راهنمای جامع کار و استخدام در مولداوی

---

اهمیت رعایت قوانین مهاجرت در مولداوی

یه کارمند که تو یه کشور خارجی مثل مولداوی کار میکنه، باید ویزا و مجوز کار داشته باشه. کار کردن تو یه کشور بدون این مدارک میتونه مجازات‌های سنگینی برای کارمند و کارفرما داشته باشه. علاوه بر جریمه‌های سنگین، کارمند با خطر دیپورت شدن هم روبرو میشه.

برای مثال، کار کردن با ویزای توریستی تقریبا تو همه جای دنیا غیرقانونیه. با محبوب شدن روند «عشایر دیجیتال» یا همون دیجیتال نومدها، دولت‌ها تو سراسر جهان دارن قوانین سخت‌گیرانه‌تری رو برای جلوگیری از کار غیرقانونی اجرا میکنن.

رعایت قوانین محلی کار، مهاجرت و مالیات خیلی مهمه. موفقیت تیم بین‌المللی شما تو گسترش یا استقرار تو مولداوی به سطح رعایت این قوانین بستگی داره. عدم رعایت این قوانین میتونه مجازات‌های سنگینی مثل جریمه به دنبال داشته باشه.

---

چه کسایی تو مولداوی به بررسی حق کار نیاز دارن؟

کارفرماها باید قبل از استخدام مطمئن بشن که کارمندهاشون مدارک لازم برای کار قانونی تو مولداوی رو دارن. مولداوی دو دسته اصلی از ساکنین رو داره که میتونن برای کار واجد شرایط باشن: ساکنین موقت و دائم. هر دو گروه برای اثبات وضعیت قانونی خودشون به مجوز و کارت شناسایی نیاز دارن.

• ساکنین دائم: کسایی که مجوز اقامت دائم دارن میتونن به طور قانونی تو مولداوی کار کنن. برای درخواست این مجوز، متقاضی‌ها باید مدارک زیر رو ارائه بدن:
  • پاسپورت اصلی
  • مدرک محل اقامت
  • سند ازدواج (طلاق یا فوت)
  • شناسنامه
  • کارت شناسایی
  • تاییدیه تصمیم برای حق اقامت دائم
• ساکنین موقت: قانون به ساکنین موقت اجازه میده که در طول اقامتشون کار کنن. اونها برای گرفتن مجوز اقامت موقت برای کار باید مدارک زیر رو ارائه بدن:
  • پاسپورت معتبر
  • کارت شناسایی
  • مدرک محل اقامت
  • تصمیم برای حق اقامت موقت
• دارندگان مجوز کار: خارجی‌ها نمیتونن تو این کشور کار کنن مگر اینکه مجوز کار مولداوی رو داشته باشن. بنابراین، کسایی که مجوز کار دارن میتونن به طور قانونی در طول اقامتشون شغل پیدا کنن.

به طور کلی، شهروندای خارجی که قصد دارن برای یه کارفرمای مولداویایی کار کنن یا کسب‌وکار خودشون رو راه بندازن، باید برای مجوز کار اقدام کنن. این مجوز معمولا برای شهروندای غیر اتحادیه اروپا/منطقه اقتصادی اروپا/سوئیس الزامیه.

---

آیا غیرشهروندها به ویزا یا مجوز کار در مولداوی نیاز دارن؟

بله. با اینکه شهروندای غیراروپایی برای ورود به مولداوی به ویزا نیاز ندارن، اما ممکنه برای کار کردن به مجوز کار احتیاج داشته باشن. در همین حال، شهروندای خارج از اتحادیه اروپا باید برای کار در مولداوی هم ویزای کار و هم مجوز کار داشته باشن.

این نکته رو هم باید بدونی که ویزای شنگن اینجا کاربردی نداره. مولداوی عضو منطقه شنگن نیست. کسایی که ویزای شنگن دارن نمیتونن برای اقامت کوتاه مدت وارد این کشور بشن. پس، این نوع ویزا برای شهروندای خارجی برای پیدا کردن کار تو این کشور کافی و قابل استفاده نیست.

