ماکروهارد؛ شرکت جدید هوش مصنوعی ایلان ماسک در رقابت با مایکروسافت

چشم‌انداز ماکروهارد چطور کار میکنه؟

ماسک توضیح داده که هدفش اینه که «صدها ایجنت تخصصی کدنویسی، تولید و درک تصویر و ویدیو همگی با هم کار کنن». این ایجنت‌های هوش مصنوعی بعدش میتونن رفتار کاربرهای انسانی رو تقلید کنن و «با نرم‌افزار توی ماشین‌های مجازی تعامل داشته باشن تا زمانی که نتیجه عالی بشه». به عبارت ساده‌تر، هوش مصنوعی هم نرم‌افزار رو میسازه، هم اون رو تست میکنه و هم اونقدر این چرخه رو تکرار میکنه تا محصول نهایی بی‌نقص باشه. ماسک اون موقع با کنایه اسم این شرکت رو لو داده بود و نوشته بود: «این یه چالش ماکرو و یه مسئله سخته که رقابت سنگینی هم توش وجود داره! میتونین اسم این شرکت رو حدس بزنین؟».

پس به نظر میرسه که ماسک داره روی این ایده شرط‌بندی میکنه که هوش مصنوعی میتونه نرم‌افزارهای باکیفیت تولید کنه و اونها رو تکثیر کنه؛ نرم‌افزارهایی که بتونن با برنامه‌هایی مثل مجموعه آفیس مایکروسافت رقابت کنن. جالبه که خود مایکروسافت هم سرمایه‌گذاری سنگینی روی هوش مصنوعی مولد کرده. ماسک پارسال هم به برنامه‌هاش برای استفاده از هوش مصنوعی برای ساخت بازی‌های ویدیویی اشاره کرده بود.

برای توسعه Macrohard، ماسک داره از ابرکامپیوتر در حال رشد Colossus توی مرکز xAI در ممفیس استفاده میکنه. به گفته خود ماسک، xAI قراره میلیون‌ها پردازنده گرافیکی (GPU) مخصوص شرکت‌ها از شرکت انویدیا بخره، دقیقا همون کاری که رقبایی مثل OpenAI و متا دارن برای پیشبرد اهدافشون توی هوش مصنوعی انجام میدن. همین الان هم Colossus یکی از قدرتمندترین خوشه‌های ابرکامپیوتری توی دنیاست و ماسک گفته که هنوز هم در حال بزرگ‌تر کردنش هستن.

این پروژه جدید به سبد رو به رشد شرکت‌های ماسک اضافه میشه که شامل تسلا، xAI، X Corp، اسپیس‌ایکس، بورینگ کمپانی و نورالینک میشه. جالبه بدونین که ماسک توی یه جلسه گزارش مالی در سال ۲۰۲۴، این ایده که تسلا فقط یه شرکت خودروسازیه رو رد کرد و گفت کسایی که اینطور فکر میکنن «چارچوب فکری اشتباهی» دارن. به جای اون، ماسک تسلا رو یه «شرکت رباتیک هوش مصنوعی» نامید و از اون موقع تمرکز زیادی روی پروژه‌هایی مثل ربوتاکسی‌ها و ربات‌های انسان‌نما گذاشته و تسلا رو تشویق کرده که از نظر مالی از xAI حمایت کنه.

آیا مایکروسافت واقعا فقط یک شرکت نرم‌افزاریه؟

حرف ایلان ماسک که مایکروسافت رو صرفا یه شرکت نرم‌افزاری میدونه، کاملا هم دقیق نیست. درسته که مایکروسافت بیشتر با نرم‌افزارهایی مثل ویندوز و مجموعه آفیس مایکروسافت ۳۶۵ شناخته میشه که سال‌هاست توسط میلیون‌ها کاربر در سراسر جهان استفاده میشن، اما این شرکت توی زمینه توسعه سخت‌افزار هم فعالیت‌های زیادی داشته. از سخت‌افزارهای کامپیوتری و گیمینگ گرفته تا سخت‌افزارهای موبایل (که البته سرنوشت خوبی مثل ویندوز فون نداشتن).

