راهنمای جامع اخذ ویزا و مجوز کار در قزاقستان

[زمان تخمینی مطالعه: ۴۵ دقیقه]

---

اگه داری به کار کردن توی قزاقستان فکر میکنی، احتمالا سوالهای زیادی توی ذهنته. شاید مثل اون دوستمون که متخصص داده بود و توی آلماتی زندگی میکرد، دنبال یه کار ریموت یا حضوری میگردی ولی نمیدونی از کجا شروع کنی و چرا شرکتها به رزومه‌ات جواب نمیدن. یکی از اصلی‌ترین دلیلها میتونه همین پیچیدگی‌های گرفتن ویزا و مجوز کار باشه.

قزاقستان، به عنوان بزرگترین کشور محصور در خشکی و با یه اقتصاد رو به رشد، یه جورایی پل بین آسیا و اروپاست و برای همین خیلی از شرکتها دوست دارن اونجا فعالیت کنن. اما برای اینکه یه نیروی کار خارجی بتونه قانونی اونجا کار کنه، باید از یه سری مراحل مشخص رد بشه. این مقاله قراره مثل یه راهنمای کامل، تمام این مراحل و جزئیات رو برات به زبون ساده باز کنه. ما فقط از اطلاعاتی که توی منابع مختلف در مورد قزاقستان گفته شده استفاده میکنیم تا همه چیز دقیق و بی‌طرف باشه.

فصل اول: اصلا مجوز کار چی هست و چرا لازمه؟

اول از همه بیا ببینیم این «مجوز کار» که این همه ازش حرف میزنن چیه. خیلیا فکر میکنن ویزای کار و مجوز کار یکیه، در حالی که اینطور نیست.

• ویزای کار (Work Visa): این مجوزی برای ورود قانونی شما به خاک قزاقستانه.
• مجوز کار (Work Permit/Authorization): این مدرکیه که به شما اجازه میده به طور قانونی داخل قزاقستان کار کنید و حقوق بگیرید.

پس در بیشتر موارد، شما به هر دوتاش احتیاج دارید. اول مجوز کارت صادر میشه، بعد با اون برای ویزای کار اقدام میکنی.

حالا چرا دولت قزاقستان اینقدر روی این موضوع حساسه؟ چندتا دلیل اصلی داره:

1. حمایت از نیروی کار داخلی: دولت میخواد مطمئن بشه که فرصتهای شغلی اول به شهروندهای خودش میرسه. برای همین، شرکتها باید ثابت کنن که برای اون موقعیت شغلی، نیروی متخصص قزاق پیدا نشده.
2. توسعه اقتصادی: قزاقستان که قبلا بیشتر به نفت و گاز وابسته بود، حالا داره سعی میکنه توی بخشهای دیگه‌ای مثل معدن، کشاورزی، تکنولوژی و مالی هم رشد کنه. با سیستم مجوز کار، دولت میتونه متخصص‌های خارجی ماهر رو دقیقا برای همین بخشها جذب کنه.
3. رعایت قوانین کار: دولت با این سیستم مطمئن میشه که با کارمندهای خارجی طبق قانون رفتار میشه. یعنی حقوق منصفانه، شرایط کاری امن و بیمه‌های اجتماعی براشون فراهم باشه و کسی نتونه ازشون سو استفاده کنه.
4. امنیت ملی: قبل از صدور مجوز، سوابق و صلاحیت‌های شما به طور کامل بررسی میشه تا مطمئن بشن که مهارت‌های لازم رو دارید و از نظر امنیتی مشکلی ایجاد نمیکنید.

چه کسایی به مجوز کار نیاز ندارن؟

تقریبا همه خارجی‌ها بهش نیاز دارن، اما یه سری استثنا هم وجود داره. مثلا:

• مدیرعامل‌ها و معاونان: مدیرعامل‌ها و گاهی یکی از معاونان شرکتهایی که مالکیتشون ۱۰۰ درصد خارجیه، ممکنه از گرفتن مجوز معاف باشن (که در ادامه بیشتر توضیح میدیم).
• متخصصان خیلی خاص: اگه توی یه زمینه خیلی خاص که قزاقستان بهش نیاز داره تخصص داشته باشید، ممکنه شرایطتون فرق کنه.
• کارمندان سفارت‌خونه‌ها و سازمانهای بین‌المللی.