---

انواع ویزای مولداوی

چهار نوع ویزا وجود داره که به شهروندای کشورهای دیگه اجازه ورود به مولداوی رو میده. این ویزاها شامل موارد زیر هستن:

• ویزای ترانزیت فرودگاهی مولداوی (نوع A): این ویزا به شهروندای کشورهای دیگه اجازه میده بین پروازها تو بخش بین‌المللی فرودگاه مولداوی بمونن.
• ویزای ترانزیت مولداوی (نوع B): ویزای نوع B تا ۵ روز اعتبار داره و در این مدت، دارنده ویزا میتونه برای رسیدن به مقصدی خارج از مرزهای مولداوی، از این کشور عبور کنه. چینی‌ها هم اگه بخوان از مولداوی به کشور دیگه‌ای برن باید برای این ویزا اقدام کنن.
• ویزای توریستی مولداوی (نوع C یا ویزای اقامت کوتاه): ویزای نوع C برای حداکثر ۹۰ روز در یک دوره ۱۸۰ روزه اعتبار داره. این ویزا برای اقامت‌های کوتاه مدت تو مولداوی مثل جلسات کاری، بازدیدهای فرهنگی و سفرهای توریستی صادر میشه. شهروندای چینی هم برای این مقاصد باید این ویزا رو بگیرن.
• ویزای اقامت طولانی مولداوی (نوع D): ویزای نوع D به شهروندای کشورهای دیگه اجازه میده برای اهداف طولانی مدت مثل کار، تحصیل، پیوستن به خانواده و غیره به مولداوی سفر کنن. این ویزا برای درخواست مجوز اقامت ضروریه. هر کارمند بین‌المللی به ویزای نوع D نیاز داره و بعد از اون باید مجوز اقامت و مجوز کار بگیره.

برای دیجیتال نومدها (عشایر دیجیتال) چه گزینه‌هایی وجود داره؟

در حال حاضر مولداوی ویزای خاصی برای عشایر دیجیتال ارائه نمیده. کسایی که شهروند اتحادیه اروپا نیستن باید توسط یه شرکت مولداویایی استخدام بشن تا بتونن تو این کشور ساکن بشن. عشایر دیجیتال میتونن به عنوان جایگزین ویزای مخصوص این قشر که تو کشورهای دیگه ارائه میشه، برای ویزاهای زیر اقدام کنن:

• ویزای استخدامی (D/AM) یا ویزای اقامت طولانی برای فعالیت‌های مرتبط با فناوری اطلاعات (D/IT).
• کسایی که قصد دارن به صورت دورکاری برای یه کارفرمای خارجی کار کنن و تو مولداوی بمونن، ممکنه واجد شرایط ویزای کار کوتاه مدت باشن. با اینکه مولداوی در حال حاضر ویزای مشخصی به اسم «ویزای عشایر دیجیتال» نداره، این افراد میتونن بسته به وضعیت کسب‌وکارشون برای ویزای کار کوتاه مدت یا ویزای خوداشتغالی اقدام کنن.

---

شرایط لازم برای ویزای کاری مولداوی

شرایط لازم برای ویزای کاری مولداوی شبیه به ویزای اقامت طولانی برای اهداف کارآفرینی هست. کارمند شما به موارد زیر نیاز داره:

• فرم درخواستی که باید پر و امضا بشه.
• یک عکس رنگی جدید ۳۵ در ۴۵ میلی‌متر.
• پاسپورت بین‌المللی معتبر که حداقل سه ماه بعد از اقامت مورد نظر اعتبار داشته باشه.
• گواهی عدم سوء‌پیشینه یا گزارش پلیس.
• بیمه درمانی به ارزش حداقل ۳۰,۰۰۰ یورو.
• هزینه ویزا به مبلغ ۴۰ یورو.
• مدرک محل اقامت و تمکن مالی توسط یک شهروند مولداوی یا حمایت مالی کافی حداقل روزی ۳۰ یورو.
• دعوت‌نامه از طرف اداره مهاجرت و پناهندگی.
• سند پذیرش آژانس ملی استخدام مولداوی.

