مهاجرت کاری به عمان: راهنمای جامع قوانین و مراحل

فصل اول: اصول اولیه برای کار در عمان

اگه قصد داری برای کار کردن به عمان بری، اولین و مهم‌ترین چیزی که باید بدونی اینه که کلید ورودت به این کشور، یه پیشنهاد شغلی معتبر از یه شرکته. یعنی نمیتونی همینطوری چمدونت رو ببندی و راه بیفتی دنبال کار. باید از همینجا یه کارفرما پیدا کنی که حاضر باشه اسپانسر تو بشه.

اسپانسرشیپ یعنی چی؟

توی عمان، سیستم استخدام نیروهای خارجی بر اساس مدل «اسپانسرشیپ» یا حمایت مالی کار میکنه. این یعنی یه شرکت که به صورت قانونی توی عمان ثبت شده، باید مسئولیت قانونی تو رو به عهده بگیره. از لحظه‌ای که پات به عمان میرسه، وضعیت قانونی و اقامت تو مستقیما به اون شرکت وصله. اونها برای ویزای تو اقدام میکنن، کارهای اداریش رو انجام میدن و در برابر دولت عمان، پاسخگوی تو هستن. این مدل با خیلی از کشورهای دیگه فرق داره.

آشنایی با سیاست «عُمانی‌سازی»

یکی از مهم‌ترین قوانینی که هم تو و هم کارفرمای آیندت باید حسابی بهش دقت کنید، سیاست «عمانی‌سازی» (Omanization) هست. دولت عمان برای حمایت از نیروی کار داخلی خودش، قانونی گذاشته که شرکت‌ها رو توی بخش‌های مختلف مجبور میکنه تا یه درصد مشخصی از کارمندهاشون رو از شهروندهای خود عمان استخدام کنن.

این سهمیه‌ها برای هر صنعتی فرق میکنه و مدام بر اساس نیاز بازار کار کشور تغییر میکنه. مثلا ممکنه توی صنعت نفت و گاز یه درصد باشه و توی صنعت IT یه درصد دیگه. برای همین، شرکت‌ها قبل از اینکه بتونن برای یه نیروی خارجی مثل تو درخواست ویزا بدن، باید به وزارت کار عمان ثابت کنن که سهمیه عمانی‌سازی رو رعایت کردن و نتونستن نیروی متخصص مورد نیازشون رو از بین عمانی‌ها پیدا کنن. پس این موضوع میتونه پروسه استخدامت رو کمی چالشی‌تر کنه.

چرا شرکت‌های عمانی نیروی خارجی استخدام میکنن؟

شاید بپرسی با وجود قانون عمانی‌سازی، پس چرا اصلا شرکت‌ها دنبال نیروی خارجی میگردن؟ دلیلش اینه که اقتصاد عمان، به خصوص توی بخش‌هایی مثل نفت و گاز، لجستیک، ساخت و ساز و IT، به سرعت در حال رشده. این رشد باعث شده تقاضا برای مهارت‌های خیلی تخصصی بالا بره و همیشه این مهارت‌ها توی بازار کار داخلیشون پیدا نمیشه.

استخدام نیروهای متخصص بین‌المللی به شرکت‌های عمانی کمک میکنه تا:

• جاهای خالی شغلی رو سریع پر کنن.
• با استفاده از تخصص جهانی، قدرت رقابتشون رو بالا ببرن.
• برای ورود به بازارهای بین‌المللی آماده بشن.

علاوه بر این، ورود استعدادهای خارجی باعث انتقال دانش و نوآوری توی سازمان‌های عمانی هم میشه.

شرط سنی برای کار در عمان

یه نکته مهم دیگه اینه که طبق قوانین عمان، هر فرد خارجی که بخواد توی این کشور کار کنه باید سنی بین ۲۱ تا ۶۰ سال داشته باشه. این قانون برای همه شغل‌ها و بخش‌ها صدق میکنه.

فصل دوم: انواع ویزاهای کاری عمان

وقتی صحبت از کار توی عمان میشه، چند نوع ویزا وجود داره که هر کدوم برای شرایط خاصی طراحی شدن. اینکه کارفرمای تو باید برای کدوم ویزا اقدام کنه، بستگی به نوع شغل، مدت قرارداد و شرایط کاریت داره. انتخاب نوع ویزای درست خیلی مهمه، چون اگه اشتباه انتخاب بشه ممکنه کل پروسه با تاخیر یا حتی رد شدن درخواست روبرو بشه.

