قدم به قدم برای این فرآیند آماده کردیم.
قدم اول: پیدا کردن شغل
این اولین و مهمترین قدمه. قبل از اینکه بتونید برای ویزای کار فنلاند درخواست بدید، باید یه شغل پیدا کرده باشید. شما نمیتونید اول ویزا بگیرید و بعد برید فنلاند دنبال کار بگردید (مگر در موارد خیلی خاص مثل ویزای جستجوی کار برای فارغالتحصیلان). داشتن یه قرارداد کاری معتبر از یه کارفرمای فنلاندی، پیشنیاز اصلی برای شروع فرآیند درخواست ویزاست. پس تمام تمرکز اولیه شما باید روی پیدا کردن یه موقعیت شغلی مناسب باشه.
قدم دوم: ثبت درخواست مجوز اقامت
وقتی شغل مورد نظرتون رو پیدا کردید و قرارداد کاری رو در دست داشتید، وقتشه که برای مجوز اقامت (work permit) درخواست بدید. این کار رو باید خود کارمند انجام بده؛ کارفرما نمیتونه از طرف شما درخواست رو ثبت کنه، ولی میتونه اون رو تکمیل و تایید کنه.
دو راه برای ثبت درخواست وجود داره:
- آنلاین (روش پیشنهادی): بهترین و سریعترین راه، استفاده از سرویس آنلاین اداره مهاجرت فنلاند به اسم Enter Finland هست. شما در این سایت یه حساب کاربری میسازید، فرم درخواست مربوط به نوع ویزاتون رو پر میکنید و تمام مدارک لازم (که در بخش قبلی گفتیم) رو به صورت اسکن شده آپلود میکنید.
- کاغذی: شما میتونید فرم درخواست رو به صورت PDF دانلود کنید، اون رو پر کنید و به صورت کاغذی همراه با بقیه مدارک تحویل بدید. این روش معمولا کندتره و کمتر توصیه میشه.
قدم سوم: مراجعه به نمایندگی دیپلماتیک فنلاند (سفارت)
بعد از اینکه درخواستتون رو (چه آنلاین و چه کاغذی) ثبت کردید، باید به صورت حضوری به یه نمایندگی دیپلماتیک فنلاند (سفارت یا کنسولگری) یا یکی از مراکز درخواست ویزا مثل VFS Global که فنلاند با اونها کار میکنه، مراجعه کنید. این مرحله برای احراز هویت شماست.
در این مراجعه حضوری، کارهای زیر انجام میشه:
- اثبات هویت: شما باید اصل مدارکی که آپلود کردید (مثل پاسپورت) رو نشون بدید تا هویت شما تایید بشه.
- انگشتنگاری (Biometrics): مشخصات بیومتریک شما، یعنی اثر انگشتهاتون، ثبت میشه. اگه در ۵۹ ماه گذشته برای یه ویزای شنگن دیگه انگشتنگاری کرده باشید، ممکنه دیگه لازم نباشه این کار رو تکرار کنید.
- پرداخت هزینه: اگه هزینه درخواست رو آنلاین پرداخت نکرده باشید، باید در این مرحله پرداخت کنید. مرکز درخواست ویزا ممکنه یه هزینه خدماتی اضافی هم از شما بگیره.
نکته مهم: شما باید درخواستتون رو از کشور خودتون یا کشوری که در اون اقامت قانونی دارید، ثبت کنید. یعنی نمیتونید با ویزای توریستی برید فنلاند و از اونجا برای ویزای کار درخواست بدید. باید قبل از سفر به فنلاند، این مراحل رو در کشور خودتون طی کنید.
قدم چهارم: تایید درخواست توسط کارفرما
همزمان با اینکه شما درخواستتون رو ثبت میکنید، کارفرما هم باید نقش خودش رو ایفا کنه. اگه از سرویس آنلاین Enter Finland استفاده کرده باشید، کارفرما میتونه وارد حساب کاربری خودش در Enter Finland for Employers بشه و اطلاعات مربوط به شغل و شرکت رو تایید و تکمیل کنه. این کار شامل ارائه فرم TEM 054 و بقیه مدارک شرکتی میشه. این هماهنگی بین شما و کارفرما برای پیشرفت سریع پرونده خیلی مهمه.
قدم پنجم: انتظار برای تصمیمگیری
بعد از اینکه شما و کارفرماتون تمام مراحل رو انجام دادید، باید منتظر بمونید تا درخواست شما بررسی بشه. این فرآیند معمولا دو مرحلهای هست:
- تصمیمگیری جزئی توسط اداره کار (TE Office): اول، اداره کار و توسعه اقتصادی فنلاند پرونده شما رو بررسی میکنه (به خصوص برای مجوز TTOL) و یه تصمیم اولیه میگیره. اونها بررسی میکنن که آیا شرایط بازار کار اجازه استخدام شما رو میده یا نه.
