تخمین زمان مطالعه: ۲۵ دقیقه
خلاصه‌ای از چیزهایی که قراره بخونی:
- فرق ویزای کار و مجوز کار: این دوتا با هم فرق دارن. اولی برای ورود به کشوره، دومی برای اینکه قانونا کار کنی.
- انواع ویزا: ترکیه فقط ویزای کار نداره. ویزای توریستی، دانشجویی, سرمایه‌گذاری و… هم هست که هر کدوم داستان خودش رو داره.
- مراحل کار: گرفتن ویزا و مجوز کار یه پروسه دو طرفه‌ست. هم تو باید کارایی بکنی، هم کارفرمات توی ترکیه.
- شرایط و مدارک: باید یه سری شرایط مثل داشتن پیشنهاد شغلی و مدرک تحصیلی مرتبط داشته باشی و کلی مدرک مثل پاسپورت، قرارداد، عکس و گواهی عدم سوء‌پیشینه آماده کنی.
- هزینه‌ها و زمان: کل پروسه میتونه بین ۴ تا ۸ هفته طول بکشه و هزینه‌هایی بین چند صد دلار داره.
- گزینه‌های جایگزین: یه راه مدرن برای استخدام شدن هست به اسم EOR که شرکت‌های خارجی ازش استفاده میکنن تا بدون دفتر داشتن توی ترکیه، نیرو استخدام کنن.
- وضعیت پناهنده‌ها: یه بخش جدا هم در مورد وضعیت کار پناهنده‌ها توی ترکیه صحبت می‌کنیم که شرایط خاص خودشون رو دارن.
نکته مهم: این مقاله فقط برای اطلاع‌رسانیه و توصیه حقوقی حساب نمیشه. قبل از هر اقدامی، حتما با یه وکیل مهاجرت یا یه شرکت EOR معتبر مشورت کن.
فصل اول: چیزهای پایه‌ای که باید بدونی
اگه قصد داری به ترکیه بری و اونجا کار کنی، باید بدونی که این مسیر یه سری چالش‌های خاص خودش رو داره. از سروکله زدن با قوانین سفت و سخت مهاجرت و کار گرفته تا گرفتن ویزا و مجوزهای لازم. این فرایندها پیچیده هستن و اگه درست انجام نشن، میتونن مشکلات قانونی جدی برات درست کنن. پس مهمه که کارفرماها و خود تو با دقت این مسیر رو طی کنید.
چرا رعایت قوانین مهاجرتی ترکیه مهمه؟
رعایت قوانین مهاجرتی ترکیه فقط یه کار قانونی نیست، یه بخش خیلی مهم برای حفظ آبروی شرکت و ادامه پیدا کردن بدون دردسر کارهاست. کارفرماهایی که این قوانین رو رعایت نکنن، با جریمه‌های سنگین و حتی پیگرد قانونی روبه‌رو میشن. عدم رعایت این قوانین میتونه باعث بشه که مقامات ترکیه مدام روی اون شرکت زوم کنن و استخدام‌های بعدی خیلی سخت‌تر و زمان‌برتر بشه.
جدا از مشکلات قانونی، این کار میتونه به اعتبار شرکتت، هم توی ترکیه و هم در سطح جهانی، آسیب بزنه. این موضوع باعث میشه جذب استعدادهای جدید سخت بشه و اعتماد کارمندای فعلی و سهامدارا هم از بین بره.
وقتی یه شرکت قوانین مهاجرت و کار ترکیه رو رعایت میکنه، در واقع نشون میده که به فعالیت اخلاقی و مسئولانه توی بازارهای بین‌المللی پایبنده. با اولویت دادن به این موضوع، سازمانت رو از ریسک‌های مالی و اعتباری حفظ میکنی و یه محیط کاری حرفه‌ای و قانونی میسازی.
کی میتونه قانونا توی ترکیه کار کنه؟
توی ترکیه، شهروندای خود ترکیه به طور خودکار حق کار دارن و به هیچ مجوز اضافه‌ای نیاز ندارن. همینطور، شهروندای اتحادیه اروپا و افرادی که اقامت دایم ترکیه رو دارن، میتونن بدون طی کردن فرایندهای طولانی گرفتن مجوز، کار کنن.
اما افرادی که شهروند ترکیه نیستن، برای کار قانونی توی این کشور به یه مجوز ترکیبی اقامت و کار نیاز دارن. این مجوز هم اجازه زندگی توی کشور رو بهشون میده و هم جواز کار کردن رو. بدون این مدرک، هم کارفرما و هم کارمند با ریسک‌های قانونی جدی روبه‌رو میشن. پس خیلی مهمه که قبل از شروع هر فعالیت حرفه‌ای توی ترکیه، مجوزهای لازم رو بگیری.
