راهنمای جامع کار و اقامت در کیپ ورد

---

قدم اول: چطور برای کار وارد کیپ ورد بشیم؟

اگه یه فرد خارجی بخواد در کشور کیپ ورد کار کنه، معمولا باید دو تا مرحله اصلی رو طی کنه: اول گرفتن ویزا برای ورود به کشور و دوم گرفتن یه مجوز کار مشخص تا بتونه به شکل قانونی مشغول به کار بشه. این یعنی صرفا با ویزای توریستی نمیشه اونجا کار کرد و کل ماجرا یه فرایند مشخص و قانونی داره.

این پروسه شامل رعایت کردن یه سری قوانین میشه که توسط اداره کل مهاجرت و مرزهای کیپ ورد (که به زبون محلی بهش میگن Direção Geral de Imigração) تعیین شده. بعضی وقت‌ها بسته به نوع کار، ممکنه وزارتخونه‌های دیگه‌ای هم درگیر ماجرا بشن. گرفتن مدارک درست و کامل، یه قدم خیلی حیاتی هم برای کارفرما و هم برای کارمنده تا مطمئن بشن که همه چیز طبق قوانین کار و مهاجرت کیپ ورد پیش میره و بعدا مشکلی پیش نمیاد.

رد شدن از پیچ و خم‌های سیستم مهاجرتی این کشور نیاز به دقت خیلی زیادی روی جزییات داره. باید حواست به مراحل درخواست، مدارک مورد نیاز و زمان‌بندی‌ها باشه. کارفرمایی که قراره اسپانسر یا حامی شما بشه، نقش خیلی مهمی توی فرایند گرفتن مجوز کار داره. اونها اغلب باید به دولت نشون بدن که چرا به استخدام یه نیروی کار خارجی نیاز دارن و یه سری تعهدات قانونی رو هم باید انجام بدن.

کدوم ویزا به درد کار میخوره؟

نوع ویزایی که لازم داری به ملیتت، هدف و مدت زمان سفرت بستگی داره. اما به طور کلی، شهروندان خارجی که قصد دارن در کیپ ورد کار کنن، معمولا به یه ویزای بلندمدت نیاز دارن که بهشون اجازه اقامت و بعدش درخواست برای مجوز کار رو بده.

دو نوع ویزای اصلی برای این هدف وجود داره که بهتره باهاشون آشنا بشی:

نوع ویزا	هدف اصلی	مدت اعتبار معمول	شرط کلیدی برای گرفتنش
ویزای بلندمدت (Long-Stay Visa)	ورود به کشور برای گرفتن اقامت و درخواست مجوز کار	تا ۱۲۰ روز	اثبات تمکن مالی، مشخص بودن هدف سفر و گاهی داشتن پیش‌تاییدیه
ویزای کاری (Work Visa)	ورود به کشور مشخصا برای کاری که از قبل تایید شده	متغیر	داشتن قرارداد کاری معتبر و تاییدیه مجوز کار

نکته مهم اینه که گرفتن ویزای بلندمدت معمولا اولین قدمه. این ویزا به شما اجازه میده وارد کیپ ورد بشی و بعد که اونجا مستقر شدی، برای مجوز کار و مجوز اقامت اقدام کنی. البته توی بعضی شرایط خاص یا برای بعضی شغل‌های ویژه، اگه مجوز کارت از قبل آماده باشه، ممکنه بتونی مستقیم از خارج از کشور برای ویزای کاری درخواست بدی.

اصل ماجرا: گرفتن مجوز کار (Autorização de Trabalho)

مجوز کار که به زبان پرتغالی بهش «Autorização de Trabalho» میگن، برای هر فرد خارجی که بخواد به شکل قانونی تو کیپ ورد استخدام بشه، اجباریه. فرایند درخواست این مجوز بیشتر توسط کارفرما پیش میره، چون شرکت حامی باید درخواست رو شروع کنه و ازش پشتیبانی کنه.

