راهنمای جامع دریافت ویزای کار و اقامت رومانی

---

اصلا کی به مجوز کار تو رومانی احتیاج داره؟

بیاین از اول اول شروع کنیم. رومانی یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا (EU) هست. این یعنی یه سری قوانین مشترک با کشورهای دیگه اروپایی داره. یکی از این قوانین اینه که شهروندهای کشورهای عضو اتحادیه اروپا (EU)، منطقه اقتصادی اروپا (EEA) و سوئیس، برای کار کردن توی رومانی به هیچ مجوز خاصی احتیاج ندارن. اونا دقیقا مثل یه شهروند رومانیایی میتونن اونجا کار پیدا کنن و زندگی کنن. کشورهایی مثل نروژ، ایسلند و لیختن اشتاین هم جزو منطقه اقتصادی اروپا حساب میشن.

اما داستان برای ما که شهروند ایران هستیم و جزو این دسته‌بندی‌ها قرار نمیگیریم، فرق میکنه. هر کسی که شهروند این کشورها نباشه، برای اینکه بتونه به صورت قانونی توی رومانی استخدام بشه، حتما به «مجوز کار» احتیاج داره. این یه قانون خیلی مهمه و کارفرماها موظف هستن قبل از اینکه یه نیروی کار خارجی رو استخدام کنن، مطمئن بشن که اون فرد مجوزهای لازم رو گرفته. اگه بدون مجوز کار کنی، هم خودت و هم کارفرما با جریمه‌های سنگین و حتی اخراج از کشور و ممنوعیت ورود دوباره روبرو میشین. پس خیلی مهمه که همه مراحل رو دقیق و قانونی طی کنی.

پس به طور خلاصه:

• شهروندان اتحادیه اروپا، منطقه اقتصادی اروپا و سوئیس: نیاز به مجوز کار ندارن.
• شهروندان بقیه کشورها (مثل ایران): حتما باید مجوز کار بگیرن.

این راهنما برای دسته دوم، یعنی ماهایی که به مجوز احتیاج داریم، نوشته شده.

انواع ویزا و مجوزهای کاری رومانی: هر کدوم به چه دردی میخورن؟

خب، حالا که فهمیدیم به مجوز احتیاج داریم، باید بدونیم که رومانی مدل‌های مختلفی از ویزا و مجوز کار داره که هر کدوم برای یه شرایط خاص طراحی شدن. این خیلی مهمه که بدونی کدوم ویزا به درد کار تو میخوره. کارفرما هم باید نوع مناسب رو برای نیروی کار بین‌المللی خودش تشخیص بده.

یه نکته خیلی مهم که باید بدونی اینه که «مجوز کار» و «ویزای کار» دو تا چیز جدا هستن.

• مجوز کار (Work Permit یا Aviz de Muncă): این اولین قدمه. مجوز کار در واقع یه «اجازه» است که اداره مهاجرت رومانی به کارفرمای تو میده تا بتونه یه نیروی کار خارجی رو استخدام کنه. این مجوز برای یک شرکت خاص و یک موقعیت شغلی خاص صادر میشه. یعنی اگه بعدا بخوای جاتو عوض کنی و بری یه شرکت دیگه، کارفرمای جدیدت باید برات یه مجوز کار جدید بگیره، حتی اگه قبلی هنوز اعتبار داشته باشه.
• ویزای کار (Work Visa): بعد از اینکه کارفرما مجوز کار رو برات گرفت، حالا نوبت توئه که برای ویزا اقدام کنی. ویزا به تو اجازه میده که به صورت قانونی وارد رومانی بشی و برای یه مدت مشخص (معمولا بلند مدت) اونجا بمونی و کار کنی.

حالا بیاین انواع مختلف این مجوزها و ویزاها رو با جزئیات ببینیم.

