راهنمای کامل ویزای کاری و مهاجرت به ترکمنستان
- زمان تقریبی برای خوندن: ۴۵ تا ۵۵ دقیقه
- قراره چی یاد بگیری؟ این مقاله مثل یه نقشه راه کامل برای گرفتن ویزای کاری و مهاجرت به ترکمنستانه. از صفر تا صد ماجرا رو، یعنی از اینکه کارفرما چه نقشی داره، چه مدارکی لازمه، مراحل کار چیه، و چه چالش‌هایی سر راهت هست، برات توضیح میده. همینطور قوانین کاری، فرهنگی و اجتماعی ترکمنستان رو به زبان ساده میگه تا با چشم باز تصمیم بگیری.
- چرا این مقاله رو بخونی؟ چون تمام اطلاعات پراکنده از منابع مختلف رو یکجا جمع کرده و به زبون خودمونی و قابل فهم برات نوشته. همه چیز، از جزئیات فنی ویزا گرفته تا نکات ریز زندگی روزمره، اینجا هست تا هیچ سوالی تو ذهنت باقی نمونه.
فصل اول: قدم‌های اولیه و چیزهایی که قبل از هر کاری باید بدونی
اگه داری به کار کردن توی ترکمنستان فکر میکنی، باید بدونی که این کشور یه مقصد کاری معمول و شناخته شده مثل کشورهای اروپایی نیست. اما رشد اقتصادی که اخیرا داشته، باعث شده بعضی شرکت‌های بین‌المللی بهش توجه کنن. قبل از اینکه وارد جزئیات ویزا بشیم، لازمه یه تصویر کلی از شرایط اونجا داشته باشی. این فصل بهت کمک میکنه با دید بازتری وارد مراحل بعدی بشی.
نگاهی کلی به بازار کار و قوانین اولیه
ترکمنستان یه بازار کار خیلی کنترل شده داره. این یعنی دولت روی استخدام نیروی خارجی نظارت دقیقی داره. معمولا به خارجی‌ها فقط توی شغل‌هایی اجازه کار میدن که تخصص بالایی لازم دارن یا نیروی داخلی برای انجام دادنشون کمه. حوزه‌هایی مثل انرژی، ساخت‌وساز و زیرساخت‌ها از این دسته‌ان. هر موقعیتی که قراره یه فرد خارجی پر کنه، باید حتمن توی اداره‌های مربوطه ثبت بشه. با وجود این سخت‌گیری‌ها، فرصت‌های شغلی خوبی هم پیدا میشه، به خصوص توی پروژه‌های بزرگی که با سرمایه‌گذاری خارجی یا توسط سازمان‌های بین‌المللی انجام میشن. اما موانعی مثل زبان، روند اداری پیچیده و شفاف نبودن بعضی فرایندها میتونه چالش‌برانگیز باشه.
برای اینکه بدونی وقتی اونجا کار میکنی چه شرایطی در انتظارته، خوبه که با قوانین پایه‌ای کار آشنا باشی:
- مرخصی سالانه: ۳۰ روز در سال.
- تعطیلات رسمی: ۱۱ روز در سال.
- مرخصی زایمان: ۱۱۲ روز.
- ساعت کاری در هفته: ۴۰ ساعت.
- مالیات بر درآمد: نرخ مالیات بر درآمد در ترکمنستان ثابته و ۱۰ درصده.
- مالیات بر ارزش افزوده (VAT): نرخ استاندارد این مالیات ۱۵ درصده.
این اطلاعات کلی بهت کمک میکنه یه دید اولیه از شرایط کاری پیدا کنی. در ادامه خیلی عمیق‌تر وارد جزئیات میشیم.
نقش کلیدی کارفرما در گرفتن ویزای کاری
یکی از مهمترین نکاتی که باید در مورد ویزای کاری ترکمنستان بدونی اینه که کارفرما نقش اصلی رو بازی میکنه. برخلاف خیلی از کشورها که خودت میتونی بخش زیادی از کارهای ویزا رو انجام بدی، اینجا تقریبا همه‌چیز به کارفرمات بستگی داره. این کارفرماست که باید کل پروسه رو شروع کنه و جلو ببره.
به زبان ساده، اینجوریه که:
۱. کارفرمای شما در ترکمنستان باید اول از همه از خدمات مهاجرت دولتی ترکمنستان (State Migration Service) یه مجوز بگیره که بهش اجازه بده شما رو به عنوان یه نیروی کار خارجی استخدام کنه.
۲. بعد از گرفتن این مجوز، کارفرما باید یه نامه دعوت (Letter of Invitation یا LOI) برات آماده کنه. این نامه مهمترین مدرک شماست و مثل کلید ورود عمل میکنه. این نامه هم باید به تایید همون خدمات مهاجرت دولتی برسه.
۳. کارفرما باید به دولت ترکمنستان ثابت کنه که چرا به شما نیاز داره و چرا نتونسته یه فرد محلی با شرایط مشابه برای اون موقعیت شغلی پیدا کنه.
پس میشه گفت اولین و سخت‌ترین قدم، پیدا کردن یه شرکت یا کارفرماییه که حاضر باشه این مراحل پیچیده و زمان‌بر رو برای استخدام شما طی کنه. بدون حمایت کامل کارفرما، گرفتن ویزای کاری ترکمنستان تقریبا غیرممکنه.