هر کسی که شهروند ترکیه یا مقیم دایم نیست، قبل از اینکه بتونه کارش رو شروع کنه، نیاز به بررسی «حق کار» داره. این شامل افرادی که اقامت موقت دارن و همچنین شهروندای کشورهای خارج از اتحادیه اروپا هم میشه. این وظیفه کارفرماست که مطمئن بشه این کارمندا مجوزها و مدارک لازم رو برای رعایت قوانین مهاجرت و کار ترکیه دارن. بررسی حق کار یعنی چک کردن اینکه کارمند یه مجوز ترکیبی اقامت و کار معتبر داره یا نه. اگه این بررسی انجام نشه، کارفرما جریمه میشه و وضعیت قانونی کارمند هم به خطر میفته.
فرق بین ویزای کار و مجوز کار چیه؟
توی ترکیه، اجازه کار معمولا با ترکیبی از ویزا و مجوز مدیریت میشه که هر کدوم هدف خاصی دارن. خیلی‌ها این دوتا رو با هم قاطی میکنن، ولی اینا دو تا چیز جدا هستن که معمولا با هم انجام میشن.
- ویزای کار (Work Visa): این ویزا برای ورود به ترکیه با هدف کار کردن لازمه.
- مجوز کار (Work Permit): این مجوز بهت حق قانونی کار کردن توی ترکیه رو میده، بعد از اینکه وارد کشور شدی.
ویزای کار قدم اول برای کساییه که شهروند ترکیه نیستن و میخوان اونجا کار کنن. وقتی وارد کشور شدی، باید برای مجوز کار درخواست بدی که معمولا برای مدت زمان قرارداد کاریت معتبره.
برای کارفرماها، فهمیدن این تفاوت برای رعایت قوانین خیلی مهمه. ویزای کار به کارمند اجازه میده وارد ترکیه بشه، اما این مجوز کاره که در نهایت بهش اجازه قانونی برای شروع کار رو میده. گرفتن هر دوتاشون برای جلوگیری از ریسک‌های قانونی و یه جابه‌جایی راحت برای نیروی کار، ضروریه.
فصل دوم: انواع ویزاها و مجوزهای کار
ترکیه انواع مختلفی ویزا و مجوز کار داره که برای هدف‌های مختلفی مثل کار، تحصیل, سرمایه‌گذاری یا نیازهای بشردوستانه طراحی شدن. در ادامه، کاربرد، شرایط لازم و نکات خاص هر کدوم رو برات توضیح میدم.
ویزای کار (Work Visa)
این ویزا برای افرادی که قصد دارن توی ترکیه مشغول به کار بشن، ضروریه. هم به صورت کوتاه‌مدت (تا ۹۰ روز) و هم بلندمدت موجوده که نوع بلندمدتش نیاز به تمدید سالانه داره.
- شرایط: داشتن یه پیشنهاد شغلی معتبر و حمایت کارفرما. متقاضی‌ها باید کنار این ویزا، مجوز کار هم بگیرن تا بتونن قانونا کار کنن.
ویزای تجاری (Business Visa)
این ویزا اجازه ورود کوتاه‌مدت رو برای افرادی میده که برای شرکت در جلسات، کنفرانس‌ها یا بررسی فرصت‌های تجاری به ترکیه میان. معمولا اجازه کار کردن نمیده ولی برای سفرهای کاری موقت و سرمایه‌گذارها مناسبه.
- شرایط: متقاضی‌ها باید هدف قانونی سفرشون رو نشون بدن، مثلا دعوت‌نامه از سازمان‌های ترکیه‌ای یا مدرکی که نشون بده فعالیت‌های تجاری برنامه‌ریزی شده دارن.
ویزای سرمایه‌گذاری (Investor Visa)
این ویزا برای شهروندای خارجی طراحی شده که میخوان توی کسب‌وکارهای ترکیه‌ای سرمایه‌گذاری کنن یا شرکت خودشون رو راه بندازن.
- شرایط: متقاضی‌ها باید به یه حداقل میزان سرمایه‌گذاری برسن و نشون بدن که میتونن به اقتصاد ترکیه کمک کنن. این ویزا اغلب راهی برای گرفتن اقامت بلندمدت و مجوز کار هم هست.
ویزای دانشجویی (Student Visa)
این ویزا برای افرادیه که توی موسسات آموزشی معتبر ترکیه ثبت‌نام کردن. با اینکه هدف اصلیش تحصیله، دانشجوها ممکنه بتونن به صورت محدود حین تحصیل کار هم بکنن، به شرطی که شرایط اضافه‌ای رو داشته باشن.