انواع مجوزهای کار در رومانی

مجوزهای کار توی رومانی به طور کلی چند دسته هستن:

• مجوز کار برای استخدام محلی (Local Hires): این رایج‌ترین نوعه و برای خارجی‌هایی صادر میشه که یه قرارداد کاری معتبر و محلی توی رومانی دارن. این مجوزها معمولا برای یک سال اعتبار دارن ولی تا وقتی که قرارداد کاری شما معتبر باشه، قابل تمدید هستن.
• مجوز کار برای کارمندهای خیلی ماهر (Highly-Skilled Employees): این مجوز برای خارجی‌هایی هست که توی موقعیت‌های شغلی خیلی تخصصی کار میکنن. برای گرفتن این مجوز، باید مهارت‌ها و مدارک تحصیلیت رو ثابت کنی و حقوقت هم باید حداقل دو برابر میانگین حقوق ناخالص توی رومانی باشه. این مجوزها دو سال اعتبار دارن و قابل تمدید هستن. این مورد شبیه به همون «بلو کارت اتحادیه اروپا» یا EU Blue Card هست.
• مجوز کار برای انتقال درون شرکتی (Intra-Corporate Transfer – ICT): این مجوز مخصوص کارمندها و کارآموزهاییه که برای یه شرکت چندملیتی کار میکنن و از شعبه کشور خودشون به شعبه رومانی منتقل میشن. این مجوزها برای کارمندهای متخصص تا سه سال و برای کارآموزها تا یک سال اعتبار داره. برای گرفتن این مجوز، کارمند متخصص باید حداقل سه سال سابقه کار مرتبط داشته باشه و کارآموز باید حداقل سه ماه سابقه کار توی همون شرکت داشته باشه.
• مجوز کار برای کارمندان اعزامی (Assignees/Posted Workers): این برای کارمنداییه که از طرف شرکتشون توی یه کشور دیگه، برای انجام یه پروژه یا ارائه خدمات به صورت موقت به رومانی فرستاده میشن. اینها قراردادشون با شرکت اصلی باقی میمونه. این مجوز معمولا حداکثر یک سال اعتبار داره و قابل تمدید نیست (مگر در شرایط خاص برای کسانی که اقامت یک کشور اروپایی دیگه رو دارن).
• مجوزهای کار دیگه: دسته‌های دیگه‌ای هم وجود دارن مثل مجوز برای کارگران فصلی (مثلا در کشاورزی یا گردشگری)، ورزشکاران حرفه‌ای، کارآموزان (interns)، پرستاران خانگی (au pair) و کارگران مرزی (کسایی که در کشورهای همسایه زندگی میکنن و برای کار به رومانی میان).

انواع ویزاهای کاری رومانی

بعد از گرفتن مجوز کار، نوبت به ویزا میرسه. اینجا هم چند مدل ویزا داریم:

نوع ویزا	توضیحات
ویزای بلند مدت برای کار (D/AM)	این اصلی‌ترین ویزاییه که بهش احتیاج داری. برای شهروندهای غیر اروپایی که مجوز کار رومانی رو گرفتن صادر میشه و بهشون اجازه میده بیشتر از ۹۰ روز توی کشور بمونن.
ویزای بلند مدت برای انتقال درون شرکتی (ICT)	این ویزا مخصوص کارمندهای شرکت‌های چندملیتیه که به شعبه رومانی منتقل میشن.
ویزای بلند مدت برای کارگران خیلی ماهر	این ویزا برای افراد حرفه‌ای توی موقعیت‌های شغلی خیلی تخصصیه. باید مدارک تحصیلی و تخصصت رو ثابت کنی و حقوق بالاتری هم داشته باشی.
ویزای بلند مدت برای کارگران فصلی	برای کار موقت توی بخش‌هایی مثل کشاورزی یا گردشگری در فصل‌های شلوغ کاری.
ویزای دیجیتال نومد (Digital Nomad Visa)	این یه ویزای جدیده برای کسایی که توسط شرکت‌های غیر رومانیایی استخدام شدن و کارشون رو از راه دور انجام میدن. این ویزا بهشون اجازه میده توی رومانی زندگی کنن و برای شرکت خارجی کار کنن.
ویزای کوتاه مدت (C-type)	این ویزا برای اقامت تا ۹۰ روزه. معمولا برای کار بلند مدت نیست، ولی به دارنده اجازه میده تو این مدت کارهای خاصی مثل نصب و راه‌اندازی تجهیزات رو انجام بده. با این ویزا نمیتونی برای مجوز کار یا اقامت بلند مدت اقدام کنی.