انواع ویزاهای اقامت طولانی (نوع D)

ویزاهای اقامت طولانی در دسته ویزای «D» قرار میگیرن. این دسته از ویزاها به خارجی‌ها اجازه میده برای مدت طولانی در مولداوی بمونن. غیرشهروندها میتونن بیش از یک سال بمونن و پس از انقضا، اقامتشون رو تمدید کنن. در ادامه انواع ویزاهای «D» مرتبط، هدف اونها و جزئیاتشون رو میبینیم:

• ویزای استخدامی (D/AM): غیرشهروندایی که دنبال فرصت‌های شغلی تو این کشور هستن، باید ویزای استخدامی داشته باشن. این ویزا بهشون اجازه میده برای کار وارد مولداوی بشن. با اینکه پیدا کردن کار بعد از ورود به مولداوی ممکنه، اما اونها باید قبل از گرفتن این ویزا، قرارداد کاری با یه شرکت داشته باشن. این ویزا به افراد اجازه میده با قصد پیدا کردن یا شروع به کار بر اساس یک مجوز کار از پیش تایید شده یا قول استخدام از یک نهاد مولداویایی، وارد این کشور بشن.
• ویزای کارآفرینی (D/AI): افرادی که میخوان برای کسب و کار یا سرمایه‌گذاری وارد مولداوی بشن، به این ویزا نیاز دارن. ویزای D/AI برای افراد خارجی هست که میخوان تو یه نهاد حقوقی محلی سرمایه‌گذاری کنن.
• ویزای اقامت طولانی فناوری اطلاعات (D/IT): دولت مولداوی ویزای D/IT رو برای شهروندای خارجی صادر میکنه که برای شرکت در فعالیت‌های IT به این کشور مهاجرت میکنن. مخترعین یا کارمندای حوزه IT که وارد کشور میشن، به دعوت‌نامه و اظهارنامه قانونی به عنوان تاییدیه از طرف سازمان یا کارفرمای دعوت‌کننده نیاز دارن.

---

مراحل گرفتن مجوز کار و ویزا در مولداوی

فرآیند گرفتن ویزا میتونه کمی پیچیده باشه. کارفرما نقش مهمی تو این فرآیند داره و باید اسپانسر کارمند خارجی بشه. در ادامه، مراحل کلی رو مرور میکنیم:

۱. نقش کارفرما (اسپانسرشیپ):

• اطلاع‌رسانی به آژانس ملی استخدام: کارفرما باید قصد خودش برای استخدام یه فرد خارجی رو به آژانس ملی استخدام (National Agency for Employment) اطلاع بده.
• آزمون بازار کار: کارفرما باید نشون بده که هیچ نامزد محلی مناسبی برای اون موقعیت شغلی وجود نداره، مخصوصا برای نقش‌های خیلی تخصصی.
• دریافت سند پذیرش: اگه این مرحله موفقیت‌آمیز باشه، آژانس ملی استخدام یه سند پذیرش صادر میکنه.
• شروع فرآیند مجوز کار: همزمان که کارمند برای ویزا اقدام میکنه، کارفرما هم باید برای گرفتن مجوز کار مولداوی (Work Permit) اقدام کنه. این فرآیند معمولا دو ماه طول میکشه.
• ثبت قرارداد: بعد از استخدام، کارفرما باید قرارداد کاری رو در نهادهای مربوط به کار ثبت کنه.

۲. نقش کارمند (متقاضی):