فصل دوم: انواع ویزای کاری قزاقستان (یک لیست کامل)

یکی از چیزهایی که ممکنه گیج‌کننده باشه، انواع مختلف ویزاهاست. منابع مختلف دسته‌بندی‌های متفاوتی ارائه میدن. ما اینجا همه اونها رو برات لیست میکنیم تا یه دید کامل داشته باشی.

ویزاهای سری M (رایج‌ترین نوع برای کارمندای خارجی):

• ویزای M1: این ویزای اصلی برای کارمندای خارجیه که از یه کارفرمای قزاق مجوز کار گرفتن.
• ویزای M2: این برای خانواده و افراد تحت تکفل کسیه که ویزای M1 داره.
• ویزای M3: این ویزا برای خارجی‌هاییه که باید برای نهایی کردن کارهای مجوز کارشون به قزاقستان سفر کنن.
• ویزای M4: این برای کارآفرین‌ها یا به قول خودشون «مهاجران تجاری» صادر میشه.
• ویزای M5: این برای کارمندای فصلیه، مثلا کسایی که توی کشاورزی یا گردشگری برای مدت کوتاهی کار میکنن.

ویزاهای سری C (یه دسته‌بندی مهم دیگه):

• ویزای C3: برای استخدام تمام‌وقت توسط یه کارفرمای قزاقه. این ویزا خودش یه داستان مفصل داره که بعدا بهش میرسیم.
• ویزای C5: معمولا برای انتقالات درون‌شرکتی استفاده میشه. یعنی شما کارمند یه شرکت بین‌المللی هستی و برای مدتی به شعبه قزاقستان منتقل میشی.
• ویزای C4: برای پیوستن به خانواده.
• ویزاهای دیگه این سری: ویزاهای C2، C9 (دانشجویی) و C10 (خصوصی) هم هستن که گاهی میشه اونها رو به ویزای کاری تبدیل کرد.

ویزاهای سری A, B, D (دسته‌بندی بر اساس نوع شغل):

• ویزای نوع A: برای متخصص‌ها و مدیران ماهر خارجی.
• ویزای نوع B: برای نیروی کار فنی و رشته‌های تخصصی دیگه.
• ویزای نوع C: برای سرمایه‌گذارها و کارآفرین‌ها.
• ویزای نوع D: برای نیروی کار موقت یا فصلی.

ویزاهای تجاری و سرمایه‌گذاری (برای سفرهای کوتاه‌مدت یا خاص):

• ویزای B2: برای سفرهای کاری کوتاه‌مدت تا ۹۰ روز (مثلا برای مذاکره).
• ویزای B3: برای کارهای نصب و نگهداری تجهیزات.
• ویزای B10: معمولا برای سرمایه‌گذارها و موسس‌های کسب‌وکار.

ویزاهای جدید (که از ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ معرفی شدن):

• ویزای دیجیتال نومد (Digital Nomad): برای متخصص‌های IT که میخوان از راه دور و از داخل قزاقستان برای شرکتهای خارجی کار کنن. این ویزا یک‌ساله است.
• ویزای نئو نومد (Neo Nomad): برای توریست‌های خارجی که میخوان هم سفر کنن و هم از راه دور کار کنن. این ویزا هم تا یک سال اعتبار داره و باید ثابت کنید درآمد ماهانه بالای ۳۰۰۰ دلار دارید.
• ویزای سرمایه‌گذاری ۱۰ ساله: برای بیزینسمن‌های خارجی که بیشتر از ۳۰۰,۰۰۰ دلار در اقتصاد قزاقستان سرمایه‌گذاری کنن.

فصل سوم: پروسه گرفتن مجوز کار (برای استخدام در شرکتها)

اینجا قراره مراحل کلی کار رو، از اول تا آخر، قدم به قدم با هم مرور کنیم. این پروسه معمولا توسط کارفرما شروع میشه.

مرحله اول: قبل از درخواست

1. بررسی امکان‌سنجی (Feasibility Check): قبل از هر کاری، شرکت میتونه یه بررسی اولیه انجام بده تا ببینه شما اصلا شرایط لازم برای گرفتن ویزا رو دارید یا نه. برای این کار معمولا یه سری مدارک اولیه ازتون میخوان:
   • کپی پاسپورت
   • محل سکونت فعلی شما
   • عنوان شغلی، سمت و حقوقتون
   • اگه ویزای قزاقستان از قبل دارید
   • مدرک تحصیلی
     این بررسی معمولا ۲ روز کاری طول میکشه.
2. جستجو در بازار کار داخلی: این یه مرحله خیلی مهمه. کارفرما باید ثابت کنه که هیچ شهروند قزاق واجد شرایطی برای این موقعیت شغلی پیدا نکرده. این کار معمولا با آگهی کردن شغل انجام میشه. البته برای بعضی موارد مثل انتقالات درون‌شرکتی، این مرحله حذف شده.

