قرارداد بزرگ AMD و اوراکل برای یک «اَبَرخوشه هوش مصنوعی»

قضیه از این قراره که شرکت‌های AMD و اوراکل یک قرارداد همکاری امضا کردند. طبق این قرارداد، اوراکل قراره ۵۰ هزار عدد از کارت‌های گرافیک حرفه‌ای نسل بعدی AMD یعنی MI450 Instinct رو به همراه پردازنده‌های Zen 6 Epyc بخره و در زیرساخت ابری خودش استفاده کنه. این تجهیزات بخشی از یک پروژه بزرگ به اسم «اَبَرخوشه هوش مصنوعی» یا AI supercluster خواهند بود که اوراکل در حال ساختشه.

این همکاری در واقع یک سرمایه‌گذاری مالی عظیم بین شرکت‌های بزرگ سخت‌افزاری و زیرساختی هوش مصنوعیه. هنوز مشخص نیست که این قرارداد جدید به توافق‌های قبلی بین OpenAI و AMD یا اوراکل و OpenAI ربطی داره یا نه، اما یک نمونه دیگه از سرمایه‌گذاری‌های کلان در این حوزه‌ است.

کل این سیستم روی معماری رک Helios از خود AMD سوار میشه. این سیستم یک پکیج کامله که کارت‌های گرافیک نسل بعدی Instinct MI450 رو با پردازنده‌های Venice (Zen 6) Epyc و سخت‌افزار شبکه پیشرفته نسل بعدی AMD با اسم رمز Vulcano ترکیب میکنه. این مجموعه هم برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی و هم برای کارهای استنتاج (inference) طراحی شده. میشه گفت این استراتژی AMD خیلی شبیه کاریه که انویدیا با خوشه‌های NVIDIA GB200 NVL72 خودش انجام میده که تراشه‌های گرافیکی Blackwell رو با پردازنده‌های Grace Hopper ترکیب میکنه. این بسته‌های آماده به شرکت‌هایی مثل اوراکل اجازه میدن که به سرعت قدرت محاسباتی خودشون رو برای کارهای هوش مصنوعی افزایش بدن.

شرکت اوراکل در بیانیه‌ای گفته: «ما یک دهه است که با AMD همکاری میکنیم، از پردازنده‌های EPYC گرفته تا شتاب‌دهنده‌های AMD Instinct. ما با همکاری AMD به ارائه بهترین قیمت به عملکرد، زیرساخت ابری باز، امن و مقیاس‌پذیر برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان در این دوره جدید هوش مصنوعی ادامه میدیم.»

این قطعات جدید AMD، یعنی پردازنده‌های Zen 6 Epyc و تراشه‌های گرافیکی MI450، هنوز آماده نیستند و قرار نیست تا نیمه دوم سال ۲۰۲۶ مستقر بشن. با این حال، AMD حسابی روی اونها حساب باز کرده و ادعا میکنه که این محصولات رقابت خیلی نزدیکی با انویدیا خواهند داشت. AMD حتی این وضعیت رو با «لحظه سال ۲۰۲۱» در بازار پردازنده‌های کامپیوترهای شخصی مقایسه کرده؛ یعنی زمانی که تونست از اینتل که اون موقع پادشاه بازار بود، پیشی بگیره و حالا قصد داره همین کار رو سال آینده با انویدیا بکنه.

رقابت سنگین با انویدیا در بازار هوش مصنوعی

در چند سال گذشته، انویدیا ستاره دنیای هوش مصنوعی بوده، مخصوصا با توجه به سرمایه‌گذاری صدها میلیارد دلاری که فقط امسال برای ساخت مراکز داده جدید هوش مصنوعی در سراسر جهان اعلام شده. اما انویدیا تنها شرکتی نیست که سخت‌افزار قدرتمند هوش مصنوعی داره. حداقل روی کاغذ، پردازنده‌های گرافیکی نسل بعدی Instinct از AMD رقیب خوبی برای محصولات فعلی انویدیا و نسل بعدی اونها یعنی Vera Rubin به حساب میان.

با این حال، کار AMD آسون نخواهد بود، چون انتظار میره طراحی پردازنده گرافیکی Vera Rubin انویدیا خیلی سریع‌تر و بهینه‌تر از Blackwell باشه. این پیش‌بینی بر اساس روند پیشرفت عملکرد انویدیا در چند نسل گذشته انجام شده.

