اتحادیه اروپا به دنبال تایید سن کاربران: هدف محافظت از کودکان در فضای مجازی

پنج کشور عضو اتحادیه اروپا قراره یک اپلیکیشن جدید رو برای تایید سن آزمایش کنن. هدف اینه که از بچه‌ها در برابر محتوای مضر آنلاین محافظت بشه. کمیسیون اروپا این هفته اعلام کرد که یک نمونه اولیه از این اپلیکیشن رو آماده کرده.

چندین کشور اروپایی به این اتحادیه فشار آوردن تا با اقدامات سخت‌گیرانه‌تر، از افراد زیر سن قانونی در فضای آنلاین بهتر محافظت کنه. بعضی از این کشورها حتی تا جایی پیش رفتن که پیشنهاد ممنوعیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای افراد زیر ۱۵ سال رو مطرح کردن.

کدوم کشورها و چه برنامه‌ای؟

روز دوشنبه، ۱۴ ژوییه، کمیسیون اروپا از نمونه اولیه یک اپلیکیشن تایید سن رونمایی کرد. قرار شده کشورهای دانمارک، فرانسه، یونان، ایتالیا و اسپانیا در ماه‌های آینده این اپلیکیشن رو برای خودشون سفارشی کنن و نسخه‌های ملی خودشون رو راه بندازن. این پنج کشور روی هم حدود ۲۲۲ میلیون نفر جمعیت دارن که تخمین زده میشه ۳۸ میلیون نفر از اونها زیر هجده سال سن دارن.

هنا ویرکونن، مسئول فناوری اتحادیه اروپا، به خبرنگارها گفت: «این اپلیکیشن به کاربرها اجازه میده به راحتی ثابت کنن که بالای ۱۸ سال سن دارن و به این ترتیب از بچه‌ها در مقابل محتوای نامناسب محافظت میشه».

کارولین استیج اولسن، وزیر دیجیتال دانمارک، در کنار ویرکونن گفت: «سخته دنیایی رو تصور کنیم که بچه‌ها بتونن وارد یک مغازه بشن و نوشیدنی الکلی بخرن، یا به یک کلوب شبانه برن و فقط با گفتن اینکه سنشون قانونیه، وارد بشن؛ بدون هیچ مامور دم در و بدون نیاز به کارت شناسایی، فقط با یک بله ساده که من بالای ۱۸ سال هستم». او اضافه کرد: «این وضعیت برای سال‌ها در فضای آنلاین وجود داشته» و گفت که این اپلیکیشن جدید کمک میکنه تا دیگه «کلوب شبانه‌ای بدون مامور دم در» وجود نداشته باشه.

اپلیکیشن چطور کار میکنه؟

هدف اینه که هر کشور عضو، اپلیکیشن مخصوص خودش رو توسعه بده، چون قوانین متفاوتی دارن و ممکنه بخوان محدودیت‌های سنی رو برای سرویس‌های مختلف، از سایت‌های شرط‌بندی و پورن گرفته تا پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام یا تیک‌تاک، به شکل متفاوتی تنظیم کنن.

برای مثال، فرانسه حداقل سن استفاده از شبکه‌های اجتماعی رو ۱۵ سال تعیین کرده که از سن ۱۳ سال تعیین شده توسط خود پلتفرم‌ها بیشتره، هرچند فرانسه هنوز منتظر چراغ سبز اتحادیه اروپا برای اجرایی شدن این قوانین هست.

وقتی اپلیکیشن آماده بشه، کاربرها میتونن اون رو از فروشگاه‌های آنلاین دانلود کنن و بعد با استفاده از اون، سن خودشون رو برای دسترسی به یک وب‌سایت یا پلتفرم تایید کنن. کمیسیون گفته که این اپلیکیشن توسط کشورهای عضو، پلتفرم‌ها و خود کاربرها «بیشتر سفارشی‌سازی» خواهد شد.

استیج اولسن همچنین گفت که این اپلیکیشن میتونه در دنیای واقعی هم استفاده بشه، برای مثال مشتری‌ها میتونن برای خرید سیگار یا نوشیدنی‌های الکلی از اون برای اثبات سنشون استفاده کنن.

این طرح اولیه بر اساس فناوری متن‌باز ساخته شده و طوری طراحی شده که محکم، کاربرپسند، حافظ حریم خصوصی و کاملا سازگار با کیف پول‌های هویت دیجیتال اروپایی آینده باشه. فرایندهای صدور و ارائه تاییدیه توسط نهادهای جداگانه‌ای انجام میشه تا حریم خصوصی حفظ بشه. سرویس‌های آنلاین فقط یک تاییدیه مبنی بر اینکه کاربر بالای ۱۸ سال هست دریافت میکنن، بدون هیچ اطلاعات شخصی دیگه‌ای. به ارائه‌دهنده تاییدیه هم گفته نمیشه که این تاییدیه برای چه سرویسی استفاده شده. هر تاییدیه فقط یک بار استفاده میشه تا از ردیابی کاربر بین سرویس‌های مختلف جلوگیری بشه.