مرحله دوم: درخواست مجوز کار (توسط کارفرما)

1. جمع‌آوری مدارک: اینجا کارفرما باید یه عالمه مدرک آماده کنه. لیست مدارک مورد نیاز خیلی طولانیه و از منابع مختلف جمع‌آوری شده:
   • فرم درخواست از طرف کارفرما.
   • کپی پاسپورت شما.
   • رزومه یا CV شما.
   • قرارداد کاری که قراره با شما ببندن.
   • کپی مدارک تحصیلی و حرفه‌ای شما (اینها معمولا باید به صورت رسمی ترجمه و تایید بشن).
   • مدارک ثبت شرکت کارفرما و اساسنامه‌اش.
   • نامه دعوت‌نامه رسمی از طرف کارفرما.
   • گواهی عدم سوءپیشینه.
   • گواهی سلامت پزشکی (مثلا فرم ۰۷۵/y).
   • عکس پاسپورتی.
   • اثبات اینکه شرکت مالیات عقب‌افتاده نداره.
   • رسید پرداخت هزینه‌های دولتی.
   • اطلاعات محل سکونت شما در قزاقستان و خارج از کشور.
2. ارسال درخواست: کارفرما این مدارک رو به وزارت کار و حمایت اجتماعی یا وزارت امور خارجه قزاقستان تحویل میده.
3. سیستم سهمیه‌بندی (Quota): یادتون باشه که دولت قزاقستان برای استخدام نیروی کار خارجی سهمیه تعیین میکنه. این سهمیه بر اساس صنعت، منطقه و نوع شغل متفاوته. مثلا شرکتها باید ثابت کنن که حداقل ۷۰ درصد مدیران ارشد و ۹۰ درصد متخصص‌هاشون شهروند قزاق هستن. این سهمیه‌بندی‌ها اخیرا سخت‌گیرانه‌تر هم شدن و حتی کارمندهای خارجی که از شرکتهای دیگه برون‌سپاری شدن هم در این آمار حساب میشن.
4. صدور مجوز: اگه همه چیز اوکی باشه و با درخواست موافقت بشه، مجوز کار به اسم شما و شرکت کارفرما صادر میشه.

مرحله سوم: درخواست ویزای کار (توسط شما)

حالا که مجوز کار صادر شده، نوبت شماست.

1. مراجعه به سفارت: شما باید با در دست داشتن مجوز کار و مدارک دیگه‌ای مثل قرارداد کاری، پاسپورت و… به سفارت یا کنسولگری قزاقستان در کشور خودتون (یا کشوری که اقامت دارید) مراجعه کنید و برای ویزای کار (مثلا M1) درخواست بدید.
2. ورود به قزاقستان: بعد از اینکه ویزاتون رو گرفتید و وارد قزاقستان شدید، یه کار مهم دیگه هم مونده.

مرحله چهارم: بعد از ورود

• ثبت‌نام در پلیس مهاجرت: به محض ورود، شما باید ظرف مدت معینی خودتون رو به پلیس مهاجرت محلی معرفی و ثبت‌نام کنید.

زمان‌بندی و هزینه‌ها

این بخش خیلی متغیره و بستگی به منبع داره، اما ما یه تصویر کلی بهت میدیم:

• زمان‌بندی:
  • یه منبع میگه مجوز کار ۲ هفته و ویزا ۲ هفته طول میکشه.
  • جای دیگه گفته شده کل پروسه برای مدیران و متخصصان بین ۲ تا ۵ ماه طول میکشه.
  • یه منبع دیگه بازه ۱.۵ تا ۳ ماه رو اعلام کرده.
  • و یه جای دیگه هم بین ۲ تا ۶ هفته و ۳۰ تا ۴۵ روز کاری ذکر شده.
  • نتیجه‌گیری: بهتره روی یه بازه ۲ تا ۴ ماهه حساب کنید و کارتون رو زود شروع کنید.
• هزینه‌ها:
  • هزینه‌ها هم متغیره. یه جا گفته شده بین ۹۵۰ تا ۱۷۲۹ دلار.
  • جای دیگه برای ویزاهای مختلف از ۲۰۰ تا ۷۰۰ دلار ذکر شده.
  • و منبع دیگه‌ای هم هزینه رو بین ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار اعلام کرده.
  • علاوه بر این، هزینه‌های دولتی مثل عوارض کنسولی هم وجود داره (مثلا برای ویزای C3 حدود ۳۰ MCI یا ۱۱۰,۷۶۰ تنگه در سال ۲۰۲۴ بوده).