چالش‌های اولیه: امنیت و شرایط اجتماعی
قبل از اینکه چمدونت رو ببندی، مهمه که با بعضی واقعیت‌های زندگی در ترکمنستان هم آشنا بشی. این موارد به تصمیم‌گیریت کمک میکنن:
- حضور پررنگ پلیس و نیروهای امنیتی: در سراسر کشور، به خصوص در شهرها، حضور پلیس و ارتش خیلی زیاده. ایست‌های بازرسی در جاده‌های اصلی خیلی معموله و ممکنه به عنوان یه فرد خارجی بیشتر مورد سوال و جواب یا حتی بازرسی ماشین و خونه قرار بگیری. همیشه باید پاسپورت اصلی یا حداقل یه کپی از اون همراهت باشه چون ممکنه ازت بخوان هویتت رو ثابت کنی.
- امنیت و جرم: جرم‌های خیابونی مثل کیف‌قاپی و زورگیری اتفاق میفته. بهتره همیشه هوشیار باشی و وسایل شخصی، پاسپورت و مدارکت رو جای امنی نگه داری. از نشون دادن علائم ثروت مثل جواهرات گرون‌قیمت یا پول زیاد خودداری کن. بهتره تنها سفر نکنی، به خصوص در مناطق دورافتاده.
- محدودیت‌های ارتباطی: اینترنت در ترکمنستان خیلی قابل اعتماد نیست، به خصوص خارج از هتل‌های بزرگ. خیلی از شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌ها مثل یوتیوب، توییتر و فیسبوک مسدود هستن. حتی بعضی از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان مثل واتس‌اپ هم ممکنه کار نکنن. پوشش تلفن همراه هم خارج از شهرهای بزرگ ضعیفه.
- محدودیت‌های سفر: برای سفر به بعضی مناطق ترکمنستان، به خصوص مناطق مرزی با ایران، ازبکستان و افغانستان، نیاز به مجوز جداگانه از دولت داری. شهر داشوقوز و مناطق ساحلی دریای خزر هم جزو این مناطق محدود شده هستن. باید حداقل ۱۰ روز کاری قبل از سفرت برای گرفتن این مجوز اقدام کنی.
این موارد رو گفتیم تا بدونی فضای کلی کشور چجوریه. این به معنی خطرناک بودن نیست، فقط یعنی باید با احتیاط و آگاهی بیشتری عمل کنی.
فصل دوم: صفر تا صد گرفتن ویزای کاری ترکمنستان
حالا که با کلیات ماجرا آشنا شدی، وقتشه که بریم سراغ جزئیات اصلی، یعنی خود پروسه گرفتن ویزا و مجوز کار. این بخش رو با دقت بخون چون تمام مراحل فنی و مدارک لازم اینجا توضیح داده شده.
انواع ویزاها در یک نگاه
دولت ترکمنستان ویزاهای مختلفی صادر میکنه، اما چیزی که برای هدف ما مهمه، ویزای کاریه. بیایید نگاهی به انواع اصلی ویزاها بندازیم تا تفاوت‌هاشون رو بهتر درک کنی:
| نوع ویزا | هدف | مدت اعتبار معمول | نکته کلیدی |
|---|---|---|---|
| ویزای کاری (Work Visa) | برای استخدام و انجام فعالیت‌های شغلی | معمولا یک ساله یا بیشتر (بسته به قرارداد) | نیاز به مجوز کار و نامه دعوت از کارفرما داره. |
| ویزای تجاری (Business Visa) | برای فعالیت‌های تجاری مثل مذاکره و قرارداد | متغیر (مثلا ۳ ماهه) | نیاز به نامه دعوت از یک شرکت ثبت شده در ترکمنستان داره. |
| ویزای توریستی (Tourist Visa) | برای گردشگری و تفریح | ۱۰ تا ۳۰ روز | باید از طریق یک آژانس مسافرتی مجاز اقدام بشه. |
| ویزای ترانزیت (Transit Visa) | برای عبور از ترکمنستان به مقصد کشوری دیگر | معمولا ۲۴ تا ۷۲ ساعت | نیاز به بلیط قطعی به مقصد نهایی داره. |
تمرکز اصلی ما در این مقاله روی ویزای کاری هست. این ویزا یه سند طولانی‌مدته که به شما اجازه میده به صورت قانونی در این کشور کار کنی. مدت اعتبارش به قرارداد کاری شما بستگی داره و معمولا قابل تمدیده. این ویزا همچنین پیش‌زمینه گرفتن اقامت در ترکمنستان هم هست.
مراحل درخواست ویزای کاری: قدم به قدم
پروسه گرفتن ویزای کاری ترکمنستان یه مسیر مشخص داره که باید با دقت طی بشه. در ادامه این مسیر رو به چند قدم اصلی تقسیم کردیم:
قدم اول: کارفرما درخواست مجوز کار میده
همونطور که گفتیم، همه‌چیز از طرف کارفرما شروع میشه. کارفرمای شما باید به وزارت کار و حمایت اجتماعی جمعیت ترکمنستان (Ministry of Labor and Social Protection of the Population) مراجعه کنه و برای استخدام شما درخواست مجوز بده. توی این مرحله، کارفرما باید مدارکی رو ارائه بده که نشون میده چرا به تخصص شما نیاز داره و چرا نتونسته یه شهروند ترکمن رو برای این کار پیدا کنه. ممکنه برای بعضی شغل‌ها سهمیه‌های خاصی برای نیروی کار خارجی وجود داشته باشه.
