خب، اگه داری به کار کردن توی آفریقای جنوبی فکر میکنی و میخوای بدونی چه خبره و از کجا باید شروع کنی، این مقاله دقیقا برای تو نوشته شده. سعی کردم همه چیز رو خیلی ساده و خودمونی برات توضیح بدم.
زمان تقریبی خوندن مقاله: حدود ۵۰ دقیقه.
چکیده و نکات کلیدی که قراره بخونی:
- انواع ویزای کاری: آفریقای جنوبی چند مدل ویزای کار داره، از ویزای کار عمومی گرفته تا ویزای مهارت‌های خاص (Critical Skills) و ویزای دورکاری (Digital Nomad). هر کدوم شرایط خودشون رو دارن و کامل برات توضیح دادم کدوم به درد چه کسی میخوره.
- سیستم امتیازبندی جدید: از اکتبر ۲۰۲۴ یه سیستم امتیازبندی جدید برای ویزاهای کاری راه افتاده. به مدرک تحصیلی، سابقه کار، حقوق پیشنهادی و حتی مهارت زبانت امتیاز میدن و باید حداقل ۱۰۰ امتیاز جمع کنی. جدول کاملش رو برات گذاشتم.
- مراحل درخواست ویزا: قدم به قدم بهت میگم که پروسه درخواست ویزا چطوریه. از پیدا کردن کار و آماده کردن مدارک گرفته تا نقش کارفرما و مصاحبه توی سفارت.
- چک لیست کامل مدارک: یه لیست بلند بالا از تمام مدارکی که لازم داری آماده کردم. از پاسپورت و عکس گرفته تا گواهی‌های مختلف و مدارک مالی. این بخش رو حتما با دقت بخون.
- هزینه‌ها و زمان‌بندی: بهت میگم هزینه ویزا حدودا چقدر میشه و چقدر طول میکشه تا جوابت بیاد.
- شرایط کار و زندگی: یه نگاهی میندازیم به شرایط کلی کار و زندگی، از جمله مواردی مثل حقوق، بیمه، مرخصی و حتی وضعیت امنیت و چالش‌هایی مثل قطعی برق.
- همراه بردن خانواده: شرایط اینکه همسر و فرزندانت چطور میتونن با تو بیان هم توضیح داده شده.
چرا اصلا آفریقای جنوبی؟
شاید برات سوال باشه که چرا بین این همه کشور، یکی باید به آفریقای جنوبی فکر کنه. طبق اطلاعاتی که هست، اقتصاد آفریقای جنوبی دومین اقتصاد بزرگ توی آفریقاست و از نظر تکنولوژی هم خیلی پیشرفته است. بخش تولیدی و صنعتی اونجا سریع داره رشد میکنه و این یعنی فرصت‌های شغلی مختلفی، به خصوص برای آدم‌های متخصص و ماهر، وجود داره. علاوه بر اینها، آب و هوای خوب و تاریخ و فرهنگ غنی این کشور هم برای خیلی‌ها جذابه و باعث میشه انتخاب خوبی برای توسعه کسب و کارها و زندگی باشه.
آیا برای کار در آفریقای جنوبی به ویزا نیاز دارم؟
جواب این سوال یه «بله» محکم و قاطعه. هر فردی که شهروند آفریقای جنوبی نیست و قصد داره اونجا کار کنه، حتما باید ویزا یا مجوز کار مناسب رو بگیره. این قانون خیلی جدیه و فرقی نمیکنه کارت موقتی باشه یا دائمی، با حقوق باشه یا داوطلبانه. کارفرماها هم موظف هستن قبل از استخدام هر نیروی خارجی، حسابی تحقیق کنن و مطمئن بشن که اون فرد مجوز کار قانونی داره. اگه این کار رو نکنن، با جریمه‌های سنگین و مشکلات قانونی روبرو میشن. پس اولین قدم برای کار کردن توی این کشور، گرفتن ویزای کاری درسته.
این موارد شامل چه کسایی میشه؟
- کسایی که میخوان به صورت موقت اونجا کار کنن (چه با حقوق چه بی‌حقوق).
- کسایی که قصد دارن یه کسب و کار راه بندازن یا مدیریتش کنن.
- کسایی که میخوان از یه شعبه شرکتشون که بیشتر از ۲۵ درصد سهامش مال اونهاست، بازدید کنن.
- کسایی که برای تولید فیلم، مستند یا تبلیغات تلویزیونی به اونجا میرن.
- کسایی که به عنوان Au-pair و در قالب یه برنامه تبادل فرهنگی میخوان موقت کار کنن.
- کارمندهایی که شرکتشون اونها رو به صورت موقت به یه شعبه یا شرکت وابسته توی آفریقای جنوبی منتقل میکنه.
- کسایی که به عنوان کارمند یا مشاور دولت و طبق یه توافق بین دولتی کار میکنن.
- کشیش‌ها یا فعالان مذهبی که میخوان کارهای داوطلبانه انجام بدن.
آشنایی با انواع ویزاهای کاری آفریقای جنوبی
آفریقای جنوبی مثل منوی رستوران، چند مدل ویزای کار مختلف داره که هر کدوم برای شرایط خاصی طراحی شده. خیلی مهمه که قبل از هر کاری، اینا رو خوب بشناسی تا ببینی کدومش به شرایط تو میخوره. بی توجهی به این بخش میتونه باعث رد شدن درخواستت بشه.