فصل چهارم: راه میان‌بر – استخدام از طریق کارفرمای ثبت شده (EOR)

شاید با خودت بگی این پروسه خیلی پیچیده‌اس! درسته، برای همین یه راه حل مدرن به وجود اومده به اسم «کارفرمای ثبت شده» یا Employer of Record (EOR).

EOR چیه؟ یه شرکت واسطه است که در قزاقستان به صورت قانونی ثبت شده. اگه یه شرکت خارجی بخواد شما رو استخدام کنه ولی نخواد درگیر ثبت شرکت و قوانین پیچیده قزاقستان بشه، میاد و شما رو از طریق یه شرکت EOR استخدام میکنه. در واقع، شما روی کاغذ کارمند اون شرکت EOR میشید، اما در عمل برای شرکت اصلی کار میکنید.

این شرکتها چه کاری انجام میدن؟

• کل پروسه درخواست مجوز و ویزای کار شما رو انجام میدن.
• قرارداد کاری مطابق با قوانین قزاقستان با شما میبندن.
• حقوق و مزایای شما رو پرداخت میکنن.
• مالیات و بیمه‌های شما رو رد میکنن.
• مطمئن میشن که همه چیز قانونی و بدون دردسر پیش بره.

توی منابعی که بررسی کردیم، اسم چندتا از این شرکتها اومده بود: Multiplier، Deel، Papaya Global، Playroll، Velocity Global، Salveo، G-P، Skuad و Acme. اینها فقط مثال هستن و نشون میدن که این یه سرویس شناخته‌شده و رایجه.

فصل پنجم: قوانین کار و زندگی کاری در قزاقستان

خب، فرض کنیم شما ویزاتون رو گرفتید و کارتون رو شروع کردید. حالا باید با چه قوانینی کار کنید؟

قراردادهای کاری

قرارداد کاری در قزاقستان اجباریه و باید به صورت کتبی باشه. معمولا به زبان قزاقی و روسی نوشته میشه. انواع مختلفی داره:

• قرارداد با مدت نامحدود (Indefinite-Term): قرارداد دائمی که امنیت شغلی بیشتری داره.
• قرارداد با مدت معین (Fixed-Term): برای یه دوره زمانی مشخص، مثلا برای یه پروژه خاص.
• قرارداد پاره‌وقت (Part-Time): برای ساعت کاری کمتر از تمام‌وقت.
• قرارداد کارآموزی (Probationary): معمولا موقع شروع کار یه دوره آزمایشی ۱ تا ۶ ماهه (که اغلب ۱ تا ۳ ماهه) وجود داره. توی این دوره کارفرما عملکرد شما رو ارزیابی میکنه.

ساعات کاری و اضافه‌کاری

• هفته کاری استاندارد ۴۰ ساعت است، معمولا در ۵ روز.
• اضافه‌کاری مجازه اما نباید بیشتر از ۱۲۰ ساعت در سال باشه.
• نرخ پرداخت اضافه‌کاری بالاتره (مثلا ۱۵۰ درصد حقوق عادی).

حقوق و دستمزد

• دولت هر سال حداقل حقوق رو تعیین میکنه. در ژانویه ۲۰۲۴، حداقل دستمزد به ۸۵,۰۰۰ تنگه در ماه (حدود ۱۷۰ یورو) افزایش پیدا کرد.
• حقوق معمولا به صورت ماهانه پرداخت میشه.
• تمام مبالغ در قرارداد باید به واحد پول قزاقستان، یعنی تنگه (KZT)، ذکر بشه.

مرخصی‌ها

• مرخصی سالانه: کارمندان حق دارن حداقل ۲۴ روز مرخصی سالانه با حقوق داشته باشن.
• مرخصی استعلاجی: برای بیماری‌های عادی ۳ روز و برای بیماری‌های مزمن تا ۶ روز مرخصی با حقوق در نظر گرفته شده.
• مرخصی زایمان: برای خانمها مجموعا ۱۲۶ روز (۷۰ روز قبل و ۵۶ روز بعد از زایمان) مرخصی با حقوق وجود داره.