• آماده‌سازی مدارک: قبل از هر چیز، باید تمام مدارک لازم رو جمع‌آوری کنی. این مدارک از منابع مختلف جمع‌آوری شدن تا یه لیست کامل داشته باشی:
  • فرم درخواست: فرم درخواست ویزا که باید کامل و امضا شده باشه.
  • پاسپورت: پاسپورت معتبر که حداقل شش ماه بعد از تاریخ ورود به آمریکا اعتبار داشته باشه و حداقل یک صفحه خالی داشته باشه. اگه پاسپورت دیگه‌ای با ویزای آمریکا (معتبر یا منقضی) داری، اون رو هم باید بیاری.
  • عکس: دو قطعه عکس رنگی جدید (۵ در ۵ سانتی‌متر) با پس‌زمینه سفید.
  • قرارداد کاری: نسخه اصلی قرارداد کار با یه شرکت در مولداوی.
  • تاییدیه آژانس ملی استخدام: کپی نظر موافق صادر شده برای کارفرما توسط آژانس ملی استخدام مولداوی.
  • مدارک تحصیلی و تخصصی: کپی مدارک تحصیلی یا هر مدرک دیگه‌ای که صلاحیت شما رو برای کار تایید میکنه. این مدارک باید به زبان رومانیایی ترجمه و تایید (آپوستیل) شده باشن.
  • گواهی عدم سوء پیشینه: گواهی عدم سوء پیشینه از کشور مبدا که به زبان رومانیایی ترجمه و تایید (آپوستیل) شده باشه.
  • گواهی پزشکی: گواهی پزشکی استاندارد و گواهی پزشکی که تایید میکنه شما مبتلا به HIV/AIDS نیستی.
  • مدرک محل اقامت: سندی که نشون بده برای مدت اقامت درخواستی، محل سکونت داری (مثلا اجاره‌نامه).
  • مدارک هویتی: کارت شناسایی ملی.
  • بیمه درمانی: بیمه مسافرتی که حداقل ۳۰,۰۰۰ یورو رو پوشش بده.
  • اثبات تمکن مالی: اثبات داشتن حداقل روزی ۵۰ یورو برای مخارج. برای ویزای بلندمدت، باید نشون بدی که منابع مالی کافی برای حمایت از خودت داری.
  • مدارک شرکت کارفرما: کپی اسناد تاسیس شرکت (گواهی ثبت، آخرین گزیده از ثبت دولتی شرکت‌ها و غیره).
  • وضعیت مالیاتی شرکت: گواهی از اداره مالیات مبنی بر عدم وجود بدهی به بودجه عمومی ملی و کپی گزارش مالی شرکت.

  نکته مهم: تمام مدارک رسمی باید به زبان رومانیایی، زبان رسمی مولداوی، ترجمه بشن.

• درخواست ویزای نوع D: قبل از سفر به مولداوی برای کار، باید برای ویزای نوع D در کنسولگری یا نمایندگی دیپلماتیک مولداوی در کشور خودت اقدام کنی.
• مراجعه به سفارت یا کنسولگری: متقاضی‌ها باید مدارک مورد نیاز رو به نزدیک‌ترین سفارت یا کنسولگری مولداوی ببرن.
• پرداخت هزینه‌ها: هزینه‌های مربوط به ویزا و مجوز کار باید پرداخت بشن. این هزینه‌ها بسته به نوع ویزا متفاوت هستن:
  • هزینه ویزای کار طولانی مدت (Type D): حدود ۸۰ تا ۱۰۰ یورو
  • هزینه ویزای کوتاه مدت: حدود ۵۰ یورو
  • هزینه ویزای خوداشتغالی: حدود ۱۵۰ یورو
• زمان پردازش: گرفتن ویزای بلندمدت مثل ویزای کار به طور متوسط ۳۰ روز طول میکشه، در حالی که ویزای توریستی ممکنه فقط ۱۰ روز زمان ببره. بعضی منابع هم این زمان رو بین ۲ تا ۴ هفته ذکر کردن.

۳. بعد از ورود به مولداوی:

• گرفتن مجوز اقامت موقت: بعد از ورود به مولداوی با ویزای نوع D، باید برای مجوز اقامت موقت (Temporary Residence Permit) اقدام کنی. این مجوز به شهروندای خارجی اجازه میده برای مدت قرارداد کاریشون به طور قانونی در مولداوی اقامت کنن. این مجوز معمولا برای یک سال صادر میشه و اگه قرارداد کاری معتبر باقی بمونه، قابل تمدیده.
• ثبت‌نام در اداره مهاجرت: باید در اداره کل مهاجرت (IGI) ثبت‌نام کنی و کارت فیزیکی مجوز کار و مجوز اقامت موقت رو بگیری.

تمدید مجوز کار:

برای تمدید مجوز کار، کارفرما باید مدارکی مشابه با درخواست اولیه، از جمله کپی مجوز اقامت موقت فعلی، قرارداد کار جدید و مدارک به‌روز شده شرکت رو به آژانس ملی استخدام ارائه بده.

---

استخدام و فرآیندهای داخلی شرکت در مولداوی

اگه به دنبال کار در مولداوی هستی یا شرکتی قصد استخدام نیرو در این کشور رو داره، خوبه که با فرآیندهای رایج آشنا باشی.

