مهاجرت کاری به بوسنی و هرزگوین: مراحل و قوانین

چرا اصلا اجازه کار و رعایت قوانین مهمه؟

شاید فکر کنی همین که یه پیشنهاد کاری از یه شرکت توی بوسنی بگیری، همه چیز تمومه و میتونی چمدونت رو ببندی. اما واقعیت اینه که استخدام یه نیروی خارجی برای هر شرکتی، فقط گرفتن ویزا نیست. دولت بوسنی و هرزگوین، مثل هر کشور دیگه‌ای، قوانین مشخصی برای ورود و کار افراد خارجی داره. رعایت این قوانین فقط یه کار اداری حوصله‌سربر نیست، بلکه یه نیاز اساسی برای کسب و کارها و خود توئه.

اگه این قوانین رعایت نشن، هم برای تو و هم برای شرکتی که میخواد استخدامت کنه، مشکلات جدی پیش میاد. این مشکلات میتونن شامل جریمه‌های سنگین، مشکلات قانونی و حتی تاخیرهای طولانی در شروع کارت باشن. مقامات دولتی روز به روز در اجرای مقررات کار سخت‌گیرتر میشن و به دقت بررسی میکنن که آیا نیروهای بین‌المللی مجوزهای لازم رو دارن یا نه.

همه این قوانین در سندی به اسم «قانون اتباع خارجی» (Law on Foreigners) نوشته شده که ورود و اقامت شهروندان خارجی در بوسنی و هرزگوین رو مدیریت میکنه. برای اینکه شرکتی بتونه بدون دردسر و ریسک قانونی تو رو استخدام کنه، باید با تمام جزئیات این قوانین آشنا باشه و اونها رو دقیق اجرا کنه. به همین دلیله که خیلی از شرکت‌ها ترجیح میدن با کارشناس‌های حقوقی محلی یا شرکت‌های استخدامی جهانی کار کنن تا مطمئن بشن همه چیز قانونی و بدون نقص پیش میره.

دو تا مجوز اصلی که باید بشناسی: اجازه کار و اجازه اقامت

برای اینکه بتونی به صورت قانونی در بوسنی و هرزگوین هم زندگی کنی و هم کار کنی، به دو تا مجوز جدا ولی مرتبط نیاز داری: اجازه کار (Work Permit) و اجازه اقامت (Residence Permit). این دو تا رو نباید با هم اشتباه بگیری.

1. اجازه کار (Work Permit): این مجوز به تو اجازه میده که به صورت قانونی در بوسنی و هرزگوین کار کنی. در واقع، این سند ثابت میکنه که دولت با استخدام تو در یک شغل مشخص موافقت کرده. معمولا کارفرمای تو باید برای گرفتن این مجوز اقدام کنه. اجازه کار معمولا برای یک شغل خاص و با یک کارفرمای مشخص صادر میشه و برای مدت محدودی، مثلا یک سال، اعتبار داره که البته قابل تمدیده.
2. اجازه اقامت (Residence Permit): این مجوز به تو حق قانونی زندگی کردن در بوسنی و هرزگوین رو میده. حتی اگه اجازه کار داشته باشی، بدون اجازه اقامت نمیتونی در این کشور بمونی. این دو تا مجوز دست در دست هم حرکت میکنن. یعنی نمیتونی اجازه اقامت کاری بگیری، مگر اینکه اول اجازه کارت تایید شده باشه.

معمولا فرایند درخواست برای هر دو مجوز به صورت همزمان یا پشت سر هم انجام میشه. کارفرما فرایند اجازه کار رو شروع میکنه و وقتی اون تایید شد، تو میتونی برای اجازه اقامت موقت اقدام کنی.

چه کسانی به اجازه کار احتیاج دارن؟

قانون خیلی ساده است: هر شهروند خارجی که قصد داره در بوسنی و هرزگوین کار کنه، باید قبل از شروع کارش اجازه کار بگیره. این قانون تقریبا هیچ استثنای مهمی برای ما ایرانی‌ها نداره. البته بعضی افراد خاص مثل دیپلمات‌ها، متخصص‌های فنی که برای مدت خیلی کوتاه میان، یا کارمندهای شرکت‌های چند ملیتی که برای یک انتقال داخلی به بوسنی میان، ممکنه از این قانون معاف باشن، اما این موارد خیلی خاص هستن. پس بهتره فرض کنی که تو حتما به این مجوز نیاز داری.