قدم دوم: کارفرما نامه دعوت (LOI) رو آماده میکنه
بعد از اینکه وزارت کار با استخدام شما موافقت کرد و مجوز اولیه صادر شد، کارفرما باید برای گرفتن نامه دعوت اقدام کنه. این درخواست به خدمات مهاجرت دولتی ترکمنستان (State Migration Service) ارسال میشه. این اداره درخواست رو بررسی میکنه و در صورت تایید، نامه دعوت رسمی رو صادر میکنه. این نامه خیلی مهمه و باید جزئیات دقیقی مثل هدف سفر، مدت زمان اقامت و اطلاعات کارفرما رو شامل بشه.
نکته مهم: نامه دعوت از تاریخ صدور فقط سه ماه اعتبار داره. پس باید سریع برای قدم بعدی اقدام کنی.
قدم سوم: شما برای ویزا درخواست میدید
وقتی کارفرما نامه دعوت تایید شده رو برای شما فرستاد، نوبت شماست که وارد عمل بشی. شما باید با در دست داشتن این نامه و بقیه مدارک لازم، به سفارت یا کنسولگری ترکمنستان در کشوری که زندگی میکنی (برای ما ایرانی‌ها، سفارت ترکمنستان در تهران یا کنسولگری در مشهد) مراجعه کنی و درخواست ویزای کاری بدی.
قدم چهارم: سفر به ترکمنستان و ثبت نهایی
بعد از اینکه ویزای شما صادر شد و وارد پاسپورتت شد، میتونی به ترکمنستان سفر کنی. اما کار اینجا تموم نمیشه. بعد از رسیدن به ترکمنستان، شما (معمولا با کمک کارفرما) باید به خدمات مهاجرت دولتی مراجعه کنی و ورود خودت رو ثبت کنی. این مرحله برای نهایی شدن مدارک استخدامی شما ضروریه.
نکته مهم: اگر قراره بیشتر از سه روز کاری در ترکمنستان بمونی، حتمن باید ورودت رو در خدمات مهاجرت دولتی ثبت کنی. قبل از خروج از کشور هم باید همین کار رو برای ثبت خروج انجام بدی. عدم ثبت ورود و خروج میتونه منجر به جریمه، بازداشت و یا حتی ممنوعیت ورود مجدد به ترکمنستان تا پنج سال بشه.
مدارک لازم برای درخواست ویزای کاری
برای اینکه درخواست ویزات بدون مشکل پیش بره، باید مدارک رو کامل و دقیق آماده کنی. این لیست مدارک اصلیه که هم شما و هم کارفرما باید آماده کنید:
مدارکی که شما باید آماده کنی:
- فرم درخواست ویزا: باید به طور کامل و دقیق پر و امضا بشه. امضای روی فرم باید با امضای پاسپورتت یکی باشه.
- پاسپورت اصلی: پاسپورتت باید حداقل شش ماه بیشتر از تاریخ خروجت از ترکمنستان اعتبار داشته باشه و حداقل دو صفحه خالی برای ویزا داشته باشه.
- کپی پاسپورت: یک کپی از صفحه اول پاسپورت.
- عکس پرسنلی: معمولا دو قطعه عکس جدید (برای شش ماه اخیر) با پس‌زمینه سفید.
- نامه دعوت (LOI): همون نامه معروفی که کارفرما از خدمات مهاجرت دولتی برات گرفته.
- کپی مدارک تحصیلی و حرفه‌ای: مدارک دانشگاهی و گواهی‌نامه‌های تخصصی. این مدارک اغلب باید به صورت رسمی ترجمه و تایید شده باشن (مثلا با مهر دادگستری و وزارت خارجه).
- گواهی سلامت پزشکی: مدرکی که نشون بده شما از نظر سلامتی مشکلی نداری. اگه قراره بیشتر از سه ماه بمونی، نتیجه منفی تست HIV هم لازمه.
- گواهی عدم سوء پیشینه: از پلیس +۱۰ در ایران.
- اثبات هویت: مثلا کپی کارت ملی یا گواهینامه رانندگی.
مدارکی که کارفرما باید آماده کنه:
- اسناد ثبت شرکت: مدارکی که نشون بده شرکت به صورت قانونی در ترکمنستان ثبت شده.
- توجیه برای استخدام شما: نامه‌ای که توضیح میده چرا شرکت به تخصص شما نیاز داره.
- پیش‌نویس قرارداد کاری: متنی از قرارداد کاری که قراره با شما بسته بشه.