- شرایط: متقاضی‌ها باید مدرک پذیرش از یه دانشگاه یا مدرسه ترکیه‌ای و حمایت مالی کافی برای اقامتشون رو ارایه بدن.
ویزای توریستی (Tourist Visa)
این ویزا برای اقامت‌های کوتاه‌مدت برای تفریح، گردشگری یا دیدن خانواده و دوستاست. اجازه کار یا فعالیت تجاری نمیده ولی برای سفرهای غیرکاری عالیه. نمیشه ویزای توریستی رو داخل ترکیه به ویزای کار تبدیل کرد. باید به کشور خودت برگردی و برای ویزای کار درخواست بدی.
- شرایط: متقاضی‌ها باید برنامه سفرشون مثل رزرو هتل و بلیط برگشت رو ارایه بدن.
مجوز کار مستقل (Independent Work Permit)
این مجوز برای حرفه‌ای‌های خارجی طراحی شده که میخوان به صورت مستقل و بدون وابستگی به یه کارفرمای خاص کار کنن. معمولا به افراد خیلی ماهر مثل کارآفرین‌ها یا متخصص‌ها داده میشه که میتونن توانایی خودشون برای کمک به اقتصاد ترکیه رو ثابت کنن.
- شرایط: ممکنه به مدارکی مثل صلاحیت‌های حرفه‌ای، استقلال مالی و یه طرح کسب‌وکار یا پورتفولیو نیاز داشته باشه.
مجوز کار فریلنسری (Freelance Work Permit)
این مجوز به حرفه‌ای‌های خوداشتغال اجازه میده که قانونا توی ترکیه فعالیت کنن. این مجوز بین «دیجیتال نومدها» یا همون کوچ‌نشین‌های دیجیتال و کسایی که دورکاری میکنن خیلی محبوبه.
- شرایط: متقاضی‌ها باید صلاحیت‌ها، تخصص توی رشته‌شون و ثبات مالی برای حمایت از خودشون بدون یه کارفرمای سنتی رو نشون بدن.
کارت فیروزه‌ای (Turquoise Card)
این یه نوع مجوز خاصه که با هدف جذب افراد بااستعداد و سرمایه‌گذارای خارجی به ترکیه طراحی شده.
- تعریف: کارت فیروزه‌ای یه سنده که به خارجی‌ها حق کار دایمی توی ترکیه و حق اقامت برای همسر و فرزندان تحت تکفلشون رو میده. دارنده این کارت از حقوق مرتبط با مجوز کار دایمی بهره‌مند میشه.
- دوره گذار: این کارت اولش با یه دوره گذار سه ساله صادر میشه. آخر این دوره، با درخواست فرد، این محدودیت برداشته میشه و کارت به صورت دایمی درمیاد.
- چه کسانی واجد شرایطن؟ خارجی‌هایی که توی زمینه آکادمیک مطالعات شناخته‌شده بین‌المللی دارن، کسایی که توی یه رشته استراتژیک برای ترکیه در علم، صنعت و فناوری برجسته هستن، یا کسایی که در زمینه صادرات، اشتغال یا ظرفیت سرمایه‌گذاری سهم قابل توجهی در اقتصاد ملی داشتن یا انتظار میره داشته باشن.
اقامت بشردوستانه (Humanitarian Residence Permit)
این مجوز تحت شرایط خاص صادر میشه، مثلا برای افرادی که دنبال پناهندگی هستن یا با موقعیت‌های فوق‌العاده‌ای روبه‌رو شدن که مانع خروجشون از ترکیه میشه.
- شرایط: این مجوز ممکنه بسته به مورد خاص و تشخیص دولت، حقوق کاری محدودی هم بده. متقاضی‌ها باید مدارکی که نیازهای بشردوستانه‌شون رو تایید میکنه، ارایه بدن.
فصل سوم: چطور برای ویزا و مجوز کار درخواست بدیم؟
درخواست برای ویزا و مجوز کار توی ترکیه یه فرایند مشخص داره که به دقت و رعایت مقررات دولتی نیاز داره. این دوتا به هم مرتبطن ولی درخواست‌های جداگانه‌ای دارن.