انواع اجازه کار در بوسنی و هرزگوین

بوسنی و هرزگوین برای شرایط کاری مختلف، انواع متفاوتی از اجازه‌های کار رو در نظر گرفته. شناختن این دسته‌بندی‌ها بهت کمک میکنه که بدونی برای چه نوع مجوزی باید اقدام کنی. در ادامه مهم‌ترین اونها رو با هم میبینیم:

• اجازه کار استاندارد بلند مدت (Standard work permit for long-term employment): این رایج‌ترین نوع اجازه کاره و برای افرادی صادر میشه که یه قرارداد کاری بلند مدت (معمولا یک ساله و قابل تمدید) دارن.
• اجازه کار فصلی (Seasonal work permit): اگه قراره در شغل‌های فصلی مثل کشاورزی یا گردشگری کار کنی، این نوع مجوز برات صادر میشه. این مجوزها معمولا تا ۶ ماه در یک دوره دوازده ماهه اعتبار دارن.
• اجازه کار برای نیروی اعزامی (Work permits for posted workers): این مجوز برای کارمندانی هست که تحت توافق‌نامه‌های بین‌المللی خاصی به بوسنی اعزام میشن.
• مجوز برای ماموریت‌های کاری موقت و آموزشی (Temporary work assignments and training-based visas): اگه برای یه پروژه کوتاه مدت یا برای گذروندن یه دوره آموزشی خاص به بوسنی میری، این نوع مجوز به کارت میاد.
• بلو کارت (Blue Card): این گزینه برای نیروهای کار بسیار ماهر در نظر گرفته شده و معمولا تا دو سال اعتبار داره.
• ویزای انتقال درون شرکتی (Intra-company Transfer Visa): اگه در یک شرکت چند ملیتی کار میکنی و قراره به شعبه بوسنی منتقل بشی، این ویزا برای تو مناسبه و تا سه سال اعتبار داره.

علاوه بر اینها، برای ورود به کشور و شروع فرایند، معمولا به یک ویزای بلند مدت نوع D نیاز داری. این ویزا برای افرادیه که قصد دارن بیشتر از ۹۰ روز در بوسنی بمونن و پیش‌نیاز گرفتن اجازه اقامت موقت بر اساس اشتغال هست.

در جدول زیر میتونی یه نگاه کلی به انواع مجوزها و هدفشون بندازی:

نوع مجوز	مدت اعتبار	هدف
کار موقت (عمومی)	تا ۱ سال (قابل تمدید)	برای استخدام عمومی و بلند مدت
کار فصلی	تا ۶ ماه	برای شغل‌های کوتاه مدت و فصلی
بلو کارت	تا ۲ سال	برای متخصصان با مهارت خیلی بالا
انتقال درون شرکتی	تا ۳ سال	برای انتقال کارمندان بین شعب شرکت

نقش کارفرما چیه؟ و راه حل هوشمندانه‌ای به اسم EOR

همونطور که گفتیم، در فرایند گرفتن اجازه کار، کارفرمای تو نقش اصلی رو بازی میکنه. این شرکت تو نیست که باید بری سفارت و درخواست اجازه کار بدی، بلکه کارفرمای توئه که باید این فرایند رو شروع کنه. مسئولیت‌های کارفرما خیلی زیاده و همین موضوع باعث میشه خیلی از شرکت‌ها، مخصوصا اونهایی که دفتر فیزیکی در بوسنی ندارن، با چالش‌های جدی روبرو بشن.