هزینه‌ها و زمان پردازش ویزا
- هزینه‌ها: هزینه ویزا بسته به ملیت شما، مدت زمان اعتبار ویزا و سرعت پردازش (عادی یا فوری) متفاوته. به طور میانگین، هزینه یه ویزای یک‌بار ورود بین ۳۵ تا ۱۵۵ دلار آمریکا متغیره. ویزاهای چندبار ورود و طولانی‌مدت گرون‌تر هستن. برای مثال، هزینه‌های ویزای توریستی برای شهروندان آمریکایی میتونه از ۱۸۴ دلار برای ۱۰ روز تا ۸۱۴ دلار برای یک سال متغیر باشه. این اعداد فقط برای اینه که یه دید کلی داشته باشی. بهترین کار اینه که هزینه‌های دقیق و به‌روز رو از سفارت ترکمنستان استعلام بگیری چون ممکنه بدون اطلاع قبلی تغییر کنن.
- زمان پردازش: زمان مشخصی برای این کار وجود نداره و میتونه خیلی متغیر باشه، از چند هفته تا چند ماه. این زمان به پیچیدگی پرونده شما و حجم کاری اداره‌های مربوطه بستگی داره. به همین خاطر خیلی مهمه که کارفرما پروسه رو خیلی زودتر از تاریخی که باید در ترکمنستان باشی شروع کنه.
- شانس قبولی: آمار دقیقی از میزان قبولی یا ردی ویزاها وجود نداره. اما تجربه شرکت‌های مهاجرتی نشون میده که اگه تمام مراحل به درستی طی بشن و مدارک کامل و بدون نقص باشن، احتمال ردی ویزا کمه. بیشتر ردی‌ها به خاطر ناقص بودن فرم‌ها یا کافی نبودن مدارک پشتیبانه.
چالش‌های رایج در پروسه ویزا و راه‌حل‌ها
روند گرفتن ویزای ترکمنستان میتونه با چالش‌هایی همراه باشه. آگاهی از این چالش‌ها بهت کمک میکنه تا بهتر براشون آماده بشی:
- طولانی بودن زمان تایید: همونطور که گفتیم، پروسه میتونه خیلی طول بکشه. بهتره که توی برنامه‌ریزی‌هاتون این تاخیرهای احتمالی رو در نظر بگیرید.
- خدمات محدود کنسولی: ممکنه ارتباط گرفتن با سفارت یا گرفتن اطلاعات دقیق ازشون سخت باشه.
- تغییرات ناگهانی در قوانین: قوانین مهاجرت ممکنه تغییر کنن. برای همین مهمه که همیشه اطلاعات به‌روز داشته باشید.
راه حل چیه؟
بهترین راه برای مدیریت این چالش‌ها اینه که با یه وکیل محلی یا یه شرکت متخصص در امور مهاجرت ترکمنستان کار کنید. اونها با جزئیات قوانین و رویه‌های اداری آشنا هستن و میتونن کارها رو سریع‌تر و با خطای کمتر پیش ببرن. ارتباط منظم با خدمات مهاجرت دولتی و آماده کردن مدارک کامل و دقیق هم خیلی مهمه.
بعضی شرکت‌ها از خدمات یک Employer of Record (EOR) استفاده میکنن. EOR یه شرکت واسطه هست که شما رو به صورت قانونی از طرف شرکت اصلی استخدام میکنه و تمام کارهای اداری، حقوقی و مالیاتی شما رو در ترکمنستان انجام میده. این کار باعث میشه شرکت اصلی درگیر پیچیدگی‌های قوانین محلی نشه. شرکت‌هایی مثل Velocity Global و G-P (Globalization Partners) این خدمات رو ارائه میدن.
فصل سوم: زندگی در ترکمنستان به عنوان یک نیروی کار خارجی
گرفتن ویزای کاری اولین قدمه. بعد از اون، زندگی و کار در یک کشور جدید شروع میشه. این فصل در مورد مسائل مربوط به اقامت طولانی‌مدت، آوردن خانواده و تعهدات قانونی شما و کارفرما در ترکمنستانه.
از ویزای کاری تا اقامت دائم
داشتن ویزای کاری به طور خودکار به معنی داشتن اقامت دائم نیست. ویزای کاری معمولا به شما اجازه اقامت موقت میده. افرادی که برای مدت طولانی در ترکمنستان کار میکنن، ممکنه بتونن برای اقامت موقت یا دائم درخواست بدن.
- اقامت موقت (Temporary Residency): این معمولا همون مجوزی هست که همراه با ویزای کاری شما میاد و تا زمانی که قرارداد کاری شما معتبره، قابل تمدیده.
- اقامت دائم (Permanent Residency): گرفتن اقامت دائم در ترکمنستان خیلی سخته و مسیر مشخص و تضمین‌شده‌ای براش وجود نداره. معمولا این امکان فقط در شرایط خیلی خاص مثل ازدواج با یک شهروند ترکمن یا داشتن خویشاوندان نزدیک در این کشور وجود داره. اقامت قانونی طولانی‌مدت و داشتن سهم قابل توجه در پروژه‌های ملی ممکنه در موارد استثنائی در نظر گرفته بشه، اما هیچ تضمینی وجود نداره که بعد از چند سال کار کردن، به شما اقامت دائم بدن.
پس مهمه که بدونی ویزای کاری شما تا زمانی معتبره که اونجا مشغول به کار هستید.
