این مقاله یه راهنمای کامل و خودمونی در مورد گرفتن ویزا و مجوز کار تو کشور کرواسیه. سعی کردیم همه چیز رو با جزئیات توضیح بدیم تا هیچ سوالی برات باقی نمونه.
- زمان تقریبی برای خوندن: حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه.
- تو این مقاله قراره در مورد چی بخونیم؟
- اول از همه میفهمیم که اصلا چه کسایی برای کار کردن تو کرواسی به مجوز احتیاج دارن.
- با انواع و اقسام ویزاها و مجوزهای کاری که کرواسی صادر میکنه، از موقت گرفته تا کارت آبی اتحادیه اروپا و ویزای دیجیتال نومد، آشنا میشیم.
- سناریوهای مختلف برای استخدام رو بررسی میکنیم، مثلا اگه یه شرکت بخواد شما رو مستقیم استخدام کنه، یا به عنوان فریلنسر کار کنی، یا حتی کارمند یه شرکت دیگه باشی و بخوای به کرواسی منتقل بشی.
- لیست کامل مدارک و شرایط لازم برای گرفتن مجوز کار رو با هم مرور میکنیم.
- مراحل درخواست رو قدم به قدم، از آزمون بازار کار گرفته تا تحویل مدارک و گرفتن جواب، توضیح میدیم.
- هزینهها و تعرفههای مربوط به هر نوع ویزا و مجوز رو با اعداد و ارقام دقیق بررسی میکنیم.
- نگاهی به وضعیت فعلی بازار کار کرواسی و قوانین جدید و سختگیرانهتر سال ۲۰۲۵ میندازیم و میبینیم که چرا صدور مجوزها ۷۰ درصد کم شده.
- میفهمیم که بعد از رسیدن به کرواسی دقیقا باید چه کارهایی انجام بدی، مثل ثبت آدرس و گرفتن کارت اقامت بیومتریک.
- در مورد شرایط بردن اعضای خانواده و قوانین مربوط به اونها هم صحبت میکنیم.
- نقش کارفرما تو کل این فرایند و مسئولیتهاش رو کامل شرح میدیم.
چه کسایی برای کار تو کرواسی به مجوز احتیاج دارن؟
اگه قصد داری تو کرواسی کار کنی، اولین سوالی که باید از خودت بپرسی اینه که آیا اصلا به مجوز کار احتیاج داری یا نه. جواب این سوال به ملیت تو بستگی داره. قانون تو کرواسی خیلی واضحه: اگه شهروند یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا (EU) یا منطقه اقتصادی اروپا (EEA) یا سوئیس باشی، لازم نیست برای کار کردن تو کرواسی مجوز بگیری. این افراد میتونن خیلی راحت و بدون دردسر وارد کرواسی بشن و مشغول به کار بشن. البته اگه بخوان بیشتر از ۹۰ روز بمونن، باید محل سکونت خودشون رو ثبت کنن، اما نیازی به مجوزی به اسم «مجوز کار» ندارن.
اما داستان برای بقیه افراد، یعنی کسایی که شهروند این کشورها نیستن، کاملا فرق میکنه. تو قوانین کرواسی، به این افراد «اتباع کشور ثالث» یا third-country nationals گفته میشه. اگه تو شهروند ایران هستی، جزو همین دسته قرار میگیری و برای اینکه بتونی به صورت قانونی تو کرواسی کار کنی، حتما و قطعا باید مجوز کار و اقامت بگیری. این قانون فرقی نمیکنه که تو قراره برای یه شرکت کروات کار کنی یا اینکه به عنوان نماینده یه شرکت خارجی تو کرواسی خدمات ارائه بدی. در هر صورت، این مجوز برای تو یه پیشنیاز اصلی و حیاتیه. بدون داشتن این مجوز، هر نوع فعالیت شغلی برای تو غیرقانونی حساب میشه و میتونه عواقب جدی مثل جریمه یا حتی اخراج از کشور رو به دنبال داشته باشه.
پس به طور خلاصه، به عنوان یه شهروند ایرانی، تو برای کار کردن تو کرواسی، چه کوتاهمدت و چه بلندمدت، به گرفتن مجوزهای لازم از دولت این کشور نیاز داری. این اولین و مهمترین قدم تو مسیر مهاجرت کاری به کرواسیه.
انواع ویزاها و مجوزهای کاری تو کرواسی
کرواسی برای شرایط و نیازهای شغلی مختلف، انواع متفاوتی از ویزاها و مجوزهای کاری رو در نظر گرفته. این تنوع به افراد اجازه میده تا با توجه به نوع کار، مدت زمان قرارداد و سطح تخصصشون، بهترین گزینه رو انتخاب کنن. خیلی مهمه که قبل از هر اقدامی، با این دستهبندیها آشنا بشی تا بدونی دقیقا برای کدوم یکی باید درخواست بدی. در ادامه، انواع اصلی این مجوزها رو با هم بررسی میکنیم.
نوع مجوز | توضیحات | مدت اعتبار |
---|---|---|
مجوز اقامت و کار (Work and Residence Permit) | این رایجترین نوع مجوزه و برای کساییه که یه پیشنهاد شغلی تماموقت از یه شرکت کروات دارن. این مجوز هم اجازه زندگی و هم اجازه کار رو به صورت همزمان بهت میده. | معمولا تا یک سال، با قابلیت تمدید. قوانین جدیدتر این مدت رو تا سه سال هم افزایش دادن. |
کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card) | این مجوز مخصوص نیروهای کار خیلی متخصصه، به خصوص تو رشتههایی مثل IT و مهندسی. برای گرفتن این کارت باید مدرک تحصیلی بالا و یه قرارداد با حقوق بالاتر از میانگین داشته باشی. | معمولا تا دو سال، و طبق قوانین جدیدتر تا چهار سال هم قابل تمدیده. |
گواهی ثبت کار (Work Registration Certificate) | این گزینه برای کارهای کوتاهمدته، مثلا برای پروژههایی که کمتر از ۹۰ روز تو سال طول میکشه. این مجوز برای شغلهای خاصی مثل مشاورها، روزنامهنگارها یا هنرمندها مناسبه. | تا ۹۰ روز در یک سال تقویمی. |
مجوز کار فصلی (Seasonal Work Permit) | این مجوز برای کارهای موقتی تو فصلهای شلوغ سال طراحی شده، مثل کار تو صنعت گردشگری یا کشاورزی. | معمولا تا شش یا نه ماه در یک سال تقویمی. |
مجوز انتقال درونشرکتی (Intra-Company Transfer Permit) | اگه کارمند یه شرکت چندملیتی باشی و قراره به شعبه همون شرکت تو کرواسی منتقل بشی، این مجوز برای تو صادر میشه. | برای مدیران و متخصصان تا سه سال و برای کارآموزان تا یک سال. |
ویزای دیجیتال نومد (Digital Nomad Visa) | این ویزا یه گزینه جدیده برای کسایی که از راه دور برای شرکتهایی کار میکنن که تو کرواسی ثبت نشدن. با این ویزا میتونی تو کرواسی زندگی کنی ولی برای شرکتهای خارجی کار کنی. | تا یک سال، و در برخی موارد تا ۱۸ ماه هم گفته شده. این ویزا قابل تمدید نیست و باید بعد از ۶ ماه دوباره درخواست بدی. |
نگاهی عمیقتر به هر مجوز
- مجوز اقامت و کار عمومی: این مجوز، ستون اصلی سیستم مهاجرت کاری کرواسیه. وقتی یه شرکت کروات تصمیم میگیره یه نیروی کار خارجی استخدام کنه، معمولا برای این مجوز اقدام میکنه. این مجوز به اسم خودت و برای کار کردن تو همون شرکت خاص صادر میشه. یعنی اگه بخوای جاتو عوض کنی یا برای یه کارفرمای دیگه کار کنی، باید یه فرایند جدید رو برای گرفتن یه مجوز جدید طی کنی.
- کارت آبی اتحادیه اروپا: این کارت یه جورایی مجوز VIP برای متخصصهاست. اگه تحصیلات دانشگاهی (حداقل لیسانس سه ساله) و یه پیشنهاد کاری با حقوق بالا (حداقل ۱.۵ برابر میانگین حقوق سالانه تو کرواسی) داری، میتونی برای این کارت درخواست بدی. مزیت بزرگ این کارت اینه که پروسه دریافتش سریعتره، اعتبارش طولانیتره و بعد از مدتی کار کردن تو کرواسی، جابجا شدن به کشورهای دیگه اتحادیه اروپا رو هم برات راحتتر میکنه. حتی تو بعضی موارد، مثل متخصصهای IT، قوانینش یکم راحتتره و ممکنه بدون مدرک دانشگاهی رسمی هم بتونی واجد شرایط بشی.
- گواهی ثبت کار: فکر کن یه مشاور هستی و برای یه پروژه دو ماهه باید بری کرواسی. یا یه هنرمندی که برای چندتا اجرا دعوت شدی. تو این حالتها، به جای درگیر شدن با پروسه پیچیده مجوز کار بلندمدت، میتونی برای این گواهی ثبت کار درخواست بدی. این گواهی برای کارهای کوتاهمدت (تا ۳۰ یا ۹۰ روز تو سال) طراحی شده و پروسهاش سادهتره.