مسئولیت‌های اصلی کارفرما:

1. اثبات نیاز به نیروی خارجی: کارفرما باید به دولت بوسنی ثابت کنه که برای این شغل، هیچ نیروی کار محلی مناسبی پیدا نکرده. این کار معمولا با آگهی کردن موقعیت شغلی در آژانس‌های کاریابی داخلی برای مدتی مشخص (مثلا سه هفته) انجام میشه. به این فرایند «آزمون بازار کار» (Labour Market Test) میگن.
2. شروع فرایند درخواست اجازه کار: کارفرما باید به نمایندگی از تو، درخواست اجازه کار رو به «آژانس کار و استخدام بوسنی و هرزگوین» یا اداره کار مربوطه در سطح کانتون (ایالت) ارسال کنه.
3. رعایت قوانین کار: شرکت باید قرارداد کاری معتبر و مطابق با قوانین بوسنی به تو ارائه بده، حقوق و مزایای قانونی رو پرداخت کنه و سوابق استخدامی تو رو نگهداری کنه.
4. ثبت در ادارات دولتی: بسته به محل کار، شرکت ممکنه نیاز داشته باشه که در «سرویس امور اتباع خارجی وزارت امنیت» ثبت نام کنه و از وزارت‌خانه‌های کار در سطح ایالتی سهمیه (کوتا) برای استخدام نیروی خارجی بگیره.

چالش بزرگ: وقتی شرکت در بوسنی دفتر نداره

بزرگترین مشکل زمانی پیش میاد که یه شرکت خارجی بخواد تو رو برای کار در بوسنی استخدام کنه، ولی خودش هیچ شعبه یا شخصیت حقوقی ثبت شده‌ای در اون کشور نداشته باشه. در این حالت، اون شرکت نمیتونه مستقیما حامی یا «اسپانسر» اجازه کار تو بشه. ثبت یه شرکت جدید در یک کشور خارجی هم فرایندی بسیار زمان‌بر، پرهزینه و پیچیده‌ است.

اینجا دقیقا جاییه که یک راه حل هوشمندانه به اسم EOR یا PEO وارد میشه.

EOR (Employer of Record) یا PEO (Professional Employer Organization) چیست؟

یک EOR در واقع یک شرکت ثالثه که در بوسنی و هرزگوین به صورت قانونی ثبت شده و به جای شرکت اصلی تو، مسئولیت‌های حقوقی استخدامت رو به عهده میگیره. بذار ساده‌تر بگم:

فرض کن شرکت «الف» که در ایران مستقره، میخواد تو رو برای انجام یه پروژه در بوسنی استخدام کنه. شرکت «الف» در بوسنی دفتر نداره. اینجاست که شرکت «ب» که یک EOR در بوسنیه، وارد ماجرا میشه. شرکت «ب» به صورت قانونی تو رو استخدام میکنه، قرارداد کاری با تو میبنده، حقوق ماهیانه‌ات رو پرداخت میکنه، مالیات و بیمه‌ات رو رد میکنه و از همه مهم‌تر، به عنوان کارفرمای قانونی تو، برای اجازه کارت اقدام میکنه. در حالی که تو در عمل برای شرکت «الف» کار میکنی و گزارش‌هات رو به اونها میدی.

EOR چه مشکلاتی رو حل میکنه؟

استفاده از یه EOR مثل Acumen International (که یکی از منابع این مقاله است) میتونه خیلی از چالش‌های مهاجرت کاری رو برطرف کنه:

1. اسپانسرشیپ اجازه کار بدون نیاز به ثبت شرکت: همونطور که گفتیم، EOR تحت نهاد حقوقی خودش در بوسنی، اسپانسر اجازه کار تو میشه. این کار باعث صرفه‌جویی زیادی در زمان و هزینه میشه.
2. ارزیابی ریسک قبل از شروع کار: قبل از اینکه فرایند مهاجرت شروع بشه، این شرکت‌ها صلاحیت تو رو بررسی میکنن. اونها مدارک تحصیلی و سابقه کارت رو چک میکنن تا ببینن آیا واجد شرایط هستی یا نه. این کار جلوی رد شدن درخواستت رو میگیره و زمان‌بندی واقع‌بینانه‌ای بهت میده.
3. یکپارچه‌سازی استخدام و حقوق: اجازه کار به تنهایی معنا نداره. این مجوز باید به یه قرارداد کاری قانونی، ثبت‌نام در سیستم تامین اجتماعی، پرونده مالیاتی و مزایای قانونی متصل باشه. EOR همه این فرایندها رو با هم هماهنگ میکنه تا به محض گرفتن مجوز، استخدام تو به صورت یکپارچه و بدون مشکل انجام بشه.
4. به روز بودن با قوانین متغیر: قوانین مهاجرت و کار مدام در حال تغییر هستن. ممکنه قوانین مربوط به اجازه اقامت، آزمون بازار کار یا سهمیه‌های دولتی بدون اطلاع قبلی عوض بشن. EOR این تغییرات رو دنبال میکنه و مطمئن میشه که پرونده تو همیشه با آخرین قوانین مطابقت داره.