چطوری کار پیدا کنیم و مجوز بگیریم؟ (فرآیند قدم به قدم)

خب، حالا میرسیم به بخش اصلی ماجرا. فرآیند گرفتن مجوز و ویزای کار رومانی یه مسیر مشخص داره که باید قدم به قدم طی بشه. این فرآیند میتونه چند ماه طول بکشه، پس باید صبور باشی و از قبل برنامه‌ریزی کنی.

قدم اول: پیدا کردن کارفرما

همه چیز از اینجا شروع میشه. تو به عنوان یه شهروند خارجی نمیتونی همینطوری خودت برای مجوز کار اقدام کنی. حتما باید یه کارفرما توی رومانی پیدا کنی که حاضر باشه تو رو استخدام کنه و اسپانسر بشه. این کارفرما میتونه یه شخص یا یه شرکت ثبت شده توی رومانی باشه.

قدم دوم: کارفرما برای «مجوز کار» اقدام میکنه

بعد از اینکه با یه کارفرما به توافق رسیدی، این وظیفه کارفرماست که از طرف تو برای گرفتن مجوز کار (aviz de muncă) اقدام کنه. کارفرما باید درخواست و مدارک لازم رو به اداره کل مهاجرت رومانی (Inspectorate General for Immigration – IGI) تحویل بده.

برای اینکه IGI با درخواست موافقت کنه، کارفرما باید یه سری چیزها رو ثابت کنه:

• تست بازار کار (Labor Market Test): کارفرما باید نشون بده که برای این موقعیت شغلی نتونسته هیچ نیروی مناسبی از بین شهروندان رومانیایی، شهروندان اتحادیه اروپا/منطقه اقتصادی اروپا، یا کسایی که اقامت دائم رومانی رو دارن، پیدا کنه. برای این کار معمولا باید حداقل سه بار آگهی استخدام رو توی یه روزنامه پرتیراژ چاپ کنه.
• شرایط شرکت: شرکت باید قانونی و فعال باشه، مالیات‌هاش رو پرداخت کرده باشه و توی سه سال گذشته سابقه کیفری یا جریمه‌های مربوط به قوانین کار نداشته باشه.
• نیاز به نیروی کار خارجی: کارفرما باید توجیه کنه که چرا به استخدام یه نیروی کار خارجی احتیاج داره.

این مرحله معمولا حدود ۳۰ روز طول میکشه. اگه IGI به بررسی‌های بیشتری احتیاج داشته باشه، میتونه این زمان رو تا ۱۵ روز دیگه تمدید کنه.

یه نکته مهم در مورد طرح جدید تایید (Approval Scheme): از تاریخ ۲۸ نوامبر یه سیستم جدید به اسم «طرح تایید» اجرایی شده که شرایط رو برای کارفرماها یه کم سخت‌تر کرده. طبق این طرح، کارفرما باید مدارک بیشتری مثل گواهی عدم سوء پیشینه برای خود شرکت ارائه بده و تست بازار کار (همون چاپ آگهی) رو حتما انجام بده. این طرح جدید ممکنه باعث یه سری تاخیرهای اداری هم بشه.

قدم سوم: تو برای «ویزای بلند مدت» اقدام میکنی

وقتی IGI درخواست کارفرما رو تایید کرد و مجوز کار صادر شد، کارفرما این مجوز رو برای تو میفرسته. حالا نوبت توئه. تو ۶۰ روز از تاریخ صدور مجوز کار فرصت داری که برای ویزای بلند مدت کار (D/AM) اقدام کنی. اگه تو این ۶۰ روز اقدام نکنی، مجوز کارت باطل میشه.

برای این کار باید به سفارت یا کنسولگری رومانی توی کشور خودت (یا کشوری که اقامت قانونی داری) مراجعه کنی و مدارکت رو تحویل بدی. درخواست ویزا معمولا بین ۱۰ تا ۱۴ روز کاری طول میکشه تا بررسی بشه.

قدم چهارم: ورود به رومانی و درخواست «کارت اقامت»

بعد از اینکه ویزات صادر شد، میتونی به رومانی سفر کنی. اما کار اینجا تموم نمیشه! ویزای بلند مدت تو معمولا برای ۹۰ روز اعتبار داره. تو این مدت، تو باید بری به اداره مهاجرت محلی (همون IGI) و برای کارت اقامت موقت (Temporary Residence Permit – TRP یا TRC) درخواست بدی. این کارت همون مدرک اصلی اقامت و اجازه کار تو در رومانی محسوب میشه. معمولا باید حداقل ۳۰ روز قبل از تموم شدن اعتبار ویزات برای این کارت اقدام کنی. یعنی توی ۶۰ روز اول ورودت. این کارت معمولا یک سال اعتبار داره و قابل تمدیده.

