شهروندی کشور نائورو با ۱۰۵ هزار دلار، تلاش برای جذب سرمایه از طریق شهروندی

قیمت هر پاسپورت ۱۰۵ هزار دلار آمریکا تعیین شده و دولت نائورو برنامه داره که تو سال اول، با فروش ۶۶ پاسپورت، بیشتر از ۵ میلیون دلار درآمد کسب کنه. با این حال، شروع کار کمی کند بوده. تقریبا شش ماه بعد از شروع برنامه تو ماه فوریه، فقط شش درخواست تایید شده که شامل دو خانواده و چهار فرد میشه.

با وجود این شروع آهسته، دیوید آدیانگ، رئیس‌جمهور نائورو، نگاه مثبتی به آینده داره. او در این مورد گفته: «ما به شهروندان جدیدمون خوشامد میگیم، کسانی که سرمایه‌گذاریشون به نائورو کمک میکنه تا آینده‌ای پایدار و موفق برای نسل‌های آینده تضمین بشه».

دولت نائورو امیدوار است که در نهایت با فروش حدود ۵۰۰ پاسپورت، بتونه ۴۳ میلیون دلار درآمدزایی کنه که این مبلغ تقریبا ۲۰ درصد از کل درآمد دولت رو تشکیل میده.

اولین شهروندان اقلیمی چه کسانی هستند؟

اولین کسانی که شهروندی نائورو رو از این طریق به دست آوردن، یک خانواده چهار نفره آلمانی هستن که در دبی زندگی میکنن. این خانواده به تازگی کسب‌وکار خانوادگی خودشون رو که یک شرکت معتبر آلمانی بود، فروختن. به گفته مسئولان برنامه، اونها دنبال یک شهروندی دوم به عنوان یک «پلن B» به خاطر «بی‌ثباتی سیاسی فعلی در جهان» بودن و برنامه نائورو رو انتخاب کردن چون پولی که پرداخت میکنن، مستقیما صرف مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی در این جزیره میشه.

این خانواده از طریق شرکت مشاوره مهاجرت بین‌المللی «Henley & Partners» اقدام کردن. این شرکت در بیانیه‌ای گفته: «این فقط یک جابه‌جایی نیست؛ این یعنی هدایت سرمایه به سمت یک کشور جزیره‌ای کوچک در حال توسعه که با خطر واقعی آب و هوایی روبروست».

نگرانی‌های امنیتی و یک سابقه تلخ

البته نگرانی‌هایی هم وجود داره که این طرح مورد سوءاستفاده قرار بگیره. ادوارد کلارک، مدیر اجرایی برنامه پاسپورت اقلیمی نائورو، میگه که تا همین الان یک درخواست بعد از اینکه بررسی‌های پیشینه، «یافته‌های نامطلوبی» رو نشون داده، پس گرفته شده. او تاکید کرده که اگه درخواست پس گرفته نمیشد، حتما رد میشد.

کلارک که سابقه زیادی تو بانکداری بین‌المللی و مبارزه با جرایم مالی داره، توضیح میده که فرایند تایید صلاحیت برای اولین خانواده، کمتر از چهار ماه طول کشید و رویه‌های سختگیرانه‌ای برای بررسی صلاحیت افراد وجود داره. او گفته:

«تمام متقاضیان توسط آژانس‌های بین‌المللی اجرای قانون بررسی میشن و تحت تایید پیشینه عمیق قرار میگیرن. کل فرایند درخواست ما مطابق با بهترین شیوه‌های بین‌المللیه».

او تاکید میکنه که فقط به افرادی با «بالاترین صلاحیت» که میتونن در شکل دادن به آینده نائورو مشارکت کنن، شهروندی داده میشه.

این حساسیت‌ها بی‌دلیل نیست. تلاش قبلی نائورو برای فروش پاسپورت در سال ۲۰۰۳ به یک فاجعه ختم شد. در اون زمان، مقامات نائورو به اعضای القاعده که بعدها در آسیا دستگیر شدن، شهروندی فروخته بودن.

چرا نائورو به این پول احتیاج داره؟

نائورو یک جمهوری جزیره‌ایه که روی یک فلات کوچک از سنگ فسفات در جنوب اقیانوس آرام قرار گرفته. با مساحت تنها ۲۱ کیلومتر مربع، یکی از کوچکترین کشورهای جهانه و جمعیتی حدود ۱۱ هزار نفر داره.

در گذشته، به لطف وجود ذخایر فسفات بسیار خالص (که در تولید کود استفاده میشه)، نائورو به ازای هر نفر یکی از ثروتمندترین نقاط روی کره زمین بود. اما این ذخایر خیلی وقته که تموم شده و امروز محققان تخمین میزنن که ۸۰ درصد خاک نائورو به خاطر استخراج معادن غیرقابل سکونت شده.

حالا همون زمین کمی هم که باقی مونده، با بالا اومدن سطح آب دریاها تهدید میشه. دانشمندان اندازه‌گیری کردن که سطح دریا در این منطقه ۱.۵ برابر سریعتر از میانگین جهانی در حال افزایشه. طبق شاخص آسیب‌پذیری چندبعدی سازمان ملل، نائورو پنجمین کشور آسیب‌پذیر جهان در برابر شوک‌های اقتصادی و زیست‌محیطیه.

شرایط اونقدر جدیه که نائورو در نهایت باید ۹۰ درصد از جمعیت خودش رو از مناطق ساحلی به مناطق مرتفع‌تر منتقل کنه. این پروژه بزرگ که بهش «ابتکار زمین مرتفع» (Higher Ground Initiative) میگن، فقط برای فاز اولش به بیش از ۶۰ میلیون دلار پول نیاز داره. این طرح همچنین شامل رسیدگی به مسائلی مثل امنیت آب و غذا هم میشه.

مزایای پاسپورت نائورو و طرح‌های مشابه

پاسپورت نائورو امکان سفر بدون ویزا به بیش از ۸۰ کشور و قلمرو رو فراهم میکنه. برخی منابع این عدد رو ۸۹ کشور اعلام کردن که شامل بریتانیا، ایرلند، امارات متحده عربی و هنگ کنگ هم میشه.

بر اساس تحقیقات موسسه «Lowy» استرالیا، بیش از ۶۰ کشور مختلف در دنیا نوعی از طرح‌های مهاجرت در ازای سرمایه‌گذاری رو ارائه میدن. کشورهای دیگه‌ای در اقیانوس آرام مثل وانواتو، ساموآ و تونگا هم قبلا در زمینه فروش پاسپورت فعالیت داشتن.

---