در جدول زیر میتونی نقش یه شرکت EOR مثل Acumen International رو در هر مرحله ببینی:

مرحله	نقش شرکت EOR
اسپانسرشیپ ویزا و اجازه کار	به عنوان حامی قانونی تحت نهاد ثبت شده خودش عمل میکنه.
آماده‌سازی و ارسال مدارک	تمام مدارک مهاجرتی رو آماده و به مقامات مربوطه ارسال میکنه.
قرارداد کاری و انطباق با قوانین	قراردادهای کاری مطابق با قانون صادر میکنه و کارمندان رو در سیستم‌های محلی ثبت نام میکنه.
حقوق، مالیات و سهم بیمه	پرداخت ماهانه حقوق، کسر مالیات و مدیریت مزایای کارمند رو انجام میده.
پشتیبانی مداوم مهاجرتی	کارهای مربوط به تمدید مجوز، به‌روزرسانی وضعیت و گزارش‌دهی به کارفرما رو انجام میده.

مراحل گرفتن اجازه کار قدم به قدم

حالا که با مفاهیم اولیه و نقش کارفرما آشنا شدیم، بیا کل مسیر گرفتن اجازه کار رو به صورت قدم به قدم مرور کنیم. این فرایند ممکنه به خاطر تفاوت‌های جزئی بین مناطق مختلف بوسنی (مثلا فدراسیون بوسنی و هرزگوین و جمهوری صربسکا) کمی فرق کنه، ولی کلیاتش به شکل زیره:

قدم اول: پیدا کردن شغل و تایید کارفرما
همه چیز با یه پیشنهاد شغلی (Job Offer) شروع میشه. تو باید اول یه کارفرما در بوسنی پیدا کنی که حاضر باشه تو رو استخدام کنه.

قدم دوم: آزمون بازار کار توسط کارفرما
بعد از اینکه پیشنهاد شغلی رو گرفتی، کارفرمای تو باید موقعیت شغلی مورد نظر رو به صورت محلی آگهی کنه. این کار برای اینه که به دولت ثابت بشه هیچ شهروند بوسنیایی واجد شرایطی برای اون شغل وجود نداره.

قدم سوم: جمع‌آوری مدارک لازم
در حالی که کارفرما مشغول کارهای خودشه، تو هم باید شروع به جمع‌آوری مدارک شخصیت کنی. در بخش بعدی لیست کامل این مدارک رو میاریم.

قدم چهارم: ارسال درخواست اجازه کار توسط کارفرما
بعد از اینکه کارفرما مدارک لازم رو از تو گرفت و مراحل اولیه رو طی کرد، درخواست رسمی اجازه کار رو به «آژانس کار و استخدام» (Labour and Employment Agency) ارسال میکنه.

قدم پنجم: درخواست ویزای بلند مدت (Visa D) توسط تو
وقتی اجازه کارت تایید شد، نوبت توئه که وارد عمل بشی. حالا باید با در دست داشتن تاییدیه اجازه کار و بقیه مدارک، به نزدیک‌ترین سفارت یا کنسولگری بوسنی و هرزگوین بری و برای ویزای بلند مدت (نوع D) درخواست بدی.

قدم ششم: ورود به بوسنی و درخواست اجازه اقامت
بعد از اینکه ویزای نوع D رو گرفتی، میتونی به بوسنی سفر کنی. به محض ورود (معمولا ظرف ۴۸ ساعت)، باید به «سرویس امور اتباع خارجی» (Service for Foreigners’ Affairs یا SFA) بری و برای گرفتن کارت اقامت موقتت اقدام کنی. یادت باشه که این مرحله خیلی مهمه و نباید فراموشش کنی.

لیست کامل مدارک مورد نیاز برای اجازه کار

جمع کردن مدارک یکی از حساس‌ترین مراحل کاره. یه نقص کوچیک میتونه کل فرایند رو ماه‌ها عقب بندازه. پس این لیست رو با دقت بخون و مطمئن شو که همه چیز رو آماده داری. هم تو و هم کارفرمات باید مدارکی رو ارائه بدین.