پس کل فرآیند این شکلیه:

1. پیدا کردن کارفرما.
2. کارفرما از IGI برات مجوز کار میگیره (حدود ۳۰ روز).
3. تو با اون مجوز میری سفارت و ویزای بلند مدت (D/AM) میگیری (حدود ۱۰-۱۴ روز).
4. با ویزا وارد رومانی میشی و توی ۹۰ روز اول برای کارت اقامت موقت اقدام میکنی.

مدل‌های مختلف استخدام در رومانی

شرکت‌ها وقتی میخوان یه نیروی کار از خارج از کشور استخدام کنن، معمولا از یکی از این سه تا راه استفاده میکنن. این مدل‌ها بستگی به نوع کار، مدت زمانش و قوانین دارن.

مدل اول: اسپانسر شدن برای کارمند خارجی از طریق مجوز کار یا ویزا

این رایج‌ترین راه برای شرکت‌هایی هست که میخوان یه نیروی کار خارجی رو به صورت تمام وقت در رومانی استخدام کنن. برای اینکه یه شرکت بتونه اسپانسر تو بشه، باید حتما یه شخصیت حقوقی ثبت شده توی رومانی داشته باشه و یه پیشنهاد کاری مطابق با قوانین رومانی به تو بده.

نکات کلیدی برای کارفرما:

• اسپانسرشیپ لازمه: کارمندای قراردادی (Contractors) یا فریلنسرها نمیتونن از این طریق ویزا بگیرن. حتما باید یه شرکت اسپانسرت بشه.
• محل کار مشخص: کارمند باید توی همون محل کاری که تو مجوزش تایید شده کار کنه، مگر اینکه اجازه جابجایی یا تغییر کارفرما رو بگیره.
• زمان‌بندی: زمان بررسی پرونده‌ها بسته به سفارت یا کنسولگری متفاوته (حدود ۳۰ روز).

این مدل برای کارهای بلند مدت که نیاز به حضور فیزیکی (حضوری یا هیبریدی) در رومانی دارن بهترین گزینه است.

مدل دوم: استخدام یه پیمانکار یا فریلنسر خارجی در رومانی

اگه یه متخصص مستقل (فریلنسر یا مشاور) باشی، میتونی به صورت قانونی با مشتری‌های بین‌المللی کار کنی بدون اینکه نیاز به اسپانسرشیپ کارفرما داشته باشی. اما در این حالت، خودت مسئول ثبت‌نام مالیاتی و گزارش دادن درآمدت به دولت رومانی هستی.

شرکت‌ها برای اینکه ریسک‌های این مدل همکاری رو کم کنن، از سرویس‌هایی مثل Playroll’s Contractor Management استفاده میکنن. این سرویس‌ها کمک میکنن تا:

• قراردادهای پیمانکاری مطابق با قوانین محلی رومانی تنظیم بشه.
• پرداخت‌ها و صورت‌حساب‌های پیمانکار به صورت خودکار و بین‌المللی (مثلا با ریال عربستان یا دلار آمریکا) انجام بشه.
• ریسک‌هایی مثل «ایجاد شعبه دائمی» (permanent establishment) یا «طبقه‌بندی اشتباه پیمانکار» (contractor misclassification) کم بشه.

این مدل برای فریلنسرها، مشاورها یا کارهای پروژه‌ای مناسبه، مخصوصا اگه اون فرد از قبل توی رومانی زندگی میکنه.

مدل سوم: جابجا کردن یه کارمند فعلی به رومانی

فرض کن تو الان برای یه شرکت کار میکنی و اون شرکت میخواد تو رو به شعبه رومانی منتقل کنه. حتی در این حالت هم، باز باید همون فرآیند ویزا و راه‌اندازی حقوق و دستمزد رو طی کنی. حتی اگه جای دیگه برای همون شرکت کار میکنی، برای اینکه کار کردنت توی رومانی قانونی باشه، به یه «کارفرمای ثبت شده محلی» (Employer of Record) احتیاج داری.