۱. ویزای کار عمومی (General Work Visa)
این ویزا یکی از رایج‌ترین ویزاهای کاریه. اگه شغلی داری که توی لیست «مهارت‌های خاص» نیست، احتمالا باید برای این ویزا اقدام کنی. این ویزا میتونه برای مدت قرارداد کاریت یا حداکثر تا ۵ سال اعتبار داشته باشه.
نکته کلیدی و مهم: بزرگترین چالش این ویزا اینه که کارفرمای تو باید به دولت آفریقای جنوبی ثابت کنه که هیچ شهروند یا فرد مقیم آفریقای جنوبی نبوده که بتونه این کار رو انجام بده. این یعنی کارفرما باید حسابی دنبال نیروی داخلی گشته باشه و اگه پیدا نکرده باشه، تازه میتونه اون موقعیت شغلی رو به یه خارجی مثل تو پیشنهاد بده. برای اثبات این موضوع، کارفرما باید یه گواهی از وزارت کار (Department of Labour) بگیره. این پروسه خودش میتونه ۱ تا ۳ ماه طول بکشه.
یه نکته دیگه هم اینه که مدارک تحصیلی تو باید توسط یه سازمانی به اسم «SAQA» (South African Qualifications Authority) ارزیابی و تایید بشه. کار این سازمان اینه که مدرک ایرانی تو رو ببینه و بگه آیا معادل مدارک تحصیلی آفریقای جنوبی هست یا نه.
یه قانون عجیب هم داره: اگه این ویزا رو گرفتی، باید تا ۶ ماه بعدش و بعد از اون هم هر سال، به اداره کل ثابت کنی که هنوز سر همون کار هستی و شرایط شغلیت تغییر نکرده. اگه این کار رو نکنی، ویزات باطل میشه.
مدت اعتبار این ویزا بستگی به انگیزه‌نامه و مدارک درخواستت داره. کسایی که از خدمات یه متخصص مهاجرت استفاده میکنن، شانس بیشتری برای گرفتن ویزای ۵ ساله دارن.
۲. ویزای مهارت‌های خاص (Critical Skills Work Visa)
این ویزا برای آدم‌های خیلی متخصصه که مهارتشون توی آفریقای جنوبی کمه و به شدت بهش نیاز دارن. دولت یه لیست رسمی به اسم «Critical Skills List» منتشر کرده که توش پر از شغل‌های مختلفه، مثلا توی حوزه‌های فناوری اطلاعات (IT)، مهندسی، بهداشت و درمان، تحلیل داده و انرژی‌های تجدیدپذیر.
بزرگترین مزیت این ویزا اینه که تو برای درخواست دادنش، لزوما نیازی به داشتن پیشنهاد شغلی (Job Offer) نداری! یعنی میتونی بر اساس تخصص و مدرکت برای این ویزا اقدام کنی. اگه ویزا رو بهت بدن، معمولا یه ویزای ۱۲ ماهه صادر میشه تا فرصت داشته باشی بری اونجا و کار پیدا کنی. وقتی کار پیدا کردی و قرارداد بستی، میتونی ویزات رو تا ۵ سال تمدید کنی.
یه مزیت بزرگ دیگه اینه که با این ویزا، بعد از ۵ سال زندگی در آفریقای جنوبی، میتونی برای اقامت دائم درخواست بدی.
البته برای این ویزا هم باید مدارک تحصیلی و تجربه‌ات توسط نهادهای حرفه‌ای مربوطه و همچنین سازمان SAQA تایید بشه.
۳. ویزای انتقال درون شرکتی (Intra-Company Transfer Work Visa – ICT)
فرض کن تو توی یه شرکت بین‌المللی کار میکنی که یه شعبه هم توی آفریقای جنوبی داره. اگه شرکت تصمیم بگیره تو رو برای یه مدتی به شعبه آفریقای جنوبی منتقل کنه، باید برای این ویزا اقدام کنی. برای این کار، باید حداقل ۶ ماه قبل از انتقال، توی شرکت اصلی کار کرده باشی.
این ویزا حداکثر برای ۴ سال صادر میشه و غیرقابل تمدیده. یعنی بعد از ۴ سال، باید به کشور خودت برگردی. یه نکته خیلی خیلی مهم اینه که تو نمیتونی وقتی با این ویزا داخل آفریقای جنوبی هستی، نوع ویزات رو به یه ویزای دیگه تغییر بدی. اگه بخوای این کار رو بکنی، باید از کشور خارج بشی و از کشور خودت یا کشور محل اقامتت درخواست جدید بدی.
اگه کسی قبل از ۲۶ می ۲۰۱۴ یه ویزای ICT دو ساله گرفته باشه، میتونه برای دو سال باقی مونده از دوره چهار ساله، درخواست یه ویزای ICT جدید بده. اما اگه کسی چهار سالش تموم شده باشه و شرکت هنوز بهش نیاز داشته باشه، باید از کشور خارج بشه و از سفارت آفریقای جنوبی در کشور خودش برای یه ویزای ICT جدید درخواست بده.
۴. ویزای شرکتی (Corporate Visa)
این ویزا یه کم فرق داره؛ این ویزا به یه شخص داده نمیشه، بلکه به یه شرکت داده میشه. با این ویزا، یه شرکت میتونه مجوز استخدام تعداد مشخصی کارگر خارجی (ماهر، نیمه ماهر یا حتی ساده) رو برای یه دوره حداکثر سه ساله بگیره. بعد هر کدوم از اون کارمندهای خارجی، یه گواهی به اسم «Individual Corporate Worker Certificate» میگیرن که بهشون اجازه کار میده.