مدارکی که کارفرما (یا EOR) آماده میکنه:

• مدارک ثبت شرکت: اثبات اینکه شرکت به صورت قانونی در بوسنی ثبت شده. (اگه از EOR استفاده کنی، اونها این مدرک رو ارائه میدن).
• توجیه کتبی برای استخدام نیروی خارجی: نامه‌ای که توضیح میده چرا شرکت به مهارت‌های تو نیاز داره و چرا نتونسته یه نیروی محلی پیدا کنه.
• قرارداد کاری یا پیشنهاد شغلی رسمی (Job Offer): این سند یکی از مهم‌ترین بخش‌های پرونده است. باید جزئیاتی مثل شرح وظایف، محل کار، حقوق، مدت قرارداد و مزایا در اون ذکر شده باشه. این قرارداد باید با استانداردهای کار در بوسنی مطابقت داشته باشه.

مدارکی که تو باید آماده کنی:

• فرم‌های درخواست تکمیل شده: فرم‌های مربوط به اجازه کار و ویزا.
• پاسپورت معتبر: پاسپورتت باید حداقل ۹۰ روز یا در برخی موارد ۶ ماه بیشتر از مدت اقامت مورد نظرت اعتبار داشته باشه و حداقل دو صفحه خالی داشته باشه. یک کپی تایید شده از پاسپورت هم لازمه.
• عکس پرسنلی: دو قطعه عکس جدید در اندازه پاسپورت.
• اطلاعات کامل شخصی: دقیقا مطابق با اطلاعات پاسپورتت.
• مدارک تحصیلی و حرفه‌ای: کپی تایید شده مدارک دانشگاهی، گواهینامه‌های فنی و حرفه‌ای و هر مدرک دیگه‌ای که صلاحیت تو رو برای اون شغل ثابت کنه.
• گواهی عدم سوء پیشینه: این گواهی رو باید از پلیس کشوری که در اون زندگی میکنی بگیری و نشون میده که سابقه کیفری نداری.
• گواهی پزشکی: برای درخواست‌های بار اول، باید یه گواهی سلامت از یه مرکز پزشکی معتبر ارائه بدی.
• گواهی بیمه درمانی: باید ثابت کنی که تحت پوشش بیمه درمانی هستی. این بیمه میتونه خصوصی باشه یا توسط کارفرما فراهم بشه. در بعضی موارد ممکنه ثبت نام در سیستم بهداشت و درمان محلی لازم باشه.
• مدرک اثبات محل اقامت در بوسنی: سندی که نشون بده جایی برای زندگی در بوسنی داری. این میتونه قرارداد اجاره خونه، رزرو هتل یا نامه دعوت از یک میزبان باشه.

نکته خیلی مهم در مورد مدارک:
تمام مدارکی که به زبان فارسی هستن، باید توسط یک مترجم رسمی به یکی از زبان‌های رسمی بوسنی (بوسنیایی، کرواتی یا صربی) ترجمه بشن. بعد از ترجمه، این مدارک باید به تایید وزارت امور خارجه و دادگستری برسن و بسته به قوانین، ممکنه نیاز به «آپوستیل» (Apostille) یا لگالایز شدن (Legalization) داشته باشن.

زمان‌بندی و هزینه‌ها: چقدر باید منتظر بمونیم؟

صبر یکی از مهم‌ترین چیزهاییه که در این مسیر بهش احتیاج داری. هرچند فرایندها در بوسنی نسبتا سریع هستن، ولی بهتره برای هر مرحله زمان کافی در نظر بگیری.

زمان پردازش درخواست‌ها:

• زمان پردازش استاندارد برای اجازه کار: از زمان ارسال مدارک، حدود ۱۵ روز تقویمی طول میکشه.
• زمان پردازش با بررسی اضافی: اگه پرونده تو نیاز به بررسی‌های بیشتر توسط مقامات محلی داشته باشه، این زمان میتونه به ۳۰ تا ۴۷ روز تقویمی افزایش پیدا کنه.
• زمان پردازش اجازه اقامت: این مرحله هم حدود ۱۵ تا ۳۰ روز طول میکشه.