- تصمیمگیری نهایی توسط اداره مهاجرت (Migri): بعد از نظر اداره کار، اداره مهاجرت فنلاند (که بهش Migri میگن) تصمیم نهایی رو میگیره. اونها مطمئن میشن که شما تمام شرایط لازم برای گرفتن مجوز اقامت رو دارید.
زمان پردازش چقدر طول میکشه؟
- مسیر عادی: زمان پردازش میتونه خیلی متفاوت باشه، اما به طور معمول بین ۱ تا ۳ ماه طول میکشه. برای مجوزهای استخدامی عادی (TTOL) این زمان میتونه حدود ۲ ماه باشه.
- مسیر سریع (Fast-track): اگه شما برای مجوزهایی مثل متخصص، کارآفرین استارتاپی یا کارت آبی اتحادیه اروپا واجد شرایط باشید، میتونید از این سرویس استفاده کنید. در این حالت، فرآیند بررسی معمولا فقط دو هفته طول میکشه.
- ویزای فصلی: زمان پردازش برای ویزای کار فصلی ۱۵ روزه، اما اگه بررسی بیشتری لازم باشه، ممکنه طولانیتر بشه.
در طول این مدت، ممکنه از شما یا کارفرماتون اطلاعات بیشتری بخوان. مهمه که به سرعت به این درخواستها پاسخ بدید. شما باید در خارج از فنلاند منتظر جواب بمونید و نمیتونید در این مدت به فنلاند سفر کنید.
قدم ششم: دریافت جواب و سفر به فنلاند
وقتی تصمیم نهایی گرفته شد، به شما اطلاع داده میشه. اگه درخواستتون آنلاین بوده، از طریق ایمیل و حساب کاربری Enter Finland مطلع میشید. اگه کاغذی بوده، سفارت به شما خبر میده.
اگه درخواست شما تایید شده باشه، یه کارت اقامت (residence permit card) براتون صادر میشه. این کارت به سفارت یا مرکز ویزایی که در اونجا احراز هویت شدید، فرستاده میشه و شما میتونید برید و تحویلش بگیرید. این کارت مدرک اصلی شما برای زندگی و کار قانونی در فنلانده.
ویزای D چیست و چه کمکی میکند؟
برای سرعت بخشیدن به فرآیند، فنلاند برای بعضی از مجوزهای کاری (مثل متخصص، استارتاپ، مدیران، دارندگان کارت آبی و چند مورد دیگه) یه ویزای D هم صادر میکنه. این ویزا یه برچسبه که در پاسپورت شما زده میشه و بهتون اجازه میده بلافاصله بعد از گرفتن جواب مثبت، به فنلاند سفر کنید و منتظر رسیدن کارت اقامت فیزیکی نمونید. شما میتونید کارت اقامتتون رو بعدا در خود فنلاند تحویل بگیرید. این ویزا برای خانواده شما هم قابل درخواسته.
قدم هفتم: رسیدن به فنلاند و کارهای بعد از ورود
بعد از اینکه به فنلاند رسیدید، چند تا کار اداری دیگه هم باید انجام بدید:
- ثبتنام در سیستم اطلاعات جمعیت: شما باید به صورت حضوری به یکی از مراکز آژانس خدمات دیجیتال و جمعیت (DVV) برید تا اطلاعات شخصی، آدرس و وضعیت خانوادگیتون در سیستم ثبت بشه و یه کد شناسایی شخصی فنلاندی (personal identity code) بگیرید (البته گاهی این کد روی خود کارت اقامت هم درج میشه).
- گرفتن کارت مالیاتی: برای اینکه کارفرماتون بتونه حقوقتون رو پرداخت کنه و مالیات رو محاسبه کنه، باید از اداره مالیات کارت مالیاتی بگیرید.
با انجام این مراحل، شما رسما میتونید کارتون رو در فنلاند شروع کنید.
مسئولیتهای کارفرما و قوانین استخدامی در فنلاند
وقتی یه شرکت در فنلاند تصمیم میگیره نیروی کار خارجی استخدام کنه، فقط مسئول کمک در فرآیند ویزا نیست، بلکه باید مجموعهای از قوانین و مقررات استخدامی رو هم رعایت کنه. این قوانین برای حمایت از حقوق همه کارمندان، چه فنلاندی و چه خارجی، طراحی شدن. درک این مسئولیتها هم برای کارفرما و هم برای شما به عنوان کارمند مهمه.
نقش کارفرما در فرآیند ویزا
همونطور که قبلا اشاره شد، کارفرماها نمیتونن مستقیما برای کارمندشون در فنلاند اسپانسر بشن یا از طرف اونها درخواست ویزا بدن. این خود کارمنده که باید درخواست رو ثبت کنه. اما کارفرما میتونه و باید در طول این فرآیند، کارمند رو راهنمایی و حمایت کنه.