مالیات‌ها

• مالیات بر درآمد شخصی (PIT): برای شهروندان قزاقستان ۱۰ درصده، اما برای خارجی‌ها میتونه تا ۲۰ درصد هم برسه.
• مالیات شرکتها (CIT): ۲۰ درصده.
• مالیات بر ارزش افزوده (VAT): ۱۲ درصده.
• سهم بیمه اجتماعی: هم کارمند و هم کارفرما باید سهم بیمه اجتماعی رو پرداخت کنن که برای مواردی مثل بازنشستگی و خدمات درمانی استفاده میشه.

پایان کار (فسخ قرارداد)

فسخ قرارداد باید طبق قانون کار انجام بشه. کارفرما باید دلیل موجهی داشته باشه و معمولا باید از قبل به کارمند اطلاع بده (Notice Period) که این مدت بسته به دلیل فسخ و سابقه کار شما میتونه از یک تا سه ماه باشه. در بعضی موارد، کارفرما باید حق سنوات (Severance Pay) هم پرداخت کنه.

فرهنگ کاری

• احترام به سلسله‌مراتب: فرهنگ کاری در قزاقستان سلسله‌مراتبیه و احترام به مدیران و افراد ارشد خیلی مهمه.
• ارتباطات: با اینکه ارتباط مستقیم در محیط کار مورد پسنده، اما برای بیان مسائل حساس یا مخالفت‌ها بهتره با سیاست و دیپلماسی رفتار کنید.
• تعادل کار و زندگی: با وجود اهمیت کار، خانواده و اوقات فراغت هم ارزش زیادی دارن.

فصل ششم: موارد خاص و استثناها

بعضی پروسه‌ها و ویزاها شرایط خاص خودشون رو دارن که اینجا بهشون اشاره میکنیم.

ویزای C3 برای مدیران (مسیر سریع)

این یه روش ساده‌شده برای مدیرعامل‌ها و معاونان شرکتهاییه که ۱۰۰ درصد مالکیت خارجی دارن و از نوع LLP (شرکت با مسئولیت محدود) هستن.

• مزایا:
  • نیاز به مجوز کار نداره.
  • نیاز به رعایت سهمیه‌بندی نداره.
  • محدودیت مدرک تحصیلی برای متخصص خارجی وجود نداره.
• پروسه: کل پروسه میتونه بین ۴ هفته تا ۲ ماه طول بکشه که سریع‌تر از حالت عادیه.
• مدارک: علاوه بر مدارک عادی، یه تاییدیه از یه نهاد دولتی لازمه که نشون بده مالکیت شرکت ۱۰۰ درصد خارجیه.

تفاوت استخدام مدیر و کارمند عادی

• معیار تایید: برای نقش‌های مدیریتی، بیشتر روی سابقه کار متقاضی و توانایی کارفرما برای اثبات ضرورت استخدام یه نیروی خارجی تمرکز میشه. برای نقش‌های غیرمدیریتی، تمرکز بیشتر روی داشتن شرایط اولیه و نیاز بازار کاره.
• زمان پردازش: معمولا پروسه برای مدیران به خاطر بررسی‌های دقیق‌تر، طولانی‌تره.

ویزای دیجیتال نومد (Digital Nomad)

این ویزا که به تازگی معرفی شده، برای کساییه که میخوان از داخل قزاقستان برای شرکتهای خارجی کار کنن.

• شرایط اصلی:
  • اثبات درآمد از طریق قراردادهای فریلنسری یا کاری.
  • داشتن حداقل درآمد مشخص برای نشون دادن ثبات مالی.
  • داشتن بیمه درمانی معتبر در قزاقستان.

فصل هفتم: مشاغل محبوب و دلیل جذابیت قزاقستان

شاید برات سوال باشه که اصلا چه جور شغل‌هایی در قزاقستان بیشتر خواهان دارن و چرا یه شرکت باید از اون سر دنیا بیاد و در قزاقستان نیرو استخدام کنه؟

محبوب‌ترین صنایع و مشاغل

• انرژی: قزاقستان سرشار از نفت و گازه. برای همین مهندس‌ها، زمین‌شناس‌ها و تکنسین‌های این حوزه خیلی مورد نیاzn.
• معدن و متالورژی: به خاطر وجود معادن زغال سنگ، آهن، مس و طلا، شغلهای مرتبط با این صنعت هم زیاده.
• مالی و بانکی: شهرهای آلماتی و آستانه مراکز مالی مهمی هستن و تقاضا برای متخصصان مالی، حسابداری و بانکی بالاست.
• IT و تکنولوژی: با رشد دیجیتال‌سازی، تقاضا برای توسعه‌دهنده‌های نرم‌افزار، متخصصان امنیت سایبری و تحلیلگرهای داده روز به روز بیشتر میشه.
• ساخت‌وساز و زیرساخت: دولت روی پروژه‌های بزرگ زیرساختی سرمایه‌گذاری کرده.
• بخش‌های دیگه: گردشگری، آموزش، بهداشت و درمان، و حمل‌ونقل هم از بخش‌های مهم دیگه‌ان.

