حتما شنیدین که میگن چین دوباره ارزهای دیجیتال رو ممنوع کرده. یکشنبه بود که این خبر مثل بمب ترکید و به گوش میلیون‌ها سرمایه‌گذار و علاقه‌مند به دنیای کریپتو رسید: چین رسما معامله، استخراج و همه خدمات مربوط به ارزهای دیجیتال رو در خاک اصلی خودش ممنوع کرده.
این پیام با کمی تغییر و گاهی با حروف بزرگ، تو شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد و میلیون‌ها بازدید گرفت. خیلی از سایت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری هم ازش مقاله درآوردن و تو ویدیوهای کوتاه در موردش حرف زدن. جستجوی گوگل هم برای پیدا کردن تاثیرات این خبر حسابی بالا رفت، اما بیشتر نتیجه‌ها همون پیام تکراری بود بدون اینکه جزئیات خاصی بدن. اما واقعا چه اتفاقی افتاده؟
شایعه‌ها در مورد ممنوعیت‌های جدید و حتی سخت‌گیرانه‌تر در چین همیشه وجود داره. تو ماه آگوست، این گمانه‌زنی‌ها شدیدتر شد و بعضی‌ها میگفتن که تا سال ۲۰۲۵ قراره کلا نگهداری یا معامله ارزهای دیجیتال هم ممنوع بشه. اما واقعیت اینه که تا آگوست ۲۰۲۵، هیچ ممنوعیت جدیدی از طرف رگولاتورهای چینی به طور رسمی اعلام نشده. داستان یکم پیچیده‌تره، مخصوصا وقتی به اتفاق‌هایی که تو هنگ کنگ میفته نگاه کنیم. اونجا بحث‌ها در مورد معرفی یک استیبل کوین وابسته به یوان چین (CNY/CNH) زیر نظر قوانین محلی، حسابی داغ شده. این تغییر نشون میده که حتی با وجود محدودیت‌ها تو خاک اصلی چین، احتمالا دوره جدیدی برای دارایی‌های دیجیتال مرتبط با «رنمینبی» (واحد پول چین) شروع بشه.
تاریخچه ممنوعیت ارز دیجیتال در چین
عبارت «چین ارز دیجیتال را ممنوع کرد» دیگه به یه تیتر ثابت تو خبرهای دنیا تبدیل شده و هر بار که سیاست جدیدی اعلام میشه یا شایعه‌ای پخش میشه، روی بازار کریپتو و قیمت بیتکوین تاثیر میذاره. رویکرد چین در مورد قوانین ارز دیجیتال چند تا حرکت کلیدی داشته:
- ۲۰۱۳: بانک خلق چین (PBOC) اولین قدم بزرگ رو برداشت و موسسات مالی رو از پردازش تراکنش‌های بیتکوین منع کرد. این کار برای حفاظت از مصرف‌کننده‌ها و ثبات کلی مالی بود. بعد از این اعلام، قیمت بیتکوین از حدود ۱۱۵۰ دلار به ۵۰۰ دلار سقوط کرد و نشون داد که دنیا چقدر به سیاست‌های چین توجه داره.
- ۲۰۱۷: چین صرافی‌های داخلی ارز دیجیتال و عرضه اولیه سکه (ICO) رو به دلیل ریسک‌های مالی و جلوگیری از کلاهبرداری ممنوع کرد. این برخورد شدید باعث شد قیمت بیتکوین دوباره افت کنه و از بالای ۴۵۰۰ دلار به زیر ۳۰۰۰ دلار برسه. این حرکت باعث شد خیلی از صرافی‌ها و پروژه‌ها به خارج از کشور منتقل بشن، اما شروع یک تعهد طولانی مدت برای اجرای قوانین بود.
- ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱: تمرکز چین به سمت استخراج بیتکوین رفت. نگرانی‌ها در مورد مصرف انرژی و خروج سرمایه زیاد شده بود. در سال ۲۰۲۱، ممنوعیت به اوج خودش رسید: تمام تراکنش‌های ارز دیجیتال و فعالیت‌های استخراج، حتی استفاده از صرافی‌های خارجی، غیرقانونی اعلام شد. این تصمیم تاریخی باعث شد قیمت بیتکوین یک بار دیگه سقوط کنه و از حدود ۵۲ هزار دلار در سپتامبر ۲۰۲۱، در عرض چند هفته به حدود ۴۰ هزار دلار برسه. این اتفاق نفوذ 엄청난 تصمیم‌های چین بر بازار رو نشون داد.
- ۲۰۲۵: در ماه ژوئن، چین حتی نگهداری شخصی ارزهای دیجیتال رو هم جرم‌انگاری کرده. تا آگوست ۲۰۲۵، چارچوب موجود روی برخورد با معامله، صرافی، استخراج و مالکیت خصوصی تمرکز داره. سیاست‌های ممنوعیت در چین در سطح فعالیت‌های سازمانی، تجاری و حتی داشتن بیتکوین یا بقیه دارایی‌های دیجیتال توسط افراد عادی اجرا میشه.
چرا چین ارزهای دیجیتال رو ممنوع میکنه؟
پشت این سیاست‌های سفت و سخت چهار تا دلیل اصلی وجود داره:
- ثبات مالی: ارزهای دیجیتال، به خصوص توکن‌های پرنوسانی مثل بیتکوین، به عنوان یک عامل بی‌ثبات کننده دیده میشن که ریسک حباب‌های مالی و فروپاشی ناگهانی بازار رو بالا میبرن. مقامات چینی نگرانن که این نوسانات بتونه ثبات مالی کشور رو به خطر بندازه، مخصوصا با توجه به حجم بالای معاملات کریپتو در داخل چین قبل از اجرای محدودیت‌ها.
- کنترل سرمایه: با وجود تنها ۱.۵۴ تریلیون یوان در خارج از کشور (در مقایسه با بیش از ۳۰۰ تریلیون یوان M2 داخلی)، رگولاتورها میترسن که بازارهای آزاد ارز دیجیتال بتونن باعث خروج گسترده و کنترل نشده سرمایه بشن. قیمت بیتکوین اغلب به عنوان یک دماسنج برای حرکت سرمایه دیده میشه و این موضوع نگرانی مقامات رو در مورد ثبات ارزی بیشتر میکنه.
- حاکمیت پولی: یکی از انگیزه‌های اصلی پشت قوانین سختگیرانه چین، حفظ توانایی بانک مرکزی برای کنترل سیاست‌های پولی هست. ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز میتونن نقش یوان چین رو در اقتصاد تضعیف کنن، مخصوصا قبل از اینکه کشور به بین‌المللی شدن کامل رنمینبی برسه.
- نظارت قانونی: اجازه دادن به یک محیط آزاد برای کریپتو، توانایی چین رو برای مبارزه با فعالیت‌های مالی غیرقانونی، پولشویی و فرار مالیاتی کم میکنه. اینها همه نگرانی‌های قانونی و به حقی هستن که هر بار موقع اعلام ممنوعیت بهشون اشاره میشه.
استیبل کوین یوان چین: مرز جدید مالی دیجیتال در هنگ کنگ
با اینکه تیتر «چین ارز دیجیتال را ممنوع کرد» داستان اصلی در خاک چین هست، هنگ کنگ داره به عنوان یک رهبر منطقه‌ای برای نوآوری‌های قانونمند در حوزه دارایی‌های دیجیتال ظاهر میشه و مهم‌ترین بخش این ماجرا، احتمال صدور یک استیبل کوین بر پایه یوان چینه.