آوردن خانواده (ویزای همراه)
اگر شما ویزا و مجوز کار معتبر در ترکمنستان داشته باشید، معمولا میتونید برای اعضای درجه یک خانواده‌تون (همسر و فرزندان زیر سن قانونی) هم درخواست ویزای همراه بدید تا با شما زندگی کنن.
نکات کلیدی برای ویزای همراه:
- حمایت مالی (Sponsorship): شما به عنوان کارمند اصلی، اسپانسر مالی خانواده‌تون محسوب میشید.
- اثبات رابطه: باید مدارک رسمی مثل سند ازدواج و شناسنامه فرزندان رو ارائه بدید. این مدارک باید به صورت رسمی ترجمه و تایید شده باشن.
- تمکن مالی: باید نشون بدید که توانایی مالی کافی برای حمایت از خانواده‌تون رو دارید و اونها باری روی دوش دولت نخواهند بود.
- پروسه درخواست: اعضای خانواده شما باید به صورت جداگانه برای ویزا (معمولا ویزای خصوصی یا خانوادگی) درخواست بدن. اونها هم به یه نامه دعوت نیاز دارن که از طریق خدمات مهاجرت دولتی پردازش میشه.
- ثبت ورود: بعد از رسیدن به ترکمنستان، اعضای خانواده هم باید ورودشون رو ثبت کنن.
نکته خیلی مهم: ویزای همراه معمولا اجازه کار کردن به اعضای خانواده نمیده. اگه همسر شما بخواد در ترکمنستان کار کنه، باید به صورت جداگانه برای خودش مجوز کار و ویزای کاری بگیره.
تعهدات قانونی شما و کارفرما
هم شما به عنوان کارمند و هم کارفرماتون تعهدات قانونی مشخصی در قبال قوانین مهاجرت ترکمنستان دارید. عدم رعایت این قوانین میتونه منجر به جریمه‌های سنگین، اخراج شما از کشور و محدودیت برای کارفرما در استخدام نیروی خارجی در آینده بشه.
تعهدات کارفرما:
- حمایت قانونی: باید مطمئن بشه که شرکت به صورت قانونی ثبت شده و شرایط لازم برای استخدام نیروی خارجی رو داره.
- انجام امور ویزا و مجوز: باید در گرفتن مجوز کار و ویزا به شما کمک کنه.
- ثبت ورود و خروج: باید مطمئن بشه که شما بعد از ورود به کشور ثبت‌نام میشید و وضعیت اقامتتون همیشه به‌روزه.
- قرارداد کاری: قرارداد کاری باید مطابق با قوانین کار ترکمنستان باشه و با شرایطی که در درخواست مجوز کار اعلام شده، همخونی داشته باشه.
- گزارش تغییرات: اگه وضعیت شما تغییر کرد (مثلا اگه کارتون تموم شد، آدرستون عوض شد یا از کشور خارج شدید)، کارفرما باید این موارد رو به خدمات مهاجرت دولتی اطلاع بده.
- نگهداری سوابق: باید سوابق دقیقی از تمام کارمندان خارجی، مجوزها و ویزاهاشون نگهداری کنه.
تعهدات شما (کارمند):
- داشتن مدارک معتبر: باید همیشه پاسپورت، ویزا و مجوز کار معتبر همراهتون باشه.
- ثبت‌نام: باید در زمان تعیین شده بعد از ورود، خودتون رو ثبت کنید و در صورت نیاز تمدیدش کنید.
- رعایت شرایط ویزا: فقط باید در شغلی که برای اون مجوز گرفتید، فعالیت کنید.
- احترام به قوانین: باید به تمام قوانین و مقررات ترکمنستان احترام بذارید.
- اطلاع‌رسانی تغییرات: اگه تغییر مهمی در وضعیتتون ایجاد شد (مثل تغییر آدرس)، باید به کارفرما و احتمالا به خدمات مهاجرت دولتی اطلاع بدید.
- خروج به موقع: بعد از تموم شدن اعتبار ویزا و مجوز کار، باید کشور رو ترک کنید، مگر اینکه به صورت قانونی تمدیدشون کرده باشید.
فصل چهارم: ترکمنستان در عرصه بین‌المللی؛ سیاست‌های سایر کشورها چه تاثیری دارد؟
به عنوان یک شهروند ایرانی که قصد کار در ترکمنستان رو داره، شاید فکر کنی که فقط قوانین ترکمنستان مهمه. اما سیاست‌های مهاجرتی کشورهای دیگه هم میتونه روی سفر، کار یا حتی آینده شما تاثیر بذاره. در این فصل نگاهی میندازیم به اینکه سیاست‌های کشورهایی مثل آمریکا، کانادا و ترکیه در قبال شهروندان ترکمنستان چطور بوده و این چه اطلاعاتی به ما میده.
یک نمونه تاریخی: تاثیر فرمان ممنوعیت سفر آمریکا
چند سال پیش، دولت وقت آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، یک فرمان اجرایی برای ممنوعیت سفر شهروندان چند کشور صادر کرد. این فرمان در نسخه‌های مختلفی ارائه شد و سر و صدای زیادی به پا کرد. در یکی از این نسخه‌ها که در سال ۲۰۲۵ اجرایی شد، نام ترکمنستان هم در لیست کشورها قرار داشت. دونستن جزئیات این فرمان به ما نشون میده که چطور سیاست‌های یک کشور میتونه به طور مستقیم روی شهروندان کشورهای دیگه، از جمله ترکمنستان، تاثیر بذاره.