چه شرایطی باید داشته باشیم؟

برای اینکه واجد شرایط گرفتن این مجوز باشی، چند تا شرط اساسی وجود داره:

• ویزای معتبر: فرد خارجی باید یه ویزای معتبر داشته باشه که بهش اجازه ورود برای هدف اقامت یا کار رو بده.
• کارفرمای قانونی: کارفرما باید یه شرکت یا نهاد قانونی ثبت شده توی کیپ ورد باشه.
• نیاز به نیروی خارجی: کارفرما باید نشون بده که موقعیت شغلی مورد نظر رو نمیشه با یه شهروند کیپ وردی که صلاحیتش رو داره پر کرد. این یعنی ممکنه یه «آزمون بازار کار» انجام بشه تا مطمئن بشن نیروی محلی مناسبی در دسترس نیست.
• صلاحیت فردی: فرد خارجی باید مدارک تحصیلی، مهارت‌ها یا تجربه لازم برای اون شغل رو داشته باشه.
• قرارداد کاری: یه قرارداد کاری معتبر باید بین کارفرما و کارمند امضا شده باشه.

چه مدارکی لازمه؟

لیست مدارک مورد نیاز ممکنه بر اساس شرایط هر فرد کمی فرق کنه، اما به طور کلی شامل این موارد میشه:

• فرم درخواست تکمیل شده.
• کپی پاسپورت (که حداقل تا پایان مدت قرارداد اعتبار داشته باشه).
• کپی ویزای ورود به کشور.
• مدرکی که نشون بده به صورت قانونی وارد کیپ ورد شدی.
• قرارداد کاری که توسط هم کارفرما و هم کارمند امضا شده.
• مدارک ثبت شرکت کارفرما (مثل گواهی ثبت شرکت و شناسه مالیاتی).
• مدارکی که توانایی مالی کارفرما رو نشون بده.
• مدارک تحصیلی و گواهی‌های حرفه‌ای کارمند.
• رزومه یا همون CV.
• گواهی عدم سوء پیشینه از کشور خودت و هر کشور دیگه‌ای که قبلا توش زندگی کردی.
• گواهی پزشکی.
• رسید پرداخت هزینه‌های درخواست.
• یه نامه از طرف کارفرما که توجیه میکنه چرا به استخدام یه نیروی خارجی نیاز داره.

مراحل کار چطوریه؟

روند کلی کار معمولا به این صورته:

1. کارفرما با ارائه درخواست مجوز کار و مدارک مربوطه به نهاد دولتی مسئول (مثلا وزارت کار یا اداره کل مهاجرت) فرایند رو شروع میکنه.
2. مسئولان دولتی درخواست رو بررسی میکنن و ممکنه برای اطمینان از نبودن کاندیدای محلی مناسب، آزمون بازار کار رو انجام بدن.
3. اگه درخواست تایید بشه، مجوز کار صادر میشه.
4. بعد از اون، فرد خارجی با استفاده از این مجوز کار و ویزای بلندمدتش، برای گرفتن کارت اقامت (که بهش میگن Título de Residência) از اداره کل مهاجرت و مرزها اقدام میکنه.

چقدر طول میکشه و چقدر هزینه داره؟

زمان بررسی درخواست‌های مجوز کار میتونه خیلی متفاوت باشه و اغلب بین ۴ تا ۸ هفته یا حتی بیشتر طول میکشه. این زمان بستگی به تعداد درخواست‌ها و پیچیدگی هر پرونده داره.

هزینه‌های دولتی برای درخواست مجوز کار و بعدش کارت اقامت هم ثابت نیست و ممکنه تغییر کنه. معمولا یه هزینه برای خود درخواست و یه هزینه برای صدور مجوز وجود داره. برای اطلاع از مبلغ دقیق باید با خود ادارات دولتی یا یه وکیل محلی مشورت کرد، اما به طور تقریبی میشه گفت هزینه‌های اولیه میتونه بین ۱۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ اسکودوی کیپ ورد (CVE) یا حتی بیشتر باشه.

