اینترنت ماهواره‌ای وئون و استارلینک؛ پوشش سراسری موبایل در اوکراین و قزاقستان

تکنولوژی «مستقیم به موبایل» چطور کار میکنه؟

ایده اصلی این تکنولوژی خیلی پیچیده نیست. ماهواره‌هایی که به مودم‌های سلولی پیشرفته مجهز شدن، در مدار پایینی زمین قرار میگیرن. این ماهواره‌ها مثل دکل‌های مخابراتی فضایی عمل میکنن و سیگنال رو مستقیم به گوشی‌های هوشمند روی زمین میفرستن. اینجوری دیگه نیازی به دکل‌های زمینی در مناطق دورافتاده نیست.

چالش‌های زمینی، راه حل‌های فضایی

کان ترزی‌اوغلو، مدیرعامل گروه وئون، در مصاحبه‌ای گفته که پوشش کامل شبکه زمینی در بعضی کشورها با چالش‌های جدی روبروست. برای مثال:

• قزاقستان: به گفته او، قزاقستان که نهمین کشور بزرگ دنیا از نظر مساحته، جمعیت پراکنده‌ای داره و «عملا غیرممکنه که با شبکه‌های زمینی به تمام نقاطش رسید».
• اوکراین: شرایط جنگی، خطوط مقدم و وجود مین‌های زمینی، نگهداری و تعمیر شبکه‌های عادی رو خیلی سخت کرده.
• بنگلادش و پاکستان: بلایای طبیعی مثل طوفان و سیل میتونه شبکه‌های زمینی رو برای مدت طولانی از کار بندازه.

به همین دلایل، وئون به طور جدی در حال بررسی گزینه‌های ماهواره‌ای برای بازارهای دیگه‌شه و بعد از اوکراین، ممکنه قزاقستان مقصد بعدی این تکنولوژی باشه.

مذاکره با غول‌های تکنولوژی

وئون فقط با استارلینک کار نمیکنه. این شرکت در حال گفتگو با شرکت‌های دیگه‌ای مثل پروژه کوئیپر آمازون (Amazon’s Project Kuiper)، ای‌اس‌تی اسپیس‌موبایل (AST SpaceMobile) و یوتل‌ست وان‌وب (Eutelsat OneWeb) هم هست تا خدمات ماهواره‌ای خودش رو گسترش بده.

کان ترزی‌اوغلو تاکید کرده: «ما گزینشی عمل میکنیم. هر کشور رو بررسی میکنیم و به گزینه‌های جایگزین نگاه میکنیم. بسته به در دسترس بودن تجاری، مشکلات ظرفیت و اولویت‌بندی مدارها، ممکنه انتخاب‌های متفاوتی داشته باشیم».

البته او اضافه کرده که دادن یک جدول زمانی دقیق برای این سرمایه‌گذاری‌ها سخته، چون همه چیز به تصمیم دولت‌ها برای صدور مجوزهای لازم برای سرویس «مستقیم به موبایل» بستگی داره.

گزارش مالی و برنامه‌های آینده وئون

این شرکت اخیرا پیش‌بینی سالانه خودش برای درآمد و سود اصلی رو بالا برده و گزارش مالی قوی‌ای برای سه ماهه دوم سال منتشر کرده.

• رشد درآمد کل: انتظار میره امسال بین ۱۳ تا ۱۵ درصد رشد کنه.
• رشد سود (EBITDA): پیش‌بینی میشه بین ۱۴ تا ۱۶ درصد افزایش پیدا کنه.
• درآمد سه ماهه دوم (تا پایان ژوئن): به ۱.۰۹ میلیارد دلار رسید.
• سود (EBITDA) در سه ماهه دوم: به ۵۲۰ میلیون دلار افزایش پیدا کرد.

وئون همچنین اعلام کرده که انتظار داره در سه ماهه سوم سال یک هزینه غیرنقدی تا سقف ۲۰۰ میلیون دلار رو به خاطر عرضه سهام کی‌یف‌استار در آمریکا و فروش کسب و کارش در قرقیزستان ثبت کنه.

سرمایه‌گذاری در قزاقستان

وئون فقط به فکر سرویس ماهواره‌ای در قزاقستان نیست. زیرمجموعه این شرکت یعنی «بی‌لاین قزاقستان» (Beeline Kazakhstan) در تاریخ ۲۸ جولای ۲۰۲۵ دفتر جدیدی رو در شهر آلماتی، که قطب تجاری قزاقستانه، افتتاح کرد. این دفتر جدید قراره میزبان حدود ۵۰۰ متخصص از تیم‌های مخابراتی، هوش مصنوعی و خدمات دیجیتال وئون در قزاقستان، از جمله بی‌لاین و شرکت خدمات سازمانی اون یعنی «قزکد» (QazCode)، باشه.

در مراسم افتتاحیه این دفتر، افرادی مثل آگی فابلا (موسس و رییس هیئت مدیره وئون)، کان ترزی‌اوغلو (مدیرعامل گروه وئون) و اوگنی ناسترادین (مدیرعامل بی‌لاین قزاقستان) حضور داشتن.

بی‌لاین قزاقستان در حال حاضر به ۱۱ میلیون مشتری خدمات موبایل و به ۲ میلیون مشتری خدمات اینترنت ثابت ارایه میده. شرکت «قزکد» هم که بازوی توسعه نرم‌افزار بی‌لاینه، با ۷۵۰ نیرو یکی از بزرگترین شرکت‌های این حوزه در قزاقستانه و در زمینه‌هایی مثل ساخت مدل‌های زبان بزرگ (LLM) خصوصی، پیاده‌سازی سیستم‌های پشتیبانی کسب و کار (BSS) و خدمات برون‌سپاری فناوری اطلاعات تخصص داره.

---