- مجوز کار فصلی: کرواسی به خاطر سواحل زیبا و صنعت گردشگری قویش، هر سال تابستون به هزاران نیروی کار موقت تو هتلها، رستورانها و بخش کشاورزی نیاز داره. این مجوز دقیقا برای همین افراد طراحی شده و به اونها اجازه میده برای چند ماه تو فصل اوج کاری تو کرواسی مشغول باشن.
- مجوز انتقال درونشرکتی (ICT): این مجوز مسیر رو برای شرکتهای بزرگ بینالمللی هموار میکنه. اگه یه شرکت جهانی بخواد یکی از مدیران، متخصصان یا حتی کارآموزان خودش رو برای یه مدت مشخص به دفترش تو کرواسی بفرسته، از این نوع مجوز استفاده میکنه. یکی از مزایای این روش اینه که معمولا نیازی به «آزمون بازار کار» نداره، چون این فرد از قبل کارمند همون گروهه.
- ویزای دیجیتال نومد: این ویزا که از سال ۲۰۲۱ معرفی شده، یه پاسخ به سبک زندگی جدید کاریه. اگه شغلت جوریه که میتونی از هر جای دنیا با لپتاپت کار کنی و درآمدت از یه شرکت خارج از کرواسیه، این ویزا بهت اجازه میده تا یک سال تو کرواسی زندگی کنی. البته باید ثابت کنی که درآمد کافی داری و بیمه درمانی هم برای کل مدت اقامتت تهیه کردی. یه نکته مهم در مورد این ویزا اینه که تو اجازه نداری برای شرکتهای کروات کار کنی یا به اونها خدمات بفروشی.
انتخاب نوع درست مجوز، اولین قدم برای یه پروسه موفقیتآمیزه. هر کدوم از اینها شرایط، مدارک و هزینههای خاص خودشون رو دارن که در ادامه به تفصیل در موردشون صحبت میکنیم.
سناریوهای رایج برای استخدام نیروی خارجی
وقتی یه شرکت تصمیم میگیره یه نیروی کار از خارج از اتحادیه اروپا، مثلا از ایران، تو کرواسی استخدام کنه، معمولا سه تا راه اصلی پیش روشه. انتخاب هر کدوم از این راهها به نوع شغل، مدت زمان همکاری و شرایط قانونی بستگی داره. درک این سه مدل بهت کمک میکنه تا بهتر بفهمی که موقعیت شغلی تو تو کدوم دسته قرار میگیره.
حالت اول: استخدام رسمی و گرفتن ویزا و مجوز کار با حمایت کارفرما
این رایجترین و استانداردترین روش برای استخدام نیروهای تماموقته. تو این حالت، یه شرکت که به صورت قانونی تو کرواسی ثبت شده، به تو یه پیشنهاد شغلی رسمی و مطابق با قوانین کار کرواسی میده. این شرکت «اسپانسر» یا حامی تو میشه و تمام مراحل اداری برای گرفتن مجوز کار و اقامتت رو انجام میده.
نکات کلیدی این روش:
- نیاز به اسپانسر: تو این مدل، حتما باید یه کارفرما (یه شرکت ثبت شده) پشتت باشه. این یعنی فریلنسرها یا پیمانکارها نمیتونن از این طریق برای خودشون درخواست مجوز بدن.
- محدودیت مکانی و شغلی: مجوزی که برات صادر میشه، معمولا فقط برای کار کردن تو همون شرکت و تو همون موقعیت شغلیه. اگه بخوای شغلت رو عوض کنی یا برای یه کارفرمای دیگه کار کنی، باید یه پروسه درخواست مجوز جدید رو از اول شروع کنی.
- زمانبندی: پروسه گرفتن این مجوزها متغیره و به طور متوسط بین ۳۰ تا ۶۰ روز طول میکشه. این زمان میتونه بسته به سفارت یا کنسولگری کرواسی و حجم کاری اونها کمتر یا بیشتر بشه.
- بهترین کاربرد: این روش برای شغلهای بلندمدته که نیاز به حضور فیزیکی تو دفتر شرکت تو کرواسی دارن، چه به صورت تماموقت و چه به صورت ترکیبی (هیبریدی).
حالت دوم: همکاری با یه فریلنسر یا پیمانکار خارجی
اگه تو یه متخصص مستقل یا فریلنسر هستی، میتونی به صورت قانونی با مشتریهای بینالمللی، از جمله شرکتهای کروات، کار کنی بدون اینکه اونها اسپانسرت بشن. تو این حالت، تو مسئولیت کارهای خودت رو به عهده داری.
نکات کلیدی این روش:
- بدون نیاز به اسپانسر: تو به عنوان یه پیمانکار مستقل کار میکنی و نیازی به حمایت یه کارفرمای کروات برای گرفتن ویزای کار نداری. البته اگه بخوای تو کرواسی زندگی کنی، باید برای ویزای مناسب خودت، مثل ویزای دیجیتال نومد، اقدام کنی.
- مسئولیتهای مالیاتی: تو مسئول ثبتنام تو اداره مالیات کرواسی و پرداخت مالیات درآمدت طبق قوانین این کشور هستی.
- قراردادهای پیمانکاری: شرکتها برای اینکه ریسکهای قانونی مثل «ایجاد شعبه دائمی» (Permanent Establishment) یا «طبقهبندی اشتباه نیروی کار» (Misclassification) رو کم کنن، از پلتفرمهایی مثل Playroll استفاده میکنن. این پلتفرمها کمک میکنن تا قراردادهای پیمانکاری کاملا قانونی و مطابق با قوانین کرواسی تنظیم بشه و پرداختهای بینالمللی به یورو یا دلار به صورت خودکار انجام بشه.
- بهترین کاربرد: این روش برای فریلنسرها، مشاورها یا نقشهای پروژهمحور ایدهآله، به خصوص اگه اون فرد از قبل تو کرواسی زندگی میکنه.
حالت سوم: انتقال یه کارمند فعلی به کرواسی
فرض کن تو برای یه شرکت بینالمللی تو یه کشور دیگه کار میکنی و حالا شرکتت تصمیم گرفته تو رو به کرواسی منتقل کنه. حتی تو این حالت هم، پروسه گرفتن ویزا و راهاندازی سیستم حقوق و دستمزد باید از اول و طبق قوانین کرواسی انجام بشه. اینطور نیست که چون تو از قبل کارمند اون شرکت بودی، بتونی بدون مجوز تو کرواسی کار کنی.
نکات کلیدی این روش:
- نیاز به کارفرمای ثبت شده محلی (Employer of Record): حتی اگه شرکت تو دفتر فیزیکی تو کرواسی نداشته باشه، برای اینکه بتونه به صورت قانونی به تو حقوق بده و مالیات و بیمهات رو رد کنه، به یه «کارفرمای ثبت شده محلی» یا EOR احتیاج داره.
- نقش EOR: شرکتهایی مثل Playroll یا Velocity Global به عنوان EOR عمل میکنن. اونها تمام مراحل محلی رو از طرف شرکت اصلی تو انجام میدن، از جمله:
- اسپانسر شدن برای مجوز کار و انجام کارهای اداری مهاجرت.
- ثبتنام تو ادارات محلی و سیستمهای پرداخت حقوق.
- ثبتنام تو بیمههای اجباری و طرحهای قانونی.
- بهترین کاربرد: این روش برای انتقالهای داخلی کارمندها، شرکتهایی که مدل کاریشون دورکاریه و میخوان حضورشون رو تو اروپا گسترش بدن، یا به عنوان یه گزینه جذاب برای حفظ استعدادها از طریق برنامههای جابجایی جهانی، خیلی مناسبه.
شرایط و مدارک لازم برای گرفتن مجوز کار
برای اینکه بتونی مجوز کار تو کرواسی رو بگیری، هم تو به عنوان کارمند آینده و هم کارفرمای کرواتت باید یه سری شرایط خاص رو داشته باشین و مدارک کاملی رو ارائه بدین. این پروسه با دقت زیادی توسط مقامات کرواسی بررسی میشه، پس مهمه که همه چیز از اول درست و کامل باشه.
مسئولیتهای کارفرما
اولین قدم معمولا توسط کارفرما برداشته میشه. مهمترین کاری که کارفرما باید انجام بده، انجام «آزمون بازار کار» (Labor Market Test) هست.
- آزمون بازار کار: کارفرما باید به «سرویس استخدامی کرواسی» (Croatian Employment Service یا HZZ) درخواست بده تا این سازمان بررسی کنه که آیا تو کرواسی یا کل منطقه اقتصادی اروپا، فرد بیکار و واجد شرایطی برای اون موقعیت شغلی وجود داره یا نه. اگه جواب این آزمون منفی بود، یعنی هیچ کاندیدای مناسب محلی پیدا نشد، اون وقت کارفرما چراغ سبز رو برای استخدام یه نیروی خارجی (یعنی تو) میگیره. البته برای بعضی شغلهای خیلی تخصصی یا سمتهای کلیدی، ممکنه نیازی به این آزمون نباشه.
شرایط و مدارک مورد نیاز از طرف تو (کارمند)
بعد از اینکه کارفرما مرحله اول رو با موفقیت پشت سر گذاشت، نوبت به تو میرسه که مدارکت رو آماده کنی. این مدارک باید کامل، دقیق و در صورت نیاز، ترجمه و تایید شده باشن.
- قرارداد کاری معتبر: باید یه قرارداد کاری امضا شده بین تو و کارفرمای کروات وجود داشته باشه. تو این قرارداد باید جزئیاتی مثل عنوان شغلی، وظایف، مدت زمان قرارداد و حقوق به وضوح ذکر شده باشه.