برای این ویزا، شرکت باید ثابت کنه که به این نیروهای خارجی نیاز داره و حداقل ۶۰ درصد کل کارکنانش شهروند یا مقیم دائم آفریقای جنوبی هستن.
۵. ویزای دورکاری یا کوچ دیجیتال (Remote Working Visa / Digital Nomad Visa)
این یه ویزای جدیده که از اواخر سال ۲۰۲۴ معرفی شده و برای کساییه که برای یه شرکت خارجی کار میکنن ولی میخوان از راه دور و از داخل آفریقای جنوبی به کارشون ادامه بدن. به این افراد «کوچ دیجیتال» یا «Digital Nomad» هم میگن.
شرط اصلی برای گرفتن این ویزا اینه که بتونی ثابت کنی درآمد ناخالص سالانه‌ات حداقل معادل ۶۵۰,۹۷۶ راند آفریقای جنوبی (ZAR) هست. (این مبلغ تقریبا معادل ۳۷,۰۵۰ دلار آمریکاست، البته نرخ برابری ارز همیشه تغییر میکنه).
یه سری قوانین مالیاتی هم براش گذاشتن. مثلا اگه بیشتر از ۱۸۳ روز توی یه دوره ۱۲ ماهه در آفریقای جنوبی بمونی، باید به اداره مالیات اونجا (SARS) خودت رو معرفی کنی و مالیات بدی. جزئیات دقیق‌ترش یه کم پیچیده‌اس و بهتره اگه شرایطش رو داری، با یه مشاور مالیاتی هم صحبت کنی.
۶. سایر ویزاها (برای اطلاعات عمومی)
یه سری ویزاهای دیگه هم هستن که خوبه اسمشون رو بدونی، هرچند تمرکز ما روی ویزای کاره:
- ویزای تجاری (Business Visa): برای سفرهای کاری کوتاه مثل شرکت در کنفرانس، جلسه با مشتری‌ها یا تحقیق بازار. با این ویزا نمیتونی کار با حقوق انجام بدی.
- ویزای دیدار از خانواده و دوستان یا توریستی: برای مقاصد گردشگری و دید و بازدید.
- ویزای همسر و فرزندان: برای پیوستن به اعضای خانواده که ویزای کار یا تحصیل دارن.
- ویزای تحصیلی (Study Visa): برای درس خوندن.
- ویزای فعالیت‌های داوطلبانه یا خیریه.
- ویزای تحقیقاتی (Research Visa).
- ویزای کار در صنعت سرگرمی: برای کار در تولید فیلم یا شوهای تلویزیونی.
- ویزای پزشکی (Medical Treatment Visa): برای درمان‌های پزشکی تا سقف ۳ ماه.
- ویزای رویدادهای ورزشی.
- ویزای ترانزیت: برای کسایی که از آفریقای جنوبی فقط عبور میکنن تا به یه کشور همسایه برن.
تحول بزرگ: سیستم امتیازبندی جدید برای ویزای کار
از تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۲۴، وزیر جدید وزارت کشور آفریقای جنوبی، دکتر لئون شرایبر (Dr. Leon Schreiber)، یه سیستم کاملا جدید رو برای صدور ویزاهای کار عمومی و ویزای مهارت‌های خاص معرفی کرد. این سیستم بر اساس امتیازبندیه و هدفش اینه که پروسه رو شفاف‌تر کنه و جلوی فساد و ناکارآمدی رو بگیره.
اصل ماجرا اینه: اگه تو برای ویزای کار عمومی یا مهارت‌های خاص درخواست میدی، علاوه بر اینکه باید همه مدارک لازم رو داشته باشی، باید از ۵ تا معیار مختلف حداقل ۱۰۰ امتیاز جمع کنی. این معیارها اینها هستن:
- شغل (Occupation)
- مدارک تحصیلی (Qualifications)
- سابقه کار (Work experience)
- پیشنهاد شغلی (Offer of employment)
- حقوق (Salary)
- مهارت‌های زبانی (Language skills)
- وضعیت استخدامی (Employment Status)
بیا ببینیم امتیازها چطوری محاسبه میشه:
نکته خیلی مهم: اگه شغلی که براش اقدام میکنی توی لیست «مهارت‌های خاص» باشه، تو به صورت خودکار ۱۰۰ امتیاز کامل رو میگیری و دیگه لازم نیست برای بقیه موارد امتیاز جمع کنی. مثلا اگه یه «بیوتکنولوژیست» باشی و این شغل توی لیست باشه، کارت خیلی راحت میشه.
اما اگه شغلت توی اون لیست نباشه (مثلا «دستیار مدیر املاک»)، باید از ترکیب بقیه معیارها اون ۱۰۰ امتیاز رو به دست بیاری.