بعضی از شرکتها برای سادهتر کردن این فرآیند، از خدمات شرکتهای متخصص در زمینه جابجایی بینالمللی استفاده میکنن. مثلا یه شرکت مثل Remote برنامهای به اسم Remote Relocation داره که به کارفرما و کارمند کمک میکنه تا فرآیند جابجایی بدون استرس و مطابق با قوانین کار و مالیات فنلاند انجام بشه. تیم متخصص اونها میتونه در کارهایی مثل جمعآوری مدارک لازم، ارسال فرم TEM 054 و انجام بررسیهای مربوط به صلاحیت کار، کمک کنه.
قوانین کلیدی کار در فنلاند
فنلاند یه چارچوب قانونی جامع برای روابط کاری داره. در ادامه به چند تا از مهمترین جنبههای قوانین کار فنلاند که کارفرماها باید رعایت کنن، اشاره میکنیم:
- قراردادهای کاری (Employment Contracts): در فنلاند، قراردادهای کاری میتونن به دو صورت باشن: با مدت معین (fixed-term) یا نامحدود (indefinite). خیلی مهمه که تمام شرایط و ضوابط، از جمله وظایف شغلی، ساعات کاری، حقوق، مزایا و رویههای فسخ قرارداد، به وضوح در قرارداد ذکر بشه. در فنلاند انواع مختلفی از قراردادها وجود داره:
- قرارداد دائمی: رایجترین نوع قرارداده و تاریخ پایان مشخصی نداره.
- قرارداد با مدت معین: برای کارهای موقت یا پروژهای استفاده میشه و باید دلیل معتبری برای موقتی بودنش وجود داشته باشه.
- قرارداد پارهوقت: برای کار با ساعات کمتر از حالت تمام وقته.
- قرارداد دوره آزمایشی: معمولا بین ۱ تا ۶ ماهه و در این مدت هر دو طرف میتونن با اطلاع قبلی کوتاهتر، قرارداد رو فسخ کنن.
- قرارداد ساعت صفر (Zero-hour contracts): در این نوع قرارداد، کارفرما تعهدی به ارائه حداقل ساعت کاری نداره. قوانین خاصی برای جلوگیری از سوءاستفاده از این نوع قراردادها وجود داره.
- ساعات کاری (Working Hours): ساعات کاری استاندارد در فنلاند ۸ ساعت در روز و ۴۰ ساعت در هفته است. هر کاری بیشتر از این مقدار، اضافهکاری محسوب میشه و باید با نرخ بالاتری پرداخت بشه. قوانین سختگیرانهای هم در مورد حداکثر ساعات کاری، زمان استراحت و وقفهها وجود داره.
- حداقل دستمزد (Minimum Wage): فنلاند قانون حداقل دستمزد سراسری نداره. به جای اون، قراردادهای دستهجمعی (collective agreements) که بین اتحادیههای کارگری و انجمنهای کارفرمایی در هر صنعت مذاکره میشه، سطح حداقل دستمزد رو تعیین میکنن. کارفرماها موظف هستن که دستمزدی معادل یا بالاتر از این توافقها پرداخت کنن.
- تعطیلات سالانه (Annual Holidays): کارمندان در فنلاند حق دارن حداقل ۲۴ روز مرخصی سالانه با حقوق داشته باشن. علاوه بر این، تعطیلات رسمی هم وجود داره و اگه کارمندی در این روزها کار کنه، باید حقوق اضافی یا روز تعطیل جایگزین دریافت کنه.
- مرخصی والدین (Parental Leave): فنلاند یکی از سخاوتمندانهترین سیستمهای مرخصی والدین در جهان رو داره. این سیستم شامل مرخصی زایمان برای مادران، مرخصی پدری برای پدران و مرخصی والدین میشه که هر دو میتونن ازش استفاده کنن. این سیستم برای ترویج برابری جنسیتی در مسئولیتهای مراقبت از فرزند طراحی شده.
- رویههای فسخ قرارداد (Termination Procedures): فسخ قرارداد کاری باید طبق رویههای قانونی سختگیرانهای انجام بشه. دلایل فسخ میتونه شامل تعدیل نیرو، عملکرد ضعیف یا دلایل انضباطی باشه. کارفرما باید بسته به شرایط، اخطار قبلی (notice) بده یا حقوق دوره اخطار رو پرداخت کنه.
- حقوق و حمایتهای کارمندان: قوانین کار فنلاند اولویت بالایی برای حقوق و حمایت از کارمندان قائل هستن. این موارد شامل ایمنی در محیط کار، اقدامات ضد تبعیض و حق مذاکره دستهجمعی میشه.
مالیات و حقوق و دستمزد در فنلاند (Payroll and Taxes)
سیستم حقوق و دستمزد و مالیات در فنلاند کاملا قانونمنده. وقتی یه کارمند استخدام میشه، باید در اداره مالیات فنلاند ثبتنام بشه.