- مدارک تحصیلی و حرفهای: باید مدارکی ارائه بدی که نشون بده تحصیلات، تخصص و تجربه کاری لازم برای اون شغل رو داری. این مدارک میتونه شامل دانشنامه دانشگاهی، گواهینامههای فنی و حرفهای، سوابق کاری و هر مدرک مرتبط دیگهای باشه. این مدارک معمولا باید به زبان کرواتی یا انگلیسی ترجمه رسمی بشن و ممکنه نیاز به «آپوستیل» یا تاییدیه قانونی داشته باشن.
- پاسپورت معتبر: باید یه پاسپورت معتبر داشته باشی که حداقل سه ماه بیشتر از مدت زمان اقامتت تو کرواسی اعتبار داشته باشه.
- بیمه درمانی: باید ثابت کنی که بیمه درمانی داری که کل خاک کرواسی رو برای تمام مدت اقامتت پوشش میده. این میتونه بیمه مسافرتی یا بیمه درمانی خصوصی باشه.
- گواهی عدم سوء پیشینه: باید یه گواهی از کشور خودت (ایران) و هر کشور دیگهای که تو سالهای اخیر بیشتر از یک سال توش زندگی کردی، ارائه بدی که نشون بده سابقه کیفری نداری. این مدرک هم باید ترجمه و تایید قانونی بشه.
- اثبات تمکن مالی: باید نشون بدی که پول کافی برای تامین هزینههای زندگیت تو کرواسی رو داری. البته اگه قرارداد کاری داشته باشی، خود اون قرارداد و حقوق ذکر شده در اون معمولا به عنوان اثبات تمکن مالی قبول میشه. اما گاهی ممکنه ازت صورتحساب بانکی هم بخوان.
- اثبات محل اقامت: باید مدرکی ارائه بدی که نشون بده برای مدت اقامتت تو کرواسی، یه جای مشخص برای زندگی کردن داری. این میتونه یه قرارداد اجاره خونه، رزرو هتل یا هاستل، یا نامهای از طرف صاحبخونه باشه.
- عکس پاسپورتی: چند قطعه عکس جدید در سایز پاسپورت که مطابق با استانداردهای سفارت کرواسی باشه.
- فرم درخواست تکمیل شده: فرم درخواست ویزا و مجوز کار باید با دقت و به طور کامل پر بشه.
جمعآوری دقیق و کامل این مدارک، شانس موفقیت درخواستت رو خیلی بالا میبره و از تاخیرهای احتمالی جلوگیری میکنه.
مراحل درخواست مجوز کار قدم به قدم
پروسه گرفتن مجوز کار تو کرواسی یه سری مراحل مشخص داره که باید به ترتیب طی بشن. این فرایند معمولا با همکاری نزدیک بین کارفرما و تو (کارمند) پیش میره. درک این مراحل بهت کمک میکنه تا بدونی تو هر قدم باید منتظر چه چیزی باشی.
قدم اول: انجام آزمون بازار کار (Labor Market Test)
همونطور که قبلا گفتیم، این مرحله معمولا اولین قدمه و مسئولیتش با کارفرماست.
- کارفرما به «سرویس استخدامی کرواسی» (HZZ) درخواست میده.
- HZZ بررسی میکنه که آیا تو بازار کار محلی (کرواسی و منطقه اقتصادی اروپا) نیروی کار بیکار و مناسبی برای اون شغل وجود داره یا نه.
- اگه نیروی مناسبی پیدا نشه، HZZ یه «نظر مثبت» یا Favorable Opinion صادر میکنه و به کارفرما اطلاع میده. این یعنی شرکت اجازه داره برای استخدام یه نیروی خارجی اقدام کنه.
- برای بعضی شغلهای خاص که تو لیست مشاغل مورد نیاز کرواسی هستن، یا برای سمتهای کلیدی، این مرحله حذف میشه.
قدم دوم: ارسال درخواست مجوز کار و اقامت
بعد از گرفتن چراغ سبز از HZZ، حالا نوبت به ارسال درخواست اصلی میرسه. این کار میتونه توسط کارفرما یا خودت انجام بشه.
- کجا باید درخواست داد؟
- اگه خارج از کرواسی هستی: معمولا باید درخواستت رو به سفارت یا کنسولگری کرواسی تو کشور خودت یا کشور محل اقامتت تحویل بدی.
- اگه به صورت قانونی تو کرواسی هستی (مثلا با ویزای توریستی و اجازه ورود بدون ویزا): میتونی درخواستت رو مستقیما به اداره پلیس مربوطه تو شهری که قصد داری توش زندگی کنی، تحویل بدی.
- ارسال آنلاین: برای بعضی از انواع مجوزها، کارفرما میتونه درخواست رو به صورت آنلاین از طریق پلتفرم HZZ ثبت کنه.
- تو این مرحله، باید فرم درخواست تکمیل شده به همراه تمام مدارکی که تو بخش قبلی گفتیم (قرارداد کاری، مدارک تحصیلی، گواهی عدم سوء پیشینه و غیره) رو تحویل بدی.
قدم سوم: بررسی مدارک
وقتی درخواستت ثبت شد، مقامات مربوطه (معمولا وزارت کشور و اداره پلیس) شروع به بررسی پروندهات میکنن.
- اونها تمام مدارک ارسالی رو با دقت چک میکنن تا مطمئن بشن همه چیز کامل و معتبره.
- قرارداد کاری، مدارک تحصیلی و بقیه اسناد به دقت ارزیابی میشن تا با شرایط قانونی کرواسی مطابقت داشته باشن.
- اگه نقصی تو پروندهات باشه یا به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشن، باهات تماس میگیرن. برای همین خیلی مهمه که مدارکت از اول کامل باشه تا پروسه دچار تاخیر نشه.
قدم چهارم: اطلاعرسانی تصمیم
بعد از اینکه بررسیها تموم شد، نتیجه درخواست بهت اعلام میشه.
- اگه با درخواستت موافقت بشه، بهت اطلاع میدن.
- در این مرحله، اگه خارج از کرواسی باشی، معمولا باید برای گرفتن یه ویزای بلندمدت (نوع D) اقدام کنی تا بتونی باهاش وارد کرواسی بشی.
- وقتی مجوز کارت صادر شد، رسما اجازه داری که کارت رو تو کرواسی شروع کنی. بعد از ورود به کرواسی هم باید یه سری کارهای نهایی مثل ثبت آدرس و گرفتن کارت اقامت بیومتریک رو انجام بدی که در ادامه توضیح میدیم.
نقش حمایتی کارفرما (اسپانسرشیپ)
تو کل این پروسه، کارفرما نقش یه حامی یا اسپانسر رو داره. این یعنی کارفرما مسئولیت داره که:
- آزمون بازار کار رو انجام بده.
- مطمئن بشه که تمام مدارک مورد نیاز از طرف شرکت آماده و دقیقه.
- با مقامات مهاجرتی در تماس باشه تا پروسه به خوبی پیش بره.
- در نهایت، شرایط کاری مطابق با قرارداد و قوانین کار کرواسی رو برات فراهم کنه.
این همکاری دوطرفه کلید موفقیت تو این مسیره.
هزینهها و زمانبندی: چقدر پول و زمان لازمه؟
یکی از مهمترین بخشهای برنامهریزی برای مهاجرت کاری، دونستن هزینهها و مدت زمانیه که کل این پروسه طول میکشه. این اطلاعات بهت کمک میکنه تا هم بودجهبندی درستی داشته باشی و هم برنامهریزی زمانی دقیقی برای شروع کارت تو کرواسی انجام بدی.
هزینههای ویزا و مجوز کار
هزینهها بسته به نوع مجوز، محل درخواست (تو سفارت یا داخل کرواسی) و خدمات اضافی که ممکنه انتخاب کنی، متفاوته. در ادامه یه نمای کلی از هزینهها رو میبینی. یادت باشه این اعداد ممکنه تغییر کنن، پس همیشه آخرین اطلاعات رو از منابع رسمی چک کن.
جدول هزینههای تقریبی مجوزها:
نوع مجوز/خدمت | هزینه تقریبی به یورو (EUR) | هزینه تقریبی به کونای کرواسی (HRK) | توضیحات |
---|---|---|---|
مجوز اقامت موقت و کار | حدود ۷۵ یورو | حدود ۵۶۰ کونا | این هزینه برای صدور خود مجوزه. |
کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card) | حدود ۱۰۱ یورو | حدود ۷۶۰ کونا | هزینه صدور این کارت تخصصی کمی بیشتره. |
گواهی ثبت کار (Work Registration Certificate) | حدود ۴۶ یورو | حدود ۳۵۰ کونا | برای مجوزهای کوتاهمدت. |
صدور کارت اقامت بیومتریک | حدود ۳۲ یورو | حدود ۲۴۰ کونا | این کارت رو بعد از ورود به کرواسی و ثبت اطلاعات بیومتریک میگیری. |
هزینههای اداری (Administrative Fees) | حدود ۱۰ تا ۱۳ یورو | حدود ۷۰ تا ۱۰۰ کونا | هزینههای جانبی برای کارهای اداری. |
ویزای بلندمدت (نوع D) | حدود ۹۳ یورو | – | اگه خارج از کرواسی درخواست بدی و برای ورود به ویزا نیاز داشته باشی. |
هزینههای جانبی که باید در نظر بگیری:
- ترجمه و تایید مدارک: هزینه ترجمه رسمی مدارک تحصیلی، گواهی عدم سوء پیشینه و… به زبان کرواتی یا انگلیسی و گرفتن تاییدیه قانونی (آپوستیل).