اینم جدول کامل امتیازبندی:
| معیار | شرح معیار | امتیاز |
|---|---|---|
| شغل | شغلت توی لیست مهارت‌های خاص (Critical Skills list) باشه. | ۱۰۰ امتیاز |
| مدارک تحصیلی | مدرک معادل سطح ۹ یا ۱۰ در چارچوب ملی مدارک (NQF)، مثل دکترا. | ۵۰ امتیاز |
| مدرک معادل سطح ۷ یا ۸ در چارچوب ملی مدارک (NQF)، مثل لیسانس یا فوق لیسانس. | ۳۰ امتیاز | |
| حقوق پیشنهادی | حقوق ناخالص سالانه بیشتر از ۹۷۶,۱۹۴ راند (ZAR). | ۵۰ امتیاز |
| حقوق ناخالص سالانه بین ۶۵۰,۷۹۶ تا ۹۷۶,۱۹۴ راند (ZAR). | ۲۰ امتیاز | |
| سابقه کار | بین ۵ تا ۱۰ سال سابقه کار مرتبط. | ۲۰ امتیاز |
| بیشتر از ۱۰ سال سابقه کار مرتبط. | ۳۰ امتیاز | |
| وضعیت استخدامی | پیشنهاد شغلی از طرف یه «کارفرمای معتمد» (Trusted Employer). | ۳۰ امتیاز |
| مهارت‌های زبانی | تسلط به حداقل یکی از زبان‌های رسمی آفریقای جنوبی. | ۱۰ امتیاز |
کارفرمای معتمد (Trusted Employer) چیه؟ این یه طرحیه که به شرکت‌های بزرگ و معتبر اجازه میده بعد از اینکه خودشون رو به دولت ثابت کردن، خیلی راحت‌تر و سریع‌تر نیروی کار خارجی استخدام کنن. اگه از چنین شرکتی پیشنهاد داشته باشی، ۳۰ امتیاز مثبت میگیری.
تخفیف‌های ویژه (Waivers) در سیستم جدید
همزمان با این سیستم جدید، وزیر کشور دو تا تخفیف مهم هم برای متقاضیان ویزای کار در نظر گرفته تا کارها سریع‌تر پیش بره:
- تخفیف کامل برای گواهی وزارت کار: قبلا گفتیم که برای ویزای کار عمومی، کارفرما باید از وزارت کار گواهی میگرفت که نیروی داخلی پیدا نکرده. طبق قانون جدید، این شرط به طور کامل برداشته شده (waiver). این یعنی دیگه لازم نیست کارفرما اون پروسه طولانی رو طی کنه که خبر خیلی خوبیه.
- تخفیف نسبی برای تاییدیه مدرک (SAQA): قبلا باید حتما مدرک تایید شده از سازمان SAQA رو موقع درخواست ویزا تحویل میدادی. چون این پروسه خیلی طول میکشه، الان یه تخفیف نسبی دادن. میتونی فقط رسید ثبت درخواستت به SAQA رو همراه مدارکت تحویل بدی. در این صورت، اگه بقیه شرایطت اوکی باشه، یه ویزای ۱۲ ماهه بهت میدن. بعدا که مدرک اصلی SAQA آماده شد، میتونی از داخل همون آفریقای جنوبی برای تمدید ویزات تا سقف ۴ سال باقی مونده اقدام کنی.
راهنمای قدم به قدم درخواست ویزای کار
خب حالا که با انواع ویزا و سیستم جدید آشنا شدی، بیا ببینیم پروسه درخواست از اول تا آخر چطوریه.
قدم اول: پیدا کردن کار (مهمترین قدم)
به جز برای ویزای مهارت‌های خاص، برای بقیه ویزاهای کاری تو باید اول یه کارفرما در آفریقای جنوبی پیدا کنی که بخواد تو رو استخدام کنه. میتونی از سایت‌های کاریابی آنلاین شروع کنی یا با شرکت‌های کاریابی اونجا تماس بگیری. این مرحله خیلی مهمه چون بیشتر مدارک تو به پیشنهاد شغلی و کارفرمات بستگی داره.
قدم دوم: مشخص کردن نوع ویزا
بعد از اینکه پیشنهاد شغلی رو گرفتی (یا اگه متخصص هستی و شغلت تو لیست مهارت‌های خاصه)، باید با دقت ببینی کدوم یکی از انواع ویزاها به شرایطت میخوره. اگه اشتباه انتخاب کنی، درخواستت رد میشه.
قدم سوم: آماده کردن مدارک (بخش طاقت‌فرسا)
اینجا جاییه که باید آستین‌ها رو بالا بزنی و شروع کنی به جمع کردن یه عالمه مدرک. جلوتر یه چک لیست کامل برات گذاشتم. کارفرما هم باید یه سری مدارک از طرف خودش آماده کنه، مثل قرارداد کاری و مدارک ثبت شرکتش. باید دائم با کارفرمات در تماس باشی.
قدم چهارم: ثبت درخواست و گرفتن وقت سفارت
وقتی همه مدارکت آماده شد، باید درخواستت رو ثبت کنی. این کار معمولا از طریق سفارت یا کنسولگری آفریقای جنوبی در کشورت یا از طریق مراکز درخواست ویزا مثل «VFS Global» انجام میشه. باید برای تحویل مدارک و مصاحبه وقت بگیری. خیلی مهمه که زودتر اقدام کنی. مراکز مربوطه توصیه میکنن حداقل ۲ تا ۳ ماه قبل از تاریخ سفرت برای گرفتن وقت اقدام کنی.
قدم پنجم: تحویل مدارک و مصاحبه
در روزی که برات وقت تعیین شده، باید شخصا به سفارت یا مرکز VFS بری. اونجا مدارک رو تحویل میدی، ممکنه یه مصاحبه کوتاه باهات داشته باشن و اطلاعات بیومتریک تو (انگشت‌نگاری و عکس) رو ثبت میکنن.
قدم ششم: انتظار برای جواب
بعد از اینکه درخواستت رو تحویل دادی، باید منتظر بمونی. این پروسه ممکنه چند هفته تا چند ماه طول بکشه.
چک لیست جامع مدارک مورد نیاز
این لیست تقریبا تمام چیزهاییه که ممکنه ازت بخوان. حواست باشه بسته به نوع ویزا و کشوری که ازش اقدام میکنی، ممکنه یه کم فرق کنه. پس همیشه قبلش با سفارت چک کن.