- کسر مالیات: کارفرما مسئوله که مالیاتها رو از حقوق کارمند کسر کنه. این مالیاتها شامل مالیات بر درآمد، حق بیمههای اجتماعی و گاهی مالیاتهای شهری میشه. نرخ مالیات بر درآمد در فنلاند تصاعدی هست، یعنی هرچی درآمد بالاتر باشه، درصد مالیات هم بیشتر میشه. این نرخ از حدود ۶.۵٪ تا ۳۱.۲۵٪ متغیره و مالیات شهرداری هم بهش اضافه میشه.
- حق بیمههای اجتماعی: هم کارفرما و هم کارمند در سیستم تامین اجتماعی فنلاند مشارکت میکنن. این مشارکتها هزینههای خدماتی مثل مراقبتهای بهداشتی، بیمه بیکاری و بازنشستگی رو تامین میکنن.
- گزارشدهی: کارفرماها باید به طور منظم، درآمد کارمندان و مالیاتهای کسر شده رو به مقامات مالیاتی فنلاند گزارش بدن.
مزایای کارمندان در فنلاند (Employee Benefits)
علاوه بر موارد قانونی، کارفرماها در فنلاند معمولا مزایای دیگهای هم برای کارمندانشون در نظر میگیرن. این مزایا شامل موارد زیر میشه:
- مرخصی استعلاجی: در صورت بیماری، کارمندان حق استفاده از مرخصی استعلاجی با حقوق رو دارن. معمولا کارفرما حقوق چند روز اول رو پرداخت میکنه و بعد از اون، موسسه بیمه اجتماعی فنلاند (Kela) کمک هزینه بیماری رو پرداخت میکنه.
- پوشش درمانی: فنلاند یه سیستم بهداشت عمومی جامع داره، اما کارفرماها ممکنه بیمه درمانی تکمیلی هم به عنوان بخشی از بسته مزایاشون ارائه بدن.
- طرحهای بازنشستگی: کارمندان فنلاندی معمولا در یه طرح بازنشستگی قانونی ثبتنام میشن که هزینه اون به طور مشترک توسط کارفرما و کارمند پرداخت میشه.
- فرصتهای آموزشی و توسعه: خیلی از کارفرماهای فنلاندی برنامههای آموزشی برای کمک به پیشرفت شغلی کارمندانشون ارائه میدن.
- ترتیبات کاری انعطافپذیر: ساعت کاری شناور، دورکاری و کار پارهوقت در فنلاند روز به روز رایجتر میشه.
رعایت تمام این قوانین و مسئولیتها نشون میده که کارفرما به محیط کاری سالم و قانونی اهمیت میده و این برای شما به عنوان یه کارمند خارجی، امنیت شغلی و ذهنی بیشتری به همراه داره.
آشنایی با محیط و فرهنگ کاری فنلاند
وقتی به یه کشور جدید برای کار میرید، فقط قوانین و مقررات نیستن که اهمیت دارن، بلکه درک فرهنگ کاری اون کشور هم میتونه به شما کمک کنه تا سریعتر با محیط جدید سازگار بشید و موفقتر عمل کنید. فرهنگ کاری در فنلاند ویژگیهای منحصر به فردی داره که در ادامه به چند تا از مهمترین اونها اشاره میکنیم.
ویژگیهای اصلی فرهنگ کاری فنلاند
- برابری و ساختار سازمانی تخت (Equality and Flat Hierarchy): یکی از بارزترین ویژگیهای محیطهای کاری در فنلاند، ساختار سازمانی تقریبا بدون سلسله مراتبه. اینجا تاکید زیادی روی برابری وجود داره و کارمندان تشویق میشن که نظراتشون رو بیان کنن و در فرآیندهای تصمیمگیری مشارکت داشته باشن، صرف نظر از اینکه چه سمتی در شرکت دارن. پس انتظار نداشته باشید که مدیرتون خیلی رسمی و دور از دسترس باشه؛ ارتباطات معمولا مستقیم و دوستانهست.
- تعادل بین کار و زندگی (Work-Life Balance): فنلاند به خاطر تعهدش به تعادل بین کار و زندگی شهرت جهانی داره. کارمندان معمولا از ساعات کاری انعطافپذیر، زمان تعطیلات سخاوتمندانه و سیاستهای مرخصی والدین عالی برخوردارن که به اونها کمک میکنه تعادل سالمی بین کار و زندگی شخصیشون برقرار کنن. این تاکید بر تعادل، به سلامت و بهرهوری کارمندان کمک زیادی میکنه.
- اعتماد و استقلال (Trust and Autonomy): اعتماد یه اصل اساسیه. کارفرماها به کارمندانشون اعتماد دارن که وظایفشون رو بدون نظارت مداوم و به خوبی انجام بدن. این استقلال به کارمندان حس مسئولیتپذیری و قدرت میده و منجر به رضایت شغلی و انگیزه بالاتر میشه.
