خلاصه
- دادگاه فدرال آلمان یه حکم جدید داده که ممکنه استفاده از اد بلاکرها رو به خاطر کپی‌رایت زیر سؤال ببره.
- این پرونده مربوط به دعوای ۱۱ ساله بین شرکت انتشاراتی اکسل اشپرینگر و Eyeo (سازنده ادبلاک پلاس) است.
- اکسل اشپرینگر میگه وقتی اد بلاکرها با دستکاری کد وب‌سایت، محتوا رو تغییر میدن، دارن قانون کپی‌رایت رو نقض می‌کنن.
- حکم جدید میگه دادگاه قبلی اشتباه کرده و حالا باید دوباره به این موضوع رسیدگی بشه؛ یعنی پرونده ممکنه چند سال دیگه هم ادامه پیدا کنه.
- شرکت موزیلا نگران اینه که این حکم انتخاب کاربرها تو اینترنت رو محدود کنه و به حریم خصوصی و دسترسی‌پذیری آسیب بزنه.
- اد بلاکرها مزایایی مثل افزایش عمر باتری، بهبود سرعت بارگذاری صفحه و محافظت در برابر تبلیغات مخرب دارن (حتی FBI هم توصیه کرده).
- ولی خب، تبلیغات آنلاین منبع اصلی درآمد خیلی از ناشرهاست و اد بلاکرها این درآمد رو کم می‌کنن.
- یه کارشناس حقوقی میگه اگه این حکم تایید بشه، آلمان ممکنه قوانین اتحادیه اروپا رو نقض کنه، چون اتحادیه اروپا قبلاً اد بلاکرها رو مجاز دونسته.
یه حکم جدید از دادگاه فدرال دادگستری آلمان (BGH) صادر شده که ممکنه استفاده از نرم‌افزارهای مسدودکننده تبلیغات یا همون اد بلاکرها رو در این کشور با چالش کپی‌رایت روبرو کنه. این دادگاه که بالاترین مرجع تجدیدنظر تو مسائل حقوقی و کیفریه، ماه گذشته یه تصمیم از دادگاه تجدیدنظر رو تا حدی لغو کرد. این ماجرا به یه دعوای حقوقی ۱۱ ساله بین شرکت انتشاراتی «اکسل اشپرینگر» و شرکت Eyeo GmbH، سازنده نرم‌افزار معروف «ادبلاک پلاس»، برمیگرده.
حکم جدید میگه دادگاه تجدیدنظر وقتی به این نتیجه رسیده که استفاده از اد بلاکر حق انحصاری صاحب کپی‌رایت برای تغییر دادن یه برنامه کامپیوتری رو نقض نمیکنه، دچار اشتباه شده.
استدلال اصلی اکسل اشپرینگر اینه که کد وب‌سایتش تحت قانون کپی‌رایت آلمان قرار میگیره. به همین خاطر، از نظر این شرکت، وقتی یه اد بلاکر میاد و با دستکاری مدل شی‌گرای سند (DOM) یا شیوه‌نامه آبشاری (CSS) یه صفحه وب، عناصر اون صفحه رو تغییر میده یا حذف میکنه، در واقع داره قانون کپی‌رایت رو زیر پا میذاره. البته این استدلال تا الان موفق نبوده.
حالا همون دادگاه تجدیدنظری که قبلا این ادعا رو شنیده و رد کرده بود، باید دوباره به این پرونده رسیدگی کنه. این فرایند احتمالا چند سال دیگه به عمر این پرونده اضافه میکنه؛ پرونده‌ای که شرکت Eyeo فکر میکرد هفت سال پیش تموم شده.
شرکت Eyeo به درخواست‌ها برای اظهار نظر جواب نداده. این شرکت با اینکه نرم‌افزار مسدودکننده تبلیغات ارائه میده، درآمدش رو از طریق برنامه «تبلیغات قابل قبول» به دست میاره. تو این برنامه، تبلیغ‌دهنده‌ها پول میدن تا تبلیغاتشون که «محترمانه، غیرمزاحم و مرتبط» هستن، فیلتر نشن. در مقابل، پروژه‌های متن‌باز و غیرتجاری مثل uBlock Origin به حمایت جامعه کاربری خودشون متکی هستن.
واکنش‌ها به حکم جدید
فیلیپ-کریستین توماله، مشاور حقوقی ارشد اکسل اشپرینگر، تو یه پست لینکدین از این حکم استقبال کرد و اون رو «یک نقطه عطف واقعی در حمایت از کپی‌رایت نرم‌افزار، به خصوص در مورد برنامه‌های مبتنی بر کلاد (SaaS)» دونست. به عقیده اون، یکی از نتایج این حکم اینه که «تامین‌کننده‌های نرم‌افزار برای دفاع در برابر دستکاری توسط نرم‌افزارهای سوم، مجهزتر میشن».