الف) مدارک عمومی و شخصی:
- فرم درخواست ویزا (BI-84): باید کامل و دقیق پر و امضا بشه. میتونی آنلاین پیداش کنی.
- پاسپورت معتبر: اصل پاسپورتت که حداقل ۳۰ روز بعد از تاریخ خروجت از آفریقای جنوبی اعتبار داشته باشه. خیلی مهمه که حداقل یک یا دو صفحه کاملا خالی داشته باشه برای مهر و ویزا.
- عکس پاسپورتی: دو قطعه عکس رنگی جدید (سایز ۳.۵ در ۴.۵ سانتی‌متر) با زمینه سفید و بدون عینک.
- رسید پرداخت هزینه ویزا.
- گواهی واکسن تب زرد: اگه از کشوری میای که این بیماری اونجا شایعه، این گواهی لازمه.
- اثبات تمکن مالی: باید نشون بدی که پول کافی برای زندگی کردن در آفریقای جنوبی تا زمان گرفتن اولین حقوقت رو داری. این میتونه شامل اینا باشه:
- صورتحساب‌های بانکی چند ماه اخیر (مهر شده توسط بانک).
- فیش حقوقی.
- پول نقد، کارت اعتباری یا چک‌های مسافرتی.
- اگه کسی در آفریقای جنوبی میزبانته، باید تعهدنامه مالی بده.
- گزارش‌های پزشکی و رادیولوژی: این گزارش‌ها باید وضعیت سلامتی تو رو نشون بدن. (خانم‌های باردار و بچه‌های زیر ۱۲ سال معمولا به گزارش رادیولوژی نیاز ندارن).
- گواهی عدم سوء پیشینه: باید از هر کشوری که بعد از ۱۸ سالگی، بیشتر از ۱۲ ماه توش زندگی کردی، این گواهی رو بگیری.
- بلیط رفت و برگشت یا بلیط به مقصد بعدی: اگه با هواپیما سفر میکنی.
- بیمه درمانی: باید بیمه‌ای داشته باشی که کل مدت اقامتت در آفریقای جنوبی رو پوشش بده.
ب) مدارک مربوط به کارفرما:
- قرارداد کاری: یه قرارداد رسمی که توسط تو و کارفرمات امضا شده باشه و جزئیات کامل شغلت توش ذکر شده باشه.
- نامه از طرف کارفرما: یه نامه کتبی که توش مسئولیت هزینه‌های احتمالی اخراج تو و خانواده‌ات (اگه لازم بشه) رو به عهده بگیره. همچنین باید تعهد بده که وقتی کارت تموم شد، کشور رو ترک میکنی.
- اطلاعات کامل کارفرما: شامل مدارک ثبت شرکت در «کمیسیون شرکت‌ها و مالکیت معنوی».
- تعهد کارفرما به اطلاع‌رسانی: کارفرما باید تعهد بده که اگه تو دیگه براش کار نکردی یا شغلت عوض شد، به اداره کل مهاجرت خبر میده.
ج) مدارک خاص برای هر نوع ویزا:
- برای ویزای کار عمومی:
- اثبات اینکه مدارک تحصیلیت توسط SAQA ارزیابی شده.
- برای ویزای مهارت‌های خاص:
- اثبات اینکه برای ثبت‌نام در نهاد حرفه‌ای مربوط به شغلت (که توسط SAQA تایید شده) اقدام کردی.
- اثبات ارزیابی مدارک تحصیلی توسط SAQA.
- برای ویزای انتقال درون شرکتی (ICT):
- نامه از شرکت اصلی در خارج که تایید میکنه تو به شعبه آفریقای جنوبی منتقل میشی.
- نامه از شرکت در آفریقای جنوبی که این انتقال رو تایید میکنه و جزئیات شغلت رو مشخص میکنه.
- قرارداد کاریت با شرکت اصلی در خارج.
د) مدارک برای خانواده (اگه همراهت میان):
- شناسنامه کامل (Unabridged birth certificate): برای بچه‌ها.
- سند ازدواج: برای همسر.
- اثبات حضانت یا قیمومیت: اگه لازمه.
- رضایت‌نامه از والدین: اگه فرزندی زیر ۱۸ سال بدون یکی از والدین سفر میکنه.
هزینه‌ها و زمان‌بندی: چقدر پول و صبر لازم دارم؟
هزینه‌ها:
هزینه درخواست ویزا بسته به نوع ویزا و ملیتت فرق میکنه. این هزینه‌ها ممکنه تغییر کنن، پس همیشه آخرین ارقام رو از سایت سفارت چک کن. طبق آخرین اطلاعات موجود:
| نوع ویزا | هزینه پردازش توسط دولت (DHA) | هزینه خدمات مرکز VFS |
|---|---|---|
| ویزای کار عمومی | ۱۵۲۰ راند (ZAR) | ۱۵۵۰ راند (ZAR) |
| ویزای مهارت‌های خاص | ۱۵۲۰ راند (ZAR) | ۱۵۵۰ راند (ZAR) |
| ویزای انتقال درون شرکتی | ۱۵۲۰ راند (ZAR) | ۱۵۵۰ راند (ZAR) |
توجه: اینا فقط هزینه‌های دولتی و مرکز VFS هستن. اگه از وکیل یا شرکت مهاجرتی کمک بگیری، هزینه‌های اونها هم به این مبلغ اضافه میشه.