بر اساس اون فرمان، کشورها به دو دسته تقسیم شده بودن:
- کشورهای با ممنوعیت کامل: ۱۲ کشور که شهروندانشون به طور کلی از ورود به آمریکا با هر نوع ویزایی منع شده بودن.
- کشورهای با محدودیت جزئی: ۷ کشور که شهروندانشون با محدودیت‌های مشخصی برای گرفتن ویزا روبرو بودن.
ترکمنستان در دسته دوم، یعنی کشورهای با محدودیت جزئی، قرار داشت. این به این معنی بود که:
- شهروندان ترکمنستان دیگه نمیتونستن ویزای مهاجرتی (گرین کارت) یا ویزاهای غیرمهاجرتی در دسته‌های زیر رو دریافت کنن:
- B-1/B-2: ویزای توریستی و تجاری
- F و M: ویزای دانشجویی
- J: ویزای فرصت مطالعاتی و تبادل فرهنگی
این محدودیت‌ها به طور جدی گزینه‌های سفر، تحصیل یا مهاجرت به آمریکا رو برای شهروندان این کشورها، از جمله ترکمنستان، کم میکرد. هرچند ویزاهای کاری و بقیه دسته‌هایی که اسمشون برده نشده بود هنوز قابل صدور بودن، اما به افسرهای کنسولی دستور داده شده بود که اعتبار این ویزاها رو تا حد ممکن کوتاه کنن.
این فرمان به دلیل نگرانی‌های امنیتی و نرخ بالای موندن بیش از حد مجاز با ویزا (visa overstay) صادر شده بود. این یک مثال واقعی از اینه که چطور تصمیمات سیاسی یک کشور میتونه زندگی و برنامه‌های شغلی و تحصیلی مردم در گوشه‌ای دیگر از جهان رو تحت تاثیر قرار بده.
لاتاری گرین کارت آمریکا و آمار شرکت‌کنندگان از ترکمنستان
هر ساله، دولت آمریکا برنامه‌ای به اسم لاتاری ویزای گوناگونی (Diversity Visa Lottery) برگزار میکنه که به شهروندان کشورهایی با نرخ مهاجرت پایین به آمریکا، شانس برنده شدن گرین کارت میده. نگاهی به آمار این برنامه میتونه جالب باشه.
بر اساس بولتن ویزای سپتامبر ۲۰۲۴، آماری از ثبت‌نام‌کنندگان برنامه لاتاری ۲۰۲۵ منتشر شده. در این آمار، تعداد افرادی که از هر کشور ثبت‌نام کردن، مشخص شده.
- تعداد ثبت‌نام‌کنندگان از ترکمنستان برای لاتاری DV-2025: ۲,۰۱۰ نفر.
- تعداد ثبت‌نام‌کنندگان از ازبکستان (برای مقایسه): ۵,۵۶۴ نفر.
- تعداد ثبت‌نام‌کنندگان از تاجیکستان (برای مقایسه): ۲,۹۸۲ نفر.
این اعداد نشون دهنده علاقه شهروندان این کشورها به مهاجرت به آمریکاست. در همین بولتن ویزا، برای ماه اکتبر، شماره پرونده‌های مشخصی برای شروع پروسه ویزا اعلام میشه. برای مثال، برای منطقه اروپا (که ترکمنستان جزوش حساب میشه)، شماره پرونده‌های زیر ۴,۹۰۰ برای ازبکستان و زیر ۵,۹۵۰ برای روسیه میتونستن کارهاشون رو شروع کنن. این سیستم سهمیه‌بندی و نوبتی، پیچیدگی مهاجرت به آمریکا رو نشون میده.
سیاست‌های ویزای کانادا برای ساکنان ترکمنستان
اگر شما به عنوان یک نیروی کار خارجی در ترکمنستان زندگی کنید و بخواهید برای سفر، کار یا تحصیل به کانادا درخواست بدید، باید بدونید که امور کنسولی خودتون رو از کجا باید پیگیری کنید.
کانادا در ترکمنستان سفارت مقیم نداره. بر اساس اطلاعات رسمی دولت کانادا، خدمات کنسولی و ویزا برای افرادی که در ترکمنستان زندگی میکنن، از طریق سفارت کانادا در آستانه، قزاقستان انجام میشه.
این یعنی برای هر کاری مربوط به ویزای کانادا، از جمله انگشت‌نگاری یا مصاحبه، باید به قزاقستان سفر کنید. سفیر کانادا در قزاقستان، همزمان سفیر این کشور برای جمهوری قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان هم هست. نام سفیر فعلی کریستوفر دوگان (Christopher Duggan) است.
همچنین خوبه بدونید که سفارت کانادا در آستانه در تاریخ‌های مشخصی به خاطر تعطیلات رسمی کانادا یا قزاقستان تعطیله. برای مثال در سال ۲۰۲۵، این سفارت در روزهایی مثل سال نو میلادی، روز جهانی زن، عید نوروز، عید قربان و کریسمس تعطیل خواهد بود. برنامه‌ریزی برای کارهای کنسولی با توجه به این تعطیلات مهمه.