اینجاست که شرکت‌های Employer of Record (EOR) مثل Playroll وارد عمل میشن. این شرکت‌ها همه مراحل محلی رو انجام میدن، از جمله:

• اسپانسر شدن برای مجوز کار و انجام کارهای اداری مهاجرت.
• ثبت‌نام در ادارات محلی و سیستم‌های حقوق و دستمزد.
• ثبت‌نام کارمند در مزایای اجباری و طرح‌های قانونی.

این مدل برای انتقال‌های داخلی بین شعبه‌های شرکت یا برای شرکت‌هایی که مدل کاریشون دورکاریه (remote-first) و میخوان تیمشون رو گسترش بدن، خیلی مناسبه.

لیست مدارک و شرایط لازم برای گرفتن مجوز کار

برای اینکه بتونی مجوز کار رومانی رو بگیری، تو و کارفرمات باید یه سری شرایط رو داشته باشین و مدارک خاصی رو آماده کنین. این مدارک برای اینه که مطمئن بشن همه چیز با قوانین مهاجرت و کار رومانی جوره.

شرایط کلی:

• فعالیت قانونی کارفرما: کارفرما باید یه کسب و کار قانونی و واقعی توی رومانی داشته باشه و نشون بده که موقعیت شغلی مورد نظر رو نمیشه با شهروندای رومانیایی یا اروپایی پر کرد.
• صلاحیت‌های کارمند: تو به عنوان کارمند آینده، باید مدارک تحصیلی، صلاحیت‌های حرفه‌ای و تجربه کاری مرتبط با اون شغل رو داشته باشی. مدارک مثل دیپلم یا مدارک دانشگاهی باید به زبان رومانیایی ترجمه و تایید رسمی بشن.
• سلامت پزشکی: باید یه گواهی پزشکی ارائه بدی که تایید کنه از نظر جسمی توانایی انجام وظایف شغلی رو داری. معمولا بعد از ورود به رومانی باید یه معاینه پزشکی کامل هم انجام بدی.
• نداشتن سوء پیشینه: باید یه گواهی عدم سوء پیشینه از کشور محل اقامتت بگیری تا نشون بده هیچ مانع قانونی برای استخدامت وجود نداره.
• پاسپورت معتبر: باید یه پاسپورت یا سند مسافرتی معتبر داشته باشی که حداقل شش ماه بعد از تاریخ پایان اقامت مورد نظرت اعتبار داشته باشه.

لیست مدارک لازم (چک لیست):

این یه لیست کلی از مدارکیه که معمولا هم برای مجوز کار و هم برای ویزا لازم میشه. یادت باشه که بسته به نوع ویزا و شرایط، ممکنه مدارک دیگه‌ای هم ازت بخوان.

• فرم درخواست ویزا: که باید کامل و امضا شده باشه.
• پاسپورت معتبر و عکس: پاسپورت و چند قطعه عکس جدید در سایز استاندارد پاسپورت.
• مجوز کار: کپی مجوز کاری که کارفرما از IGI برات گرفته.
• قرارداد کاری: یه قرارداد کاری معتبر و تمام وقت که با قوانین کار رومانی مطابقت داشته باشه.
• رزومه یا CV.
• مدارک تحصیلی و حرفه‌ای: دیپلم‌ها، مدارک دانشگاهی یا گواهی‌های تخصصی مرتبط (ترجمه شده به رومانیایی).
• گواهی عدم سوء پیشینه.
• بیمه درمانی: باید بیمه درمانی مسافرتی داشته باشی که کل دوره اقامتت رو پوشش بده (معمولا با حداقل پوشش ۳۰,۰۰۰ یورو).
• اثبات محل اقامت: مدرکی که نشون بده در رومانی جایی برای زندگی داری. مثل قرارداد اجاره خونه (که در اداره مالیات ثبت شده) یا رزرو هتل برای حداقل سه ماه.
• اثبات تمکن مالی: باید نشون بدی که پول کافی برای تامین هزینه‌های زندگیت در طول اقامتت رو داری. این مبلغ معمولا باید حداقل برابر با میانگین حقوق در رومانی باشه.
• بلیط هواپیما یا رزرو سفر.
• نامه از کارفرما: یه نامه که جزئیات استخدامت رو توضیح بده.