زمان پردازش:
زمان جواب دادن به درخواست ویزا هم خیلی متغیره. بستگی داره از کجا اقدام میکنی و چقدر سرشون شلوغه. اما به طور تقریبی:
| نوع ویزا | زمان تقریبی پردازش |
|---|---|
| ویزای کار عمومی | ۲ تا ۳ ماه از زمان تحویل مدارک. بعضی منابع حتی تا ۶ ماه هم گفتن. |
| ویزای مهارت‌های خاص | ۳۰ تا ۴۰ روز کاری از زمان تحویل مدارک. |
| ویزای انتقال درون شرکتی | ۳ تا ۴ هفته بعد از دریافت درخواست. |
| ویزای شرکتی | تا ۳ تا ۴ هفته بعد از دریافت درخواست. |
یادت باشه اگه مدارکت ناقص یا اشتباه باشه، این زمان‌ها خیلی بیشتر میشه. پس حسابی دقت کن.
بعد از گرفتن ویزا چه اتفاقی میفته؟
فرض کنیم که همه این مراحل رو با موفقیت طی کردی و ویزا توی پاسپورتته. حالا چی؟
ورود به آفریقای جنوبی:
وقتی به فرودگاه میرسی، باید یه سری مدارک رو به افسر مهاجرت نشون بدی:
- پاسپورت معتبرت.
- ویزای معتبرت.
- پول کافی برای هزینه‌های روزمره.
- بلیط برگشت یا به مقصد بعدی.
- گواهی واکسن تب زرد (اگه لازمه).
افسر مهاجرت تصمیم نهایی رو برای ورودت میگیره.
تمدید ویزا:
بیشتر ویزاهای کاری (به جز ویزای ICT) قابل تمدید هستن. باید حداقل ۶۰ روز قبل از تموم شدن اعتبار ویزات برای تمدیدش اقدام کنی. درخواست تمدید باید از داخل خود آفریقای جنوبی و از طریق دفاتر VFS Global انجام بشه.
مسیر به سوی اقامت دائم:
برای بعضی از ویزاها، راه برای گرفتن اقامت دائم بازه. مثلا کسایی که با ویزای کار عمومی یا ویزای مهارت‌های خاص کار میکنن، معمولا بعد از ۵ سال زندگی و کار مداوم در آفریقای جنوبی، میتونن برای اقامت دائم درخواست بدن.
تغییر وضعیت ویزا:
اگه مثلا با ویزای تحصیلی در آفریقای جنوبی هستی و میخوای کار کنی، میتونی برای تغییر وضعیت ویزات به ویزای کاری اقدام کنی. دانشجوها میتونن با ویزای تحصیلی هم کار کنن، اما فقط به صورت پاره وقت و حداکثر ۲۰ ساعت در هفته.
وضعیت خانواده: همسر و فرزندان چه میشوند؟
یکی از بزرگترین دغدغه‌های کسایی که مهاجرت میکنن، وضعیت خانواده‌شونه.
طبق قوانین فعلی آفریقای جنوبی، همسر یه فردی که ویزای کار داره، اجازه داره در آفریقای جنوبی کار کنه. اما این اجازه خودکار نیست. یعنی همسر هم باید جداگونه بر اساس مهارت‌ها و حقوقی که قراره بگیره، برای ویزای کار مرتبط درخواست بده و پروسه خودش رو طی کنه. خبر خوب اینه که این افراد معمولا میتونن از داخل خود آفریقای جنوبی برای ویزای کار اقدام کنن و لازم نیست به کشورشون برگردن.
فرزندان هم میتونن با ویزای همراه (dependent visa) به والدینشون ملحق بشن، اما معمولا اجازه کار ندارن و باید برای تحصیل، ویزای تحصیلی بگیرن.
پیشنهاد برای اصلاح قانون:
اخیرا بحث‌هایی در مورد راحت‌تر کردن این پروسه برای همسران مطرح شده. یه پیشنهادی که در تاریخ ۱۱ جولای ۲۰۲۵ منتشر شده اینه که به همسران دارندگان ویزای کار، «اجازه کار خودکار» داده بشه تا اونها هم بتونن راحت‌تر کار کنن و حرفه‌شون متوقف نشه. سه تا رویکرد برای این کار پیشنهاد شده:
- رویکرد هدفمند: فقط به همسران دارندگان «ویزای مهارت‌های خاص» اجازه کار خودکار داده بشه.
- چشم‌پوشی از سیستم امتیازبندی (PBS Waiver): برای همسران همه دارندگان ویزای کار، سیستم امتیازبندی رو نادیده بگیرن.
- ایجاد یه نوع ویزای جدید: یه ویزای مخصوص برای همسران طراحی بشه که بهشون اجازه کار بده.
اینا فعلا در حد پیشنهاده، اما نشون میده که دولت داره به این چالش فکر میکنه.
نگاهی به یک نمونه واقعی: شرایط کار در هتل‌های ماریوت (Marriott)
برای اینکه ببینی یه شرکت واقعی چه شرایطی ممکنه داشته باشه، بیا یه نگاهی به اطلاعاتی که هتل‌های ماریوت در آفریقای جنوبی منتشر کردن بندازیم. این یه مثال خوبه تا بفهمی از یه کارفرما چه انتظاراتی میتونی داشته باشی.
- مجوز کار: اولین شرطشون اینه که شهروند آفریقای جنوبی باشی یا ویزا و مجوز کار معتبر داشته باشی.
- محل اقامت: خودت باید خونه پیدا کنی، اما تیمشون میتونه برای پیدا کردن گزینه‌های خوب محلی بهت مشاوره بده.
- زبان: زبان اصلی کار انگلیسیه و معمولا باید بتونی انگلیسی صحبت کنی و بنویسی.