- ارتباطات باز و شفاف (Open Communication): در محیطهای کاری فنلاند، برای ارتباطات باز و شفاف ارزش زیادی قائل هستن. کارمندان تشویق میشن که ایدهها، نگرانیها و بازخوردهای خودشون رو به راحتی بیان کنن. بازخورد سازنده هم به عنوان راهی برای بهبود مستمر، خیلی مورد استقبال قرار میگیره.
- تمرکز بر کیفیت و نوآوری (Focus on Quality and Innovation): شرکتهای فنلاندی کیفیت و نوآوری در محصولات و خدماتشون رو در اولویت قرار میدن. یه فرهنگ بهبود مستمر وجود داره که در اون کارمندان تشویق میشن خلاقانه فکر کنن و راهحلهای نوآورانه برای چالشها پیدا کنن.
- اهمیت به سلامت و رفاه (Emphasis on Well-being): شرکتهای فنلاندی به سلامت جسمی و روانی کارمندانشون اهمیت میدن. خیلی از محیطهای کاری برنامههای سلامتی، مزایای بهداشتی و طرحهایی برای ارتقای سلامت کارمندان ارائه میدن.
فرآیند مصاحبه در فنلاند
فرآیند مصاحبه در فنلاند شباهتهایی به کشورهای دیگه داره اما ویژگیهای خاص خودش رو هم داره. این فرآیند معمولا خیلی ساختاریافته و شفافه.
- ارسال درخواست: معمولا با ارسال رزومه (CV) و یه نامه پوششی (Cover Letter) شروع میشه.
- غربالگری اولیه: کارفرماها درخواستها رو بررسی میکنن و کاندیداهای واجد شرایط رو برای مراحل بعدی انتخاب میکنن.
- مصاحبه: مصاحبهها میتونن حضوری، تلفنی یا ویدیویی باشن. ممکنه چند دور مصاحبه وجود داشته باشه. در مصاحبهها، علاوه بر مهارتهای فنی، روی تناسب فرهنگی شما با شرکت هم تاکید میشه.
- سوالات رفتاری: انتظار داشته باشید که با سوالات رفتاری روبرو بشید. کارفرماها میخوان بدونن شما در گذشته چطور با موقعیتهای مختلف برخورد کردید تا توانایی حل مسئله، کار تیمی و پتانسیل رهبری شما رو ارزیابی کنن.
- زبان: در حالی که انگلیسی به طور گسترده در محیطهای کاری فنلاند، به خصوص در شرکتهای بینالمللی و حوزههایی مثل IT و مالی، استفاده میشه، دونستن زبان فنلاندی یا سوئدی (زبان رسمی دوم فنلاند) میتونه یه مزیت بزرگ باشه.
- پیگیری: بعد از مصاحبه، فرستادن یه ایمیل تشکر به مصاحبهکنندهها یه کار مودبانه و رایجه.
فرآیند آنبوردینگ یا جا افتادن در شرکت (Onboarding Process)
آنبوردینگ فرآیندیه که به کارمندان جدید کمک میکنه تا با فرهنگ شرکت آشنا بشن و منابع لازم برای انجام کارشون رو دریافت کنن. در فنلاند، این فرآیند خیلی جدی گرفته میشه.
- آمادهسازی و خوشامدگویی: قبل از روز اول کاری، شرکتها معمولا بستههای خوشامدگویی جامعی برای کارمندان جدید میفرستن. این بستهها میتونه شامل اطلاعاتی در مورد تاریخچه شرکت، ارزشها و ساختار سازمانی باشه. بعضی شرکتها حتی یه «دوست» یا مربی (buddy) برای کارمند جدید تعیین میکنن تا در روزهای اول بهش کمک کنه.
- آموزش و جهتدهی: در روزهای اول، کارمندان جدید در برنامههای آموزشی ساختاریافته شرکت میکنن تا با سیاستها، رویهها و ابزارهای شرکت آشنا بشن.
- ادغام با فرهنگ شرکت: فراتر از آموزشهای رسمی، کارمندان جدید تشویق میشن تا در فعالیتهای اجتماعی، تمرینهای تیمسازی و رویدادهای شرکت مشارکت کنن. این کار به ایجاد حس تعلق کمک میکنه.
- حمایت و بازخورد مداوم: فرآیند آنبوردینگ در فنلاند فقط به هفتههای اول محدود نمیشه. شرکتها از طریق جلسات منظم، بازخورد و فرصتهای توسعه حرفهای، به حمایت از کارمندان جدید ادامه میدن.
درک این جنبههای فرهنگی میتونه به شما کمک کنه تا نه تنها شغل خوبی در فنلاند پیدا کنید، بلکه در محیط کاری جدیدتون هم موفق باشید و از تجربهتون لذت ببرید.