اقامت دایم: آیا میشه برای همیشه موند؟

افراد خارجی که برای یه مدت مشخص به طور پیوسته و قانونی در کیپ ورد زندگی و کار کرده باشن، ممکنه بتونن برای اقامت دایم (Autorização de Residência Permanente) درخواست بدن.

شرط اصلی برای این کار، معمولا پنج سال زندگی قانونی و مداوم در کیپ ورد با مجوزهای اقامت موقت (که بعد از گرفتن مجوز کار صادر میشه) هست. متقاضی باید نشون بده که شغل پایداری داره یا از نظر مالی در وضعیت خوبیه، رفتار و سابقه خوبی داشته و با جامعه کیپ ورد ادغام شده. فرایند درخواستش هم شامل ارائه مدارکی مثل اثبات اقامت پیوسته، ثبات مالی، گواهی عدم سوء پیشینه و مدارک دیگه به اداره کل مهاجرت و مرزهاست.

آیا خانواده هم میتونه بیاد؟

خبر خوب اینه که کارگران خارجی که مجوز کار و اقامت معتبر در کیپ ورد دارن، معمولا میتونن برای آوردن اعضای درجه یک خانواده‌شون (یعنی همسر و فرزندان زیر سن قانونی) هم اقدام کنن تا باهاشون زندگی کنن.

برای این کار باید برای هر کدوم از اعضای خانواده، درخواست مجوز اقامت وابسته داده بشه. فرد اصلی که مجوز کار داره (یعنی کارگر خارجی) باید نشون بده که منابع مالی کافی برای حمایت از خانواده‌اش رو داره و مدارک رسمی برای اثبات رابطه خانوادگی (مثل سند ازدواج و شناسنامه فرزندان) رو ارائه بده.

اعضای خانواده هم معمولا باید قبل از سفر به کیپ ورد، از کشور خودشون ویزای ورود مناسب رو بگیرن. درخواست برای مجوز اقامت اونها بعد از اینکه به صورت قانونی وارد کیپ ورد شدن، به اداره کل مهاجرت و مرزها ارائه میشه.

رعایت قوانین: وظایف شما و کارفرما

پایبندی به قوانین مهاجرت و کار کیپ ورد هم برای شرکت کارفرما و هم برای کارمند خارجی خیلی مهمه. هر دو طرف تعهداتی دارن که باید بهشون عمل کنن.

تعهدات کارفرما:

• باید مطمئن بشه که کارمند خارجی قبل از شروع به کار، ویزا، مجوز کار و مجوز اقامت درست رو گرفته باشه.
• باید به تمام شرایط قرارداد کاری و قوانین کار کیپ ورد (مثل پرداخت حقوق، ساعات کاری، حق بیمه و…) پایبند باشه.
• اگه تغییری در وضعیت کارمند به وجود اومد (مثلا تغییر شغل یا پایان همکاری)، باید به ادارات مربوطه اطلاع بده.
• باید سوابق دقیق مدارک مهاجرتی کارمند رو نگهداری کنه.
• باید توی فرایند تمدید مجوزهای کار و اقامت به کارمند کمک کنه.

تعهدات کارمند:

• باید همیشه مدارک مهاجرتی معتبر (ویزا، مجوز کار، کارت اقامت) همراهش باشه.
• باید به شرایط و ضوابط ویزا و مجوز کارش پایبند باشه.
• باید به صورت قانونی در کیپ ورد زندگی کنه.
• اگه شرایط شخصی‌اش تغییر کرد (مثلا آدرس خونه)، باید به مسئولان اطلاع بده.
• باید از قوانین و مقررات کیپ ورد پیروی کنه.
• باید خیلی زودتر از تاریخ انقضای مجوزهاش، برای تمدید اونها اقدام کنه.

رعایت نکردن این تعهدات میتونه عواقبی داشته باشه؛ مثلا جریمه‌های سنگین برای کارفرما، اخراج کارمند از کشور و حتی ممنوعیت ورود یا اسپانسر شدن در آینده.