فرآیند استخدام

فرآیندهای استخدام در مولداوی معمولا یه رویکرد ساختاریافته دارن که شبیه خیلی از کشورهای دیگه هست:

1. آگهی شغلی: کارفرماها معمولا فرصت‌های شغلی رو تو پلتفرم‌های مختلف مثل سایت‌های کاریابی آنلاین، شبکه‌های اجتماعی، وب‌سایت شرکت و روزنامه‌های محلی منتشر میکنن.
2. ارسال درخواست: نامزدهای علاقه‌مند درخواست‌هاشون رو طبق دستورالعمل‌های آگهی ارسال میکنن که معمولا شامل ارسال رزومه (CV) و یه نامه پوششی (Cover Letter) میشه.
3. غربالگری: رزومه‌ها بررسی میشن تا نامزدهایی که شرایط اولیه رو دارن، انتخاب بشن.
4. مصاحبه‌ها: نامزدهای منتخب برای مصاحبه دعوت میشن که ممکنه در چند مرحله (تلفنی، ویدیویی یا حضوری) و توسط منابع انسانی، مدیر استخدام و اعضای تیم انجام بشه.
5. ارزیابی‌ها: بعضی از کارفرماها ممکنه آزمون‌های فنی، روان‌سنجی یا شخصیتی رو هم به عنوان بخشی از فرآیند استخدام در نظر بگیرن.
6. بررسی سوابق: قبل از تصمیم‌گیری نهایی، ممکنه سوابق کاری، تحصیلی و گواهی‌نامه‌های نامزدهای برتر بررسی بشه.
7. پیشنهاد شغلی: در نهایت، به نامزد منتخب یه پیشنهاد شغلی داده میشه که شامل جزئیاتی مثل حقوق، مزایا و تاریخ شروع به کار هست.
8. آنبوردینگ (Onboarding): بعد از پذیرش پیشنهاد، کارمند جدید فرآیند آشنایی با فرهنگ، سیاست‌ها و نقش خودش در سازمان رو طی میکنه.

فرآیند مصاحبه

• آمادگی قبل از مصاحبه: در مورد شرکت تحقیق کن و رزومه‌ات رو متناسب با موقعیت شغلی آماده کن.
• انواع مصاحبه: ممکنه با مصاحبه‌های غربالگری اولیه، مصاحبه‌های حضوری، مصاحبه‌های فنی و حتی مصاحبه‌های پنلی (با چند مصاحبه‌کننده) روبرو بشی.
• آداب مصاحبه: لباس رسمی بپوش، وقت‌شناس باش، ارتباط چشمی برقرار کن و سوالات هوشمندانه بپرس. بعد از مصاحبه هم یه ایمیل تشکر بفرست.
• ملاحظات فرهنگی: در فرهنگ مولداوی، احترام به مقامات (از جمله مصاحبه‌کننده‌ها) مهمه. زبان رسمی رومانیایی هست، اما مصاحبه‌ها در شرکت‌های چندملیتی ممکنه به انگلیسی باشه.

فرآیند آنبوردینگ

یه فرآیند آنبوردینگ موثر ترکیبی از حساسیت فرهنگی، رعایت قوانین و کارایی سازمانیه.

• آماده‌سازی مدارک: تمام اسناد قانونی لازم مثل قراردادهای کاری و موافقت‌نامه‌های محرمانگی باید آماده و به زبان رومانیایی ترجمه بشن.
• روز اول: با یه خوش‌آمدگویی گرم شروع میشه و کارمند جدید با اعضای کلیدی تیم آشنا میشه. قرارداد کاری و سیاست‌های شرکت مرور میشه.
• آموزش شغلی: آموزش‌های مرتبط با شغل ارائه میشه و برای تسهیل در ادغام با تیم، یه مربی یا دوست (Buddy) برای کارمند جدید در نظر گرفته میشه.
• حمایت مداوم: جلسات منظمی برای بررسی پیشرفت و رفع چالش‌ها برگزار میشه.

---

قوانین کار و قراردادها در مولداوی

برای استخدام کارمند در مولداوی، باید با قوانین کار این کشور آشنا باشی. قانون اصلی حاکم بر استخدام، قانون کار هست که حقوق و وظایف کارفرما و کارمند رو مشخص میکنه.