شرکتهای کمکی: کارفرمای ثبت شده (EOR) چیست؟
مهاجرت کاری و استخدام در یه کشور دیگه میتونه یه فرآیند خیلی استرسزا و پر از کاغذبازی باشه، هم برای کارمند و هم برای شرکتی که میخواد شما رو استخدام کنه. تصور کنید یه شرکت بخواد شما رو در فنلاند استخدام کنه ولی خودش هیچ دفتر یا شعبهای در اونجا نداشته باشه. اینجا جاییه که یه راه حل مدرن به اسم «کارفرمای ثبت شده» یا Employer of Record (EOR) وارد بازی میشه.
کارفرمای ثبت شده (EOR) دقیقا یعنی چی؟
به زبان ساده، EOR یه شرکت ثالثه که به طور قانونی کارمندان رو از طرف یه شرکت دیگه استخدام میکنه. یعنی شرکت اصلی شما (مثلا در ایران یا هر جای دیگه) شما رو پیدا میکنه و میخواد باهاتون کار کنه، ولی چون در فنلاند حضور قانونی نداره، از یه شرکت EOR در فنلاند میخواد که شما رو استخدام کنه.
در این حالت، شما به طور رسمی کارمند اون شرکت EOR در فنلاند میشید. اونها مسئول تمام کارهای اداری و قانونی مربوط به استخدام شما میشن، مثل:
- مدیریت حقوق و دستمزد (Payroll): حقوق شما رو به موقع و طبق قوانین فنلاند پرداخت میکنن.
- رعایت قوانین مالیاتی: مالیات شما رو محاسبه و پرداخت میکنن.
- مدیریت مزایا: شما رو در برنامههای بیمه و بازنشستگی قانونی فنلاند ثبتنام میکنن.
- رسیدگی به امور مهاجرتی و ویزا: مهمترین بخش برای ما اینه که اونها میتونن برای ویزا و مجوز کار شما اسپانسر بشن و تمام مراحل اداریش رو انجام بدن.
- اطمینان از رعایت قوانین کار: مطمئن میشن که قرارداد کاری شما و شرایط کارتون با قوانین کار فنلاند مطابقت داره.
در عین حال، شما کارهای روزمرهتون رو برای شرکت اصلی خودتون انجام میدید. یعنی شرکت EOR فقط یه واسطه قانونیه و در کارهای فنی و مدیریتی شما دخالتی نداره.
چرا شرکتها از EOR استفاده میکنن؟
استفاده از EOR مزایای زیادی برای شرکتها داره، به خصوص شرکتهایی که میخوان سریع در بازارهای جهانی رشد کنن:
- سرعت: به جای ماهها صرف کردن برای ثبت یه شرکت در فنلاند، میتونن در عرض چند روز شما رو استخدام کنن.
- کاهش ریسک: اونها با قوانین محلی آشنا هستن و از جریمهها و مشکلات قانونی جلوگیری میکنن.
- صرفهجویی در هزینه: هزینههای ثبت و نگهداری یه شرکت در یه کشور خارجی خیلی بالاست. EOR راه حل اقتصادیتریه.
- استخدام بدون مرز: به شرکتها اجازه میده تا بهترین استعدادها رو از هر جای دنیا استخدام کنن، بدون اینکه نگران مرزهای جغرافیایی باشن.
معرفی چند شرکت معروف EOR
در متنهایی که بررسی کردیم، به چند تا از این شرکتهای بزرگ و معروف که در فنلاند هم خدمات ارائه میدن، اشاره شده. آشنایی با اسم اونها میتونه مفید باشه:
- Remote: یکی از شرکتهای پیشرو در این زمینه است که روی استخدام بینالمللی و جابجایی کارمندان تمرکز داره. اونها تاکید زیادی روی فرآیندهای سریع و رعایت کامل قوانین محلی دارن.
- Deel: یه پلتفرم خیلی محبوب که توسط بیش از ۳۵۰۰۰ کسب و کار استفاده میشه. Deel تیمی متشکل از ۲۰۰ کارشناس مالیاتی محلی در بیش از ۱۰۰ کشور داره و همه کارها رو از استخدام گرفته تا پرداخت حقوق به صورت یکپارچه انجام میده.
- Multiplier: این شرکت روی ارائه یه تجربه سفارشی و انعطافپذیر برای مشتریانش تمرکز کرده. پلتفرم کاربرپسند اونها به کسب و کارها اجازه میده نیروی کار جهانیشون رو به راحتی مدیریت کنن.
- Papaya Global: یه پلتفرم مدیریت نیروی کار جهانی که با استفاده از تکنولوژی نوآورانه، پیچیدگیهای منابع انسانی، حقوق و دستمزد و رعایت قوانین در کشورهای مختلف رو ساده میکنه.
- Playroll: این شرکت هم به عنوان یه EOR، تمام مراحل محلی از جمله اسپانسری ویزای کار، ثبتنام در سیستمهای حقوق و دستمزد و ثبتنام در مزایای اجباری رو انجام میده. اونها سه مدل همکاری رو پیشنهاد میدن: اسپانسرینگ کارمند خارجی، استخدام پیمانکار خارجی، و جابجایی کارمند فعلی به فنلاند.