اینجا انواع ویزاهای مربوط به کار در عمان رو با هم مرور میکنیم:

۱. ویزای کار (Employment Visa)

این ویزا رایج‌ترین و استانداردترین نوع ویزا برای کساییه که یه شغل تمام‌وقت و بلندمدت توی عمان پیدا کردن.

• مدت اعتبار: معمولا تا دو سال اعتبار داره.
• قابلیت تمدید: بله، قابل تمدیده و تا زمانی که با اون شرکت کار میکنی، میتونی تمدیدش کنی.
• نوع ورود: چند بار ورود (Multiple-entry)، یعنی میتونی در طول اعتبار ویزا از عمان خارج بشی و دوباره برگردی.
• نکته: کارفرما قبل از درخواست این ویزا، باید حتما مجوز کار یا «تاییدیه نیروی کار» (Labor Clearance) رو از وزارت کار گرفته باشه. این ویزا مستقیما به اقامت تو توی عمان وصله و کارفرما مسئول اقامتت هم هست.

۲. ویزای کار موقت (Temporary Work Visa)

اگه قراره برای یه پروژه خاص و کوتاه‌مدت به عمان بری، این ویزا به دردت میخوره.

• مدت اعتبار: برای دوره‌های زمانی محدود مثل چهار، شش یا نه ماه صادر میشه و قابل تمدید نیست.
• شرایط: کارفرما باید دلیل قانع‌کننده‌ای بیاره که چرا این کار نمیتونه توسط یه نیروی عمانی انجام بشه.
• کاربرد: برای کارهای تخصصی و پروژه‌ای که زمان مشخصی دارن عالیه.

۳. ویزای پیمانکاری استخدامی (Employment Contracting Visa)

این ویزا کمتر رایجه ولی برای شغل‌های خیلی خاص یا قراردادهای مشاوره‌ای کوتاه‌مدت استفاده میشه.

• مدت اعتبار: معمولا برای دو ماه صادر میشه و فقط برای یک ماه دیگه قابل تمدیده.
• نوع ورود: تک ورود (Single-entry).
• کاربرد: بیشتر برای فریلنسرها یا متخصص‌های مستقلی که برای یه پروژه مشخص به عمان میان مناسبه.

۴. ویزای بیزینس (Business Visa)

این ویزا برای کار کردن و استخدام شدن مستقیم نیست. اگه قراره برای کارهای تجاری کوتاه‌مدت مثل شرکت توی جلسه، کنفرانس یا مذاکره به عمان بری، از این ویزا استفاده میشه.

• مدت اعتبار: معمولا یک ماهه و در صورت نیاز میشه تمدیدش کرد.
• محدودیت: با این ویزا اجازه کار کردن و دریافت حقوق از شرکت عمانی رو نداری.

۵. ویزای شریک (Partner Visa)

اگه خودت صاحب یه کسب و کار توی عمان هستی یا به عنوان شریک سرمایه‌گذار توی یه شرکت عمانی فعالیت میکنی، میتونی برای این نوع ویزا اقدام کنی.

جدول خلاصه انواع ویزای کار عمان

نوع ویزا	مدت اعتبار	قابلیت تمدید	نوع ورود	کاربرد اصلی
ویزای کار	۲ سال	دارد	چند بار ورود	استخدام تمام‌وقت و بلندمدت
ویزای کار موقت	۴ تا ۹ ماه	ندارد	چند بار ورود	پروژه‌های تخصصی کوتاه‌مدت
ویزای پیمانکاری	۲ ماه	برای ۱ ماه	تک ورود	قراردادهای مشاوره‌ای و فریلنسری
ویزای بیزینس	۱ ماه	دارد	متغیر	جلسات، کنفرانس‌ها (نه برای کار)
ویزای شریک	متغیر	دارد	متغیر	صاحبان کسب و کار و سرمایه‌گذاران

ویزای دیجیتال نومد (Digital Nomad) چطور؟

تا این لحظه، عمان ویزای مشخصی برای «دیجیتال نومدها» یا کسایی که میخوان از راه دور برای شرکت‌های خارج از عمان کار کنن و توی این کشور زندگی کنن، ارائه نکرده. اگه همچین قصدی داری، باید گزینه‌های موجود مثل ویزای توریستی رو بررسی کنی و حتما با یه کارشناس مهاجرت مشورت کنی تا فعالیت‌هات با قوانین عمان تداخل نداشته باشه.