مراحل درخواست ویزا و مجوز کار:
- گرفتن پیشنهاد شغلی و قرارداد کاری
اولین قدم اینه که از یه کارفرمای ترکیه‌ای پیشنهاد شغلی بگیری. کارفرما باید یه قرارداد کاری امضا شده یا یه نامه رسمی به عنوان بخشی از فرایند درخواست بهت بده. - درخواست ویزای کار در سفارت یا کنسولگری ترکیه
تو به عنوان یه فرد غیرمقیم، باید درخواست ویزای کارت رو به کنسولگری یا سفارت ترکیه توی کشور خودت (ایران) ارایه بدی. مدارک لازم معمولا شامل پاسپورت معتبر، فرم درخواست تکمیل شده، قرارداد کاری و عکس‌های پاسپورتی جدیده. بعد از درخواست، یه شماره مرجع ۱۶ رقمی از سفارت یا کنسولگری میگیری که باید به کارفرمات بدی. - کارفرما درخواست مجوز کار رو ارایه میده
همزمان، کارفرمای ترکیه‌ای باید درخواست مجوز کار رو به وزارت خانواده، کار و خدمات اجتماعی (Ministry of Family, Labor, and Social Services) توی ترکیه ارایه بده. این درخواست شامل قرارداد کاری، مدارک ثبت شرکت و اثبات رعایت قوانین کار ترکیه هست. کارفرما باید این کار رو ظرف ۱۰ روز کاری بعد از درخواست ویزای تو انجام بده. - منتظر تایید ویزا و مجوز کار بمون
وقتی درخواست‌ها ارایه شدن، ویزای کار و مجوز کار همزمان پردازش میشن. تایید ویزای کار اجازه ورود به ترکیه رو میده، در حالی که مجوز کار به فرد اجازه میده قانونا کار کنه. معمولا کل این پروسه حدود ۳۰ روز طول میکشه، البته اگه همه مدارک کامل باشه. - ورود به ترکیه و ثبت آدرس
بعد از اینکه ویزای کارت صادر شد، میتونی به ترکیه سفر کنی. بعد از ورود، ظرف ۲۰ روز باید آدرس خونه‌ات رو به کارفرمات اطلاع بدی تا توی سیستم ملی آدرس (NVI) ثبت بشه. اگه این کار انجام نشه، کارتت ممکنه باطل بشه. همچنین کارفرمات ظرف ۳۰ روز باید مراحل بیمه تامین اجتماعی (SGK) تو رو تکمیل کنه. - دریافت کارت مجوز کار
بعد از تایید، یه کارت مجوز کار دریافت میکنی که به عنوان مجوز قانونی برای کار توی ترکیه عمل میکنه. این کارت معمولا به کارفرما مرتبطه و برای مدت زمان قرارداد کاری معتبره.
این فرایند دوگانه، رعایت قوانین مهاجرت و کار ترکیه رو تضمین میکنه و از نظر قانونی هم از کارفرما و هم از کارمند محافظت میکنه. هماهنگی نزدیک با کارفرما و مقامات ترکیه برای جلوگیری از تاخیر یا مشکلات خیلی مهمه.
شرایط لازم برای گرفتن مجوز کار چیه؟
برای اینکه بتونی مجوز کار توی ترکیه بگیری، تو و کارفرمات باید یه سری شرایط خاص رو داشته باشید:
- پیشنهاد شغلی یا قرارداد کاری معتبر: باید یه پیشنهاد شغلی تایید شده از یه کارفرمای ترکیه‌ای داشته باشی که با یه قرارداد کاری امضا شده همراه باشه.
- حمایت کارفرما (Sponsorship): کارفرما باید با ارایه مدارک لازم به وزارت خانواده، کار و خدمات اجتماعی، از درخواستت حمایت کنه. این مدارک باید نشون بده که این موقعیت شغلی به راحتی توسط یه شهروند ترکیه‌ای پر نمیشه.
- صلاحیت‌های تحصیلی و حرفه‌ای: باید مدارک و تجربه مرتبط با اون موقعیت شغلی رو نشون بدی. این مدارک مثل دیپلم، گواهینامه‌ها یا مجوزها اغلب باید به ترکی ترجمه و محضری بشن.
- رعایت سهمیه‌های کاری: کارفرماها باید مطمئن بشن که نیروی کارشون با مقررات سهمیه کار ترکیه مطابقه. مثلا باید به ازای هر کارمند خارجی، حداقل پنج کارمند ترکیه‌ای استخدام کرده باشن.
- سوابق کیفری پاک: داشتن سوابق کیفری پاک یکی از مهمترین شرایط ویزای کار ترکیه است.
- پاسپورت معتبر: فقط کسایی که پاسپورت معتبر دارن اجازه ورود به ترکیه رو پیدا میکنن، صرف نظر از وضعیت شغلیشون.
- شرط حداقل سرمایه برای شرکت: شرکت کارفرما باید سرمایه پرداخت شده حداقل ۱۰۰ هزار لیر ترکیه داشته باشه.