چارچوب قانونی و نگرانی‌های موجود

اتحادیه اروپای ۲۷ عضوی، بعضی از سخت‌ترین قوانین دیجیتال دنیا رو برای کنترل شرکت‌های بزرگ فناوری داره و چندین تحقیق در مورد نحوه محافظت پلتفرم‌ها از بچه‌ها (یا کوتاهی اونها در این زمینه) در جریانه. یکی از ابزارهای قانونی این اتحادیه، قانون تعدیل محتواست که به اسم «قانون خدمات دیجیتال» یا DSA شناخته میشه و قوانین سفت و سختی برای حفاظت از بچه‌ها داره.

این آزمایش به عنوان یک قدم بزرگ در اجرای اقدامات حمایتی از افراد زیر سن قانونی در قانون خدمات دیجیتال (DSA) مصوب سال ۲۰۲۲ دیده میشه.

در حال حاضر، رگولاتورهای اتحادیه اروپا در حال تحقیق روی پلتفرم‌هایی مثل ایکس متعلق به ایلان ماسک، تیک‌تاک، فیسبوک و اینستاگرام متعلق به متا و چندین وب‌سایت محتوای بزرگسالان هستن تا ببینن آیا از قانون DSA پیروی میکنن یا نه. در ماه مه، اتحادیه اروپا تحقیقاتی رو در مورد چهار وب‌سایت بزرگ محتوای بزرگسالان یعنی پورن‌هاب، استریپ‌چت، ایکس‌ان‌ایکس‌ایکس و ایکس‌ویدیو شروع کرد، چون نگران بود که این سایت‌ها ابزارهای تایید سن مناسبی برای جلوگیری از دسترسی بچه‌ها به محتوای پورنوگرافیک ندارن.

نگرانی سیاستمداران در مورد خطرات آنلاین روز به روز بیشتر میشه، چون شواهد نشون میده که شبکه‌های اجتماعی و استفاده بیش از حد از گوشی‌های هوشمند، برای سلامت روحی و جسمی افراد زیر سن قانونی خطرناکه. نگرانی‌ها در مورد تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر سلامت روان بچه‌ها در سطح جهانی در حال افزایشه. ده‌ها ایالت در آمریکا از شرکت متا شکایت کرده‌ان و استرالیا هم سال گذشته استفاده از شبکه‌های اجتماعی رو برای بچه‌های زیر ۱۶ سال ممنوع کرد.

توصیه‌های جدید به پلتفرم‌ها

اتحادیه اروپا روز دوشنبه همچنین توصیه‌هایی رو تحت قانون DSA برای پلتفرم‌های آنلاین منتشر کرد تا ایمنی بچه‌ها رو تضمین کنن. این توصیه‌ها شامل موارد زیر هستن:

حذف ویژگی‌های «اعتیادآور» مثل «رسید خواندن» (read receipts) که به کاربرها نشون میده پیامشون دیده شده.
آسان‌تر کردن امکان مسدود کردن یا بی‌صدا کردن کاربرها برای افراد زیر سن قانونی.
جلوگیری از دانلود یا گرفتن اسکرین‌شات از محتوای حساب‌های کاربری.
خاموش کردن اعلان‌ها (نوتیفیکیشن‌ها) به صورت پیش‌فرض، به خصوص در ساعات خواب.
محدود کردن دسترسی اپلیکیشن‌ها به عکس‌ها یا خاموش کردن دوربین به صورت پیش‌فرض.

رگولاتورها گفتن که این راهنمایی‌های جدید به پلتفرم‌ها کمک میکنه تا با طراحی اعتیادآور، زورگویی سایبری، محتوای مضر و تماس‌های ناخواسته از طرف غریبه‌ها مقابله کنن.

ویرکونن در بیانیه‌ای گفت: «پلتفرم‌ها هیچ بهانه‌ای برای ادامه دادن به اقداماتی که بچه‌ها رو در معرض خطر قرار میده، ندارن».

آینده این طرح

دانمارک که ریاست دوره‌ای شش ماهه اتحادیه اروپا رو در ماه ژوییه به عهده گرفته، اعلام کرده که این موضوع یک اولویت کلیدیه و اتحادیه رو برای برداشتن قدم‌های بیشتر تحت فشار قرار خواهد داد.

بعد از تمام شدن آزمایش‌ها و انجام تغییرات لازم، این اپلیکیشن که هنوز اسمی نداره، در ابتدای سال ۲۰۲۶ در کل اتحادیه اروپا عرضه میشه. این برنامه با مشخصات فنی مشابه «کیف پول هویت دیجیتال اروپایی» ساخته شده که قرار است سال آینده عرضه بشه و به نوعی یک راه حل موقت تا زمان راه‌اندازی اون کیف پول به حساب میاد.

توسعه و اجرای این اپلیکیشن توسط کنسرسیوم T-Scy انجام میشه که از شرکت راه‌حل‌های هویت دیجیتال Scytales AB (سوئد) و شرکت خدمات فناوری اطلاعات T-Systems International GmbH (آلمان) تشکیل شده. این کنسرسیوم یک قرارداد دو ساله با کمیسیون اروپا در اوایل سال ۲۰۲۵ امضا کرده.

منابع