- بیمه درمانی: هزینه خرید بیمه درمانی معتبر برای کل مدت اقامتت.
- هزینههای مرکز VFS Global: اگه درخواستت رو از طریق مراکز VFS (شریک رسمی سفارت کرواسی) انجام بدی، یه هزینه خدمات جداگانه هم باید پرداخت کنی که برای خدماتی مثل ارسال پیامک، تحویل با پیک و… متغیره.
- هزینههای سفر و اقامت اولیه: هزینه بلیط هواپیما و مخارج زندگی برای روزها یا هفتههای اول تا حقوق اولت رو بگیری.
زمانبندی پردازش درخواست (Processing Time)
مدت زمانی که طول میکشه تا به درخواستت رسیدگی بشه و جواب بگیری، به عوامل مختلفی بستگی داره.
- زمان متوسط: به طور کلی، پروسه رسیدگی به درخواستهای مجوز کار و ویزا تو کرواسی بین ۳۰ تا ۶۰ روز کاری طول میکشه. بعضی منابع این زمان رو بین ۴ تا ۸ هفته و برای موارد پیچیدهتر تا ۱۰ یا ۱۵ هفته هم ذکر کردن.
- عوامل موثر بر زمانبندی:
- نوع مجوز: برخی مجوزها مثل کارت آبی اتحادیه اروپا ممکنه پروسه سریعتری داشته باشن.
- کامل بودن پرونده: اگه مدارکت ناقص باشه یا نیاز به اطلاعات اضافی باشه، پروسه قطعا طولانیتر میشه.
- فصل اوج درخواستها: تو بعضی از زمانهای سال که تعداد درخواستها زیاده، ممکنه ادارات مهاجرت شلوغتر باشن و زمان رسیدگی طولانیتر بشه.
- محل درخواست: اینکه از سفارت درخواست بدی یا از داخل خود کرواسی هم میتونه روی زمان تاثیر بذاره.
نکته کلیدی: بهترین کار اینه که پروسه درخواست رو خیلی زودتر از تاریخی که قصد داری کارت رو شروع کنی، آغاز کنی. مثلا چند ماه قبل از تاریخ برنامهریزی شدهات، جمعآوری مدارک و ارسال درخواست رو شروع کن تا برای تاخیرهای احتمالی زمان کافی داشته باشی.
تمدید مجوز کار
بیشتر مجوزهای کار تو کرواسی معمولا برای یک سال صادر میشن. اگه قرارداد کاریت ادامه داشته باشه و بخوای به کارت تو کرواسی ادامه بدی، باید برای تمدید مجورت اقدام کنی.
- زمان درخواست تمدید: باید درخواست تمدید رو حداقل ۳۰ روز (و برخی منابع ۶۰ روز) قبل از تموم شدن اعتبار مجوز فعلیت به اداره پلیس مربوطه تحویل بدی. این خیلی مهمه، چون اگه دیر اقدام کنی، ممکنه برای مدتی اجازه کار قانونی نداشته باشی.
- شرایط تمدید: برای تمدید، کارفرما باید همچنان تمام شرایط قانونی رو داشته باشه و تو هم باید ثابت کنی که همچنان تو همون شغل مشغول به کار هستی.
- اخیرا با تغییر قوانین، اعتبار بعضی مجوزها تا سه سال هم افزایش پیدا کرده که این موضوع نیاز به تمدیدهای مکرر رو کمتر میکنه.
ویزای دیجیتال نومد: فرصتی برای دورکارها
در کنار ویزاهای کاری سنتی، کرواسی یه گزینه مدرن و جذاب هم برای یه گروه خاص از متخصصها ارائه میده: «ویزای اقامت موقت برای کوچنشینان دیجیتال» یا همون Digital Nomad Visa. این ویزا برای کسایی طراحی شده که شغلشون به مکان خاصی وابسته نیست و میتونن از راه دور و با استفاده از تکنولوژیهای ارتباطی، کارهای خودشون رو انجام بدن.
اگه تو یه فریلنسر، کارآفرین یا کارمند یه شرکت هستی که دفترش خارج از کرواسیه، این ویزا میتونه یه فرصت عالی برای زندگی تو این کشور زیبا باشه.
دیجیتال نومد کیه؟
طبق تعریف قوانین کرواسی، یه دیجیتال نومد یه شهروند خارج از اتحادیه اروپا (مثل ایرانیها) است که:
- از طریق تکنولوژیهای ارتباطی (مثل اینترنت و کامپیوتر) کار میکنه.
- برای یه شرکت خارجی (که تو کرواسی ثبت نشده) کار میکنه، یا شرکت خودش رو داره که اون هم خارج از کرواسی ثبت شده.
- مهم: به کارفرماها یا مشتریهای داخل کرواسی خدمات ارائه نمیده یا برای اونها کار نمیکنه.
شرایط اصلی برای گرفتن این ویزا
برای اینکه بتونی برای این ویزا درخواست بدی، باید یه سری شرایط کلیدی رو داشته باشی:
- اثبات دورکاری: باید مدرکی ارائه بدی که نشون بده تو به صورت دورکاری فعالیت میکنی. این میتونه یه قرارداد کاری با یه شرکت خارجی، نامهای از طرف کارفرما، یا مدارک ثبت شرکت خودت باشه که نشون میده از طریق اون شرکت فعالیت میکنی.
- اثبات درآمد کافی: این یکی از مهمترین شرایطه. باید نشون بدی که درآمد کافی برای تامین هزینههای زندگیت تو کرواسی رو داری. این حداقل درآمد به صورت دورهای توسط دولت کرواسی اعلام میشه.
- حداقل درآمد ماهانه: در حال حاضر، این مبلغ حداقل ۲,۵۳۹.۳۱ یورو در ماهه.
- موجودی حساب بانکی: به جای درآمد ماهانه، میتونی موجودی حساب بانکی ارائه بدی. برای یک سال اقامت، باید نشون بدی که حداقل ۳۰,۴۷۱.۷۲ یورو تو حسابت داری. (این اعداد مربوط به سال ۲۰۲۴ و اوایل ۲۰۲۵ هستن و ممکنه تغییر کنن، پس همیشه آخرین رقم رو از منابع رسمی چک کن).
- بیمه درمانی: باید بیمه درمانی معتبری داشته باشی که کل مدت اقامتت تو کرواسی رو پوشش بده.
- گواهی عدم سوء پیشینه: مثل بقیه ویزاها، باید گواهی عدم سوء پیشینه از کشور خودت و کشورهایی که اخیرا توشون زندگی کردی، ارائه بدی. این مدرک باید ترجمه و تایید قانونی شده باشه.
- آدرس در کرواسی: باید آدرسی رو که قصد داری توش اقامت کنی، اعلام کنی. این میتونه در ابتدا آدرس یه هتل یا هاستل باشه.
مدت اعتبار و قوانین ویزای دیجیتال نومد
- مدت اعتبار: این ویزا برای حداکثر یک سال (۱۲ ماه) صادر میشه. بعضی منابع به امکان اقامت تا ۱۸ ماه هم اشاره کردهاند، اما مدت استاندارد اولیه معمولا یک سال است.
- تمدید: این ویزا مستقیما قابل تمدید نیست. بعد از اینکه مدت اعتبار ویزات تموم شد، باید حداقل ۶ ماه صبر کنی تا بتونی دوباره برای همین نوع ویزا درخواست بدی.
- خانواده: اگه تو ویزای دیجیتال نومد بگیری، اعضای نزدیک خانوادهات (همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال) هم میتونن برای پیوستن به تو درخواست ویزای الحاق به خانواده بدن.
این ویزا یه فرصت عالی برای تجربه زندگی تو یه کشور اروپایی با هزینههای نسبتا مناسبه، بدون اینکه درگیر پیدا کردن کارفرمای محلی بشی.
چالشها و وضعیت فعلی بازار کار کرواسی (آپدیت ۲۰۲۵)
در حالی که کرواسی به عنوان یه مقصد کاری جذاب به نظر میرسه، وضعیت فعلی بازار کار و قوانین مهاجرتی این کشور با چالشها و تغییرات مهمی روبرو شده. اگه قصد داری در سال ۲۰۲۵ یا بعد از اون برای کار به کرواسی بری، خیلی مهمه که از این تحولات باخبر باشی.
سختگیریهای جدید و کاهش ۷۰ درصدی صدور مجوزها
یکی از بزرگترین خبرها در سال ۲۰۲۵، کاهش شدید صدور مجوزهای کار برای کارگران خارجی بوده که به حدود ۷۰ درصد رسیده. این اتفاق تصادفی نیست و نتیجه مستقیم اصلاحات جدید در «قانون اتباع بیگانه» کرواسیه که از مارس ۲۰۲۵ اجرایی شده.
قوانین جدید چه چیزهایی رو تغییر داده؟
- بررسیهای دقیقتر: دولت حالا سوابق کارفرماها و کارگرها رو با جزئیات بیشتری چک میکنه.
- زمان انتظار طولانیتر: پروسههای اداری طولانیتر شدن.