فصل سوم: مدارک و شرایط لازم برای گرفتن ویزا

خب، حالا که با انواع ویزاها آشنا شدی، وقتشه ببینیم برای گرفتن ویزا دقیقا به چه چیزهایی نیاز داری. آماده کردن مدارک یکی از مهم‌ترین بخش‌های کاره و هر نقصی توی این مرحله میتونه باعث تاخیر یا حتی رد شدن درخواستت بشه. مسئولیت جمع‌آوری این مدارک بین تو و کارفرمات تقسیم میشه.

شرایط لازم برای کارمند (یعنی تو):

• سن: باید حداقل ۲۱ سال داشته باشی.
• پاسپورت معتبر: پاسپورتت باید حداقل شش ماه از زمان ورود به عمان اعتبار داشته باشه.
• تطابق شغل: عنوان شغلی که توی درخواست ویزا نوشته میشه باید دقیقا همونی باشه که توی مجوز کار صادر شده از طرف وزارت کار ذکر شده.
• مدارک تحصیلی و حرفه‌ای: باید مدارک تحصیلی و گواهی‌های تجربه‌ای که مربوط به شغلت هست رو داشته باشی.
• گواهی سلامت: باید یه سری آزمایش‌های پزشکی رو انجام بدی و گواهی سلامت بگیری.

شرایط لازم برای کارفرما:

• ثبت قانونی: شرکت باید به صورت قانونی در عمان ثبت شده باشه و مجوز تجاری معتبر داشته باشه.
• مجوز کار: همونطور که گفتیم، کارفرما مسئول گرفتن مجوز کار از وزارت کار (Ministry of Manpower) هست.
• کارت مهاجرت: شرکت باید توی اداره مهاجرت عمان ثبت‌نام کرده باشه و کارت مهاجرت (Immigration Card) داشته باشه.

لیست کامل مدارک مورد نیاز

این مدارک معمولا برای همه انواع ویزای کار لازمه. کارفرمای تو باید این‌ها رو ازت بگیره و به همراه مدارک شرکت، به پلیس عمان تحویل بده.

• فرم درخواست ویزا: این فرم باید به صورت آنلاین از وبسایت پلیس سلطنتی عمان (Royal Oman Police) پر بشه. برای ما ایرانی‌ها که عرب‌زبان نیستیم، فرم باید به زبان انگلیسی تایپ بشه و توسط کارفرما یا نماینده قانونی اون امضا بشه.
• دو قطعه عکس پرسنلی: در اندازه ۴x۶ سانتی‌متر.
• کپی از پاسپورت: یک کپی از صفحه اول پاسپورتت که حداقل ۶ ماه اعتبار داشته باشه.
• مجوز کار از وزارت کار: اصل و کپی مجوز کاری که وزارت کار به اسم تو صادر کرده.
• قرارداد کاری: یک نسخه از قرارداد کاری که بین تو و شرکت امضا شده.
• گواهی سلامت پزشکی: این بخش خیلی مهمه. تو باید یه گواهی پزشکی معتبر ارائه بدی. این گواهی برای شهروندهای کشورهای خاصی مثل هند، پاکستان، بنگلادش، اندونزی، سریلانکا، مصر، سودان، اتیوپی، سوریه و نپال، باید توسط وزارت بهداشت خود اون کشورها تایید بشه. هرچند اسم ایران توی این لیست نیست، اما انجام معاینات پزشکی برای همه نیروهای کار خارجی الزامیه و کارفرما جزئیات دقیق رو بهت میگه.
• تاییدیه برای مشاغل خاص: اگه قراره توی شغل‌هایی مثل تدریس، کارهای مذهبی، رسانه یا پزشکی کار کنی، باید یه نامه تاییدیه از سازمان مربوطه هم داشته باشی. مثلا برای مهندس‌ها، نامه‌ای از طرف وزارت کار لازمه.
• نامه عدم ممانعت (Release Letter): اگه قبلا توی عمان کار کردی و هنوز دو سال از آخرین باری که کشور رو ترک کردی نگذشته، باید یه نامه آزادسازی یا همون «گواهی عدم ممانعت» (No Objection Certificate – NOC) از کارفرمای قبلیت بگیری. این نامه باید توسط اداره کل گذرنامه و اقامت عمان تایید شده باشه.
• مدارک ثبت شرکت کارفرما: کپی مجوز تجاری و سایر مدارک ثبت شرکت.