آیا یه شرکت میتونه اسپانسر ویزای کار کارمند بشه؟
بله، شرکت‌ها توی ترکیه میتونن به عنوان بخشی از فرایند استخدام نیروهای خارجی، اسپانسر ویزای کار کارمند بشن. اسپانسرینگ یعنی کارفرما مدارک لازم رو به وزارت خانواده، کار و خدمات اجتماعی ترکیه ارایه میده تا از درخواست مجوز کار کارمند حمایت کنه.
شرکت اسپانسر باید نشون بده که قوانین کار ترکیه رو رعایت میکنه، مثلا اینکه اون موقعیت شغلی به راحتی توسط یه نیروی محلی پر نمیشه و به سهمیه‌های مربوط به استخدام کارگر خارجی پایبنده. اسپانسرینگ یه مرحله حیاتی توی این فراینده، چون تعهد کارفرما برای استخدام نیروی خارجی رو تایید میکنه و رعایت الزامات مهاجرت و کار رو تضمین میکنه.
فصل چهارم: هزینه‌ها، زمان‌بندی و نکات تکمیلی
هزینه‌ها و زمان‌بندی چقدره؟
- هزینه: هزینه گرفتن ویزا و مجوز کار توی ترکیه بسته به ملیت متقاضی و مدت زمان مجوز متفاوته. به طور کلی، هزینه‌ها برای درخواست ویزا از ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار آمریکا و برای مجوز کار از ۲۰۰ تا ۴۰۰ دلار آمریکا متغیره. البته ممکنه هزینه‌های اضافی مثل محضری کردن، ترجمه رسمی مدارک و بیمه درمانی تکمیلی هم وجود داشته باشه. مثلا هزینه مجوز کار موقت برای یک سال حدود ۱۱۹ یورو و برای دو سال ۲۳۸ یورو اعلام شده. برای مجوز کار دایمی یا مستقل هم این هزینه حدود ۱۱۸۹ یورو هست. بهتره همیشه آخرین جدول هزینه‌ها رو از مقامات ترکیه چک کنی.
- زمان‌بندی: زمان پردازش برای ویزا و مجوز کار توی ترکیه معمولا بین ۴ تا ۸ هفته طول میکشه. این زمان به کامل بودن درخواست، پاسخگویی کارفرما و حجم کاری مقامات مربوطه ترکیه بستگی داره. بهتره این فرایند رو خیلی زودتر شروع کنی تا برای تاخیرهای احتمالی آماده باشی.
مدت اعتبار و تمدید مجوز چطوریه؟
- مدت اعتبار: ویزای کار ترکیه معمولا برای مدت قرارداد کاری اولیه، یعنی تا یک سال، معتبره و باید سالانه تمدید بشه. مجوزهای کار هم برای متقاضی‌های بار اول همین اعتبار یک ساله رو دارن. بعد از سال اول، تمدیدها میتونن مجوز رو برای دو یا سه سال افزایش بدن، البته بستگی به وضعیت شغلی متقاضی و رعایت شرایط تمدید داره.
- تمدید: برای تمدید ویزا یا مجوز کار، درخواست تمدید باید ۶۰ روز قبل از تاریخ انقضای مجوز فعلی ارایه بشه. این فرایند شامل ارایه مدارک به‌روز شده مثل قرارداد کاری جدید و اثبات ادامه رعایت قوانین کار ترکیه هست. هم کارمند و هم کارفرما باید با وزارت خانواده، کار و خدمات اجتماعی هماهنگ باشن تا فرایند تمدید بدون مشکل انجام بشه و هیچ وقفه‌ای توی مجوز کار قانونی پیش نیاد.
اگه کارم رو از دست بدم چی میشه؟
اگه قرارداد کاری یه کارمند تموم بشه، چندتا گزینه داره:
- تمدید مجوز کار برای یک تا دو سال با همون کارفرمای فعلی.
- انتقال به یه مجوز کار جدید برای یک تا دو سال با یه کارفرمای جدید.
- ظرف ۱۰ روز، انتقال به یه کارت اقامت توریستی برای زندگی یک تا دو ساله بدون کار، یا جستجوی دوباره کار.
آیا اعضای خانواده هم شامل درخواست ویزای کار میشن؟
نه، اعضای خانواده به طور خودکار توی درخواست ویزا یا مجوز کار گنجانده نمیشن. اونا باید به طور جداگانه برای مجوز اقامت خانوادگی (family residence permit) درخواست بدن. این مجوز بهشون اجازه میده توی ترکیه زندگی کنن ولی اجازه کار نمیده. متقاضی‌ها باید مدرکی برای اثبات رابطه‌شون با دارنده اصلی ویزا و همچنین حمایت مالی کافی ارایه بدن.
