تحقیق دانشگاه استنفورد؛ هوش‌مصنوعی باعث کاهش استخدام جوانان شده است

این مقاله استنفورد که به تازگی منتشر شده، از داده‌های شرکت ADP استفاده کرده که بزرگ‌ترین ارایه‌دهنده نرم‌افزار حقوق و دستمزد توی آمریکاست و اطلاعات میلیون‌ها کارمند رو داره. اریک برینجولفسون، یکی از نویسنده‌های مقاله و مدیر آزمایشگاه اقتصاد دیجیتال استنفورد، میگه این تحقیق «بزرگ‌ترین و به‌روزترین تلاش» برای سنجش تاثیر هوش مصنوعی روی بازار کار تا به امروزه.

داستان دو مسیر متفاوت برای کارمندها

داده‌ها نشون میده از اواخر سال ۲۰۲۲، یعنی تقریبا همون موقع که ChatGPT معروف شد، اشتغال کلی رشد خوبی داشته. اما قضیه برای همه یکسان نبوده. کارمندهای تازه‌کار توی شغل‌های خیلی در معرض هوش مصنوعی مثل مهندسی نرم‌افزار، بازاریابی و خدمات مشتریان، با یک کاهش نسبی ۱۶ درصدی توی استخدام روبه‌رو شدن.

در مقابل، شغل‌هایی که بیشتر عملی و فیزیکی هستن، مثل دستیارهای بهداشتی، کارگرهای تعمیر و نگهداری و راننده‌های تاکسی، وضعیت استخدامشون ثابت مونده یا حتی بهتر هم شده. برینجولفسون میگه: «دیدن. l چنین تاثیر شدیدی روی دسته‌های خاصی از شغل‌ها و نه بقیه، واقعا جالب بود».

محقق‌ها مستقیم نمیگن که هوش مصنوعی قطعا باعث بیکاری شده، اما میگن تونستن فرضیه‌های دیگه‌ای مثل تاثیر دورکاری به خاطر کرونا یا تغییرات توی سیستم آموزشی رو رد کنن. بهارات چاندار، یکی دیگه از نویسنده‌های مقاله، میگه: «یافته‌های ما با این فرضیه که هوش مصنوعی چنین تاثیری روی بازار کار داره، به خصوص برای کارمندهای تازه‌کار، همخوانی داره».

شش نکته کلیدی از تحقیق استنفورد

این مطالعه شش واقعیت رو برجسته کرده که تیم برینجولفسون معتقده شواهد اولیه و بزرگی از یک زلزله در بازار کار برای نسل جوون هستن.