معاینات پزشکی رو جدی بگیر!

همه نیروهای کار خارجی باید قبل از ورود و بعد از رسیدن به عمان، معاینات پزشکی رو بگذرونن. این آزمایش‌ها معمولا شامل غربالگری بیماری‌هایی مثل سل، HIV و هپاتیت B میشه. اگه توی این آزمایش‌ها قبول نشی، درخواست ویزات رد میشه.

فصل چهارم: مراحل گرفتن ویزا قدم به قدم

پروسه گرفتن ویزای کار عمان یه مسیر نسبتا مشخص داره که بیشتر کارهاش روی دوش کارفرماست، ولی تو هم باید در جریان باشی تا مدارکت رو به موقع آماده کنی. این پروسه میتونه بین ۷ تا ۱۵ روز کاری و گاهی تا یک ماه طول بکشه، البته به شرطی که همه مدارک کامل و بدون نقص باشن.

بیا مراحل رو به ترتیب ببینیم:

قدم اول: ثبت‌نام کارفرما در اداره مهاجرت

قبل از هر کاری، شرکتی که میخواد تو رو استخدام کنه باید توی اداره مهاجرت وزارت کشور عمان ثبت‌نام کرده باشه. بدون این کار، شرکت اصلا نمیتونه برای هیچ نیروی خارجی درخواست مجوز کار بده. بعد از ثبت‌نام و تایید مدارک شرکت (مثل مجوز تجاری)، یه «کارت مهاجرت» و یه «کارت نماینده» برای شرکت صادر میشه.

قدم دوم: درخواست مجوز کار (Labor Permit) از وزارت کار

این مهم‌ترین مرحله برای کارفرماست. شرکت باید به وزارت کار درخواست بده و برای تمام نیروهای خارجی که میخواد استخدام کنه، مجوز بگیره. توی این درخواست که باید به زبان عربی پر بشه، شرکت باید تعداد کل نیروهای خارجی مورد نیازش، عنوان شغلی اونها و ملیت‌شون رو مشخص کنه. وزارت کار این درخواست رو بررسی میکنه تا مطمئن بشه با قوانین «عمانی‌سازی» مطابقت داره. بعد از تایید، وزارت کار یه مجوز کار به اسم تو و برای شغل مشخصت صادر میکنه.

قدم سوم: درخواست ویزای کار (Employment Visa) از پلیس عمان

حالا که مجوز کار آماده است، کارفرما میره سراغ مرحله اصلی یعنی درخواست ویزا. کارفرما باید تمام مدارکی که توی فصل قبل گفتیم (کپی پاسپورت تو، عکس‌ها، فرم درخواست، مجوز کار، گواهی سلامت و غیره) رو به پلیس سلطنتی عمان (Royal Oman Police) تحویل بده.

قدم چهارم: سفر به عمان و دریافت کارت اقامت

بعد از اینکه پلیس عمان درخواست رو تایید کرد، ویزای ورود تو صادر میشه. با این ویزا میتونی به عمان سفر کنی. اما کار اینجا تموم نمیشه!

• ورود به عمان: به محض رسیدن به فرودگاه عمان، ویزا توی پاسپورتت مهر میشه.
• مراحل بعد از ورود: از روزی که وارد عمان میشی، فقط ۳۰ روز وقت داری تا مراحل بعدی رو انجام بدی. این مراحل شامل موارد زیره:
  • معاینات پزشکی: باید بری به یکی از مراکز پزشکی تایید شده و دوباره آزمایش بدی.
  • انگشت‌نگاری و اطلاعات بیومتریک: باید به «اداره تشخیص هویت و اطلاعات جنایی» (CEID) بری تا اطلاعات بیومتریک مثل اثر انگشتت ثبت بشه.
  • درخواست کارت اقامت (Residence Card): بعد از انجام این کارها، کارفرما باید برای «کارت اقامت» تو درخواست بده. این کارت مثل کارت ملی تو توی عمانه و شناسه قانونی تو محسوب میشه. این کارت معمولا همون اعتباری رو داره که ویزات داره (یعنی دو سال).