با این حال، اگه متقاضی اصلی نیاز به سفر با خانواده داشته باشه، میتونه برای خانواده‌اش به عنوان اسپانسر برای ویزای توریستی اقدام کنه تا همزمان وارد ترکیه بشن. بچه‌های زیر ۱۸ سال میتونن توی مدارس دولتی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان برای یادگیری زبان ترکی و انگلیسی و تحصیل شرکت کنن و تا ۱۸ سالگی تحت پوشش بیمه درمانی رایگان دولت هستن.
وضعیت دیجیتال نومدها (کوچ‌نشین‌های دیجیتال) چطوره؟
ترکیه در حال حاضر ویزای مشخصی برای دیجیتال نومدها نداره. کارمندای دورکار معمولا باید برای یه دسته ویزای دیگه مثل مجوز کار فریلنسری (Freelance Work Permit) درخواست بدن که به حرفه‌ای‌های خوداشتغال اجازه میده قانونا توی ترکیه فعالیت کنن. برای اقامت‌های طولانی‌تر، دیجیتال نومدها میتونن برای مجوز اقامت کوتاه‌مدت درخواست بدن که تا یک سال معتبره، ولی این مجوز بهشون اجازه کار نمیده.
معاینات پزشکی چطوریه؟
همه متقضایان ویزای مهاجرتی، صرف نظر از سن، باید توسط یکی از پزشکان یا کلینیک‌های مورد تایید سفارت معاینه بشن.
- پزشکان مورد تایید در آنکارا: دکتر مهمت اونگان و دکتر حاندان اونگان.
- هزینه: هزینه استاندارد کل معاینات حدود ۲۷۰ دلار هست که شامل آزمایش خون، ادرار، عکس قفسه سینه، آزمایش سوزاک و معاینه فیزیکی میشه. اگه آزمایش‌های بیشتری لازم باشه، هزینه‌های اضافی هم اعمال میشه. هزینه واکسیناسیون هم بسته به سن و واکسن‌های لازم بین ۲۰ تا ۲۰۰ دلار متغیره.
- مدارک لازم برای معاینه: پاسپورت، عکس، اطلاعات تماس و آدرس آمریکا (اگه داری) و لیست واکسن‌هایی که زدی.
- نکته مهم: سوابق واکسیناسیون و نتایج آزمایش از ایران پذیرفته نمیشه.
- بعد از معاینه: پزشک یا نتایج رو توی یه پاکت مهر و موم شده بهت میده که نباید بازش کنی، یا مستقیم برای کنسولگری میفرسته. اعتبار گزارش پزشکی معمولا شش ماهه.
فصل پنجم: یه راه مدرن برای استخدام: EOR چیه؟
کارفرمای ثبت شده یا Employer of Record (EOR) یه شرکت خدماتی شخص ثالثه که مسئولیت استخدام کارمندا رو به نمایندگی از یه شرکت دیگه توی یه کشور خارجی مثل ترکیه به عهده میگیره. EORها کارهای اداری پیچیده‌ای مثل اطمینان از رعایت قوانین مهاجرت و کار، مدیریت درخواست‌های مجوز کار و ویزا، و نظارت بر پردازش حقوق و دستمزد جهانی رو انجام میدن.
بذار ساده‌تر بگم: فرض کن یه شرکت بزرگ مثلا توی آلمان میخواد تو رو که توی ایران هستی، برای کار توی ترکیه استخدام کنه، ولی اون شرکت آلمانی هیچ دفتر یا شعبه‌ای توی ترکیه نداره. اینجا EOR وارد میشه. اون شرکت آلمانی با یه شرکت EOR توی ترکیه قرارداد میبنده و اون شرکت EOR به طور قانونی تو رو استخدام میکنه. در واقع، روی کاغذ کارفرمای تو اون شرکت EOR ترکیه‌ای هست، ولی تو در عمل برای شرکت آلمانی کار میکنی.
مزایای استفاده از EOR چیه؟
- نظارت بر رعایت قوانین: EOR همیشه از آخرین قوانین کار و مهاجرت محلی خبر داره و ریسک جریمه یا مشکلات قانونی رو کم میکنه.
- بیمه طبقه‌بندی نادرست: EORها مطمئن میشن که کارمندا به درستی طبقه‌بندی شدن (مثلا کارمند یا پیمانکار) و ریسک جریمه یا اختلالات عملیاتی به خاطر خطاهای طبقه‌بندی رو به حداقل میرسونن.
- استخدام جهانی ساده‌تر: EORها تخصصشون توی شیوه‌های استخدام جهانیه و به شرکت‌ها اجازه میدن که سریع و کارآمد استعدادها رو استخدام کنن، بدون اینکه نیاز به ثبت یه شخصیت حقوقی توی ترکیه داشته باشن.