یه هشدار مهم: حتی اگه همه این شرایط رو داشته باشی، باز هم تضمینی برای گرفتن مجوز کار وجود نداره. دولت رومانی هر سال یه سهمیه مشخص برای تعداد کارگرای خارجی که میتونه بپذیره تعیین میکنه. مثلا، برای سال ۲۰۲۵، رومانی فقط ۱۴۰,۰۰۰ مجوز کار جدید صادر کرده.

ویزای دیجیتال نومد: یه راه جدید برای کار در رومانی

رومانی هم مثل خیلی از کشورهای دیگه، به تازگی یه ویزای مخصوص برای «دیجیتال نومدها» یا همون دورکارها معرفی کرده. این ویزا برای کساییه که برای یه شرکت خارج از رومانی کار میکنن و میخوان از داخل رومانی به کارشون ادامه بدن. این ویزا خیلی مهمه چون مطمئن میشه که این افراد به صورت قانونی در کشور زندگی و کار میکنن و قوانین کار رو نقض نمیکنن.

این ویزا برای یک سال اعتبار داره و میشه برای یک سال دیگه هم تمدیدش کرد. برای گرفتن این ویزا، نیازی به «مجوز کار» از طرف کارفرما نداری.

شرایط لازم برای ویزای دیجیتال نومد:

• شرط درآمد: باید ثابت کنی که در شش ماه گذشته، درآمد ماهیانه‌ات حداقل ۳,۷۰۰ یورو بوده.
• اثبات کار از راه دور: باید مدرکی ارائه بدی که نشون بده برای یه شرکت غیر رومانیایی کار میکنی.
• بیمه درمانی: باید بیمه درمانی با حداقل پوشش ۳۰,۰۰۰ یورو داشته باشی.
• گواهی عدم سوء پیشینه.
• اثبات محل اقامت: باید مدرکی دال بر داشتن محل اقامت در رومانی نشون بدی.
• نامه هدف (Letter of intent).
• اثبات سابقه کار: باید ثابت کنی که حداقل سه سال برای یه شرکت خارج از رومانی کار کردی.
• گواهی مالیاتی: یه مدرک تایید شده که نشون بده مالیات‌هات رو توی کشور خودت پرداخت کردی.

هزینه‌ها، زمان‌بندی و تمدید مجوز کار

هزینه‌ها:

هزینه‌های مربوط به مجوز کار و ویزا در رومانی بسته به نوعشون متفاوته.

• هزینه ویزای بلند مدت کار (D/AM): ۱۲۰ یورو
• هزینه ویزای دیجیتال نومد: ۱۲۰ یورو
• هزینه صدور مجوز کار: این هزینه رو معمولا کارفرما پرداخت میکنه. برای کارمند دائمی یا اعزامی حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ یورو و برای کارمند فصلی حدود ۲۵ تا ۵۰ یورو هست.

زمان‌بندی:

• بررسی درخواست مجوز کار: حدود ۳۰ روز. (ممکنه تا ۱۵ روز هم تمدید بشه).
• فرصت برای درخواست ویزا: بعد از صدور مجوز کار، ۶۰ روز فرصت داری برای ویزا اقدام کنی.
• بررسی درخواست ویزا: معمولا بین ۱۰ تا ۱۴ روز کاری.
• کل فرآیند: به طور کلی، از شروع تا پایان، فرآیند استخدام یه نیروی کار غیر اروپایی میتونه بین ۲ تا ۸ ماه طول بکشه. این زمان بستگی به سرعت عمل ادارات و کنسولگری داره.

تمدید مجوز کار:

مجوزهای کار در رومانی معمولا برای یک سال اعتبار دارن. اگه قرارداد کاری ادامه داشته باشه و همه شرایط قانونی رعایت بشه، این مجوزها قابل تمدید هستن. کارفرما باید قبل از تموم شدن اعتبار مجوز فعلی، برای تمدیدش اقدام کنه تا وضعیت استخدامت قانونی باقی بمونه.