نکته خیلی مهم: بعد از اینکه کارت اقامتت صادر شد، رسما اجازه داری کارت رو در عمان شروع کنی. حواست باشه که این کارت اقامت و ویزا فقط بهت اجازه میده برای همون شرکتی که اسپانسرت شده کار کنی.

هزینه‌ها چقدره؟

هزینه استاندارد برای درخواست انواع ویزای کار (معمولی، موقت و پیمانکاری) حدود ۲۰ ریال عمان (OMR) هست. البته این فقط هزینه دولتی درخواست ویزاست. هزینه‌های جانبی مثل ترجمه مدارک، معاینات پزشکی و تایید اسناد هم وجود داره که معمولا کارفرما همه این هزینه‌ها رو پرداخت میکنه.

تمدید ویزا چطوریه؟

ویزای کار عمان که معمولا دو ساله است، قابل تمدیده. کارفرما باید قبل از تموم شدن اعتبار ویزا، برای تمدیدش اقدام کنه. اگه تاخیر بیفته، جریمه داره که میتونه تا ماهی ۵۰ ریال عمان هم برسه. برای تمدید، باید دوباره یه سری از مراحل مثل معاینات پزشکی رو تکرار کنی و مدارک رو مجددا تحویل بدی.

فصل پنجم: قوانین کلیدی کار و زندگی در عمان

وقتی به عنوان یه نیروی کار خارجی وارد عمان میشی، باید با یه سری قوانین مهم آشنا باشی تا هم حق و حقوقت رو بدونی و هم دچار مشکل نشی. این قوانین هم شامل قانون کار میشه و هم قوانین مربوط به اقامت و جابجایی.

قانون کار جدید عمان (مصوب ۲۰۲۴)

در سال ۲۰۲۴، دولت عمان قانون کار جدیدی رو تصویب کرد که جایگزین قانون قدیمی سال ۲۰۰۳ شد. این قانون یه سری تغییرات مهم ایجاد کرده که هدفش مدرن کردن فضای کار و ایجاد تعادل بین حقوق کارگر و کارفرماست. بعضی از تغییرات قابل توجه اینها هستن:

• کاهش ساعت کاری: حداقل ساعت کار هفتگی کاهش پیدا کرده.
• مرخصی: میزان مرخصی‌ها افزایش یافته.
• قراردادهای کاری: موارد جدیدی به صورت اجباری باید توی قراردادهای کاری ذکر بشن تا همه چیز شفاف باشه.
• انواع جدید استخدام: شکل‌های جدیدی از استخدام مثل کار پاره‌وقت یا دورکاری در این قانون پیش‌بینی شده که البته جزئیات دقیقش در حال مشخص شدنه.
• تغییر کارفرما: امکان تغییر کارفرما تحت شرایطی ساده‌تر شده (که در ادامه بیشتر توضیح میدیم).
• قوانین سختگیرانه‌تر عمانی‌سازی: تاکید بیشتری روی اجرای سیاست عمانی‌سازی شده.

طبق قانون کار عمان، ساعت کاری استاندارد هشت ساعت در روز و شش روز در هفته هست (یعنی ۴۰ ساعت در هفته). البته برای کارمندان مسلمون در ماه رمضان، ساعت کاری به ۳۰ ساعت در هفته کاهش پیدا میکنه. هر ساعتی بیشتر از این کار کنی، اضافه‌کار حساب میشه و باید با نرخ ۱.۲۵ برابر در روزهای عادی و ۱.۵ برابر در آخر هفته‌ها و تعطیلات رسمی پرداخت بشه.