- بیمه درمانی: کارمندهای واجد شرایط میتونن برای خودشون و حداکثر سه نفر از اعضای خانواده‌شون، کمک هزینه بیمه درمانی از شرکت بگیرن.
- حمل و نقل: کارمندهایی که شیفتشون قبل از ساعت ۶ صبح شروع میشه یا بعد از ۶ عصر تموم میشه، ممکنه برای رفت و آمد کمک هزینه حمل و نقل بگیرن.
- بازنشستگی: یه صندوق بازنشستگی شرکتی دارن که خود شرکت هم توش سهم پرداخت میکنه.
- تخفیف‌های کارمندی: همه کارمندها میتونن از تخفیف‌های ویژه برای اقامت و غذا و نوشیدنی در هتل‌های ماریوت در سراسر دنیا استفاده کنن. پارکینگ رایگان در محل کار هم دارن.
- انعام: انعام‌ها بسته به سیاست هر هتل، بین کارمندهای واجد شرایط تقسیم میشه.
- پاداش: بعضی از موقعیت‌های شغلی واجد شرایط گرفتن پاداش هستن.
- مرخصی سالانه: بعد از ۴ ماه کار، کارمندها ۱۵ روز مرخصی سالانه دارن. این مقدار بعد از ۱۲ ماه کار مداوم، به ۲۰ روز افزایش پیدا میکنه.
- مرخصی استعلاجی: تا ۳۰ روز مرخصی استعلاجی با حقوق در یک دوره ۳۶ ماهه. اگه بیشتر از دو روز پشت سر هم مریض باشی، باید گواهی پزشک بیاری.
- مرخصی زایمان: مادران بعد از ۱۰ ماه کار، میتونن ۶ ماه مرخصی زایمان بگیرن (معمولا ۱ ماه قبل و ۵ ماه بعد از تولد). در این مدت معمولا ۳۳ درصد حقوق ماهانه‌شون رو دریافت میکنن.
- مرخصی پدری و فرزندخواندگی: پدرها میتونن ۱۰ روز متوالی مرخصی بدون حقوق بگیرن. برای فرزندخواندگی هم شرایط مشابهی وجود داره.
- کمک برای جابجایی: معمولا برای کارمندهای جدید کمکی برای نقل مکان ارائه نمیدن.
- حقوق: حقوق‌ها مطابق با حداقل دستمزد قانونی کشوره.
- شیفت شب و اضافه‌کاری: کسایی که بین ۶ عصر تا ۶ صبح شیفت هستن، فوق‌العاده شیفت شب میگیرن.
- یونیفرم: یونیفرم رو خود شرکت میده. بعضی موقعیت‌ها مثل مدیران فروش، کمک هزینه لباس میگیرن.
- قراردادها: انواع قراردادها از تمام وقت و پاره وقت تا قراردادهای موردی (casual) رو ارائه میدن.
چالش‌ها و نکات مهم برای زندگی و کار در آفریقای جنوبی
مهاجرت فقط گرفتن ویزا نیست. باید برای زندگی در یه کشور جدید هم آماده باشی. آفریقای جنوبی هم مثل هر کشور دیگه‌ای، چالش‌های خودشو داره.
۱. قطعی برق سراسری (Load Shedding):
این یکی از بزرگترین چالش‌های زندگی روزمره در آفریقای جنوبه. کمبود برق باعث میشه که قطعی‌های برنامه‌ریزی شده یا «لود شِدینگ» به طور منظم اتفاق بیفته. این قطعی‌ها میتونه چند بار در روز و هر بار برای چند ساعت باشه و انتظار میره تا سال ۲۰۲۴ و بعد از اون هم ادامه داشته باشه.
این قطعی‌ها میتونه روی همه چیز تاثیر بذاره:
- اینترنت، تلفن و سیستم‌های امنیتی.
- فروشگاه‌ها و تامین مواد غذایی.
- هتل‌ها و بانک‌ها و دستگاه‌های خودپرداز.
- پمپ بنزین‌ها.
- چراغ‌های راهنمایی و روشنایی خیابون‌ها.
اگه اونجا زندگی میکنی، باید همیشه آماده باشی. یه کیت اضطراری شامل چراغ قوه، پاور بانک، لیست شماره‌های اضطراری، و ذخیره کافی آب، غذا و دارو داشته باش.
۲. امنیت و جرم و جنایت:
این موضوع رو باید خیلی جدی بگیری. آفریقای جنوبی سطح بالایی از جرایم جدی رو داره و این اصلی‌ترین تهدید امنیتی برای مسافرها و ساکنینه. جرایم خشونت‌آمیز مثل قتل و تجاوز به طور مکرر اتفاق میفته و خارجی‌ها هم هدف قرار گرفتن.
- سرقت و زورگیری: کیف‌قاپی، حمله مسلحانه و دزدی خیلی زیاده، مخصوصا در مناطق توریستی. سرقت از داخل ماشین (smash and grab) موقع توقف پشت چراغ قرمز رایجه.
- امنیت در شهرها: بعد از تاریک شدن هوا، بعضی مناطق در شهرهای بزرگ مثل ژوهانسبورگ، پرتوریا، دوربان و کیپ تاون خطرناک‌تر میشن. بهتره از این مناطق دوری کنی.
- امنیت در فرودگاه‌ها: گزارش شده که مسافرها بعد از رسیدن به فرودگاه تعقیب و در مسیر یا در مقصد نهایی مورد سرقت قرار گرفتن. از جاده‌های فرعی و میان‌بر اطراف فرودگاه استفاده نکن.