در مجموع، باید انتظار داشته باشی که کل فرایند از شروع تا گرفتن تمام مجوزهای لازم برای کار و زندگی، حدود دو ماه زمان ببره. البته این زمان‌بندی به عواملی مثل نوع شغل، مدارک تو و درخواست‌های ویژه از طرف مقامات محلی بستگی داره. ارائه مدارک کامل و صحیح در بار اول، از دوباره‌کاری و تاخیرهای بیهوده جلوگیری میکنه.

هزینه‌ها:

برای درخواست اجازه کار، ویزا و اجازه اقامت باید هزینه‌هایی رو پرداخت کنی. مبلغ دقیق این هزینه‌ها میتونه تغییر کنه، بنابراین بهتره همیشه قبل از اقدام، آخرین مبالغ رو از سفارت بوسنی یا مقامات مربوطه چک کنی.

بعد از اینکه اجازه کار گرفتی چی میشه؟ پشتیبانی کامل استخدامی

کار یه شرکت EOR خوب با گرفتن اجازه کار برای تو تموم نمیشه. اونها یه راه حل کامل استخدامی ارائه میدن که کل چرخه حضور تو در بوسنی رو پوشش میده. وقتی استخدام شدی و کارت رو شروع کردی، این شرکت‌ها مطمئن میشن که همه چیز مطابق با قوانین پیش میره و از نظر عملیاتی همه چیز بهینه است. این خدمات شامل موارد زیر میشه:

• مدیریت حقوق و دستمزد (Payroll Administration): پرداخت دقیق و به موقع حقوقت به واحد پول محلی (مارک بوسنی)، کسر موارد قانونی مثل مالیات و بیمه، ارائه فیش حقوقی و ارسال پرونده‌های مالیاتی مطابق با قوانین محلی.
• مزایای کارمندی و سهم تامین اجتماعی: ثبت نام تو در تمام طرح‌های مزایا و بیمه‌های اجتماعی که قانونا اجباریه. اگه به پوشش‌های خصوصی اضافی نیاز داشته باشی هم میتونن برات هماهنگ کنن.
• رعایت قوانین استخدامی: از قرارداد کاری گرفته تا محدودیت ساعت کاری، مرخصی با حقوق و موارد بهداشت و ایمنی، این شرکت‌ها مطمئن میشن که تمام حقوق قانونی تو به عنوان یک کارمند در بوسنی کاملا رعایت میشه.
• پایان همکاری و فسخ قرارداد (Offboarding): وقتی رابطه کاری تو با شرکت تموم میشه، اونها فرایند پایان همکاری رو به صورت قانونی مدیریت میکنن. این شامل تسویه حساب نهایی، آماده کردن مدارک و لغو ثبت نامت از سیستم‌های دولتی، مطابق با قوانین کار بوسنی و هرزگوین میشه.
• نظارت مداوم بر قوانین: همونطور که گفتیم، قوانین کار، مهاجرت و مالیات ممکنه تغییر کنن. این شرکت‌ها به طور مداوم این تحولات قانونی رو زیر نظر دارن و اونها رو به صورت پیشگیرانه در مورد نیروی کارشون اعمال میکنن.

از اقامت موقت تا اقامت دایم: آیا میشه برای همیشه موند؟

گرفتن اجازه کار و اقامت موقت، اولین قدم برای زندگی در بوسنیه. اما اگه قصد داری برای مدت طولانی‌تری بمونی، میتونی برای اقامت دایم هم اقدام کنی. اقامت دایم به تو این امکان رو میده که بدون نیاز به تمدید سالانه ویزا، به صورت نامحدود در بوسنی زندگی و کار کنی.

شرایط لازم برای گرفتن اقامت دایم:

• پنج سال اقامت قانونی و مستمر در بوسنی: باید به مدت پنج سال بدون وقفه با اجازه اقامت موقت (که معمولا بر اساس کار صادر شده) در این کشور زندگی کرده باشی.
• تمکن مالی کافی: باید ثابت کنی که میتونی هزینه‌های زندگی خودت و خانواده‌ات رو تامین کنی.
• دانش یکی از زبان‌های رسمی: باید نشون بدی که به یکی از زبان‌های رسمی کشور (بوسنیایی، کرواتی یا صربی) تسلط داری.
• مدرک اثبات محل اقامت: باید مدرکی دال بر داشتن محل زندگی مناسب ارائه بدی.
• عدم سوء پیشینه: سابقه کیفری تو در بوسنی باید پاک باشه.