قانون اسپانسرشیپ و تغییر شغل

همونطور که قبلا گفتیم، سیستم کاری عمان بر اساس «کفاله» یا اسپانسرشیپ کار میکنه. این یعنی وضعیت قانونی تو کاملا به کارفرمات وابسته است. حالا فرض کن بعد از مدتی کار کردن توی یه شرکت، یه پیشنهاد شغلی بهتر از یه شرکت دیگه میگیری. آیا میتونی شغلت رو عوض کنی؟

جواب اینه: بستگی به اجازه کارفرمای فعلیت داره.

برای اینکه بتونی اسپانسرت رو از شرکت فعلی به شرکت جدید منتقل کنی، شرکت جدید باید از شرکت فعلی تو یه نامه‌ای به اسم «گواهی عدم ممانعت» (No Objection Certificate – NOC) بگیره. اگه کارفرمای فعلیت با جدایی تو موافق باشه و این نامه رو بده، پروسه انتقال انجام میشه.

اما اگه کارفرمای فعلی NOC رو نده چی؟ در این صورت، اونها میتونن جلوی جابجایی تو رو بگیرن. طبق قوانین قبلی، اگه NOC نداشتی، باید عمان رو ترک میکردی و بعد از دو سال میتونستی با یه اسپانسر جدید برگردی. هرچند قانون جدید سعی کرده این روند رو کمی اصلاح کنه، اما هنوز هم رضایت کارفرمای فعلی نقش خیلی مهمی داره.

حقوق تو به عنوان کارگر خارجی

قانون کار عمان از حقوق کارگران خارجی هم حمایت میکنه. بعضی از این حقوق عبارتند از:

• حقوق منصفانه و پرداخت به موقع: کارفرما موظفه حقوقت رو طبق قرارداد و سر وقت پرداخت کنه.
• مزایای پایان خدمت: قبلا کارفرماها در پایان قرارداد یه مبلغی به عنوان پاداش پایان خدمت میدادن. اما طبق قوانین جدید، این سیستم با یه طرح پس‌انداز قانونی برای کارمندان غیرعمانی جایگزین شده.
• مرخصی سالانه: بعد از شش ماه کار کردن، حق گرفتن ۳۰ روز مرخصی سالانه با حقوق رو داری.
• مرخصی زایمان و پدری: خانم‌ها تا ۹۸ روز مرخصی زایمان و آقایون ۷ روز مرخصی پدری دارن.
• تامین اجتماعی: کارفرما موظفه تو رو بیمه کنه. سهم کارمندان عمانی از بیمه ۷ درصد و سهم کارفرما ۱۰.۵ درصده.

نکات مهم اقامتی

• همیشه کارت اقامت همراهت باشه: باید همیشه کارت اقامت و پاسپورتت رو همراه داشته باشی. ممکنه بازرس‌های وزارت کار به محل کارت سر بزنن و ازت این مدارک رو بخوان.
• مجوز خروج (Exit Permit): برای اینکه بتونی از عمان خارج بشی (حتی برای یه سفر تفریحی)، به «مجوز خروج» نیاز داری. این مجوز توسط وزارت کشور صادر میشه ولی باید توسط کارفرمای تو تایید بشه. این یکی دیگه از وابستگی‌های تو به اسپانسرت هست.

فصل ششم: چالش‌های پیش روی تو و کارفرما

پروسه پیدا کردن کار و استخدام شدن توی عمان، هم برای تو به عنوان یه کارجوی خارجی و هم برای شرکت‌های عمانی، با یه سری چالش‌ها همراهه. آگاهی از این چالش‌ها بهت کمک میکنه با دید بازتری جلو بری. این بخش بر اساس تجربیات کارشناسی به اسم «آتیش مهتا» که یک سال در عمان کار کرده، نوشته شده.

چالش‌هایی که شرکت‌ها باهاش روبرو هستن:

• کمبود نیروی متخصص داخلی: در بعضی از رشته‌های فنی مثل مهندسی، IT و بهداشت و درمان، عمان با کمبود نیروی کار ماهر داخلی مواجهه. با اینکه دولت سرمایه‌گذاری زیادی روی آموزش کرده، هنوز بین مهارت‌هایی که فارغ‌التحصیلان دارن و چیزی که صنعت نیاز داره، فاصله وجود داره.
• سیاست‌های عمانی‌سازی: همونطور که گفتیم، این سیاست‌ها گاهی وقتا برای شرکت‌ها دردسرساز میشه. پیدا کردن یه نیروی عمانی که دقیقا مهارت‌های مورد نیازشون رو داشته باشه و توی سهمیه استخدامی‌شون هم بگنجه، همیشه آسون نیست.
• موانع فرهنگی و زبانی: برای شرکت‌های چندملیتی، ادغام کردن نیروهای عمانی توی تیم‌های بین‌المللی میتونه چالش‌برانگیز باشه. تفاوت در زبان، فرهنگ کاری و انتظارات میتونه روی همکاری و بهره‌وری تاثیر بذاره.
• حفظ و نگهداری نیروها: چالش فقط استخدام کردن نیست؛ نگه داشتن نیروهای خوب هم سخته. به خاطر وجود فرصت‌های شغلی زیاد و پیشنهادهای رقابتی از طرف شرکت‌های دیگه یا بخش دولتی، کارمندها ممکنه برای شرایط بهتر، شرکت رو ترک کنن.

چالش‌هایی که تو به عنوان یه کارجوی خارجی باهاش روبرو میشی:

• پیچیدگی پروسه ویزا: پروسه درخواست ویزا به خاطر کاغذبازی زیاد و نیاز به اسپانسر، میتونه پیچیده باشه. هر اشتباه کوچیک یا نقص مدرک میتونه باعث تاخیرهای طولانی یا حتی رد شدن درخواست بشه.
• تاثیر عمانی‌سازی روی فرصت‌های شغلی: فشار دولت برای استخدام نیروهای داخلی باعث شده که تعداد فرصت‌های شغلی برای خارجی‌ها توی بعضی از بخش‌ها محدودتر بشه. به خصوص توی شغل‌هایی مثل کارهای اداری، خرده‌فروشی و خدمات مشتری، محدودیت‌های شدیدی برای استخدام خارجی‌ها وجود داره. پس باید روی صنایعی تمرکز کنی که هنوز به تخصص خارجی‌ها نیاز دارن.
• انطباق فرهنگی: وفق پیدا کردن با هنجارهای فرهنگی و حرفه‌ای عمان خیلی مهمه. این شامل درک آداب معاشرت در محیط کار، سبک‌های ارتباطی و رسوم اجتماعی میشه. محیط کار در عمان به احترام، سنت و روابط شخصی اهمیت زیادی میده.
• مهارت زبان عربی: با اینکه انگلیسی به طور گسترده توی محیط‌های کاری استفاده میشه، اما بلد بودن زبان عربی، حتی در حد پایه، یه مزیت خیلی بزرگ محسوب میشه، به خصوص برای شغل‌هایی که با مشتری سر و کار دارن.
• بازار کار رقابتی: عمان از سراسر دنیا استعداد جذب میکنه و این باعث شده بازار کارش خیلی رقابتی باشه. اگه مهارت‌های تخصصی، گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای و تجربه کار منطقه‌ای داشته باشی، شانس بیشتری برای پیدا کردن شغل خوب داری.

فصل هفتم: راهکارهای هوشمندانه برای استخدام و کار در عمان

با توجه به چالش‌هایی که گفتیم، هم شرکت‌ها و هم کارجوها میتونن از یه سری راهکارها و سرویس‌های حرفه‌ای استفاده کنن تا این مسیر رو برای خودشون هموارتر کنن. یکی از این راهکارهای مدرن که به خصوص برای شرکت‌های خارجی خیلی مفیده، استفاده از خدمات «کارفرمای ثبت شده» یا EOR هست.

کارفرمای ثبت شده یا EOR چیست؟ (Employer of Record)

بذار ساده بگم. EOR یه شرکت ثالثه که به صورت قانونی کارمند رو برای یه شرکت دیگه استخدام میکنه.

فرض کن یه شرکت تکنولوژی توی اروپا میخواد تو رو که در ایران هستی برای کار در عمان استخدام کنه، اما اون شرکت هیچ شعبه یا دفتر رسمی توی عمان نداره. در حالت عادی، این شرکت نمیتونه اسپانسر ویزای تو بشه. اینجا EOR وارد ماجرا میشه.