- حمایت از ویزا و مجوز کار: این شرکت‌ها میتونن برای هر تعداد کارمند، صرف نظر از موقعیت مکانی، ویزا و مجوز کار اسپانسر بشن و زحمت و هزینه مدیریت یه نیروی کار بین‌المللی رو کم کنن.
هزینه EOR چقدره؟
هزینه EOR توی ترکیه بسته به پیچیدگی قرارداد کاری و سطح پشتیبانی مورد نیاز میتونه متفاوت باشه. به طور کلی، خدمات EOR توی ترکیه بین ۵۹۹ تا ۱۵۰۰ دلار برای هر کارمند در ماه یا بین ۱۰ تا ۲۰ درصد حقوق ناخالص کارمند در ماه هزینه داره. بعضی از ارایه‌دهنده‌های خدمات EOR مثل Skuad و Remofirst خدماتی رو با شروع قیمت ۱۹۹ دلار برای هر کارمند در ماه ارایه میدن، در حالی که بقیه مثل Remote، بسته به نحوه پرداخت (ماهانه یا سالانه)، بین ۵۹۹ تا ۶۹۹ دلار برای هر کارمند در ماه هزینه میگیرن. شرکت‌های دیگه‌ای مثل Globalization Partners قیمت‌هاشون رو عمومی اعلام نمیکنن و باید ازشون قیمت سفارشی بگیری.
ریسک‌های استفاده از EOR چیه؟
ریسک‌های اصلی استفاده از خدمات EOR شامل طبقه‌بندی نادرست احتمالی کارمندا، وابستگی به تخصص EOR در رعایت قوانین، و محدودیت در کنترل مستقیم روی روابط استخدامیه. اگه EOR قوانین کار محلی رو رعایت نکنه، شرکت مشتری ممکنه با جریمه یا آسیب به اعتبارش روبه‌رو بشه. برای کاهش این ریسک‌ها، مهمه که یه EOR معتبر با تخصص اثبات شده و سابقه قوی توی کشور مورد نظر انتخاب کنی.
فصل ششم: وضعیت کار پناهندگان در ترکیه
یه بخش مهم و حساس در مورد کار در ترکیه، وضعیت پناهندگان، به خصوص پناهندگان سوری، در این کشوره. این اطلاعات بر اساس گزارش سازمان «رفیوجیز اینترنشنال» (Refugees International) تهیه شده و هدفش صرفا اطلاع‌رسانیه.
ترکیه میزبان بزرگترین جمعیت پناهندگان در جهانه. این یه مسئولیت بزرگه که نه تنها دولت ترکیه، بلکه مردم این کشور هم به دوش میکشن. بیشتر جمعیت پناهنده ترکیه توی کمپ زندگی نمیکنن، بلکه در جوامع میزبان در سراسر کشور، عمدتا در مناطق شهری، ساکن هستن. در این جوامع، پناهنده‌ها آپارتمان اجاره میکنن و بچه‌هاشون رو به مدارس ترکیه‌ای میفرستن. اگرچه اغلب نوعی کمک بشردوستانه دریافت میکنن، بسیاری از پناهندگان برای تامین مخارج خانواده‌هاشون کار میکنن. با ۳.۶ میلیون نفر، سوری‌ها بخش عمده جمعیت پناهنده ترکیه رو تشکیل میدن.
چالش‌های بازار کار برای پناهندگان
با اینکه خیلی از سوری‌ها در ترکیه کار میکنن، اکثریت اونا در بازار کار غیررسمی (informal labor market) مشغول به کارن، جایی که استثمار رواج داره. ترکیه در سال ۲۰۱۶ یه سیستم مجوز کار برای پناهندگان سوری معرفی کرد، اما این مجوزها باید توسط کارفرماها درخواست بشن. کارفرماها اغلب تمایلی به پوشش هزینه‌ها و مقابله با موانع اداری استخدام یه پناهنده ندارن، یا از نحوه عملکرد این فرایند بی‌اطلاعن.
در نتیجه، بیشتر پناهندگان به شغل‌های کم‌درآمد محدود میشن، که خیلی از اونا در کارگاه‌های کوچک نساجی و ساخت‌وساز هستن. چندین سوری ماهر به رفیوجیز اینترنشنال گفتن که موانع ورود به حرفه‌های سنتی‌شون، اونا رو مجبور کرده که در بازار کار غیررسمی دنبال کار بگردن.