• مجوز کار برای نیروهای خیلی ماهر (EU Blue Card) میتونه تا ۲ سال اعتبار داشته باشه و تمدید بشه.
• مجوز انتقال درون شرکتی (ICT) برای مدیران و متخصصان تا ۳ سال و برای کارآموزان تا ۱ سال اعتبار داره و قابل تمدید نیست.

نقش شرکت‌های EOR و خدمات استخدامی

شاید اسم Employer of Record (EOR) به گوشت خورده باشه. اینها شرکت‌های ثالثی هستن که به صورت قانونی، نیروهای کار رو برای شرکت‌های دیگه استخدام میکنن. این کار به شرکت‌ها کمک میکنه تا بدون نیاز به تاسیس یه شعبه یا نهاد قانونی در رومانی، بتونن نیروی کار محلی یا بین‌المللی استخدام کنن.

شرکت‌هایی مثل Skuad، Globalization Partners، Velocity Global، WTS Energy، Playroll، Mercans و خیلی‌های دیگه این خدمات رو ارائه میدن.

یه شرکت EOR چه کارهایی انجام میده؟

• استخدام و آنبوردینگ: فرآیند استخدام و آماده‌سازی کارمند جدید رو انجام میده.
• مدیریت حقوق و دستمزد: حقوق کارمندها رو به ارز محلی (لئوی رومانی) و به صورت چند ارزی پرداخت میکنه.
• رعایت قوانین محلی: تضمین میکنه که همه چیز مطابق با قوانین کار و مالیات رومانی باشه.
• ویز و مهاجرت: مسئولیت کارهای مربوط به ویزا، مجوز کار و مدارک مهاجرتی رو به عهده میگیره.
• مزایا و بیمه: کارمند رو در طرح‌های بیمه و مزایای محلی ثبت نام میکنه.
• بررسی سوابق: میتونه بررسی‌های لازم در مورد سوابق کارمند رو انجام بده.
• خاتمه همکاری: فرآیند پایان دادن به همکاری با کارمند رو به صورت قانونی مدیریت میکنه.

چرا شرکت‌ها از EOR استفاده میکنن؟

• سرعت: میتونن خیلی سریع و در عرض چند روز، نیروی کار در رومانی استخدام کنن.
• سادگی: نیازی به دردسرهای ثبت شرکت محلی ندارن.
• تمرکز: میتونن تمرکزشون رو روی اهداف اصلی کسب و کارشون بذارن و کارهای اداری رو به EOR بسپارن.
• حفظ نیرو: میتونن با ارائه مزایای محلی، نیروهای خوبشون رو حفظ کنن.

هزینه این خدمات چقدره؟

هزینه خدمات EOR بسته به شرکت متفاوته. مثلا شرکت Skuad خدماتش رو از ۱۹۹ دلار در ماه برای هر کارمند شروع میکنه. شرکت Boundless از ۴۷۰ یورو در ماه و Lano از ۶۰۰ یورو در ماه شروع میشه. خیلی از شرکت‌های دیگه هم قیمت‌هاشون رو به صورت سفارشی و بر اساس نیاز مشتری اعلام میکنن.

چالش‌ها، ریسک‌ها و نکات مهم برای استخدام در رومانی

استخدام نیروی کار خارجی در رومانی میتونه با یه سری چالش‌ها و ریسک‌ها همراه باشه. دونستن این موارد میتونه به تو و کارفرمات کمک کنه تا فرآیند رو راحت‌تر طی کنین.

چالش‌های رایج:

• روال‌های اداری پیچیده: فرآیندهای گرفتن مجوز کار در رومانی نیاز به دقت و مدارک کامل داره و میتونه گیج‌کننده باشه.
• موانع زبانی: تفاوت‌های زبانی میتونه روی ارتباطات در محیط کار و جا افتادن در جامعه تاثیر بذاره.
• تفاوت‌های فرهنگی: تفاوت در فرهنگ کاری میتونه باعث سوءتفاهم بشه اگه به درستی مدیریت نشه.
• تعلیق سیستم نوبت‌دهی آنلاین: اخیرا دولت رومانی سیستم نوبت‌دهی آنلاین برای مجوزهای کار رو به دلیل فعالیت‌های متقلبانه به طور موقت تا اکتبر ۲۰۲۵ به حالت تعلیق درآورده. این یعنی فعلا نمیشه به صورت آنلاین نوبت گرفت و این موضوع باعث تاخیرهای زیاد و ایجاد صف‌های طولانی در آینده میشه.