- امنیت در هتل‌ها: دزدی از اتاق‌های هتل و مهمان‌خانه‌ها شایعه. همیشه درها و پنجره‌ها رو قفل کن.
- پلیس‌های قلابی: مجرم‌ها ممکنه خودشون رو به عنوان پلیس جا بزنن تا ازت اخاذی کنن. اگه به ماشینی شک کردی، متوقف نشو و به سمت نزدیک‌ترین ایستگاه پلیس برو.
- امنیت در طبیعت: در مسیرهای پیاده‌روی و پارک‌های طبیعی مثل «Table Mountain» هم حمله به توریست‌ها گزارش شده. بهتره گروهی پیاده‌روی کنی و همیشه هوشیار باشی.
برای به حداقل رسوندن خطر:
- مقاومت نکن: اگه با یه فرد مسلح روبرو شدی، فورا هرچی میخواد بهش بده و مقاومت نکن.
- ظاهر معمولی داشته باش: از نشون دادن پول و وسایل گرون‌قیمت مثل لپ‌تاپ و دوربین خودداری کن.
- هوشیار باش: همیشه حواست به اطرافت باشه، مخصوصا در مکان‌های شلوغ.
۳. رانندگی:
ترافیک در آفریقای جنوبی از سمت چپه. تصادف‌های جاده‌ای زیاده و راننده‌ها همیشه قوانین رو رعایت نمیکنن. چراغ‌های راهنمایی اغلب خرابن و جاده‌ها میتونن لغزنده باشن. پیاده‌روی در بیشتر مناطق توصیه نمیشه. اگه میخوای رانندگی کنی، همیشه با احتیاط برون و از قبل مسیرت رو چک کن.
۴. حمل و نقل عمومی:
بهتره از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده نکنی. اتوبوس‌ها و قطارها میتونن ناامن باشن. تاکسی رو هم از هتل یا شرکت‌های معتبر بگیر و از قبل در مورد کرایه صحبت کن.
سوالات متداول (FAQ)
اینا سوالایی هستن که خیلی‌ها میپرسن و جوابشون توی متن‌های مختلف اومده:
- میشه بدون پیشنهاد شغلی ویزای کار گرفت؟
در اکثر موارد نه. اما یه استثنای بزرگ وجود داره: ویزای مهارت‌های خاص (Critical Skills Visa). اگه مهارت تو در لیست مشاغل مورد نیاز آفریقای جنوبی باشه، میتونی بدون داشتن پیشنهاد کاری برای این ویزا اقدام کنی. - میشه ویزای توریستی رو داخل آفریقای جنوبی به ویزای کاری تبدیل کرد؟
معمولا نه. قوانین مهاجرت آفریقای جنوبی به طور کلی این اجازه رو نمیده. متقاضیان باید به کشور خودشون برگردن و از طریق سفارت مربوطه برای ویزای کار اقدام کنن. - راحت‌ترین ویزای کاری آفریقای جنوبی کدومه؟
این سوال جواب قطعی نداره و بستگی به شرایطت داره. اما برنامه «مهارت‌های خاص» برای متخصص‌های واجد شرایط، پروسه رو خیلی ساده‌تر میکنه. - کارفرما چه نقشی در گرفتن ویزا داره؟
نقش خیلی حیاتی. کارفرما باید حامی (sponsor) ویزای تو باشه. این یعنی باید یه شرکت ثبت شده و قانونی در آفریقای جنوبی باشه. کارفرما باید مدارک لازم مثل قرارداد کاری رو فراهم کنه و در تمام مراحل ازت حمایت کنه. اگه شرکتی در آفریقای جنوبی دفتر نداره، میتونه از طریق یه شرکت واسطه به اسم «Employer of Record» یا EOR تو رو استخدام کنه. - چرا درخواست ویزام رد شد؟
معمولا دلایل دقیق رد شدن ویزا رو اعلام نمیکنن و ممکنه فقط بگن «مدارک ناکافی». این میتونه به خاطر یه اشتباه کوچیک در ارائه یه مدرک اشتباه یا ناقص باشه. هر نوع ویزا، چک لیست مدارک خاص خودشو داره که باید دقیق رعایت بشه.
منابع
- [۱] VISA | Ministry of Foreign Affairs of Japan
- [۲] Understanding Ireland Employment Permits and Visas | Envoy Global
- [۳] Marriott Benefits For Employees in South Africa
- [۴] VISA INFORMATION | Consulate-General of Japan in San Francisco
- [۵] South Africa Work Permits & Visas Process for Employers in 2025
- [۶] Legal Work Authorization in Africa: 2025 Guide | Velocity Global
- [۷] Policy Reform Proposal: Granting Automatic Employment Authorization to Spouses of Work Visa Holders in South Africa | Fragomen, Del Rey, Bernsen & Loewy LLP
- [۸] Technical Difficulties
- [۹] How to apply for a visitor visa – Canada.ca
- [۱۰] Visa Bulletin For September 2024
- [۱۱] Check processing times at IRCC – Canada.ca
- [۱۲] Department of Home Affairs – Types of Visas
- [۱۳] Work Permits in South Africa | Visa Immigration SA
- [۱۴] South Africa Work Visa: Requirements & Compliance | G-P
- [۱۵] South Africa Work Visa – Eligibility and Requirements
- [۱۶] Travel advice and advisories for South Africa
- [۱۷] Visa for Mexico
- [۱۸] What types of work visas and green cards does the US issue? | USAFacts
- [۱۹] ZA – New Work Visa Reform
دیدگاهتان را بنویسید