در ماه می ۲۰۲۵، هنگ کنگ «لایحه مقررات استیبل کوین» رو تصویب کرد و یک سیستم صدور مجوز و نظارت قوی برای ناشران استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات (پول‌های رایج) ایجاد کرد. حالا سازمان پولی هنگ کنگ (HKMA) روی یک محیط آزمایشی (سندباکس) نظارت میکنه که تو اون بازیگرای بزرگی مثل استاندارد چارترد هنگ کنگ، انیموکا برندز و جی‌دی چِین تکنولوژی در حال آزمایش محصولات استیبل کوین منطبق با قوانین هستن. این مقررات، داشتن پشتوانه کامل ۱:۱ با دارایی‌های باکیفیت، اقدامات سختگیرانه ضد پولشویی و حفاظت قوی از سرمایه‌گذارها رو الزامی کرده. جریمه‌های نقض این قوانین هم خیلی سنگینه تا این پیام رو بده که فقط ناشران بسیار معتبر با حاکمیت شفاف میتونن وارد بازار استیبل کوین بشن.
این محیط قانونمند راه رو برای ورود یک استیبل کوین یوان چین (به خصوص CNH یا یوان برون‌مرزی) به چرخه جهانی باز میکنه. سیاست‌گذارها و بانک‌های بزرگ این محصول رو به عنوان یک پل دیجیتال برای تجارت فرامرزی میبینن که میتونه تسویه حساب‌ها رو خارج از شبکه‌های سنتی مثل سوئیفت و CIPS ممکن کنه. با تقویت دسترسی دیجیتال و نفوذ جهانی رنمینبی، استیبل کوین یوان چین میتونه از تلاش‌های گسترده‌تر چین برای بین‌المللی کردن پولش و تقویت بخش فین‌تکش حمایت کنه.
رهبران صنعت، از جمله «دانکن چیو»، قانون‌گذار هنگ کنگی، خواستار صدور مجوزهای منعطف و نوآورانه شدن، به خصوص برای استیبل کوین‌های وابسته به دلار هنگ کنگ و یوان چین. یک استیبل کوین یوان چین که با قوانین منطبق باشه، شهرت هنگ کنگ رو به عنوان یک پل مالی دیجیتال بین خاک اصلی چین و جهان محکم‌تر میکنه و با تحول این فضا، استعداد و سرمایه رو جذب میکنه.
ورود کسب‌وکارهای چینی به بخش استیبل کوین
ظهور قوانین شفاف برای استیبل کوین‌ها در هنگ کنگ، شرکت‌های بزرگ چینی رو که میخوان از تقاضای آینده این بازار استفاده کنن، جذب کرده. شرکت JD.com از طریق بازوی فین‌تک خودش یعنی جی‌دی چِین تکنولوژی، در حال استخدام نیروهای متخصص در زمینه توسعه استیبل کوین و یکپارچه‌سازی با یوان دیجیتاله. گروه «انت» (Ant Group) و بقیه فین‌تک‌های بزرگ هم دارن برای ورود به این بخش جدید آماده میشن.
این همه فعالیت همزمان شده با تحولات بازار جهانی، جایی که بحث در مورد قوانین و زیرساخت‌های استیبل کوین نه تنها در آسیا بلکه در آمریکا هم به موضوع اصلی تبدیل شده و اهمیت یک استیبل کوین بر پایه یوان چین رو به عنوان بخشی از رقابت مالی دیجیتال بین‌المللی بیشتر میکنه.
زیرساخت فنی استیبل کوین چین در دست کیست؟
استیبل کوین‌ها دارن به یک مسیر استراتژیک جدید برای اقتصادهای بزرگ دنیا تبدیل میشن و کشورهایی مثل آمریکا، اتحادیه اروپا و هنگ کنگ دارن برای به دست گرفتن ابتکار عمل، چارچوب‌های قانونی خودشون رو معرفی میکنن. اما صدور هر استیبل کوینی به یک زیرساخت کلیدی متکیه: بلاکچین‌های عمومی (Public Chains).
این دیدگاه که «چین در حال حاضر یک بلاکچین عمومی با نفوذ جهانی نداره و این کار باید توسط شرکت‌های دولتی رهبری بشه» بحث‌های زیادی رو به راه انداخته. از سال ۲۰۱۶ که بلاکچین به یک ارتفاع استراتژیک ملی رسید، یک شبکه زیرساخت بلاکچین به رهبری «تیم ملی» و با هدف خدمت به اقتصاد واقعی شکل گرفته.