سیاست‌های ویزای ترکیه برای شهروندان ترکمنستان
ترکیه یکی از مقاصد مهم برای سفر و تجارت در منطقه است. قوانین ویزای این کشور برای شهروندان کشورهای مختلف، متفاوته. در مورد ترکمنستان، قوانین به این صورته:
- دارندگان پاسپورت عادی (Ordinary Passport): برای ورود به ترکیه نیاز به ویزا دارند.
- دارندگان پاسپورت رسمی (Official Passport): برای سفرهایشان به ترکیه تا سقف ۳۰ روز از ویزا معاف هستند.
این یعنی اگه شما به عنوان یک شهروند ایرانی با پاسپورت عادی در ترکمنستان کار میکنید و همکاران ترکمن شما بخوان به ترکیه سفر کنن، اونها نیاز به گرفتن ویزا دارن، مگر اینکه پاسپورت رسمی داشته باشن. این تفاوت‌ها در قوانین ویزا بین کشورهای همسایه خیلی رایجه.
قوانین ترانزیت از پاناما برای شهروندان ترکمنستان
شاید فکر کنید پاناما چه ربطی به ترکمنستان داره، اما این مثال نشون میده که حتی برای عبور از یک کشور در قاره‌ای دیگر هم قوانین خاصی وجود داره. دولت پاناما قوانینی برای ترانزیت شهروندان بعضی کشورها از طریق فرودگاه‌های این کشور وضع کرده.
بر اساس این قوانین، شهروندان کشورهایی مثل ترکمنستان، برای اینکه بتونن از پاناما به عنوان یک مسیر ترانزیت استفاده کنن، باید یکی از شرایط زیر رو داشته باشن:
- ویزا یا اقامت معتبر پاناما داشته باشن.
- ویزا یا اقامت معتبر از کشورهایی مثل کانادا، آمریکا، استرالیا، کره جنوبی، ژاپن، بریتانیا، سنگاپور یا یکی از کشورهای اتحادیه اروپا داشته باشن.
- به کشور مبدا خودشون در حال بازگشت باشن.
این یعنی یک شهروند ترکمن نمیتونه به سادگی یک بلیط با توقف در پاناما بخره، مگر اینکه شرایط بالا رو داشته باشه. این موضوع اهمیت بررسی قوانین ترانزیت رو قبل از خرید هرگونه بلیط هواپیما نشون میده.
فصل پنجم: نکات تکمیلی و راهنمای زندگی روزمره
حالا که با تمام جنبه‌های فنی و قانونی کار آشنا شدیم، بهتره به چند نکته کاربردی دیگه هم بپردازیم که بهتون کمک میکنه تجربه بهتری از کار و زندگی در ترکمنستان داشته باشید.
قوانین و فرهنگ محلی که باید رعایت کنید
ترکمنستان جامعه‌ای بسیار سنتی و محافظه‌کار داره. احترام به قوانین و فرهنگ محلی نه تنها نشانه ادب شماست، بلکه از بروز مشکلات احتمالی هم جلوگیری میکنه.
- عکاسی: از تاسیسات نظامی، ایستگاه‌های پلیس، فرودگاه‌ها و ساختمان‌های دولتی عکاسی نکنید. این کار میتونه منجر به جریمه یا مشکلات جدی‌تر بشه. قبل از عکس گرفتن از مردم محلی، حتمن ازشون اجازه بگیرید.
- ارتباطات: استفاده از تلفن‌های ماهواره‌ای و بعضی از ابزارهای ارتباطی دیگه غیرقانونیه.
- دوتابعیتی: ترکمنستان تابعیت دوگانه رو به رسمیت نمیشناسه. اگه مقامات محلی شما رو شهروند ترکمنستان بدونن (مثلا اگه از طریق ازدواج تابعیت گرفته باشید)، ممکنه از ارائه خدمات کنسولی کانادا یا هر کشور دیگه‌ای به شما جلوگیری کنن. شهروندان دوتابعیتی ترکمن-کانادایی برای بازگشت به کانادا با مشکلات زیادی روبرو میشن و ممکنه مجبور بشن تابعیت ترکمنی خودشون رو ترک کنن که این پروسه میتونه شش ماه یا بیشتر طول بکشه.
- پوشش و رفتار در ملا عام: در مکان‌های عمومی، به خصوص مکان‌های مذهبی، لباس پوشیده به تن کنید. بوسیدن، بغل کردن و سایر رفتارهای اینچنینی در ملا عام پسندیده نیست.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن در فضاهای باز عمومی ممنوعه، مگر در مکان‌های مشخصی که برای این کار تعیین شده.
- انتقاد سیاسی: از صحبت کردن در مورد مسائل سیاسی یا انتقاد از رهبران فعلی و قبلی کشور به صورت عمومی جدن خودداری کنید.
- فرش و اشیای فرهنگی: برای خارج کردن اشیای فرهنگی مثل فرش‌های دستباف، باید قبل از خروج از کشور از وزارت فرهنگ تاییدیه بگیرید. در غیر این صورت، اون شی مصادره میشه و ممکنه جریمه سنگینی بشید.