اما از طرفی، حرف ماسک کاملا هم بی‌راه نیست. خیلی از سخت‌افزارها و سرویس‌های این شرکت زودتر از موعد به «قبرستان مایکروسافت» فرستاده شدن. جز کوردن، سردبیر اجرایی یکی از رسانه‌ها، در انتقاد از عدم وجود جهت‌گیری و ماموریت مشخص در مایکروسافت، یه دیدگاه جالب داره. اون میگه:

«مایکروسافت به عنوان یک مجموعه دیگه هیچ جهت‌گیری واقعی، هیچ اعتقادی و مهم‌تر از همه، هیچ تمایلی برای رقابت واقعی نداره. مایکروسافت نماینده اوج سرمایه‌داری در مراحل پایانیه، جایی که به شکست پاداش داده میشه و توانایی جابجایی سریع سرمایه، نیاز به ارائه خدمات به مصرف‌کنندگان و جامعه رو از بین میبره. به نظر میرسه مایکروسافت به طور فزاینده‌ای فقط به سمتی میره که شرکت‌های دیگه، یعنی نوآوران واقعی، میگن پول اونجاست — دنبال مُد بعدی میگرده تا اون رو ببلعه و پردازش کنه، به جای اینکه اون رو پرورش بده و توسعه بده. ایکس‌باکس، سرفیس یا ویندوز ۱۱ چطور بدون ریسک، سرمایه‌گذاری و جلب اعتماد مصرف‌کننده رشد خواهند کرد؟ در دنیایی که مایکروسافت سرمایه کافی برای حرکت به هر سمتی که باد بوزه رو داره، به نظر میرسه که اصلا براش مهم نیست. لازم نیست اینطوری باشه.»

در سال‌های اخیر، ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، اعلام کرده که شرکت داره تمرکزش رو از دیدگاه «کارخانه نرم‌افزار» بیل گیتس به سمت سه کسب‌وکار اصلی تغییر میده: هوش مصنوعی، امنیت و کیفیت. به خصوص بعد از سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری توی OpenAI، مایکروسافت تلاش‌هاش رو در زمینه هوش مصنوعی دوچندان کرده و قابلیت‌های هوش مصنوعی نسل بعدی رو در تمام محصولاتش ادغام کرده.

با این حال، با وجود تمام تلاش‌ها برای بهبود تجربه کاربری Copilot برای ویندوز، به نظر میرسه کاربرها هنوز بیشتر به سمت ChatGPT از OpenAI متمایل هستن که بیشتر از ۷۰۰ میلیون کاربر هفتگی داره. حتی شرکت‌ها هم با وجود اینکه هر دو ابزار بر پایه یک تکنولوژی ساخته شدن، ظاهرا ChatGPT رو به Copilot ترجیح میدن.

ماجرای درگیری ایلان ماسک با مایکروسافت و OpenAI

رابطه ایلان ماسک با مایکروسافت و مدیرعاملش ساتیا نادلا در چند سال گذشته پر از فراز و نشیب بوده. از یک طرف، ماسک از وقتی که هیئت مدیره شرکت سازنده ChatGPT رو ترک کرد، حسابی از OpenAI و مایکروسافت شاکی بوده. اون دو تا شکایت جداگانه علیه این شرکت هوش مصنوعی تنظیم کرده.

دلیل شکایت اول اینه که ماسک معتقده OpenAI به ماموریت بنیان‌گذاری خودش خیانت کرده. اون میگه این شرکت قرار بود یه نهاد غیرانتفاعی برای منفعت بشریت باشه، اما تحت فشار شدید سرمایه‌گذاران (که میتونست باعث قطع بودجه، دخالت خارجی و تصاحب خصمانه بشه) اعلام کرد که میخواد به یه شرکت انتفاعی تبدیل بشه. ماسک در این مورد میگه:

«شرکت OpenAI, Inc. به یک شرکت تابعه غیررسمی و منبع‌بسته بزرگ‌ترین شرکت فناوری جهان یعنی مایکروسافت تبدیل شده. تحت هیئت مدیره جدیدش، این شرکت نه تنها در حال توسعه، بلکه در حال اصلاح یک هوش مصنوعی عمومی (AGI) برای به حداکثر رساندن سود برای مایکروسافته، به جای اینکه برای منفعت بشریت باشه. این یک خیانت آشکار به توافقنامه بنیان‌گذاری بود.»