- Velocity Global: با حضور در بیش از ۱۸۵ کشور، این شرکت به کسب و کارها کمک میکنه تا استعدادها رو در فنلاند بدون نیاز به تاسیس یه نهاد قانونی محلی استخدام کنن.
- G-P (Globalization Partners): این شرکت هم به عنوان یکی از پیشگامان این صنعت، به شرکتها کمک میکنه تا با رعایت کامل قوانین محلی، تیمشون رو در سراسر جهان رشد بدن.
- Skuad: این شرکت هم روی استخدام و پرداخت حقوق به استعدادهای جهانی به صورت بدون دردسر تمرکز داره و در فنلاند هم خدمات ارائه میده.
پس اگه یه روز یه شرکت خارجی به شما پیشنهاد کار در فنلاند رو داد و گفت که شما از طریق یکی از این شرکتها استخدام میشید، تعجب نکنید. این یه روش کاملا رایج و قانونی برای مدیریت تیمهای توزیع شده جهانیه و میتونه فرآیند مهاجرت کاری شما رو خیلی راحتتر و سریعتر کنه.
موارد خاص و سوالات رایج
در کنار مسیر اصلی گرفتن ویزای کار، همیشه موارد خاص و سوالاتی وجود داره که ممکنه برای خیلیها پیش بیاد. در این بخش به چند تا از این موضوعات مهم میپردازیم.
وضعیت عشایر دیجیتال (Digital Nomads) در فنلاند
با گسترش دورکاری، خیلیها دوست دارن از هر جای دنیا که میخوان کار کنن. به این افراد «عشایر دیجیتال» یا دیجیتال نومد میگن. سوال اینه که آیا فنلاند ویزای مخصوصی برای این افراد داره؟
جواب اینه که در حال حاضر، فنلاند ویزای مشخصی برای عشایر دیجیتال نداره. این یعنی اگه شما یه شهروند غیر اروپایی هستید و میخواید از داخل فنلاند به صورت دورکاری برای یه شرکت خارجی کار کنید، نمیتونید از یه ویزای خاص به اسم «ویزای دیجیتال نومد» استفاده کنید. در عوض، شما باید از طریق مسیرهای موجود اقدام کنید. معمولا دو گزینه اصلی وجود داره:
- مجوز اقامت برای فرد شاغل (Residence Permit for an Employed Person): این گزینه برای کسانی مناسبه که یه قرارداد کاری با یه کارفرمای فنلاندی دارن.
- مجوز اقامت برای کارآفرین (Residence Permit for an Entrepreneur): این گزینه برای کسانی ایدهآله که قصد دارن کسب و کار خودشون رو در فنلاند راه بندازن یا به صورت خوداشتغال فعالیت کنن.
پس اگه یه دیجیتال نومد هستید، باید ببینید شرایطتون به کدوم یک از این دستهها نزدیکتره و برای همون مجوز درخواست بدید. کار کردن از داخل فنلاند با ویزای توریستی، همونطور که قبلا گفتیم، قانونی نیست.
آوردن خانواده به فنلاند
یکی از بزرگترین دغدغههای افرادی که برای کار مهاجرت میکنن، اینه که آیا میتونن خانوادهشون رو هم با خودشون ببرن یا نه.
خبر خوب اینه که بله، معمولا اگه شما مجوز اقامت کاری در فنلاند بگیرید، اعضای خانواده شما هم میتونن برای مجوز اقامت بر اساس روابط خانوادگی (family ties) درخواست بدن. منظور از اعضای خانواده معمولا همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال هست.
البته این موضوع یه شرط مهم داره: شما باید درآمد کافی برای تامین هزینههای زندگی خودتون و خانوادهتون در فنلاند رو داشته باشید. یعنی حقوق شما باید از یه حدی بالاتر باشه تا دولت فنلاند مطمئن بشه که شما و خانوادهتون سربار سیستم تامین اجتماعی این کشور نمیشید. این شرط درآمد (income requirement) یکی از موارد اصلیه که در درخواستهای خانوادگی بررسی میشه.
همچنین، اگه شما از مسیر سریع (fast-track) برای ویزاهایی مثل متخصص یا استارتاپ اقدام کنید، همسر و فرزندان شما هم میتونن همزمان با شما درخواست بدن و پرونده اونها هم از طریق همین مسیر سریع بررسی بشه. این یه مزیت بزرگه که باعث میشه کل خانواده بتونن با هم و سریعتر به فنلاند نقل مکان کنن.