نکات کلیدی قانون کار مولداوی

• قراردادهای استخدامی: همه روابط کاری در مولداوی باید از طریق قراردادهای کتبی رسمی بشن. این قراردادها باید شرایط استخدام، از جمله ساعات کاری، حقوق، مزایا و رویه‌های فسخ رو مشخص کنن.
• ساعات کاری: هفته کاری استاندارد در مولداوی ۴۰ ساعت هست که معمولا طی پنج روز تقسیم میشه. اضافه‌کاری مجازه اما طبق مقررات خاصی در مورد دستمزد و حداکثر ساعات در هفته (محدود به ۱۲۰ ساعت در سال که با توافق میشه تا ۲۴۰ ساعت افزایش پیدا کنه) انجام میشه.
• حداقل دستمزد: مولداوی حداقل دستمزد قانونی تعیین میکنه که کارفرماها باید رعایت کنن. از اول ژانویه ۲۰۲۴، حداقل دستمزد ماهانه به ۵,۰۰۰ لئوی مولداوی (MDL) افزایش پیدا کرده.
• مشارکت‌های تامین اجتماعی: هم کارفرما و هم کارمند موظف به پرداخت سهم در سیستم تامین اجتماعی مولداوی هستن. این مشارکت‌ها هزینه‌های مزایایی مثل مراقبت‌های بهداشتی، بازنشستگی و بیمه بیکاری رو تامین میکنن.
• دوره آزمایشی: دوره آزمایشی تا ۳ ماه (و برای مقامات تا شش ماه) مجازه و قابل تمدید نیست.

انواع قراردادهای کاری

در مولداوی، انواع مختلفی از قراردادهای کاری وجود داره:

1. قرارداد با مدت نامحدود (Indefinite-term contract): این نوع قرارداد تاریخ انقضای مشخصی نداره و تا زمانی که توسط یکی از طرفین فسخ بشه، ادامه داره. این قرارداد امنیت شغلی بیشتری برای کارمند فراهم میکنه.
2. قرارداد با مدت معین (Fixed-term contract): این قراردادها تاریخ شروع و پایان مشخصی دارن و برای کارهای موقت، فصلی یا پروژه‌های خاص استفاده میشن. مدت این قراردادها نمیتونه بیشتر از پنج سال باشه.
3. قرارداد پاره‌وقت (Part-time contract): برای کارمندایی هست که کمتر از کارمندای تمام‌وقت کار میکنن.
4. قرارداد کار از راه دور (Remote work agreement): با افزایش کار از راه دور، این توافق‌نامه‌ها شرایط کار از مکان‌هایی غیر از محل کارفرما رو مشخص میکنن.
5. قرارداد دوره آزمایشی (Probationary contract): کارفرماها میتونن از این قراردادها برای ارزیابی مناسب بودن یه کارمند برای یه موقعیت شغلی در طول دوره آزمایشی استفاده کنن.

---

حقوق، مزایا و مالیات در مولداوی

حقوق و مزایا

علاوه بر حقوق، کارفرماها در مولداوی ممکنه مزایای مختلفی رو برای جذب و حفظ استعدادها ارائه بدن.

• بیمه درمانی: خیلی از کارفرماها پوشش بیمه درمانی رو به عنوان بخشی از بسته مزایای کارمند ارائه میدن.
• مرخصی با حقوق: کارمندا در مولداوی حق دارن از مرخصی سالانه با حقوق استفاده کنن که بر اساس مدت خدمت افزایش پیدا میکنه. به طور کلی، کارمندا حق ۲۸ روز تقویمی مرخصی سالانه با حقوق دارن.
• مرخصی استعلاجی: کارمندا حق دارن در صورت بیماری و با ارائه گواهی پزشکی، از مرخصی استعلاجی با حقوق استفاده کنن. پنج روز اول توسط کارفرما و بعد از اون توسط بیمه اجتماعی پرداخت میشه.
• مرخصی والدین: کارمندای زن باردار حق دارن از مرخصی زایمان با حقوق (۷۰ روز قبل و ۵۶ روز بعد از زایمان) استفاده کنن. پدرها هم میتونن از ۱۴ روز مرخصی پدری استفاده کنن.
• مزایای بازنشستگی: مولداوی یه سیستم بازنشستگی دولتی اجباری داره که هم کارفرما و هم کارمند در اون مشارکت میکنن.
• سایر مزایا: ممکنه مزایای دیگه‌ای مثل ترتیبات کاری انعطاف‌پذیر، یارانه‌های حمل‌ونقل یا فرصت‌های توسعه حرفه‌ای هم ارائه بشه. پاداش سالانه (حقوق سیزدهم) هم در مولداوی رایجه، هرچند الزامی نیست.

