یک تحقیق که در کنگره انجمن تنفسی اروپا (ERS) در آمستردام هلند ارائه شده، نشون میده کسانی که پدرانشون در دوران بلوغ سیگار میکشیدن، به نظر میرسه سریعتر از حد انتظار پیر میشن. این رویداد در تاریخ دوشنبه ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۵ برگزار شده.
محققان در این افراد، نشانه‌هایی از پیری بیولوژیکی سریعتر در مقایسه با سن تقویمی اونها پیدا کردن. این موضوع در مورد کسانی دیده شده که پدرانشون سیگار کشیدن رو در سن ۱۵ سالگی یا کمتر شروع کرده بودن. اونها میگن سیگار کشیدن در دوران بلوغ ممکنه به سلول‌های اسپرم در حال رشد پسرها آسیب بزنه و این آسیب به فرزندانشون منتقل بشه. به همین دلیل، محققان خواستار تلاش‌های جدی‌تری برای جلوگیری از مصرف دخانیات در نوجوانان شدن، نه فقط برای نسل فعلی، بلکه برای نسل‌های آینده.
این مطالعه توسط دکتر خوان پابلو لوپز-سروانتس از دانشگاه برگن نروژ ارائه شد. او میگه: «گروه تحقیقاتی ما قبلا نشون داده بود که سیگار کشیدن در دوران بلوغ فقط به خود فرد سیگاری آسیب نمیزنه، بلکه میتونه به فرزندان آینده اون هم آسیب برسونه. توی این مطالعه جدید، میخواستیم ببینیم آیا سیگار کشیدن والدین در دوران بلوغ میتونه روی پیری بیولوژیکی فرزندان آینده‌شون هم تاثیر بذاره یا نه».
محققان چطوری این موضوع رو فهمیدن؟
اونها برای این کار از یک معیار شناخته شده برای سنجش پیری بیولوژیکی به اسم «ساعت‌های اپی‌ژنتیک» استفاده کردن. قضیه اینطوریه که با بالا رفتن سن، یک سری مولکول‌های اضافی روی DNA سلول‌های ما جمع میشن. این اتفاق کد DNA رو تغییر نمیده، اما روی نحوه رفتار ژن‌های ما تاثیر میذاره. این تغییرات که بهشون «اپی‌ژنتیک» میگن، نه تنها نشونه‌ای از پیری هستن، بلکه با بیماری‌های دوران پیری مثل سرطان و زوال عقل هم در ارتباطن.
این تحقیق روی گروهی شامل ۸۹۲ نفر انجام شد که در مطالعه‌ای به اسم RHINESSA شرکت کرده بودن. سن این افراد بین ۷ تا ۵۰ سال بود و میانگین سنی اونها ۲۸ سال بود. از اونها نمونه خون گرفته شد تا تغییرات اپی‌ژنتیکی بررسی بشه. بعد محققان با استفاده از سه امتیاز مختلف، سن بیولوژیکی اونها رو محاسبه کردن. از شرکت‌کننده‌ها سوالاتی هم پرسیده شد، از جمله اینکه آیا خودشون یا والدینشون تا حالا سیگار کشیدن و از چه سنی شروع کردن.
نتایج تحقیق چی بود؟
محققان متوجه شدن کسانی که پدرانشون سیگار کشیدن رو در دوران بلوغ شروع کرده بودن، به طور متوسط حدود نه ماه تا یک سال از سن تقویمی خودشون پیرتر بودن. وقتی محققان این موضوع رو در نظر گرفتن که آیا خود این افراد هم سیگار میکشیدن یا نه، این فاصله بین سن بیولوژیکی و تقویمی بیشتر هم شد و به ۱۴ تا ۱۵ ماه رسید.
- در مورد کسانی که پدرانشون سیگار کشیدن رو در سنین بالاتر شروع کرده بودن، افزایش سن بیولوژیکی خیلی کم بود.
- در مورد افرادی که مادرانشون قبل از بارداری سیگار میکشیدن، الگوی مشخصی در پیری بیولوژیکی پیدا نشد.
دکتر لوپز-سروانتس توضیح میده: «این پیری بیولوژیکی سریعتر مهمه، چون در تحقیقات قبلی با ریسک بالاتر بیماری‌هایی مثل سرطان، آرتروز و زوال عقل مرتبط بوده. نتایج ما نشون میده پسرانی که در دوران بلوغ سیگار میکشن، ممکنه بدون اینکه بدونن، به فرزندانی که در آینده خواهند داشت آسیب بزنن».
او اضافه میکنه: «این تحقیق به طور کامل توضیح نمیده که چرا سیگار کشیدن در بلوغ با پیری سریعتر مرتبطه، اما فکر میکنیم وقتی پدران در دوران بلوغ شروع به سیگار کشیدن میکنن، ممکنه مواد اپی‌ژنتیکی سلول‌های اسپرمشون تغییر کنه و این تغییرات به نسل بعدی منتقل بشه».
او در آخر میگه: «با اینکه این تحقیق هنوز در مراحل اولیه است، ما معتقدیم یافته‌های ما برای پسران جوانی که سیگار یا انواع دیگه محصولات نیکوتین‌دار مصرف میکنن، مهمه. سیاست‌گذاران باید تلاش‌های قوی‌تری برای جلوگیری از مصرف دخانیات در دوران نوجوانی در اولویت قرار بدن. این تلاش‌ها میتونه نه تنها برای نسل فعلی، بلکه برای نسل‌های آینده هم مفید باشه».
نظر یک متخصص دیگه
دکتر استاماتولا تسیکریکا، رئیس گروه تخصصی انجمن تنفسی اروپا در زمینه دخانیات، کنترل سیگار و آموزش بهداشت، که در این تحقیق نقشی نداشته، نظر خودش رو اینطور بیان میکنه: «همه ما میدونیم که سیگار کشیدن باعث بیماری‌هایی مثل آسم، COPD و سرطان میشه. چیزی که داریم یاد میگیریم اینه که آسیب ناشی از سیگار کشیدن میتونه بین نسل‌ها باقی بمونه. این مطالعه نشون میده پسرانی که سیگار کشیدن رو از ۱۵ سالگی یا کمتر شروع میکنن، میتونن این آسیب رو سال‌ها بعد به فرزندانشون منتقل کنن».
این متخصص که در بیمارستان سوتریا در آتن یونان فعالیت میکنه، میگه: «با اینکه به نظر میرسه آمار سیگار کشیدن در نوجوانان در حال کاهشه، اما آمار استفاده از ویپ به طور کلی در حال افزایشه و ما هنوز تاثیر بلندمدت ویپ روی کودکان و نوجوانان رو نمیدونیم. این تحقیق یک یادآوری دیگه است که ما باید از کودکان و نوجوانان در برابر اعتیاد به نیکوتین، سیگار و ویپ محافظت کنیم».
دیدگاهتان را بنویسید