برای درک دقیق نیت استراتژیک چین، لازمه که تعریف «بلاکچین عمومی» رو در بافت چین دوباره تعریف کنیم. برابر دونستن اون با بلاکچین‌های بدون مجوز (permissionless) میتونه باعث انحراف مفهومی جدی بشه. در چین، «بلاکچین عمومی» که در سطح ملی ترویج میشه، در اصل به یک «زیرساخت عمومی» یا «زیرساخت اعتماد» نزدیک‌تره که توسط دولت هدایت میشه، به طرف‌های مختلف اجازه مشارکت میده، اما در نهایت قابل کنترله.
چهار تا از این زیرساخت‌ها که در حال حاضر نفوذ زیادی دارن، عبارتند از: شبکه خدمات بلاکچین (BSN)، شبکه زنجیره شینگ‌هو، زنجیره چانگ‌آن و کانفلاکس که یک «استثنا» در بین بلاکچین‌های عمومی محسوب میشه. بیاید ببینیم کدوم یک از این شبکه‌ها به احتمال زیاد میتونه به بنیاد قابل اعتماد برای دیدگاه استیبل کوین چین تبدیل بشه.
۱. شبکه خدمات بلاکچین (BSN)
در سال ۲۰۱۸، BSN با همکاری مرکز اطلاعات ملی، چاینا موبایل، چاینا یونیون‌پی و شرکت فناوری هانگ‌زائو پکن شروع به کار کرد. این شبکه از دو بخش اصلی تشکیل شده: شبکه‌های اختصاصی BSN و شبکه‌های عمومی BSN. بخش اختصاصی بیشتر برای شرکت‌هاست. اما بخش عمومی به مفاهیم بلاکچین‌های عمومی و کنسرسیومی که ما میشناسیم نزدیک‌تره. با این حال، BSN هنوز مکانیسم توکن رو باز نکرده و این میتونه با توجه به تقاضای رو به رشد برای استیبل کوین‌ها یک محدودیت باشه. «هی ییفان»، مدیر اجرایی اتحاد توسعه BSN، بارها مخالفت شدید خودش رو با ارزهای مجازی اعلام کرده و معتقده که این ارزها یک طرح پانزی عظیم هستن.
۲. شبکه زنجیره شینگ‌هو (Xinghuo Chain Network)
این شبکه تحت رهبری و حمایت ویژه وزارت صنعت و فناوری اطلاعات ساخته شده. از نظر معماری، «شینگ‌هو» به دو لایه تقسیم میشه: لایه اول یک زنجیره اصلیه که برای مدیریت شناسه‌ها و داده‌های عمومیه و لایه دوم از زنجیره‌های فرعی تشکیل شده که کاربردهای مختلف صنعتی یا منطقه‌ای رو به هم وصل میکنه. «شینگ‌هو» یک شبکه بلاکچین عمومی با مجوزه و طبق اطلاعات موجود، طراحی توکن هم نداره. کاربردهای این شبکه به شدت روی بخش صنعتی متمرکزه، مثل ردیابی چرخه عمر کامل محصولات تولیدی پیشرفته.
۳. زنجیره چانگ‌آن (Chang’an Chain)
این زنجیره توسط «اتحاد اکولوژیکی زنجیره چانگ‌آن» رهبری میشه که توسط موسسه تحقیقاتی بلاکچین و محاسبات لبه میکروچیپ پکن با حمایت دولت پکن راه‌اندازی شده. این اتحاد شامل شرکت‌های دولتی کلیدی مثل شبکه دولتی، بانک ساختمانی چین، بانک صنعتی و تجاری چین و غول‌های اینترنتی مثل تنسنت و بایدو میشه. «زنجیره چانگ‌آن» علاوه بر پشتوانه قوی، مزایای فنی قابل توجهی هم داره. به طور رسمی گفته شده که توان پردازش تراکنش‌هاش (TPS) میتونه به ۱۰۰ هزار برسه که برای سناریوهای مالی و دولتی با حجم بالا کافیه.