- الزامات سختتر برای کارفرماها: حالا کارفرماها برای اینکه بتونن یه نیروی خارجی استخدام کنن، باید شرایط سختتری رو داشته باشن. مثلا:
- باید حداقل برای ۱۲ ماه یه شهروند کروات رو به صورت تماموقت استخدام کرده باشن.
- باید نشون بدن که کسبوکارشون فعاله و به معیارهای مشخصی از نظر گردش مالی رسیدن.
- نباید هیچگونه تخلفی در زمینه قوانین کار در گذشته داشته باشن.
به گفته «ایوانا شیمک» از سرویس استخدامی کرواسی، خیلی از کسبوکارها برای این تغییرات آماده نبودن. نتیجه این شده که هزاران درخواست مجوز کار (حدود ۱۸,۰۰۰ درخواست) با «نظر منفی» این سازمان مواجه شدن و نتونستن تاییدیه بگیرن. این به معنی رد شدن مستقیم نیست، ولی یعنی نتونستن از فیلتر اولیه عبور کنن.
با وجود سختیها، کارگران خارجی دوست دارن بمونن
نکته جالب اینجاست که با وجود تمام این موانع، خیلی از کارگران خارجی که در حال حاضر تو کرواسی هستن، این کشور رو فقط یه بازار کار موقتی نمیبینن. یه نظرسنجی جدید نشون داده که:
- ۱۹ درصد (تقریبا یک نفر از هر پنج نفر) از کارگران خارجی میخوان برای همیشه تو کرواسی ساکن بشن.
- بیشتر از نصف اونها قصد دارن خانوادههاشون رو هم به کرواسی بیارن.
- یک سومشون معتقدن که کیفیت زندگی تو کرواسی از کشور خودشون بهتره.
- حدود ۳۲ درصد قصد دارن حداقل برای پنج سال و ۲۰ درصد تا زمان بازنشستگی تو این کشور بمونن.
این آمار نشون میده که یه تغییر بزرگ در حال وقوعه: کارگران خارجی دیگه فقط برای کار موقت نمیان، بلکه به فکر ساختن یه زندگی دائمی تو کرواسی هستن.
نیروی کار از کجا میاد و کجا کار میکنه؟
ترکیب نیروی کار خارجی تو کرواسی به سرعت در حال تغییره. بر اساس یه نظرسنجی از ۴۰۰ کارگر، بیشتر اونها از کشورهای آسیایی اومدن:
- فیلیپین (۳۸ درصد)
- نپال (۲۶ درصد)
- هند (۲۰ درصد)
این کارگران بیشتر تو سه بخش اصلی مشغول به کار هستن که با کمبود شدید نیرو مواجهن: ساختوساز، گردشگری و مهماننوازی، و حملونقل. بیش از نیمی از شغلهایی که توسط کارگران خارجی پر میشه، تو این سه حوزهست.
چالش ادغام و نگرانی کارفرماها
این تغییرات سریع، چالشهای جدیدی رو هم به وجود آورده. «انجمن کارفرمایان کرواسی» هشدار داده که اگه دولت و کسبوکارها با هم همکاری نکنن، تلاشها برای ادغام کارگران خارجی تو جامعه ممکنه شکست بخوره. این نگرانی وجود داره که یه سیستم کاری دوطبقه به وجود بیاد که تو اون کارگران خارجی از بقیه جامعه جدا باشن.
این وضعیت چه معنایی برای تو داره؟
اگه قصد داری به کرواسی بری، باید بدونی که:
- رقابت سختتر شده: به خاطر قوانین جدید، گرفتن مجوز کار سختتر از قبله.
- نقش کارفرما حیاتیه: باید مطمئن بشی که کارفرمایی که بهت پیشنهاد کار میده، تمام شرایط قانونی جدید رو داره.
- چشمانداز بلندمدت: با اینکه ورود سختتر شده، اگه بتونی وارد بشی، کرواسی میتونه یه مقصد بلندمدت برای زندگی و کار باشه.
در نهایت، کرواسی بر سر یک دوراهی قرار گرفته: از یک طرف به نیروی کار خارجی نیاز داره و از طرف دیگه، در حال سفت و سخت کردن قوانین ورودیه. آینده اقتصادی و اجتماعی این کشور به این بستگی داره که چطور این تعادل رو برقرار کنه.
همه چیز در مورد نقش کارفرما (Employer’s Role)
تو فرایند گرفتن ویزا و مجوز کار کرواسی، کارفرما فقط یه شرکت که بهت پیشنهاد کار داده نیست؛ اون نقش یه «اسپانسر» یا حامی قانونی رو بازی میکنه و مسئولیتهای خیلی مهمی به عهده داره. بدون همکاری فعال و رعایت قوانین توسط کارفرما، عملا گرفتن مجوز کار غیرممکنه. بیا با هم ببینیم وظایف یه کارفرمای کروات تو این پروسه چیه.
۱. اسپانسرشیپ و شروع فرایند
این اصلیترین نقش کارفرماست. اون باید به صورت رسمی از طرف تو برای گرفتن مجوز کار اقدام کنه. این یعنی شرکت باید از نظر قانونی تو کرواسی ثبت شده باشه و فعال باشه. یه فرد یا یه شرکت ثبتنشده نمیتونه اسپانسر تو بشه.
۲. انجام آزمون بازار کار (Labor Market Test)
همونطور که قبلا هم اشاره شد، در بیشتر موارد، کارفرما باید قبل از هر چیز به «سرویس استخدامی کرواسی» (HZZ) ثابت کنه که برای موقعیت شغلی مورد نظر، هیچ نیروی کار مناسبی تو کرواسی یا منطقه اقتصادی اروپا وجود نداره. این کار از طریق درخواست رسمی برای «آزمون بازار کار» انجام میشه. اگه نتیجه این آزمون مثبت باشه (یعنی نیروی محلی پیدا نشه)، کارفرما مجوز استخدام تو رو پیدا میکنه.
۳. ارائه قرارداد کاری قانونی (Compliant Employment Contract)
کارفرما موظفه یه قرارداد کاری بهت پیشنهاد بده که کاملا با قوانین کار کرواسی مطابقت داشته باشه. تو این قرارداد باید مواردی مثل شرح وظایف، ساعات کاری، حقوق و مزایا، دوره آزمایشی، شرایط فسخ قرارداد و مرخصیها به وضوح ذکر شده باشه. این قرارداد یکی از مدارک اصلی برای درخواست مجوزه.
۴. رعایت شرایط قانونی جدید (قوانین ۲۰۲۵)
با سختگیرانهتر شدن قوانین، مسئولیتهای کارفرماها هم بیشتر شده. یه کارفرما برای اینکه بتونه یه نیروی خارجی استخدام کنه، باید:
- سابقه استخدام نیروی محلی داشته باشه: در حال حاضر، کارفرما باید حداقل یک شهروند کروات رو برای مدت ۱۲ ماه به صورت تماموقت استخدام کرده باشه.
- فعالیت تجاری و گردش مالی مناسب داشته باشه: باید ثابت کنه که شرکتش فعاله و ضررده نیست.
- سابقه قانونی پاک داشته باشه: نباید هیچگونه محکومیت نهایی در زمینه تخلفات کاری یا بیمههای اجتماعی داشته باشه.
- بدهی عمومی نداشته باشه: باید تمام مالیاتها و حق بیمههای دولتی رو پرداخت کرده باشه.
۵. آمادهسازی و ارسال مدارک
کارفرما باید مدارک مربوط به شرکت رو هم برای پرونده تو آماده کنه. این مدارک معمولا شامل موارد زیره:
- گواهی ثبت شرکت در کرواسی.
- اثبات پرداخت مالیاتها و بدهیهای عمومی.
- توجیهیهای که توضیح میده چرا به استخدام یه نیروی خارجی نیاز دارن.
۶. همکاری در طول فرایند
کارفرما باید در تمام مراحل با مقامات مهاجرتی در ارتباط باشه، به سوالاتشون جواب بده و اگه نیاز به مدرک اضافی بود، اون رو فراهم کنه.
۷. رعایت قوانین بعد از استخدام
مسئولیتهای کارفرما با استخدام تو تموم نمیشه. اون موظفه که:
- تو رو تو سیستمهای بیمه درمانی و بازنشستگی کرواسی ثبتنام کنه.
- حقوقت رو به موقع و طبق قرارداد پرداخت کنه.
- هرگونه تغییر در وضعیت شغلی تو (مثل فسخ قرارداد) رو به اطلاع مقامات برسونه.
- اطمینان حاصل کنه که تو فقط در شغلی که براش مجوز گرفتی، کار میکنی.
استفاده از کارفرمای ثبتشده (Employer of Record – EOR)
اگه یه شرکت خارجی بخواد تو رو تو کرواسی استخدام کنه ولی دفتر رسمی تو این کشور نداشته باشه، از یه راهکار به اسم EOR استفاده میکنه. شرکتهایی مثل Rippling، Velocity Global، Playroll، G-P و Horizons به عنوان EOR عمل میکنن. اونها به صورت قانونی تو رو از طرف اون شرکت خارجی استخدام میکنن و تمام مسئولیتهای بالا رو به عهده میگیرن. این کار به شرکتها اجازه میده بدون نیاز به ثبت شعبه، نیروی کار جهانی استخدام کنن و با قوانین محلی کاملا هماهنگ باشن.
در نتیجه، انتخاب یه کارفرمای معتبر و قانونمدار، به اندازه مدارک خودت تو موفقیت پروندهات نقش داره.