چند نکته کلیدی از بازار:

• اوراکل متعهد شده که ۵۰ هزار تراشه MI450 از AMD رو از سه ماهه سوم سال ۲۰۲۶ مستقر کنه.
• انویدیا همچنان با اختلاف، تامین‌کننده اصلی تراشه‌های هوش مصنوعیه و در سه ماهه دوم سال، ۱.۵ میلیون واحد پردازنده هوش مصنوعی عرضه کرده، در حالی که این عدد برای AMD حدود ۱۰۰ هزار واحد بوده.
• اوراکل گفته که این استقرار رو در سال ۲۰۲۷ و بعد از اون هم گسترش میده.

این قرارداد نشون میده که AMD میخواد به یک رقیب جدی برای انویدیا در ارائه راهکارهای کامل دیتاسنتر، شامل شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی، پردازنده‌های عمومی و سخت‌افزار شبکه تبدیل بشه.

نگاهی دقیق‌تر به مشخصات فنی و ریسک‌ها

از نظر فنی، تراشه MI450 با فرآیند ساخت ۲ نانومتری TSMC ساخته میشه که از تراشه‌های ۳ نانومتری آینده انویدیا یک قدم جلوتره. این تراشه پهنای باند حافظه بالاتری داره و در پیکربندی‌های پیشرفته در سطح رک (rack-scale) عرضه میشه. برای مثال، رک Helios میتونه ۷۲ پردازنده گرافیکی، تا ۳۱ ترابایت حافظه HBM4 و پهنای باندی بیش از ۱۴۰۰ ترابایت بر ثانیه داشته باشه که برای مقیاس‌پذیری هوش مصنوعی و مدل‌های زبان بزرگ (LLM) در سطح سازمانی و ابری طراحی شده.

البته ریسک‌هایی هم وجود داره. برای مثال، توانایی AMD برای افزایش تولید و تحویل تراشه‌های MI450 با توجه به محدودیت‌های کارخانه‌های نیمه‌هادی، مشکلات زنجیره تامین و رقابت شدید برای ظرفیت پیشرفته TSMC، یک چالش به حساب میاد. این مسائل میتونن روند استقرار اوراکل رو کند یا مختل کنند.

واکنش بازار و سایر قراردادهای بزرگ

بعد از اعلام این خبر، سهام AMD حدود ۱.۴ درصد رشد کرد، اما سهام اوراکل ۴.۱ درصد افت کرد. به نظر میرسه سرمایه‌گذاران مطمئن نیستند که این سرمایه‌گذاری سنگین روی تراشه‌های هوش مصنوعی در کوتاه‌مدت باعث افزایش سود اوراکل بشه یا اینکه اوراکل بتونه با این سخت‌افزارها خدمات ابری متفاوتی نسبت به رقباش که اونها هم از انویدیا و شرکت‌های دیگه خرید میکنند، ارائه بده.

این روزها به نظر میرسه شرکت‌های بزرگ نرم‌افزاری و سخت‌افزاری هوش مصنوعی در حال بستن قراردادهای ده‌ها میلیارد دلاری با یکدیگر هستند. این موضوع این سوال رو ایجاد میکنه که این همه پول از کجا میاد و اگه کسی نتونه پرداخت کنه، آیا این حباب که با هر خبر بزرگتر میشه، خواهد ترکید؟

قرارداد اوراکل به دنبال توافق چند ساله AMD با OpenAI برای تامین ۶ گیگاوات کامپیوتر مجهز به شتاب‌دهنده‌های AMD بسته شد. OpenAI این هفته یک قرارداد جدید هم با Broadcom برای ۱۰ گیگاوات ظرفیت دیگه اعلام کرد. در همین حال، انویدیا هم با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری در OpenAI جایگاه خودش رو محکم‌تر کرده. با این حال، قرارداد اوراکل نشون میده که AMD داره با جذب مشتریان بزرگی که به دنبال تنوع در تامین‌کننده‌های تراشه هستند، جای خودش رو در بازار باز میکنه.

خبرهای کوتاه دیگر از دنیای فناوری

در کنار این خبر بزرگ، دو اتفاق مهم دیگه هم در جریان بوده:

• پردازنده جدید ۲ نانومتری اینتل: اینتل در حال ساخت پردازنده جدید خودش برای مراکز داده به اسم Clearwater Forest با فناوری ۲ نانومتری در کارخانه جدیدش یعنی Fab 52 است. گفته میشه این حرکت ممکنه اینتل رو به سطح برابری با کارخانه‌های TSMC نزدیک کنه.
• کنفرانس SC25: کنفرانس SC25 ماه آینده در شهر سنت لوئیس برگزار میشه و به نظر میرسه که این رویداد هم یکی از کنفرانس‌های بزرگ و مهم سال خواهد بود.