۴. کانفلاکس (Conflux)
برخلاف شبکه‌های بالا که ویژگی‌های زنجیره‌های کنسرسیومی دارن، کانفلاکس در حال حاضر تنها بلاکچین عمومی در خاک اصلی چینه که با مقررات مطابقت داره. کانفلاکس در سال ۲۰۱۸ توسط «لانگ فان»، فارغ‌التحصیل کلاس «یائو» دانشگاه تسینگ‌هوا و دکترای دانشگاه MIT تاسیس شد. کانفلاکس به عنوان یک بلاکچین عمومی کامل، یک توکن حاکمیتی به نام CFX هم داره. با وجود سیاست‌های سختگیرانه در مورد ارزهای دیجیتال در چین، کانفلاکس با موفقیت توکن CFX رو صادر و راه‌اندازی کرده که اون رو به یک «استثنای» منحصر به فرد تبدیل میکنه. توکن CFX در چندین صرافی بزرگ مثل بایننس و OKX لیست شده. همچنین، کانفلاکس با شرکت فین‌تک AnchorX برای بررسی صدور یک استیبل کوین وابسته به یوان برون‌مرزی (AxCNH) برای حمایت از نیازهای پرداخت فرامرزی در کشورهای مسیر «کمربند و جاده» همکاری میکنه.
کدام یک شانس بیشتری برای تبدیل شدن به پایه فنی استیبل کوین‌ها دارد؟
برگردیم به سوال اصلی، آیا چین یک بلاکچین عمومی با نفوذ بین‌المللی داره؟ تا الان، جواب باید منفی باشه. دلیل اصلی اینه که بیشتر شبکه‌های بلاکچین چین از نظر مکانیسم، زنجیره‌های کنسرسیومی هستن و تفاوت‌های قابل توجهی با بلاکچین‌های عمومی خارجی مثل اتریوم و سولانا دارن.
در بین زیرساخت‌های موجود، به احتمال زیاد «کانفلاکس» میتونه به یک بلاکچین عمومی داخلی با شناخت بین‌المللی تبدیل بشه. از نظر فنی، «کانفلاکس» ویژگی‌های یک بلاکچین عمومی پذیرفته شده در سطح بین‌المللی رو داره و در فناوری هم اصالت و مزایای عملکردی داره. پشتوانه رسمی و برنامه مشخصش برای استیبل کوین یوان برون‌مرزی، اون رو در مسیر استیبل کوین در موقعیت پیشرو قرار میده.
در بین بقیه شبکه‌ها، «زنجیره چانگ‌آن» هم پتانسیل تبدیل شدن به معماری زیربنایی برای صدور استیبل کوین رو داره. در سال ۲۰۲۱، موسسه تحقیقاتی اون یک توافقنامه همکاری استراتژیک با موسسه تحقیقات ارز دیجیتال بانک مرکزی امضا کرد تا به طور مشترک کاربردهای سازمانی یوان دیجیتال رو بر اساس «زنجیره چانگ‌آن» ترویج بدن.
البته فراتر از این، یک گزینه سوم هم برای سفر چین در دنیای بلاکچین عمومی وجود داره: مشارکت در حاکمیت بلاکچین‌های عمومی اصلی بین‌المللی. به هر حال، در یک دنیای غیرمتمرکز، تمایز مرزهای ملی اغلب به درصدی از قدرت محاسباتی خلاصه میشه.
منابع
- [۱] FT
- [۲] Who can become the technological foundation for China’s stablecoin? Four major “national-level” public chains compete on the same stage – ChainCatcher
- [۳] The China crypto ban is false, so why is the internet saying it’s true?
- [۴] China Bans Crypto? Get Ready for a Big Shift with Chinese Yuan Stablecoin
دیدگاهتان را بنویسید