راهنمای کامل مدارک مورد نیاز
جمعآوری مدارک یکی از دقیقترین و حساسترین مراحل برای گرفتن ویزا و مجوز کار کرواسیه. هر نقصی تو این بخش میتونه باعث تاخیر یا حتی رد شدن درخواستت بشه. در ادامه، یه چکلیست کامل از تمام مدارکی که معمولا نیاز داری رو با هم مرور میکنیم. یادت باشه که بسته به نوع ویزا، ممکنه مدارک اضافی هم ازت بخوان.
چکلیست کلی مدارک:
مدرک | توضیحات و نکات مهم |
---|---|
۱. فرم درخواست تکمیل شده | فرم مربوط به نوع مجوزت (مثلا فرم 1a برای اقامت موقت) رو باید با دقت و بدون غلط پر کنی. این فرمها معمولا به صورت دو زبانه (کرواتی و انگلیسی) هستن. |
۲. پاسپورت معتبر | کپی از تمام صفحات پاسپورتت. پاسپورتت باید حداقل ۳ ماه بعد از تاریخ انقضای مجوزی که درخواست میدی، اعتبار داشته باشه. |
۳. عکس رنگی | عکس جدید در ابعاد ۳۰ در ۳۵ میلیمتر (یا طبق استانداردهای سفارت) با پسزمینه سفید. |
۴. قرارداد کاری | یه قرارداد کاری امضا شده یا یه پیشنهاد شغلی رسمی و قطعی از طرف کارفرمای کروات. تو این قرارداد باید تمام جزئیات شغلی ذکر شده باشه. |
۵. مدارک تحصیلی و حرفهای | کپی دانشنامه، گواهینامههای تخصصی و مدارکی که نشوندهنده مهارت و تجربه تو برای اون شغله. این مدارک باید ترجمه رسمی به زبان کرواتی یا انگلیسی شده و معمولا نیاز به تاییدیه قانونی (آپوستیل) دارن. |
۶. گواهی عدم سوء پیشینه | این گواهی باید از کشور خودت (ایران) و هر کشور دیگهای که تو یک سال گذشته بیشتر از ۱۲ ماه در اون زندگی کردی، گرفته بشه. این مدرک هم باید ترجمه رسمی و آپوستیل بشه. |
۷. اثبات تمکن مالی | باید نشون بدی که پول کافی برای زندگی تو کرواسی داری. این میتونه از طریق صورتحساب بانکی (برای چند ماه اخیر)، فیش حقوقی (برای شش ماه گذشته) یا نامه حمایتی از طرف اسپانسر باشه. خود قرارداد کاری با حقوق مشخص هم معمولا به عنوان مدرک قبول میشه. |
۸. بیمه درمانی | مدرکی که ثابت کنه بیمه درمانی (مسافرتی یا خصوصی) داری که کل خاک کرواسی رو برای تمام مدت اقامتت پوشش میده. |
۹. اثبات محل اقامت | باید مدرکی دال بر داشتن محل سکونت در کرواسی ارائه بدی. این میتونه قرارداد اجاره خانه (که توسط دفتر اسناد رسمی در کرواسی تایید شده)، رزرو قطعی هتل یا هاستل، یا نامهای از طرف صاحبخانه باشه. |
۱۰. پرداخت هزینهها | رسید پرداخت هزینههای مربوط به صدور ویزا و مجوز. |
مدارک اضافی برای موارد خاص:
- برای کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card):
- قرارداد کاری باید برای حداقل یک سال باشه.
- حقوق ذکر شده در قرارداد باید حداقل ۱.۵ برابر میانگین حقوق ناخالص سالانه در کرواسی باشه.
- مدرک تحصیلی باید نشوندهنده حداقل سه سال تحصیلات دانشگاهی باشه.
- برای ویزای دیجیتال نومد (Digital Nomad):
- مدرکی که ثابت کنه از راه دور برای یه شرکت خارجی کار میکنی (قرارداد، نامه از کارفرما، یا مدارک ثبت شرکت خودت).
- اثبات درآمد ماهانه (حداقل ۲,۵۳۹.۳۱ یورو) یا موجودی حساب کافی (حداقل ۳۰,۴۷۱.۷۲ یورو برای یک سال).
- برای انتقال درونشرکتی (ICT):
- نامهای از طرف شرکت اصلی که جزئیات انتقال رو توضیح میده.
- اثبات اینکه حداقل ۶ تا ۹ ماه قبل از انتقال، کارمند اون شرکت بودی.
- مدارکی که نشون میده شرکت مبدا و مقصد به هم مرتبط هستن.
- برای همراهان (خانواده):
- سند ازدواج (برای همسر) و شناسنامه (برای فرزندان) که باید ترجمه و تایید قانونی شده باشن.
- گواهی ثبتنام در مدرسه برای فرزندان در سن تحصیل.
نکات خیلی مهم در مورد مدارک:
- ترجمه: تمام مدارکی که به زبان فارسی هستن، باید توسط مترجم رسمی به زبان کرواتی یا انگلیسی ترجمه بشن.
- تاییدیه قانونی (Legalization/Apostille): مدارک رسمی مثل دانشنامه و گواهی عدم سوء پیشینه معمولا نیاز به مهر آپوستیل دارن تا در سطح بینالمللی معتبر شناخته بشن. حتما در این مورد از سفارت کرواسی سوال کن.
- دقت و صداقت: ارائه هرگونه اطلاعات نادرست یا مدارک جعلی میتونه منجر به رد شدن دائمی درخواستت و مشکلات قانونی جدی بشه.
- کامل بودن: قبل از ارسال، چکلیست رو چند بار مرور کن و مطمئن شو که هیچ مدرکی رو از قلم ننداختی. آماده کردن این پکیج کامل، بزرگترین قدم تو برای یه درخواست موفقیتآمیزه.
بعد از رسیدن به کرواسی: کارهای نهایی و مهم
تبریک! فرض میکنیم که ویزا و مجوز کارت رو گرفتی و وارد کرواسی شدی. اما کار هنوز تموم نشده. برای اینکه اقامتت کاملا قانونی بشه و بتونی زندگیت رو شروع کنی، باید چند تا کار اداری خیلی مهم رو بلافاصله بعد از ورودت انجام بدی. نادیده گرفتن این مراحل میتونه باعث جریمه یا حتی باطل شدن مجوزت بشه.
۱. ثبت آدرس محل سکونت
این اولین و فوریترین کاریه که باید انجام بدی.
- مهلت: تو موظفی که ظرف ۳ روز کاری بعد از ورودت به کرواسی، آدرس محل اقامت موقتت رو به نزدیکترین اداره پلیس (که بهش MUP یا Ministarstvo unutarnjih poslova میگن) اطلاع بدی.
- مدارک لازم: برای این کار معمولا باید فرم مخصوص (Form 16a) رو پر کنی و یکی از این مدارک رو همراهت داشته باشی:
- قرارداد اجاره خانه.
- سند مالکیت خانه (اگه خونه خریدی).
- اظهارنامهای از طرف صاحبخونه که اجازه ثبت آدرس تو رو در اون ملک میده.
نکته مهم: بعضی منابع مهلت ثبت آدرس رو ۳۰ روز بعد از شروع اعتبار مجوز اقامت ذکر کردن. بهتره برای اطمینان، همون قانون ۳ روزه رو رعایت کنی تا مشکلی پیش نیاد.
۲. درخواست کارت اقامت بیومتریک (Biometric Residence Permit)
مجوزی که تو سفارت گرفتی، فقط برای ورود و شروع کاره. مدرک اصلی شناسایی تو در طول اقامتت در کرواسی، یه کارت فیزیکی به اسم «کارت اقامت بیومتریک» هست.
- مراجعه به پلیس: باید شخصا به همون اداره پلیس محلی (MUP) مراجعه کنی تا برای این کارت درخواست بدی.
- ثبت اطلاعات بیومتریک: در اداره پلیس، ازت عکس میگیرن و اثر انگشتت رو ثبت میکنن.
- هزینه: برای صدور این کارت باید هزینهای پرداخت کنی که حدود ۳۱.۸۵ یورو برای حالت عادی و ۵۹.۷۳ یورو برای حالت فوریه. یه هزینه اداری حدود ۹.۲۹ یورو هم به این مبلغ اضافه میشه.
- زمان تحویل: بعد از اینکه درخواست دادی و هزینهها رو پرداخت کردی، حدود ۲۱ روز یا سه هفته طول میکشه تا کارتت آماده بشه و بتونی از همون اداره پلیس تحویلش بگیری.
این کارت، کارت شناسایی رسمی تو در کرواسیه و باید همیشه همراهت باشه.
۳. گرفتن شماره شناسایی شخصی (OIB)
OIB یا (Osobni identifikacijski broj) یه شماره شناسایی منحصر به فرده که برای هر فردی که تو کرواسی اقامت داره، صادر میشه. این شماره مثل کد ملی تو ایرانه و برای تقریبا هر کار اداری و مالی بهش احتیاج داری.
- کاربرد OIB:
- پرداخت مالیات.
- باز کردن حساب بانکی.
- بستن قراردادهای مختلف (مثل اینترنت یا موبایل).
- تمام امور مربوط به بیمه درمانی و بازنشستگی.
- چطور بگیریمش؟
- باید به نزدیکترین «اداره مالیات» (Porezna uprava) بری.
- مدارک لازم معمولا شامل پاسپورت و مدرکی دال بر هدف اقامتت (مثل قرارداد کاری یا تاییدیه ثبت آدرس) میشه.
