در دشت‌های غرب آذربایجان، باستان‌شناس‌ها داخل یک تپه تدفین خیلی بزرگ، بقایای یک جنگجوی باستانی قدبلند رو پیدا کردن که هنوز یک سرنیزه چهارشاخه رو توی دستش گرفته بود.
اسکلت این مرد بیشتر از دو متر (یا شش فوت و شش اینچ) قد داره و به عصر برنز میانی، یعنی حدود ۳۸۰۰ سال پیش، برمیگرده. دانشمندها با توجه به شیوه به خاک سپردنش، معتقدن که اون احتمالا یک رهبر نظامی مهم بوده. وزارت فرهنگ آذربایجان در بیانیه‌ای اعلام کرده که این کشف، نگاهی به باورها و آیین‌های اجتماعی و مذهبی جوامع عصر برنز میندازه.
این تپه تدفین یا کورگان، نزدیک دشت جیرانچول و در منطقه‌ای که محلی‌ها بهش «یოვشانلی‌دره» میگن، پیدا شده. این تپه با قطری بیشتر از ۲۸ متر و ارتفاعی حدود ۲ متر، یک ساختار تشریفاتی به حساب میاد که معمولا فرهنگ‌های کوچ‌نشین اون رو می‌ساختن و اطلاعات باارزشی درباره آیین‌ها و باورهای اونها به زندگی پس از مرگ میده.
درست زیر سطح این تپه، ۱۴ تخته سنگ آهکی یک تنی روبروی هم قرار داده شده بودن. در کنار این سنگ‌ها، یک بت سنگی به شکل گاو و یک مهر دایره‌ای از جنس سنگ آهک هم پیدا شد. این مهر میتونه اطلاعات جدیدی درباره شکل‌های اولیه مدیریت اداری و مفهوم مالکیت بده.
در مرکز تپه، یک اتاقک به عرض ۲ متر، طول ۶ متر و عمق ۳ متر وجود داشت که به سه بخش تقسیم شده بود:
- یک بخش برای اسکلت انسان و وسایلش.
- بخش دوم پر از ظرف‌های سفالی.
- بخش سوم کاملا خالی.
این فضای خالی، طبق بیانیه، میتونه نمادی از «محل استراحت» یا جایی باشه که روح فرد متوفی در اون «آرامش پیدا میکنه».
سرنیزه برنزی چهارشاخه‌ای که پیدا شده، یک یافته فوق‌العاده نادره، نه فقط در آذربایجان، که در کل منطقه قفقاز جنوبی. کنار این نیزه، پژوهشگرها کلی وسیله باارزش دیگه هم کشف کردن. این وسایل شامل تزئینات مچ پای برنزی، ابزارهای ابسیدین (نوعی سنگ آتشفشانی)، مهره‌های خمیری و ۱۲ عدد ظرف سفالی منبت‌کاری شده بودن. این ظروف در قسمت گردن و شانه با نقش‌های نقطه‌کوبی و فشاری پیچیده‌ای تزئین شدن و داخل این نقش‌ها با یک ماده سفید مخصوص پر شده. وجود این وسایل نشون میده که این فرد جایگاه اجتماعی بالایی داشته.
داخل این ظرف‌های سفالی، استخوان‌های حیوانات پخته شده مثل بز، گاو، اسب و گراز وحشی پیدا شد که به نظر میرسه به عنوان آذوقه برای زندگی پس از مرگ در نظر گرفته شده بودن.
این کشف در جریان پروژه‌ای به اسم «کشیکچیداغدا علمی-آرخیولوژی قازینتیلار و یای مکتبی-۵» انجام شده. این پروژه با همکاری خدمات دولتی حفاظت، توسعه و احیای میراث فرهنگی و موسسه باستان‌شناسی و انسان‌شناسی AMEA آذربایجان اجرا میشه. در طول پنج سال گذشته، نزدیک به ۲۰۰۰ نفر از دانشگاهی‌ها و داوطلب‌های محلی و بین‌المللی در منطقه حفاظت شده کشیکچیداغ تحقیق کردن.
رهبری این هیئت باستان‌شناسی با شامل نجفوف، پژوهشگر ارشد موسسه باستان‌شناسی و انسان‌شناسی AMEA بوده. در جریان این پروژه، مدیر این موسسه، فرهاد قلییف، هم از محل بازدید کرده و درباره ادامه موفقیت‌آمیز پروژه و جذب متخصص‌های خارجی در آینده صحبت‌هایی شده. یکی از ویژگی‌های مهم این پروژه این بوده که از تمام یافته‌ها در محل، طراحی‌های گرافیکی و طرح‌های علمی تهیه شده و نمونه‌های تکه تکه شده همونجا بازسازی شدن.
تحقیقات روی این تپه تدفین جدید همچنان ادامه داره و برنامه‌هایی برای تحلیل‌های آزمایشگاهی در حال انجامه. این تحلیل‌ها شامل تاریخ‌گذاری کربن ۱۴، آزمایش‌های ایزوتوپ، و بررسی‌های متالوگرافیک و ترکیبات معدنی میشه. قرار هست نتایج این تحقیقات در مجله‌های معتبر باستان‌شناسی و انسان‌شناسی دنیا منتشر بشه و همچنین کتابی علمی و مصور درباره تمام یافته‌های منحصر به فرد کشیکچیداغ تهیه و چاپ بشه.
منابع
- [۱] Archaeologists Unearth 6-Foot-Tall Bronze Age Warrior Clutching a Spear
- [۲] Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti və AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun birgə təşkilatçılığı ilə həyata keçirilən “Keşikçidağda elmi-arxeoloji qazıntılar və yay məktəbi-5” layihəsi bu il də möhtəşəm elmi nəticələrlə yadda qalıb. Beş ildir fasiləsiz keçirilən və ölkədə arxeoloji sahədə ilk sistemli yay məktəblərindən biri olan bu layihə Azərbaycan arxeologiyasında unikal tapıntılarla zəngin ənənəyə çevrilib. – “Keşikçidağ” Dövlət tarix-mədəniyyət qoruğu
دیدگاهتان را بنویسید