تعطیلات عمومی

در مولداوی ۱۳ روز تعطیل عمومی وجود داره که شامل موارد زیر میشه:

تاریخ	مناسبت
۱ ژانویه	روز سال نو
۷ و ۸ ژانویه	کریسمس ارتدکس
۸ مارس	روز جهانی زن
۱ مه	روز کارگر
۹ مه	روز پیروزی
۱ ژوئن	روز کودک
۲۷ اوت	روز استقلال
۳۱ اوت	روز زبان ملی
۲۵ دسامبر	روز کریسمس
تاریخ‌های متغیر	عید پاک ارتدکس

مالیات و مشارکت‌های اجتماعی

سیستم مالیاتی مولداوی به شرح زیره:

• مالیات بر درآمد شخصی (PIT): نرخ ثابت ۱۲ درصد برای درآمد حاصل از استخدام وجود داره.
• مالیات شرکت‌ها: نرخ استاندارد ۱۲ درصد هست.
• مشارکت‌های تامین اجتماعی:

نوع مشارکت	سهم کارفرما	سهم کارمند
تامین اجتماعی	۱۸%	۶%
بیمه درمانی	۴.۵%	۴.۵%

---

فسخ قرارداد و رویه‌های خاتمه همکاری

در مولداوی، خاتمه استخدام از رویه‌های خاصی که در قوانین کار کشور مشخص شده، پیروی میکنه.

• دلایل قانونی برای خاتمه: خاتمه میتونه به دلایل مختلفی مثل تعدیل نیرو، نقض قرارداد توسط کارمند، سوء رفتار یا توافق دوجانبه اتفاق بیفته.
• دوره اخطار (Notice Period): کارفرماها معمولا موظف هستن قبل از خاتمه قرارداد، اخطار قبلی بدن. مدت دوره اخطار معمولا یک ماه هست (در صورت انحلال شرکت یا تعدیل نیرو، دو ماه).
• حقوق پایان کار (Severance Pay): در مواردی که خاتمه به دلیل سوء رفتار کارمند نباشه، ممکنه پرداخت حقوق پایان کار لازم باشه. کارمندا معمولا بعد از یک سال کار، واجد شرایط دریافت این حقوق میشن. مبلغ اون معمولا به ازای هر سال کار، معادل حقوق یک هفته هست و اگه دلیل خاتمه، اقتصادی باشه، حداقل حقوق یک ماه پرداخت میشه. کارمندایی که به دلایل موجه اخراج میشن، معمولا حق دارن دو هفته حقوق دریافت کنن.
• رعایت قوانین: کارفرماها باید مطمئن بشن که فرآیند خاتمه با قوانین کار مولداوی مطابقه، در غیر این صورت ممکنه با اقدامات قانونی و ادعاهای خسارت از طرف کارمند روبرو بشن.

---

چند نکته در مورد زندگی و کار در مولداوی

وضعیت امنیتی

• احتیاط بالا: به دلیل تاثیرات درگیری مسلحانه در اوکراین و خطر تظاهرات و ناآرامی‌های مدنی، باید در مولداوی احتیاط زیادی به خرج بدی.
• منطقه ترانس‌نیستریا (Transnistria): از سفرهای غیرضروری به این منطقه جدایی‌طلب در شمال شرقی مولداوی به دلیل وضعیت امنیتی غیرقابل پیش‌بینی، خودداری کن. توانایی ارائه خدمات کنسولی در این منطقه به شدت محدوده.
• جرایم کوچک: جرایم کوچکی مثل جیب‌بری و کیف‌قاپی، به خصوص در پایتخت، کیشیناو (Chisinau) و در مکان‌های شلوغ عمومی مثل اتوبوس‌ها، ایستگاه‌ها، لابی هتل‌ها و رستوران‌ها اتفاق میفته.
• جرایم سازمان‌یافته: جرایم سازمان‌یافته گسترده هست و گروه‌های جنایتکار اغلب در کازینوها و کلوپ‌های شبانه فعالیت میکنن.
• تظاهرات: تظاهرات به خصوص در کیشیناو به طور مکرر رخ میده. حتی تظاهرات مسالمت‌آمیز هم میتونن به سرعت خشونت‌آمیز بشن.