- گرفتن OIB معمولا سریع و رایگانه.
۴. راهاندازی ملزومات زندگی
بعد از انجام کارهای قانونی، نوبت به کارهای عملی برای شروع زندگی میرسه:
- باز کردن حساب بانکی: با داشتن OIB و کارت اقامتت، میتونی به یه بانک کروات مراجعه کنی و حساب باز کنی تا حقوقت به اون حساب واریز بشه.
- گرفتن سیمکارت محلی: برای داشتن شماره موبایل و اینترنت، باید یه سیمکارت از اپراتورهای محلی بخری.
- ثبتنام در سیستم بیمه درمانی (HZZO): کارفرمات معمولا این کار رو برات انجام میده، ولی مطمئن شو که تو سیستم بیمه درمانی ملی کرواسی (HZZO) ثبتنام شدی تا بتونی از خدمات درمانی استفاده کنی.
- آشنایی با حملونقل عمومی: سیستم حملونقل عمومی شهرت رو بشناس تا رفتوآمدت راحتتر بشه.
انجام این مراحل بهت کمک میکنه تا خیلی سریعتر و راحتتر تو محیط جدیدت جا بیفتی و زندگیت رو در کرواسی شروع کنی.
قوانین مربوط به خانواده و همراهان
یکی از دغدغههای اصلی خیلی از افرادی که برای کار مهاجرت میکنن، اینه که آیا میتونن خانوادهشون رو هم با خودشون ببرن یا نه. قوانین کرواسی برای این موضوع راهکارهایی رو در نظر گرفته، اما شرایطش بسته به نوع ویزا و مجوز کاری که تو داری، متفاوته.
چه کسانی به عنوان «عضو نزدیک خانواده» شناخته میشن؟
طبق قوانین کرواسی، اعضای نزدیک خانواده که میتونن برای پیوستن به تو درخواست ویزا بدن، معمولا شامل این افراد میشن:
- همسر (از طریق سند ازدواج رسمی).
- شریک زندگی ثبت نشده (Common-law partner): در صورتی که بتونین ثابت کنین که برای مدت طولانی (مثلا بیشتر از سه سال) با هم زندگی کردین.
- فرزندان زیر ۱۸ سال (شامل فرزندخواندهها).
- والدین: در شرایط خاصی که والدین به تو وابسته باشن، ممکنه بتونن بهت ملحق بشن.
شرایط الحاق خانواده بر اساس نوع ویزای تو
- اگه کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card) داری: این بهترین حالته. دارندگان کارت آبی میتونن بدون هیچ دوره انتظاری، برای اعضای خانوادهشون درخواست ویزای الحاق به خانواده بدن. این یکی از بزرگترین مزایای این نوع مجوزه.
- اگه مجوز کار و اقامت معمولی داری: در این حالت، معمولا یه دوره انتظار وجود داره. یعنی تو باید برای مدتی (مثلا یک سال) در کرواسی کار و زندگی کرده باشی تا بعد از اون بتونی برای خانوادهات درخواست ویزا بدی.
- اگه ویزای دیجیتال نومد داری: دارندگان این ویزا هم میتونن برای الحاق اعضای نزدیک خانوادهشون اقدام کنن. نکته مهم اینه که درخواست خانواده باید بعد از تایید شدن ویزای خودت ثبت بشه.
- اگه مجوزهای کوتاهمدت یا فصلی داری: معمولا با این نوع مجوزها نمیتونی برای خانوادهات درخواست ویزای همراه بدی. اونها میتونن به عنوان توریست برای مدت کوتاهی به دیدنت بیان، اما نمیتونن اقامت بلندمدت بگیرن.
مدارک لازم برای درخواست ویزای همراه (الحاق به خانواده)
فردی از خانوادهات که میخواد به تو ملحق بشه، باید یه سری مدارک رو آماده و به سفارت کرواسی تحویل بده:
- اثبات رابطه خانوادگی: سند ازدواج برای همسر و شناسنامه برای فرزندان. این مدارک باید ترجمه رسمی و تایید قانونی (آپوستیل) شده باشن.
- کپی مجوز اقامت تو: باید ثابت بشه که تو به صورت قانونی در کرواسی اقامت داری.
- اثبات تمکن مالی: باید نشون بدی که میتونی هزینههای زندگی تمام اعضای خانوادهات رو در کرواسی تامین کنی. این مبلغ معمولا به ازای هر نفر اضافه، درصدی به حداقل درآمد مورد نیاز خودت اضافه میکنه.
- اثبات محل اقامت مناسب: باید مدرکی (مثل قرارداد اجاره) ارائه بدی که نشون بده خونهای که داری، برای زندگی تمام اعضای خانوادهات به اندازه کافی بزرگ و مناسبه.
- بیمه درمانی: همه اعضای خانواده باید بیمه درمانی معتبر داشته باشن.
- پاسپورت معتبر برای هر یک از اعضای خانواده.
- گواهی عدم سوء پیشینه برای اعضای بزرگسال خانواده.
مدت اعتبار ویزای همراهان معمولا به مدت اعتبار ویزا و مجوز کار خودت بستگی داره. یعنی هر بار که مجوزت رو تمدید میکنی، باید برای اونها هم اقدام کنی.
حقوق و تعهدات تو به عنوان کارمند خارجی
وقتی به عنوان یه کارمند خارجی در کرواسی مشغول به کار میشی، یه سری حقوق قانونی داری و در عین حال، یه سری تعهدات و مسئولیتها هم به عهدهات هست. دونستن این موارد بهت کمک میکنه تا هم از حقت دفاع کنی و هم از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کنی.
حقوق قانونی تو
قوانین کار کرواسی تضمین میکنه که کارگران خارجی که مجوز کار قانونی دارن، از حقوقی مشابه با شهروندان کروات برخوردار باشن. این حقوق شامل موارد زیر میشه:
- شرایط کاری برابر: تو باید از نظر شرایط کاری، از جمله حقوق و دستمزد، ساعت کاری، ایمنی محیط کار و شرایط فسخ قرارداد، با یه کارمند کروات در موقعیت مشابه، یکسان باشی. هرگونه تبعیض در این زمینه غیرقانونیه.
- حقوق بازنشستگی و بیمه اجتماعی: با پرداخت حق بیمه، تو هم مثل بقیه تحت پوشش سیستم تامین اجتماعی کرواسی قرار میگیری و از مزایای اون بهرهمند میشی.
- مرخصیها: تو حق استفاده از تمام مرخصیهای قانونی مثل مرخصی سالانه (حداقل ۴ هفته)، مرخصی استعلاجی، مرخصی زایمان و مرخصیهای مربوط به تعطیلات رسمی رو داری.
- آموزش و تحصیل: تو حق داری در دورههای آموزشی عمومی و تخصصی شرکت کنی.
- عضویت در اتحادیههای کارگری: تو آزادی کامل داری که عضو اتحادیههای کارگری بشی و در فعالیتهای اونها شرکت کنی.
- دسترسی به خدمات عمومی: تو حق داری از خدمات عمومی مثل خدمات مشاورهای که توسط مراکز استخدامی دولتی ارائه میشه، استفاده کنی.
تعهدات و مسئولیتهای تو
در کنار این حقوق، تو هم یه سری وظایف قانونی داری که باید بهشون پایبند باشی:
- حفظ وضعیت قانونی: مهمترین وظیفه تو اینه که همیشه مجوز کار و اقامتت معتبر باشه. باید حواست به تاریخ انقضای مجوزت باشه و به موقع برای تمدیدش اقدام کنی.
- پایبندی به شرایط مجوز: تو فقط اجازه داری برای همون کارفرمایی کار کنی که اسپانسرت شده و فقط در همون شغلی که تو مجوزت ذکر شده. اگه بخوای شغلت یا کارفرمات رو عوض کنی، باید برای یه مجوز جدید اقدام کنی.
- اطلاعرسانی تغییرات: اگه آدرس محل سکونتت، وضعیت تاهلت یا هر اطلاعات شخصی مهم دیگهات تغییر کرد، موظفی که این تغییرات رو به اداره پلیس محلی (MUP) اطلاع بدی.
- فسخ قرارداد: اگه قرارداد کاریت به هر دلیلی فسخ شد، هم تو و هم کارفرمات موظفین که ظرف ۱۵ روز این موضوع رو به اداره پلیس اطلاع بدین.
- رعایت قوانین کرواسی: تو باید به تمام قوانین و مقررات کشور کرواسی، چه در محیط کار و چه در جامعه، احترام بذاری و اونها رو رعایت کنی.
- همراه داشتن مدارک شناسایی: همیشه باید کارت اقامت بیومتریک خودت رو همراه داشته باشی و در صورت درخواست مقامات، اون رو ارائه بدی.
عدم رعایت این تعهدات میتونه منجر به جریمههای سنگین، باطل شدن مجوزت و حتی ممنوعیت ورود مجدد به کرواسی بشه. پس همیشه سعی کن قانونمند عمل کنی تا با خیال راحت به کار و زندگیت در این کشور ادامه بدی.
فسخ قرارداد و پایان کار: بایدها و نبایدها
پایان دادن به یه رابطه کاری، چه از طرف تو باشه و چه از طرف کارفرما، یکی از بخشهای حساس قانونه کاره. تو کرواسی، برخلاف بعضی کشورها، کارفرما نمیتونه هر وقت که خواست و بدون دلیل موجه، تو رو اخراج کنه. قوانین سفت و سختی برای حمایت از کارمندان وجود داره که دونستن اونها خیلی مهمه.