سلامت و بهداشت
سیستم بهداشت و درمان در ترکمنستان با استانداردهای کشورهای پیشرفته فاصله داره. کلینیک‌های پزشکی اغلب با کمبود دارو و تجهیزات اولیه مواجه هستن و سطح بهداشت خوبی ندارن.
- بیمه مسافرتی: حتمن قبل از سفر یک بیمه مسافرتی جامع تهیه کنید که پوشش کاملی برای هزینه‌های درمانی، بستری در بیمارستان و در صورت نیاز، بازگشت پزشکی به کشور (medical evacuation) داشته باشه.
- دارو: اگه داروی خاصی مصرف میکنید، حتمن به اندازه کافی برای کل دوره سفرتون همراه داشته باشید. داروهای خودتون رو در بسته‌بندی اصلی و به همراه نسخه پزشک حمل کنید. قبل از سفر، با سفارت ترکمنستان چک کنید که ورود اون دارو به کشور مجاز باشه.
- واکسن‌ها: بهتره حداقل ۶ هفته قبل از سفر با یک پزشک یا کلینیک بهداشت سفر مشورت کنید. مطمئن بشید که واکسن‌های روتین شما (مثل کزاز، دیفتری، سرخک) به‌روز هستن. بسته به شرایط، ممکنه واکسن‌هایی مثل هپاتیت A و B، حصبه (تیفوئید) و هاری هم توصیه بشه.
- آب و غذا: برای جلوگیری از بیماری‌های گوارشی، همیشه از آب بطری بسته‌بندی شده استفاده کنید. از خوردن سبزیجات خام و میوه‌هایی که خودتون پوست نکندید، پرهیز کنید. مطمئن بشید که غذاها، به خصوص گوشت، کاملا پخته شده باشن.
پول و مسائل مالی
واحد پول ترکمنستان، منات جدید ترکمنستان (TMT) است. اقتصاد این کشور عمدتا بر پایه پول نقد است.
- کارت‌های اعتباری: فقط تعداد کمی از هتل‌ها و رستوران‌های بزرگ در پایتخت، عشق‌آباد، کارت‌های اعتباری (عمدتا ویزا و امریکن اکسپرس) رو قبول میکنن. به طور کلی روی استفاده از کارت اعتباری حساب نکنید.
- دستگاه‌های خودپرداز (ATM): تعداد دستگاه‌های خودپرداز بین‌المللی خیلی کمه و ممکنه در گرفتن پول نقد با مشکل مواجه بشید.
- صرافی: میتونید دلار آمریکا یا یورو رو در بانک‌ها و صرافی‌های رسمی به منات تبدیل کنید.
- اظهارنامه ارزی: موقع ورود به کشور، باید تمام ارز خارجی که همراه دارید رو اظهار کنید.
رانندگی و حمل و نقل
- رانندگی: استانداردهای رانندگی در ترکمنستان پایینه. جاده‌های روستایی اغلب خراب و بدون روشنایی هستن. حیوانات اهلی ممکنه ناگهان وارد جاده بشن. ایست‌های بازرسی پلیس هم خیلی رایجه. رانندگی در حالت مستی به شدت ممنوعه و حتی مقدار کمی الکل در خون میتونه منجر به جریمه یا زندان بشه.
- حمل و نقل عمومی: بهتره بعد از تاریک شدن هوا از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده نکنید.
- تاکسی: فقط از تاکسی‌های رسمی و علامت‌دار استفاده کنید و قبل از حرکت کرایه رو طی کنید. از سوار شدن به تاکسی‌های اشتراکی خودداری کنید.
- قطار: سفر با قطار توصیه نمیشه چون خدمات ضعیفه و احتمال وقوع جرم زیاده. اگه مجبور به سفر با قطار شدید، وسایلتون رو جای امنی بذارید و در کوپه رو از داخل قفل کنید.
منابع
- [۱] Trump’s 2025 Travel Ban: Who’s Affected and What It Means
- [۲] What Trump’s New Travel Ban Means for U.S. Employers – Boundless
- [۳] Guide to Work Visas in Turkmenistan 2025 | Velocity Global
- [۴] Work Permits & Visas in Turkmenistan
- [۵] Visa Bulletin For September 2024
- [۶] Suspension of Visa Issuance to Foreign Nationals to Protect the United States from Foreign Terrorists and other National Security and Public Safety Threats
- [۷] Technical Difficulties
- [۸] Visa offices outside Canada – Canada.ca
- [۹] Embassy of Canada to Kazakhstan, Kyrgyz Republic, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan, in Astana
- [۱۰] Technical Difficulties
- [۱۱] Work Visas & Permits in Turkmenistan | G-P
- [۱۲] Travel advice and advisories for Turkmenistan
- [۱۳] Technical Difficulties
- [۱۴] Visa Information For Foreigners / Republic of Türkiye Ministry of Foreign Affairs
- [۱۵] Technical Difficulties
- [۱۶] Technical Difficulties
- [۱۷] [no-title]
- [۱۸] Technical Difficulties
- [۱۹] Guide to Hiring in Turkmenistan | Global Expansion
- [۲۰] Visas – EOP
- [۲۱] Turkmenistan Visa – Price, Requirements and Application – VisaHQ
- [۲۲] Labour / Work permits
دیدگاهتان را بنویسید