وضعیت جاده‌ها و حمل‌ونقل

• شرایط جاده‌ها: جاده‌ها به خوبی نگهداری نمیشن و بیشترشون روشنایی خوبی ندارن. وسایل نقلیه کشاورزی، دام و خطرات مشابه به طور منظم ترافیک جاده‌ای رو مختل میکنن.
• عادات رانندگی: راننده‌ها میتونن پرخاشگر باشن. رانندگی در حالت مستی رایجه و تصادفات شایع هستن.
• تاکسی: فقط از تاکسی‌های رسمی استفاده کن و قبل از شروع سفر، قیمت رو مشخص کن.

سلامت و بهداشت

• خدمات پزشکی: مراقبت‌های بهداشتی خوب، به خصوص خارج از شهرهای بزرگ، محدوده و کمبود تجهیزات پزشکی رایجه.
• بیمه مسافرتی: حتما بیمه مسافرتی‌ای بگیر که پوشش تخلیه پزشکی و اقامت در بیمارستان رو شامل بشه.
• واکسن‌ها: قبل از سفر، مطمئن شو که واکسن‌های روتینت به‌روز هستن و در مورد واکسن‌های توصیه‌شده مثل هپاتیت A با پزشک مشورت کن.

قوانین و فرهنگ محلی

• مدارک شناسایی: همیشه باید مدارک شناسایی عکس‌دار مثل پاسپورت همراهت باشه.
• عکاسی: عکاسی از تاسیسات نظامی، ایست‌های بازرسی یا ساختمان‌های دولتی ممنوعه.
• پول: واحد پول مولداوی لئوی مولداوی (MDL) هست. یورو هم پذیرفته میشه. اقتصاد عمدتا مبتنی بر پول نقد هست، هرچند استفاده از کارت‌های اعتباری در حال افزایشه.

---

کارفرما از راه دور (EOR) چیست و چه کاربردی دارد؟

کارفرما از راه دور یا Employer of Record (EOR) شرکتی هست که به کسب‌وکارها کمک میکنه بدون نیاز به تاسیس یه نهاد قانونی محلی، در یه کشور دیگه کارمند استخدام کنن. این سرویس میتونه برای شرکت‌هایی که میخوان در مولداوی نیرو استخدام کنن اما نمیخوان یه شرکت محلی ثبت کنن، مفید باشه.

EOR چطور کار میکنه؟

یه EOR به عنوان کارفرمای قانونی کارمند شما عمل میکنه. این یعنی مسئولیت‌های زیر رو به عهده میگیره:

• استخدام و آنبوردینگ: کارمند رو به صورت قانونی و مطابق با قوانین مولداوی استخدام میکنه.
• مدیریت حقوق و دستمزد: حقوق کارمند رو به موقع و با رعایت قوانین مالیاتی پرداخت میکنه.
• مالیات و بیمه: مسئولیت پرداخت مالیات‌ها و سهم بیمه‌های اجتماعی رو به عهده میگیره.
• مدیریت مزایا: مزایای قانونی مثل مرخصی‌ها و بیمه درمانی رو مدیریت میکنه.
• انطباق با قوانین: تضمین میکنه که تمام جنبه‌های استخدامی با قوانین کار مولداوی مطابقت داره.

استفاده از EOR به شرکت شما اجازه میده روی عملیات اصلی کسب‌وکارتون تمرکز کنین، در حالی که یه شریک محلی مسئولیت‌های اداری و قانونی استخدام رو به عهده گرفته. این روش میتونه فرآیند ورود به بازار مولداوی رو سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر کنه.