درخواست اقامت دایم به «وزارت امنیت» یا «سرویس امور اتباع خارجی» ارسال میشه و بررسی اون هم زمان‌بر خواهد بود.

آیا میتونم خانواده‌ام رو با خودم ببرم؟

خبر خوب اینه که اگه تو اجازه اقامت موقت بر اساس کار در بوسنی رو داشته باشی، معمولا میتونی برای اعضای نزدیک خانواده‌ات هم درخواست اجازه اقامت بدی. این شامل همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال میشه.

نکات مهم در مورد ویزای همراه (Dependent Visa):

• برای درخواست ویزای همراه، باید مدارکی مثل سند ازدواج (برای همسر) و شناسنامه (برای فرزندان) رو ارائه بدی تا رابطه خانوادگی ثابت بشه.
• باید ثابت کنی که تمکن مالی کافی برای حمایت از خانواده‌ات و همچنین محل اقامت مناسب برای همه اعضا داری.
• اجازه اقامت اعضای خانواده‌ات معمولا به اعتبار اجازه اقامت تو بستگی داره. یعنی تا وقتی اقامت تو معتبره، اقامت اونها هم معتبر خواهد بود.
• نکته مهم: اجازه اقامت همراه به صورت خودکار به اونها حق کار کردن نمیده. اگه همسر یا فرزندت بخوان در بوسنی کار کنن، احتمالا باید برای گرفتن اجازه کار جداگانه‌ای برای خودشون اقدام کنن.

سوالات متداول

در این بخش به چند تا از سوالات پرتکراری که ممکنه برات پیش بیاد، بر اساس اطلاعات موجود پاسخ میدیم.

سوال: چطور میتونم اجازه اقامت موقت در بوسنی و هرزگوین بگیرم؟
پاسخ: یه شهروند خارجی باید درخواست اقامت رو به «سرویس امور اتباع خارجی وزارت امنیت» ارائه بده. این کار معمولا همراه با درخواست اجازه کار انجام میشه. درخواست شامل مدارکی مثل اثبات استخدام، محل اقامت، بیمه درمانی و سایر مدارک شخصی میشه.

سوال: آیا کارفرماها میتونن اسپانسر اجازه کار در بوسنی و هرزگوین بشن؟
پاسخ: بله. کارفرماها مستقیما مسئول شروع فرایند اجازه کار هستن و به همین دلیل عملا اسپانسر محسوب میشن. اونها باید ثابت کنن که آزمون بازار کار رو انجام دادن و یه فرصت شغلی قانونی رو ارائه میدن.

سوال: آیا پیدا کردن کار در بوسنی و هرزگوین آسونه؟
پاسخ: بازار کار بوسنی و هرزگوین نسبتا رقابتیه، به خصوص در بخش‌هایی مثل فناوری اطلاعات (IT)، مهندسی و گردشگری. هرچند فرایند پیدا کردن کار و گرفتن ویزا ممکنه پیچیده‌تر از بعضی کشورهای اروپایی باشه، اما متخصصانی که مهارت‌های مورد تقاضا دارن، شانس خوبی برای پیدا کردن شغل دارن، به خصوص اگه کارفرماها در زمینه استخدام نیروی بین‌المللی تجربه داشته باشن.

سوال: کارفرما و کارمند چه وظایفی برای رعایت قوانین دارن؟
پاسخ: رعایت قوانین مهاجرت و کار یه مسئولیت مشترکه.

• وظایف کارفرما: گرفتن اجازه کار قبل از شروع کارت، اطمینان از داشتن ویزا و اقامت معتبر، ثبت قرارداد کاری، پرداخت حقوقت مطابق قانون و اطلاع‌رسانی به مقامات در صورت تغییر وضعیت یا پایان کارت.
• وظایف تو به عنوان کارمند: گرفتن ویزای لازم قبل از سفر، درخواست اجازه اقامت بعد از ورود، رعایت شرایط ویزا و اجازه کارت، اطلاع‌رسانی به مقامات در مورد تغییرات شخصی (مثل آدرس) و اطمینان از معتبر بودن مجوزها در تمام طول مدت اقامتت.