1. بیشترین ضربه به تازه‌کارها میخوره
   اختلال توی اشتغال برای همه یکسان نیست. بیشترین کاهش‌ها مربوط به کارمندهای جوون و تازه‌کاره که مهارت‌هاشون راحت‌تر با سیستم‌های هوش مصنوعی جایگزین میشه. گزارش میگه تجربه و دانش ضمنی (چیزهایی که توی کار یاد میگیری و توی کتاب‌ها نیست) داره به یک سپر مهم در برابر جایگزینی تبدیل میشه. این موضوع با گزارش‌های دیگه‌ای هم همخوانی داره؛ مثلا گلدمن ساکس حساب کرده که ارزش مدرک دانشگاهی کمتر شده و بانک آمریکا هم گفته که از سال ۲۰۲۲ برای اولین بار نرخ بیکاری فارغ‌التحصیل‌های جدید از نرخ بیکاری کل جامعه بیشتر شده.
2. الگویی که از سال ۲۰۲۲ به بعد عوض شد
   این تحقیق نشون میده که از اواخر سال ۲۰۲۲، جوون‌های کمتری توی شغل‌های در معرض هوش مصنوعی استخدام میشن. توی این شغل‌ها، استخدام کارمندهای تازه‌کار ۶ درصد کاهش داشته، در حالی که استخدام کارمندهای باتجربه‌تر بین ۶ تا ۹ درصد رشد کرده. در شغل‌هایی که کمتر در معرض هوش مصنوعی هستن، رشد استخدام برای جوون‌ها و کارمندهای باتجربه‌تر تقریبا برابر بوده.
3. اتوماسیون در برابر تقویت (Augmentation)
   یک نکته مهم اینه که هر نوع استفاده از هوش مصنوعی باعث کاهش شغل نمیشه. تاثیرهای منفی بیشتر توی شغل‌هایی دیده میشه که هوش مصنوعی کارها رو «اتوماتیک» میکنه. اما توی شغل‌هایی که هوش مصنوعی کارمندها رو «تقویت» میکنه و بهشون کمک میکنه، چنین کاهشی دیده نشده.
   جاشوا وله، مدیرعامل شرکت Mindstone، معتقده که تقویت کارمندها با هوش مصنوعی بهتر از اتوماسیون کامله. اریک وان، مدیرعامل IgniteTech، هم در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۸۰ درصد شرکتش رو اخراج کرد و دلیلش این بود که تیمش به اندازه کافی از ابزارهای هوش مصنوعی برای تقویت کارشون استفاده نمیکردن.
4. استحکام یافته‌ها
   تحلیل استنفورد دلیل‌های دیگه‌ای مثل اختلال‌های دوره کرونا یا شوک‌های نرخ بهره رو رد کرده. این تاثیرها فقط بعد از اواخر سال ۲۰۲۲ شروع شدن که با گسترش سریع ابزارهای هوش مصنوعی همزمانه. محقق‌ها میگن این تاثیر برای گروه سنی ۲۲ تا ۲۵ ساله «بزرگ و از نظر آماری معنادار» بوده، اما برای گروه‌های سنی دیگه اینطور نبوده.
5. تاثیر روی اشتغال، نه دستمزد
   این مطالعه میگه نگرانی‌ها در مورد کاهش شدید درآمد به خاطر هوش مصنوعی شاید اغراق‌آمیز باشه. به نظر میرسه بازار کار بیشتر از طریق کاهش استخدام خودش رو تطبیق میده تا کاهش دستمزد. نرخ حقوق‌ها تغییر چشمگیری نداشته که نشون میده دستمزدها به این راحتی‌ها پایین نمیان.
6. یکپارچگی در داده‌ها
   تیم استنفورد میگه این الگوها در نمونه‌های مختلف داده‌ها ثابت هستن و به شکل مشخص از اواخر سال ۲۰۲۲، یعنی همون زمان گسترش ابزارهای هوش مصنوعی مولد، شروع شدن.

جنبه مثبت ماجرا

گزارش استنفورد فقط شامل خبرهای بد نیست. داده‌های ADP نشون میده که نرخ اشتغال کارمندهای باتجربه‌تر (بالای ۳۰ سال) توی همون شغل‌های در معرض هوش مصنوعی، قوی باقی مونده و بین اواخر ۲۰۲۲ تا می ۲۰۲۵، بین ۶ تا ۱۲ درصد رشد هم کرده. این میتونه به این معنی باشه که کارمندهای قدیمی‌تر تجربه‌ها و دانش‌هایی دارن که هوش مصنوعی به سختی میتونه ازشون تقلید کنه، یا شاید هم قدرت بیشتری توی ساختار شرکت دارن و اخراج کردنشون سخت‌تره.

اریک برینجولفسون میگه: «به نظرم منصفانه‌ست که بگیم تکنولوژی همیشه هم شغل‌ها رو از بین برده و هم شغل‌های جدید ایجاد کرده. اگه میخوایم نه فقط بهره‌وری بالاتر، بلکه رفاه گسترده داشته باشیم، استفاده از هوش مصنوعی برای تقویت کارمندها و نه فقط اتوماتیک کردن کارها، مسیر خوبیه».

خود محقق‌ها هم از هوش مصنوعی استفاده کردن

جالبه بدونید که برینجولفسون و چاندار گفتن که خودشون هم در تمام مراحل نوشتن مقاله‌شون از هوش مصنوعی استفاده کردن: برای نوشتن کد برای پردازش و تمیز کردن داده‌های ADP، برای پیدا کردن منابع برای بررسی ادعاهاشون و به گفته چاندار برای «کمک در بخشی از نوشتن». اون‌ها حتی برای ساختن و ویرایش نمودارهای بصری مقاله هم از هوش مصنوعی کمک گرفتن. برینجولفسون میگه: «قبلا اگه میخواستیم یه تغییر کوچیک توی نمودار بدیم خیلی دردسر داشت، اما با هوش مصنوعی این کار خیلی سریع‌تر انجام میشه».