وضعیت زنان پناهنده
زنان حدود نیمی از جمعیت پناهنده سوری ترکیه رو تشکیل میدن، اما مشارکت اونا در بازار کار پایینه. در واقع، فقط ۱۵ درصد از زنان سوری در مشاغل درآمدزا مشغول به کارن و تعداد کمتری هم مجوز کار دارن. زنان سوری اغلب میخوان و نیاز دارن که کار کنن، اما نمیتونن چون انواع شغل‌های موجود برای اونا اغلب در کارخونه‌ها یا کارگاه‌های بازار غیررسمی با ساعات کاری طولانی و دستمزد پایینه. علاوه بر این، زنان سوری عموما بیشتر مسئولیت مراقبت از کودکان و کارهای خونه رو به عهده دارن و در بعضی موارد همسران یا سایر اعضای خانواده‌شون با کار کردن اونا بیرون از خونه مخالفن.
قوانین خاص برای پناهندگان
- پناهندگان غیر سوری: برای پناهندگان غیر سوری، که تحت یه سیستم مجوز کار متفاوت قرار میگیرن، شرایط سخت‌گیرانه‌تری وجود داره که دسترسی به بازار کار رسمی رو حتی دشوارتر میکنه. همچنین، از زمان تغییر در سیستم ثبت‌نام برای پناهندگان غیر سوری در سال ۲۰۱۸، بسیاری از افغان‌ها نتونستن اصلا نزد مقامات ترکیه ثبت‌نام کنن، که این باعث میشه واجد شرایط دریافت مجوز کار نباشن.
- بررسی‌های هویتی و اخراج‌ها: در ژوییه ۲۰۱۹، مقامات ترکیه بازرسی‌های گسترده‌ای از هویت در محله‌های سوری‌نشین و ایستگاه‌های مترو و اتوبوس انجام دادن. این بازرسی‌ها با موجی از گزارش‌های مربوط به اخراج مردان سوری به استان ادلب در سوریه – که یک منطقه جنگی فعال بود – همراه شد. مقامات ترکیه این گزارش‌ها رو تکذیب کردن. با این حال، سازمان‌های غیردولتی و رسانه‌های بین‌المللی بازگشت اجباری مردان سوری رو، که خیلی از اونا مجبور به امضای فرم‌های بازگشت داوطلبانه شده بودن، به طور گسترده مستند کردن.
با وجود این شرایط سخت، دولت ترکیه، کشورهای اهداکننده، و سازمان‌های بین‌المللی و غیردولتی در ترکیه تلاش‌های بیشتری برای بهبود فرصت‌های معیشتی پناهندگان انجام میدن. این تلاش‌ها کلیدی هستن تا پناهندگان دیگه به کمک‌های بشردوستانه متکی نباشن و بتونن از طریق کار قانونی در شرایط مناسب، از خودشون و خانواده‌هاشون حمایت کنن. کار کردن قانونی به اونا این امکان رو میده که با استفاده از مهارت‌هاشون و پرداخت مالیات، بهتر به اقتصاد ترکیه کمک کنن.
منابع
- [۱] Visas and Work Permits in Turkey: A Quick Guide for Employers – People Managing People
- [۲] Work permits and visas in Turkey: an employer’s guide
- [۳] TURKEY WORK PERMIT APPLICATION UNDER THE EMPLOYMENT PROCEDURE – RESIDENCE PERMIT TURKEY, VISA AND IMMIGRATION
- [۴] Insecure Future: Deportations and Lack of Legal Work for Refugees in Turkey – Refugees International
- [۵] Work permit for hiring expats via EOR in Turkey
- [۶] A Complete Guide to Turkey Work Permits with EOR in 2025
- [۷] Legal Work Visas & Authorization in Turkey in 2025 | Velocity Global
- [۸] Turkey Work Permits & Visas Process for Employers in 2025
- [۹] Turkey work visa | VisaHQ Netherlands
- [۱۰] Turkey Work Permit: Your Comprehensive Guide 2025
- [۱۱] Turkey Work Permit Requirements in 2025 – Turkish Work Permit Lawyer for Foreigners
- [۱۲] Visa Bulletin For September 2024
- [۱۳] Turkey Working Holiday Visa :: Immigration New Zealand
- [۱۴] U.S. Embassy Ankara, Turkey – ANK
- [۱۵] Global immigration news round-up – Smith Stone Walters
- [۱۶] Turkey Work Visa – Guide to Applying for a Turkish Work Visa
- [۱۷] Turkey work visa | VisaHQ US
- [۱۸] Obtaining a Work Permit – Invest in Türkiye
- [۱۹] Visa Information For Foreigners / Republic of Türkiye Ministry of Foreign Affairs
- [۲۰] Turkey Work Visa – Work Permit in Turkey
- [۲۱] Republic of Türkiye Ministry of Interior Presidency of Migration Management – Work Permit
دیدگاهتان را بنویسید