اما از طرف دیگه، دنیل نازر، مشاور ارشد مالکیت فکری و محصول در شرکت موزیلا، نگران اینه که اگه دادگاه‌های آلمان در نهایت این ادعای کپی‌رایت رو تایید کنن، انتخاب کاربرها در اینترنت محدود بشه. اون تو یه پست وبلاگی نوشته: «ما صمیمانه امیدواریم که آلمان به دومین حوزه قضایی (بعد از چین) تبدیل نشه که اد بلاکرها رو ممنوع میکنه».
نازر معتقده: «این موضوع توانایی کاربرها برای کنترل محیط آنلاینشون رو به شکل قابل توجهی محدود میکنه و احتمالا راه رو برای محدودیت‌های مشابه در جاهای دیگه باز میکنه. چنین رویه‌ای میتونه چالش‌های حقوقی علیه افزونه‌های دیگه‌ای که از حریم خصوصی محافظت، دسترسی‌پذیری رو تقویت یا امنیت رو بهبود میبخشن، جسورتر کنه».
مزایا و معایب مسدودکننده‌های محتوا
مسدود کردن تبلیغات یا به طور کلی مسدود کردن محتوا، مزایای مختلفی داره. این کار میتونه:
- عمر باتری دستگاه‌های موبایل رو افزایش بده.
- زمان بارگذاری صفحات رو بهبود ببخشه.
- مصرف پهنای باند رو کم کنه.
- از کاربرها در برابر تبلیغات مخرب و حملات سایبری که از طریق تبلیغات انجام میشه، محافظت کنه.
جالبه بدونید که اداره تحقیقات فدرال آمریکا (FBI) در سال ۲۰۲۲ توصیه کرده بود که «موقع جستجو در اینترنت از یه افزونه مسدودکننده تبلیغات استفاده کنید» تا در برابر تبلیغات مخرب در نتایج جستجو ایمن باشید. دنیل نازر هم اشاره میکنه که دلایل زیادی غیر از مسدود کردن تبلیغات برای تغییر دادن یه صفحه وب وجود داره؛ مثلا بهبود دسترسی‌پذیری، ارزیابی اون یا محافظت از حریم خصوصی.
با این حال، تبلیغات آنلاین یکی از راه‌های اصلی کسب درآمد ناشرها و صاحبان وب‌سایت‌هاست. اد بلاکرها جلوی این درآمدزایی رو میگیرن و ممکنه باعث بشن اونها نتونن هزینه‌هاشون رو تامین کنن و به کارشون ادامه بدن.
نگاهی از زاویه قوانین اتحادیه اروپا
الکساندر هانف، مدیرعامل شرکت مشاوره حریم خصوصی Hanff & Co. AB، میگه فکر میکرده این مسئله حل شده. اون اشاره میکنه که از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ به عنوان لابی‌گر و مشاور برای شرکت Eyeo کار کرده و تو بعضی از جلسات دادگاه مربوط به این پرونده حضور داشته.
اون تو یه ایمیل به وب‌سایت The Register گفته: «اگه دادگاه عالی آلمان حکم بده که این کار نقض کپی‌رایته، اونها مستقیما در حال نقض معاهده عملکرد اتحادیه اروپا (TFEU) هستن، چون چنین حکمی با قوانین اتحادیه اروپا مطابقت نداره». هانف به بیانیه ۶۶ از دستورالعمل ۲۰۰۹/۱۳۶/EC اشاره میکنه.
هانف میگه حدود سال ۲۰۱۶، خدمات حقوقی کمیسیون اتحادیه اروپا به صورت کتبی بهش گفته بودن که «اد بلاکرها و ابزارهای مشابه قطعا در دسته «تنظیمات مناسب یک مرورگر یا برنامه دیگر» قرار میگیرن» و به عنوان وسیله‌ای برای ارائه یا رد رضایت برای فناوری‌هایی مثل فناوری‌های تبلیغاتی (adtech) شناخته میشن.
اون پیشنهاد کرده که کسی یه لایحه دوستانه به دادگاه ارائه بده تا به اونها اطلاع بده که یه حکم علیه اد بلاکرها میتونه آلمان رو با «روندهای نقض قانون» تحت معاهده TFEU روبرو کنه.
منابع
- [۱] German court revives case that could threaten ad blockers • The Register
دیدگاهتان را بنویسید