هزینههای ویزای کار فنلاند
گرفتن ویزای کار هزینههایی هم داره که باید براشون برنامهریزی کنید. این هزینهها بسته به نوع مجوز و روش درخواست (آنلاین یا کاغذی) متفاوته. در ادامه یه جدول از هزینههایی که در منابع ذکر شده بود رو میبینیم (این ارقام ممکنه تغییر کنن، پس همیشه سایت رسمی اداره مهاجرت رو برای آخرین قیمتها چک کنید):
نوع مجوز | هزینه درخواست آنلاین (حدودی) | هزینه درخواست کاغذی (حدودی) |
---|---|---|
مجوز اقامت برای فرد شاغل (TTOL) | ۴۹۰ یورو | ۶۹۰ یورو |
مجوز اقامت برای متخصص | ۴۹۰ یورو | اطلاعاتی داده نشده |
کارت آبی اتحادیه اروپا | ۶۱۰ یورو | اطلاعاتی داده نشده |
مجوز اقامت برای کارآفرین | ۶۱۰ یورو | اطلاعاتی داده نشده |
مجوز کار فصلی | ۴۱۰ یورو | اطلاعاتی داده نشده |
همونطور که میبینید، درخواست آنلاین همیشه ارزونتره. علاوه بر این هزینهها، ممکنه هزینههای دیگهای هم داشته باشید، مثل هزینه خدمات مرکز درخواست ویزا (VFS Global)، هزینه ترجمه و قانونی کردن مدارک، و هزینه عکس پاسپورتی.
مشاغل پرتقاضا در فنلاند
دونستن اینکه چه مشاغلی در فنلاند بیشتر مورد نیازه، میتونه به شما در پیدا کردن کار کمک کنه. بر اساس اطلاعات موجود، این زمینهها در فنلاند تقاضای خوبی دارن:
- متخصصان فناوری اطلاعات (IT): شامل توسعهدهندگان نرمافزار، دانشمندان داده، کارشناسان امنیت سایبری و مدیران پروژه IT. فنلاند به خاطر بخش فناوری قوی و شرکتهایی مثل نوکیا، Rovio (سازنده انگری بردز) و Supercell معروفه.
- متخصصان مراقبتهای بهداشتی: پرستاران، پزشکان و متخصصان در زمینههایی مثل سالمندان و سلامت روان.
- مهندسی: به خصوص در بخشهایی مثل مخابرات، انرژی و تولید. مهندسان مکانیک، برق و عمران مورد نیاز هستن.
- متخصصان آموزش: معلمان، به خصوص در رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات (STEM).
- ساخت و ساز: کارگران ماهر مثل نجار، برقکار، لولهکش و مدیران ساخت و ساز.
- متخصصان انرژیهای تجدیدپذیر: کارشناسانی در زمینه فناوریهای انرژی تجدیدپذیر و مهندسی محیط زیست.
- متخصصان فروش و بازاریابی: به خصوص افرادی که در بازاریابی دیجیتال و تجارت الکترونیک مهارت دارن.
- مهماننوازی و گردشگری: مدیران هتل، راهنمایان تور و متخصصان اکوتوریسم.
- متخصصان زبان: افرادی که به زبانهایی مثل روسی، انگلیسی، سوئدی و چینی مسلط هستن.
- خدمات مالی: متخصصان امور مالی، حسابداری و بانکداری.
اگر درخواست ویزای کار رد بشه چه کار باید کرد؟
اگه درخواست شما رد بشه، شما حق دارید که نسبت به این تصمیم اعتراض کنید. معمولا به شما یه فرم تصمیمگیری داده میشه که دلایل رد شدن درخواست در اون ذکر شده. شما میتونید برای بازنگری اداری درخواست بدید یا در بعضی موارد، به دادگاه اداری شکایت کنید. البته این فرآیندها پیچیده و هزینهبر هستن. یه راه دیگه اینه که دلایل رد شدن رو به دقت بررسی کنید و با تکمیل مدارک و رفع نواقص، دوباره درخواست بدید.
منابع
- [۱] Work permits and visas in Finland: an employer’s guide
- [۲] Guide to Hiring Employees in Finland | Recruiters LineUp
- [۳] Where and how to apply for a visa? – Finland abroad: United States of America
- [۴] The Working Holiday Programmes in Japan | Ministry of Foreign Affairs of Japan
- [۵] Coming to Finland for work | Maahanmuuttovirasto
- [۶] Finland Work Visa: Eligibility & Application Process | G-P
- [۷] Finland Work Visa – Requirements and How to Apply
- [۸] EnterFinland : Working in Finland
- [۹] Finland Work Visa & Authorization Guide | Velocity Global
- [۱۰] Finland Work Permits & Visas Process for Employers in 2025
- [۱۱] A visa to visit Finland – Ministry for Foreign Affairs
- [۱۲] Work Permits & Visas in Finland
- [۱۳] Finland work visa | VisaHQ US
- [۱۴] Travel to Finland for work – GOV.UK
- [۱۵] Technical Difficulties
- [۱۶] Work permits – Your Europe
- [۱۷] Reddit – The heart of the internet
- [۱۸] How to apply for a visitor visa – Canada.ca
- [۱۹] Finland Work Permits and Visas | Skuad 2025 Guide
دیدگاهتان را بنویسید