راهکار: شرکت‌ها میتونن از آژانس‌های کاریابی تخصصی کمک بگیرن، دوره‌های آموزش زبان رومانیایی برای کارمندای خارجی بذارن و برنامه‌هایی برای آشنایی با فرهنگ اجرا کنن تا به کارمندها کمک بشه بهتر با محیط جدید سازگار بشن.

ریسک‌های قانونی:

• طبقه‌بندی اشتباه (Misclassification): یکی از ریسک‌های رایج، طبقه‌بندی اشتباه کارمند به عنوان «پیمانکار مستقل» هست. اگه یه پیمانکار شرایطی شبیه به کارمند تمام وقت داشته باشه (مثلا ساعات کاری ثابت، گزارش دادن به مدیر)، ممکنه مقامات این رابطه رو به عنوان استخدام تمام وقت طبقه‌بندی کنن. این کار میتونه منجر به جریمه، پرداخت مالیات‌های معوقه و حق بیمه‌های اجتماعی برای کارفرما بشه.
• عدم ثبت قرارداد در REVISAL: همه قراردادهای کاری در رومانی باید قبل از شروع به کار کارمند، در سیستم الکترونیکی ملی به اسم REVISAL ثبت بشن. عدم رعایت این مورد میتونه منجر به جریمه از طرف بازرسی کار بشه.
• روال ناقص مجوز کار برای خارجی‌ها: استخدام نیروی کار غیر اروپایی بدون مجوز کار و اقامت معتبر میتونه منجر به تحریم‌هایی مثل جریمه یا ممنوعیت اسپانسر شدن برای کارهای آینده بشه.
• اشتباه در محاسبه مالیات و حق بیمه: کارفرماها باید مالیات بر درآمد و حق بیمه‌های اجتماعی رو به طور دقیق محاسبه و پرداخت کنن. هرگونه خطا یا تاخیر میتونه منجر به حسابرسی و جریمه‌های مالی بشه.

نگاهی به وضعیت مهاجرت کاری در رومانی (بر اساس تحقیقات)

یه گزارش تحقیقاتی که توسط مرکز مطالعات تطبیقی مهاجرت رومانی در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۵ منتشر شده، یه سری نکات جالب در مورد وضعیت مهاجرت کاری به این کشور رو نشون میده:

• افزایش نیروی کار خارجی: در ۵ سال گذشته، به خاطر کمبود نیروی کار در رومانی، تعداد کارگرهای مهاجر از کشورهای غیر اروپایی، به خصوص از نپال، سریلانکا و ترکیه، خیلی زیاد شده.
• نوع مشاغل: اکثر کارگرهای خارجی در موقعیت‌های شغلی به اصطلاح «غیر ماهر» در بخش‌های خرده‌فروشی، هتلداری و ساخت و ساز استخدام میشن.
• وابستگی به کارفرما: مقررات مجوز کار، کارگرای مهاجر رو برای مدت اقامت اولشون به یه کارفرمای خاص محدود میکنه. این موضوع میتونه باعث آسیب‌پذیری و عدم توازن قدرت بشه و ریسک سوءاستفاده رو بالا ببره.
• توزیع جغرافیایی: کارگرای مهاجر بیشتر در مناطق توسعه یافته اقتصادی کشور که فرصت‌های شغلی بیشتری دارن متمرکز شدن، مثل بخارست و ایلفوف، تیمیش، کلوژ، براشوف و کنستانتسا.
• چالش‌ها: با وجود اینکه رومانی مزایایی مثل فرآیند ویزای نسبتا در دسترس و امکاناتی مثل محل اقامت رایگان رو ارائه میده، چالش‌هایی مثل نارضایتی شغلی، استثمار و تبعیض همچنان وجود داره.
• توصیه‌ها: این مطالعه تاکید میکنه که باید حمایت‌های قانونی بیشتری در قوانین کار و سیاست‌های ادغام وجود داشته باشه تا از کارگرای خارجی بهتر محافظت بشه و کارفرماها و شرکت‌های کاریابی پاسخگو باشن. همچنین پیشنهاد شده که دوره‌های آموزش حرفه‌ای و زبان رومانیایی برای این کارگران فراهم بشه.