آیا استخدام «به میل طرفین» (At-will) در کرواسی وجود داره؟
جواب کوتاه و قاطع: نه.
مفهوم استخدام «به میل طرفین» که یعنی کارفرما یا کارمند هر لحظه میتونن بدون دلیل قرارداد رو فسخ کنن، در کرواسی وجود نداره. هر نوع فسخ قرارداد از طرف کارفرما باید بر اساس یه دلیل موجه و قانونی باشه. این دلایل میتونن شامل این موارد باشن:
- دلایل تجاری (اخراج به دلیل تعدیل نیرو): مثلا اگه شرکت با مشکلات اقتصادی روبرو بشه یا نیاز به بازسازی ساختاری داشته باشه.
- دلایل شخصی (عدم توانایی کارمند): اگه کارمند به دلایل موجهی (که تقصیر خودش نیست) نتونه وظایفش رو انجام بده.
- سوء رفتار کارمند: اگه کارمند تخلف جدی انجام بده.
کارمند همیشه حق داره که قانونی بودن دلیل اخراجش رو در دادگاه به چالش بکشه.
دوره اطلاعرسانی (Notice Period)
وقتی قراره یه قرارداد کاری فسخ بشه، طرفین باید یه مدت زمان مشخصی رو از قبل به هم اطلاع بدن. این دوره به کارمند فرصت میده تا کار جدید پیدا کنه و به کارفرما فرصت میده تا جایگزین پیدا کنه. مدت این دوره به سابقه کار کارمند در اون شرکت بستگی داره:
سابقه کار در شرکت | حداقل دوره اطلاعرسانی |
---|---|
کمتر از یک سال | دو هفته |
یک سال | یک ماه |
دو سال | یک ماه و دو هفته |
پنج سال | دو ماه |
ده سال | دو ماه و دو هفته |
بیست سال و بیشتر | سه ماه |
- نکته اضافی برای سن: کارمندانی که بالای ۵۰ سال سن دارن، دو هفته و اونهایی که بالای ۵۵ سال سن دارن، چهار هفته به این دوره اطلاعرسانیشون اضافه میشه.
- در طول این دوره، کارمند حق داره که هفتهای چهار ساعت از کار غیبت کنه تا به دنبال کار جدید بگرده.
حق سنوات (Severance Pay)
اگه کارمندی که حداقل دو سال در یه شرکت سابقه کار داره، به دلایل تجاری (تعدیل نیرو) یا دلایل شخصی (عدم توانایی) اخراج بشه، حق دریافت سنوات داره. (اگه اخراج به خاطر سوء رفتار باشه، سنوات تعلق نمیگیره).
- میزان سنوات: حداقل مبلغ قانونی سنوات، معادل یکسوم میانگین حقوق ماهانه کارمند به ازای هر سال کار در اون شرکته.
- سقف سنوات: این مبلغ نمیتونه بیشتر از شش برابر میانگین حقوق ماهانه باشه.
- البته اگه در قرارداد کاری یا توافقنامههای جمعی مبلغ بیشتری تعیین شده باشه، کارفرما موظفه همون مبلغ بالاتر رو پرداخت کنه.
مراحل قانونی برای فسخ قرارداد توسط کارفرما
- داشتن دلیل موجه: کارفرما باید دلیل قانونی و قابل دفاعی برای اخراج داشته باشه.
- ارائه اخطار کتبی: تصمیم فسخ قرارداد باید به صورت کتبی به کارمند ابلاغ بشه و دلیلش هم به وضوح در اون ذکر بشه.
- رعایت دوره اطلاعرسانی: کارفرما باید دوره اطلاعرسانی قانونی رو رعایت کنه.
- پرداخت سنوات: در صورت واجد شرایط بودن، باید مبلغ سنوات رو محاسبه و به موقع پرداخت کنه.
- مستندسازی: کارفرما باید تمام مراحل رو مستندسازی کنه تا در صورت شکایت کارمند، بتونه در دادگاه از خودش دفاع کنه.
اگه تو به عنوان کارمند بخوای استعفا بدی، تو هم موظفی که دوره اطلاعرسانی مربوط به خودت رو رعایت کنی.
سرمایهگذاری و خوداشتغالی: راهی دیگر برای اقامت
علاوه بر کار کردن برای یه شرکت دیگه، کرواسی برای کارآفرینان و سرمایهگذارانی که میخوان کسبوکار خودشون رو راه بندازن هم مسیرهایی رو برای گرفتن اقامت در نظر گرفته. این مسیرها معمولا پیچیدهترن و نیاز به سرمایهگذاری قابل توجهی دارن، اما میتونن به اقامت دائم هم منجر بشن.
اقامت از طریق خوداشتغالی (Self-Employment)
این گزینه برای کساییه که میخوان یه شرکت یا کسبوکار کوچیک (که در کرواسی بهش obrt یا sole proprietorship میگن) برای خودشون ثبت کنن.
شرایط اصلی:
- مالکیت: باید حداقل ۵۱ درصد از مالکیت اون شرکت یا کسبوکار رو در اختیار داشته باشی.
- سرمایه اولیه: شرکت باید حداقل سرمایه اولیه مورد نیاز طبق قوانین کرواسی رو داشته باشه.
- استخدام نیروی محلی: این یکی از شروط کلیدیه. شرکت تو باید حداقل سه شهروند کروات رو به صورت تماموقت و با قرارداد نامحدود استخدام کنه.
- حقوق مناسب: حقوقی که به این کارمندان کروات پرداخت میشه، باید حداقل به اندازه میانگین حقوق ناخالص در کرواسی باشه.
- حقوق خودت: تو به عنوان مدیر، باید برای خودت هم حقوقی در نظر بگیری که حداقل ۱.۵ برابر میانگین حقوق ناخالص باشه.
- عملکرد مالی شرکت: کسبوکارت نباید زیانده باشه و باید تمام مالیاتها و حق بیمهها رو به موقع پرداخت کنه.
این نوع مجوز معمولا برای یک سال صادر میشه و قابل تمدیده. اگه بتونی برای چند سال این شرایط رو حفظ کنی، این مسیر میتونه به اقامت دائم منجر بشه.
اقامت از طریق سرمایهگذاری (Investor Permit)
این مسیر برای سرمایهگذاریهای بزرگتر طراحی شده.
شرایط اصلی:
- تاسیس شرکت: باید یه شرکت در کرواسی تاسیس کرده باشی.
- میزان سرمایهگذاری: باید حداقل میزان سرمایهگذاری مشخص شده توسط قوانین کرواسی رو انجام بدی. (این مبلغ میتونه متغیر باشه و باید از منابع رسمی چک بشه).
- استخدام نیروی محلی: باید حداقل سه شهروند کروات رو به صورت تماموقت استخدام کنی.
- حقوق خودت: باید برای خودت هم به عنوان مدیر، حقوقی در نظر بگیری که حداقل به اندازه حقوق تعیین شده برای مدیران باشه.
این مجوز هم مثل مجوز خوداشتغالی، برای یک سال صادر و قابل تمدیده و میتونه به اقامت دائم ختم بشه.
چالشهای این مسیر:
- پیچیدگی اداری: راهاندازی کسبوکار و طی کردن مراحل قانونی در یه کشور خارجی میتونه خیلی پیچیده و زمانبر باشه.
- نیاز به سرمایه بالا: این مسیرها نیاز به سرمایهگذاری قابل توجهی دارن و ریسک مالی بالایی هم به همراه دارن.
- شرط استخدام نیروی محلی: پیدا کردن و استخدام سه نیروی کروات واجد شرایط و پرداخت حقوق مناسب به اونها، خودش یه چالش بزرگه.
برای قدم گذاشتن تو این مسیر، حتما باید از مشاوره وکلای مهاجرت و متخصصان کسبوکار در کرواسی استفاده کنی تا با دید باز و اطلاعات کامل تصمیم بگیری.
منابع
- [۱] Extraction Failed
- [۲] Extraction Failed
- [۳] Extraction Failed
- [۴] Extraction Failed
- [۵] Croatia Work Permits & Visas Process for Employers in 2025
- [۶] Croatia Work Visas: A Guide for Employers | Velocity Global
- [۷] Croatia Work Permits Drop as Migrants Stay On
- [۸] Work Permits & Visas in Croatia
- [۹] Employer’s Guide to Work Permits and Visas in Croatia – Work – AtoZ Serwis Plus
- [۱۰] Croatia Working Holiday Visa :: Immigration New Zealand
- [۱۱] Technical Difficulties
- [۱۲] Croatia Work Visa: Latest Types, Cost, Process & More 2025
- [۱۳] Work Visa Requirements Croatia & Work Permits | G-P
- [۱۴] Croatia Work Visas & Work Permits
- [۱۵] Ministarstvo unutarnjih poslova Republike Hrvatske – Temporary stay of digital nomads
- [۱۶] Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Croatia – Work Permit
- [۱۷] Travel to Croatia for work – GOV.UK
- [۱۸] Work permits – Your Europe
- [۱۹] Hire and Pay Employees in Croatia Quickly and Compliantly | Rippling
- [۲۰] Work of foreign nationals – gov.hr
- [۲۱] Employed worker in Croatia – European Commission
- [۲۲] Technical Difficulties
دیدگاهتان را بنویسید