اخیرا هم مدیرعامل تسلا یه شکایت دیگه علیه OpenAI تنظیم کرده و اونها رو به داشتن یه «ماموریت بشردوستانه جعلی برای جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران» و مشارکت در «فعالیت‌های مجرمانه سازمان‌یافته (racketeering)» متهم کرده.

از طرف دیگه، ماسک و نادلا در ماه می یه گفتگوی عمومی داشتن، زمانی که مدل‌های Grok 3 روی پلتفرم Azure AI مایکروسافت در دسترس قرار گرفتن. با این حال، ماسک اخیرا به مایکروسافت هشدار داده که OpenAI «قراره مایکروسافت رو زنده زنده بخوره». نادلا هم با سبک دیپلماتیک همیشگی خودش به این حرف واکنش نشون داده و گفته: «مردم ۵۰ ساله که دارن تلاش میکنن و لذت ماجرا همینه! هر روز یه چیز جدید یاد میگیری، نوآوری میکنی، شریک میشی و رقابت میکنی». ساتیا نادلا و سم آلتمن (مدیرعامل OpenAI) ظاهرا از این ادعاها نگران نیستن.

مشارکت مایکروسافت با OpenAI توجه زیادی رو در صنعت فناوری به خودش جلب کرده. مدیران اجرایی مثل مارک بنیوف، مدیرعامل Salesforce، پیش‌بینی میکنن که مایکروسافت در آینده از تکنولوژی OpenAI استفاده نخواهد کرد، به خصوص بعد از اعلام پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری Stargate برای ساخت مراکز داده در سراسر ایالات متحده برای تقویت پیشرفت‌های شرکت هوش مصنوعی.

با این حال، چیزی که زمانی «بهترین رفاقت برادرانه در دنیای تکنولوژی» به نظر میرسید، حالا با ماموریت جدید OpenAI برای تبدیل شدن به یه شرکت انتفاعی، ظاهرا در حال از هم پاشیدنه. گزارش‌های متعددی نشون میده که مایکروسافت داره جلوی برنامه‌های این تغییر ساختار رو میگیره تا منافع خودش رو حفظ کنه. یه منبع داخلی از OpenAI گفته: «عقب‌نشینی، گزینه هسته‌ای مایکروسافته».

بعد از عرضه مدل GPT-5 توسط OpenAI، ایلان ماسک اشاره کرد که «OpenAI قراره مایکروسافت رو زنده زنده بخوره». ماسک همچنین در تلاش بوده تا پتانسیل مدل Grok 5 خودش (که گفته میشه تا پایان سال عرضه میشه) رو به رخ بکشه و ادعا میکنه که Grok 4 هنوز هم یه مدل هوش مصنوعی خیلی برتر از رقباشه. در همین حال، مایکروسافت عمدتا به مدل‌های هوش مصنوعی OpenAI برای قدرت بخشیدن به ویژگی‌های مبتنی بر Copilot در وب، گیت‌هاب، ویندوز و پلتفرم‌های دیگه متکی بوده.

جزئیات حقوقی و ثبت شرکت

همونطور که اشاره شد، شرکت xAI در تاریخ ۱ آگوست برای علامت تجاری «Macrohard» در اداره ثبت اختراع و علایم تجاری ایالات متحده درخواست ثبت داده. این درخواست طیف گسترده‌ای از محصولات و خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی رو پوشش میده، از جمله «نرم‌افزار کامپیوتری قابل دانلود برای تولید مصنوعی گفتار و متن انسان» و «نرم‌افزار چت‌بات کامپیوتری قابل دانلود برای شبیه‌سازی مکالمات». همچنین به «نرم‌افزار کامپیوتری قابل دانلود برای طراحی، کدنویسی، اجرا و بازی کردن بازی‌های ویدیویی با استفاده از هوش مصنوعی» هم اشاره شده.

یک پرونده ثبت دیگه هم پیدا شده که نشون میده شرکتی به اسم Macrohard Ventures, LLC در روز جمعه گذشته در ایالت دلاور ثبت شده، اما هنوز مشخص نیست که این شرکت به ماسک مرتبط باشه یا نه.