شرکت اروپایی با یه شرکت EOR در عمان (مثل Velocity Global، Playroll، Remote People یا Skuad) قرارداد میبنده. حالا این شرکت EOR به عنوان کارفرمای قانونی تو در عمان عمل میکنه. یعنی:

• اسپانسر ویزای تو میشه.
• قرارداد کاری مطابق با قوانین عمان باهات میبنده.
• حقوقت رو پرداخت میکنه.
• کارهای مربوط به مالیات و بیمه‌ات رو انجام میده.
• تمام مسئولیت‌های قانونی استخدام تو در عمان رو به عهده میگیره.

در واقع، تو برای اون شرکت اروپایی کار میکنی، اما از نظر قانونی کارمند شرکت EOR در عمان هستی. این کار باعث میشه شرکت‌های خارجی بتونن بدون نیاز به ثبت یه شرکت جدید در عمان، نیروی کار استخدام کنن و همه چیز هم قانونی و مطابق با مقررات باشه.

تفاوت EOR و PEO چیه؟

شاید اسم PEO (Professional Employer Organization) رو هم شنیده باشی. این دوتا با هم فرق دارن.

• EOR (کارفرمای قانونی): وقتی شرکتی در عمان دفتر نداره، از EOR استفاده میکنه. EOR تمام مسئولیت‌های قانونی رو به عهده میگیره.
• PEO (سازمان کارفرمایی حرفه‌ای): وقتی یه شرکت خودش در عمان دفتر و شعبه قانونی داره، میتونه از PEO به عنوان یه شریک برای مدیریت منابع انسانی (مثل حقوق و دستمزد، مزایا و غیره) استفاده کنه. در این حالت، PEO یک «همکارفرما» (Co-employer) محسوب میشه و مسئولیت‌ها بین شرکت اصلی و PEO تقسیم میشه.

مزایای استفاده از EOR برای شرکت‌ها و کارمندان:

• سرعت و سادگی: پروسه استخدام خیلی سریع‌تر پیش میره.
• کاهش ریسک: EORها با تمام قوانین کار و مهاجرت عمان آشنا هستن و مطمئن میشن که همه چیز قانونیه.
• صرفه‌جویی در هزینه: هزینه استفاده از EOR خیلی کمتر از هزینه ثبت یه شرکت جدیده.
• تمرکز روی کار اصلی: شرکت اصلی میتونه به جای درگیر شدن با کاغذبازی‌های اداری، روی کسب و کار اصلی خودش تمرکز کنه.

سناریوهای مختلف استخدام با کمک EOR

شرکت Playroll سه سناریوی رایج برای استخدام در عمان رو معرفی کرده:

1. استخدام نیروی تمام‌وقت: این همون حالت استاندارده که یه شرکت از طریق EOR یه نیروی تمام‌وقت رو برای کار حضوری یا هیبریدی در عمان استخدام میکنه.
2. استخدام پیمانکار یا فریلنسر: اگه یه متخصص مستقل (فریلنسر) بخواد با شرکت‌های خارجی کار کنه، میتونه به صورت قانونی این کار رو انجام بده ولی خودش مسئول ثبت‌نام مالیاتی و پرداخت مالیاتشه. شرکت‌ها میتونن از سرویس‌های مدیریت پیمانکار (مثل Playroll Contractor Management) برای بستن قراردادهای قانونی و پرداخت‌های بین‌مرزی استفاده کنن.
3. انتقال یه کارمند فعلی به عمان: اگه شرکتی بخواد یکی از کارمندان فعلی خودش رو از یه کشور دیگه به عمان منتقل کنه، باز هم به یه کارفرمای محلی (مثل EOR) برای انجام کارهای قانونی، ویزا و حقوق نیاز داره.

استفاده از خدمات حرفه‌ای ویزا

جدا از EOR، شرکت‌هایی هم هستن که فقط روی خدمات ویزا و مهاجرت تمرکز دارن (مثل Airswift، Sovereign PPG یا Fragomen). حتی اگه یه شرکت در عمان دفتر داشته باشه، ممکنه به خاطر پیچیدگی قوانین، کارهای مربوط به ویزا و مهاجرت نیروهاش رو به این شرکت‌های متخصص بسپاره تا مطمئن بشه همه چیز درست و بدون نقص انجام میشه. این شرکت‌ها در هر مرحله از کار، مدارک رو بازبینی میکنن تا از بروز هرگونه اشتباه جلوگیری بشه.