چرا استخدام در قزاقستان جذابه؟

• نیروی کار ماهر: قزاقستان نیروی کار تحصیل‌کرده و ماهری داره، مخصوصا در زمینه‌های فنی و مهندسی.
• هزینه مناسب: هزینه‌های نیروی کار در مقایسه با کشورهای غربی پایین‌تره.
• موقعیت جغرافیایی استراتژیک: نزدیکی به بازارهای بزرگ روسیه و چین یه مزیت بزرگه.
• اقتصاد باثبات: اقتصاد قزاقستان به لطف منابع طبیعی، ثبات نسبی خوبی داره.
• حمایت دولت: دولت با مشوق‌های مالیاتی و… از سرمایه‌گذاری خارجی حمایت میکنه.
• مهارت‌های زبانی: خیلی از متخصص‌های قزاق به زبانهای روسی و انگلیسی مسلط هستن.

فصل هشتم: جدیدترین تغییرات و تحولات قانونی

قوانین مهاجرت و کار همیشه در حال تغییرن. خوبه که از جدیدترین تحولات خبر داشته باشی. اینها خلاصه‌ای از تغییراتیه که در سالهای اخیر اتفاق افتاده یا قراره بیفته:

• تغییرات سال ۲۰۲۳-۲۰۲۴:
  • مجوز کار برای چند منطقه: از جولای ۲۰۲۳، کارفرماها میتونن برای کارمند خارجی خودشون مجوز کاری بگیرن که در چند منطقه مختلف اعتبار داشته باشه. این کار جابجایی بین پروژه‌ها و دفاتر مختلف رو راحت‌تر میکنه.
  • حذف تست بازار کار برای انتقالات درون‌شرکتی: همونطور که گفتیم، دیگه لازم نیست برای انتقال کارمند از شعبه دیگه‌ای از شرکتتون به قزاقستان، در بازار کار داخلی دنبال نیرو بگردید.
  • زمان تمدید کوتاه‌تر: زمان تصمیم‌گیری برای تمدید مجوز کار از سه روز به دو روز کاری کاهش پیدا کرده.
  • اظهارنامه برای مدیران عامل: از اول ۲۰۲۴، مدیرعامل‌ها و همسرانشون باید یه اظهارنامه اولیه از دارایی‌ها و بدهی‌هاشون (حتی دارایی‌های خارج از کشور) ارائه بدن.
• پیشنهادها و طرح‌های آینده (برای ۲۰۲۵ و بعد از اون):
  • سخت‌گیرانه‌تر شدن قوانین مجوز کار: طرح‌هایی برای سخت‌تر کردن پروسه استخدام خارجی‌ها وجود داره. مثلا ثبت قراردادهای کاری با خارجی‌ها در یک سیستم یکپارچه اجباری میشه.
  • مربی‌گری اجباری: وزارت کار طرحی رو بررسی میکنه که بر اساس اون، کارمندان خارجی متخصص باید برای ۶ تا ۱۲ ماه به کارمندان قزاق آموزش بدن و تجربه‌شون رو منتقل کنن.
  • محدودیت سقف حقوق: یه پیشنهاد جنجالی هم وجود داشت که میخواست نسبت بین بالاترین و پایین‌ترین حقوق در یک شرکت رو محدود کنه (مثلا حداکثر حقوق ۱۰ برابر حداقل حقوق باشه)، اما این طرح با مخالفت‌هایی روبرو شد.
  • تعدیل اجباری حقوق: پیشنهاد دیگه‌ای هم برای اجباری کردن تعدیل سالانه حقوق بر اساس نرخ تورم رسمی وجود داره.

اینها نشون میده که قوانین دائما در حال تغییرن و برای همین مهمه که همیشه اطلاعاتتون رو به‌روز نگه دارید یا از متخصصین این حوزه کمک بگیرید.