راهنمای جامع کار و اقامت برای خارجی‌ها در آندورا

---

داستان ویزای کار آندورا چیه؟

اگه قصد داری به عنوان یه شهروند خارجی توی آندورا کار کنی، فرقی نمیکنه برای یه شرکت محلی کار کنی، خوداشتغال باشی یا کارگر فصلی، در هر صورت به مجوز کار نیاز داری. کارفرماها هم وظیفه دارن قبل از اینکه تو کارت رو شروع کنی، مطمئن بشن که مجوز لازم رو گرفتی تا با قوانین کار آندورا به مشکل نخورن.

کی به مجوز کار توی آندورا احتیاج داره؟

خیلی ساده‌ست: هر کسی که شهروند آندورا نیست و میخواد اونجا مشغول به کار بشه. این شامل افرادی میشه که توسط شرکت‌های محلی استخدام میشن، کسایی که برای خودشون کار میکنن (خوداشتغال) و کارگرهای فصلی.

انواع ویزا و مجوزهای کاری آندورا

آندورا چند نوع ویزا و مجوز کار مختلف داره که هر کدوم برای یه شرایطی طراحی شدن. بهتره کارفرماها با این گزینه‌ها آشنا باشن تا بدونن کدوم یکی برای نیروی کار بین‌المللیشون مناسب‌تره.

نوع مجوز	توضیحات
مجوز کار فصلی (Seasonal Work Permit)	برای خارجی‌هایی که میخوان به صورت موقت و فصلی تو آندورا کار کنن. این مجوز فقط برای مدت زمان قرارداد کاری اعتبار داره.
مجوز اقامت غیرفعال (Passive Residency Permit)	برای کسایی که بیشتر از ۹۰ روز تو آندورا میمونن ولی قصد کار کردن ندارن. این افراد باید توی کشور سرمایه‌گذاری اقتصادی کنن.
مجوز اقامت فعال (Active Residency Permit)	برای خارجی‌هایی که تو آندورا زندگی و کار میکنن. هم شامل افراد خوداشتغال میشه و هم کسایی که از شرکت‌های محلی قرارداد کاری دارن.

مجوز اقامت فعال معمولا همون چیزیه که بیشتر کارمندها بهش نیاز دارن. با این مجوز میتونی به مدت ۱۸۳ روز در سال توی آندورا زندگی و کار کنی. بعد از اون، میتونی این مجوز رو سه بار برای دوره‌های یک ساله تمدید کنی که در مجموع میشه هفت سال.

مجوز اقامت غیرفعال بیشتر برای سرمایه‌گذارها و افرادی مثل دیجیتال نومدها (عشایر دیجیتال) مناسبه که با شرکت‌های خارجی خارج از آندورا کار میکنن. برای گرفتن این ویزا باید حداقل شرایط سرمایه‌گذاری یا درآمد رو داشته باشی. مثلا باید حداقل ۹۰ روز در سال تو آندورا باشی و یه سپرده مالی ۵۰,۰۰۰ یورویی به دولت آندورا بدی.

مجوز کار فصلی هم برای خارجی‌هایی صادر میشه که میخوان تا ۳۰ روز در سال توی کشور کار کنن. این مجوز معمولا توی فصل‌های شلوغ کاری (مثلا زمستون برای پیست‌های اسکی) کاربرد داره و بعد از تموم شدن کار باید کشور رو ترک کنی. اگه فریلنسر هستی و میخوای به طور موقت اونجا کار کنی، این ویزا به دردت میخوره.

سناریوهای رایج برای استخدام در آندورا

وقتی یه شرکت میخواد تو آندورا کسی رو استخدام کنه، معمولا سه تا راه اصلی جلو پاشه که بستگی به نوع شغل، مدت زمانش و قوانین داره:

1. حمایت (اسپانسرشیپ) از یه کارمند خارجی با ویزا یا مجوز کار: این رایج‌ترین راه برای شرکت‌هاییه که میخوان یه نیروی خارجی تمام‌وقت استخدام کنن. برای این کار، کارفرما (یا یه شرکت واسطه مثل Playroll به عنوان کارفرمای رسمی یا EOR) باید یه شخصیت حقوقی ثبت‌شده توی آندورا داشته باشه و یه پیشنهاد شغلی مطابق با قوانین بده.
   • نکته مهم برای کارفرما: این حمایت مالی فقط برای کارمندهاست و فریلنسرها یا پیمانکارها نمیتونن از این طریق اقدام کنن. کارمند هم باید توی محل کار تایید شده بمونه، مگه اینکه اجازه جابجایی یا تغییر کارفرما رو بگیره. زمان پردازش درخواست‌ها هم متفاوته و به طور متوسط بین ۳۰ تا ۶۰ روز طول میکشه. این روش برای شغل‌های طولانی‌مدت که نیاز به حضور فیزیکی یا هیبریدی توی آندورا دارن، بهترین گزینه‌ست.
2. استخدام یه پیمانکار (Contractor) خارجی: متخصص‌های مستقل توی آندورا میتونن به صورت قانونی با مشتری‌های بین‌المللی کار کنن بدون اینکه نیاز به حمایت کارفرما داشته باشن. اما باید قوانین مالیاتی محلی رو رعایت کنن و گزارش بدن. این روش برای فریلنسرها، مشاورها یا کارهای پروژه‌ای عالیه، مخصوصا اگه طرف از قبل توی آندورا زندگی کنه.
3. انتقال یه کارمند فعلی به آندورا: حتی اگه بخوای یکی از کارمندهای فعلی خودت رو که جای دیگه‌ای برات کار میکنه به آندورا منتقل کنی، باز هم باید همون مراحل ویزا و راه‌اندازی حقوق و دستمزد رو طی کنی. حتی اگه کارمند از راه دور کار کنه، برای رعایت قوانین به یه کارفرمای رسمی محلی (EOR) نیاز هست. شرکت‌هایی مثل Playroll همه مراحل محلی رو انجام میدن، از جمله:
   • حمایت برای مجوز کار و کارهای اداری مهاجرت.
   • ثبت‌نام در ادارات محلی و سیستم‌های حقوق و دستمزد.
   • ثبت‌نام برای مزایای اجباری و طرح‌های قانونی.

شرایط و مدارک لازم برای گرفتن مجوز کار آندورا

برای اینکه درخواستت برای مجوز کار قبول بشه، باید یه سری مدارک و شرایط خاص رو آماده کنی. این مدارک برای انواع مجوزها تقریبا مشترکه:

• پاسپورت معتبر: باید اصل پاسپورتت که اعتبار داره رو به همراه یه فتوکپی ازش ارائه بدی.
• قرارداد کاری: یه قرارداد کاری رسمی با یه شرکت آندورایی که توش تمام شرایط و ضوابط کارت مشخص شده باشه، الزامیه.
• رزومه (CV): یه رزومه کامل که تجربیات و صلاحیت‌های حرفه‌ای مربوط به شغلت رو نشون بده.
• مدارک تحصیلی و حرفه‌ای: مدارک دانشگاهی، دیپلم‌ها یا گواهینامه‌های حرفه‌ای که به شغلت مربوط میشن.
• گواهی عدم سوء پیشینه: باید از کشور خودت و هر کشور دیگه‌ای که قبلا توش زندگی کردی، گواهی عدم سوء پیشینه بگیری.
• اثبات محل اقامت: باید مدرکی نشون بدی که توی آندورا خونه داری. مثلا یه قرارداد اجاره یا سند مالکیت.
• مدارک ثبت شرکت: گواهی ثبت رسمی شرکتی که قراره توش کار کنی و وضعیت قانونی اون رو در آندورا تایید میکنه.
• اثبات وضعیت تاهل: باید مدرکی برای اثبات وضعیت تاهلت ارائه بدی. اگه متاهل، بیوه یا مطلقه هستی، باید اصل و کپی مدارک مربوطه رو تحویل بدی. افراد مجرد هم باید یه اظهارنامه مبنی بر مجرد بودن امضا کنن.
• عکس پاسپورتی: حداقل یک قطعه عکس رنگی پاسپورتی (۳۵ در ۴۵ میلی‌متر) که در شش ماه گذشته گرفته شده باشه.
• فرم درخواست: فرم رسمی درخواست مهاجرت برای اقامت فعال که پر و امضا شده باشه.

یه نکته خیلی مهم: اگه مدارک رسمی رو از کشور دیگه‌ای میفرستی، باید با آپوستیل کنوانسیون لاهه تایید بشن یا به صورت قانونی احراز هویت بشن تا مقامات مهاجرت آندورا اصالتشون رو قبول کنن.

مراحل درخواست مجوز کار در آندورا چطوریه؟

پروسه درخواست یه خورده پیچیده‌ست، ولی به طور کلی این مراحل رو باید طی کنی:

1. گرفتن پیشنهاد شغلی: قبل از هر کاری، باید یه پیشنهاد شغلی امضا شده از یه شرکت ثبت شده در آندورا داشته باشی. کارفرما هم باید سهمیه لازم رو داشته باشه و قبل از استخدام نیروی خارجی، موقعیت شغلی رو توی بازار کار محلی آگهی کرده باشه.
2. آماده‌سازی مدارک: به کارمند کمک کن تا تمام مدارک لازم مثل کپی پاسپورت، قرارداد کاری، رزومه، مدارک تحصیلی، گواهی‌های عدم سوء پیشینه و اثبات محل اقامت رو جمع‌آوری کنه.
3. کارفرما برای مجوز کار اقدام میکنه: بعد از امضای قرارداد، کارفرما یا شرکت EOR درخواست مجوز کار رو به اداره کار آندورا میده. این درخواست شامل مدارک شرکت، قرارداد کاری و دلیل استخدام یه تبعه خارجی میشه.
4. کارمند برای مجوز اقامت اقدام میکنه: وقتی مجوز کار تایید شد، حالا نوبت توئه که برای مجوز اقامت اقدام کنی.
5. معاینه پزشکی: باید برای انجام معاینه پزشکی که توسط مقامات مهاجرت آندورا الزامیه، هماهنگی‌های لازم رو انجام بدی.
6. ثبت‌نام در تامین اجتماعی (CASS): بعد از تایید، کارمند باید قبل از شروع کار در سیستم تامین اجتماعی آندورا (CASS) ثبت‌نام کنه. اثبات محل اقامت در این مرحله ضروریه.
7. منتظر تایید بمون: در طول دوره پردازش، وضعیت درخواستت رو پیگیری کن. این زمان بسته به شرایط فردی میتونه متفاوت باشه.
8. ورود به آندورا و شروع کار: بعد از تایید نهایی مجوز کار و اقامت، میتونی به آندورا سفر کنی و کارت رو شروع کنی.

یه هشدار مهم در مورد ورود به آندورا: آندورا فرودگاه نداره و فقط از طریق اسپانیا یا فرانسه میشه واردش شد. این دو کشور عضو منطقه شینگن هستن. این یعنی حتی اگه مجوز کار و اقامت آندورا رو داشته باشی، باز هم برای عبور از اسپانیا و فرانسه و رسیدن به آندورا به ویزای شینگن نیاز داری. پس باید مطمئن بشی که ویزای شینگنت از نوع چندبار ورود (multiple-entry) باشه تا بتونی به راحتی از آندورا خارج و دوباره وارد بشی.

هزینه‌ها و زمان‌بندی چقدره؟

هزینه‌ها:

باید حواست به هزینه‌های مربوط به مجوز کار و ویزا باشه. این هزینه‌ها بسته به نوع مجوز و شرایط فردی میتونه تغییر کنه.

نوع ویزا	هزینه درخواست
مجوز کار فصلی	تقریبا ۴۶.۳۴ یورو
مجوز اقامت فعال	متغیره؛ باید از مقامات مهاجرت آندورا نرخ‌های فعلی رو بپرسی.
مجوز اقامت غیرفعال	متغیره؛ باید از مقامات مهاجرت آندورا نرخ‌های فعلی رو بپرسی.
هزینه درخواست مجوز کار و اقامت	۱۹۰.۹۶ یورو
صدور کارت اقامت	۱,۰۰۰ یورو
ویزای شینگن	۹۰ یورو برای بزرگسالان، ۴۵ یورو برای کودکان (۶ تا ۱۱ سال)

زمان پردازش:

زمان پردازش برای مجوزهای کار و ویزا در آندورا معمولا از چند هفته تا چند ماه طول میکشه. این زمان بستگی به پیچیدگی درخواست و حجم کاری مقامات مهاجرت داره. درخواست اقامت معمولا بین چهار تا شش هفته طول میکشه ولی اگه به مدارک اضافی یا بررسی‌های بیشتر نیاز باشه، ممکنه طولانی‌تر بشه. پس بهتره درخواست‌ها رو خیلی زودتر از تاریخ شروع کار مورد نظر ارسال کنی.

تمدید مجوز کار

مجوزهای کار در آندورا اول برای یک سال اعتبار دارن. بعد از اون، میتونی هر دو سال یک بار اون رو تمدید کنی، و این کار رو تا سه بار میتونی انجام بدی. بعد از هفت سال، مجوز هر ده سال یک بار قابل تمدید میشه، مگر اینکه تبعه کشوری باشی که با آندورا توافق‌نامه خاصی داره.

قوانین کار و زندگی در آندورا

اگه موفق شدی و به آندورا رفتی، باید با یه سری قوانین کار اونجا هم آشنا باشی:

• ساعت کاری: کارمندها باید ۴۰ ساعت در پنج روز کار کنن. هر هفته یک روز تعطیلی و حداقل ۱۲ ساعت استراحت بین روزهای کاری دارن.
• اضافه کاری: فقط در شرایط فوق‌العاده مجازه. قوانین اجازه دو ساعت در روز، ۱۵ ساعت در هفته و ۵۰ ساعت در ماه رو میده. برای کار در روزهای تعطیل رسمی، یا دو روز تعطیلی جبرانی میدن یا سه برابر حقوق.
• حقوق و دستمزد: یک منبع حداقل دستمزد ماهانه رو حدود ۱۲۱.۴۷ یورو ذکر کرده، در حالی که منبع دیگه‌ای اون رو ۱,۲۸۶.۱۳ یورو در ماه (یا ۷.۴۲ یورو در ساعت) اعلام کرده. حقوق‌ها معمولا ماهانه از طریق انتقال بانکی پرداخت میشن.
• مرخصی سالانه: بعد از یک سال کار، ۳۰ روز تقویمی مرخصی با حقوق بهت تعلق میگیره. اگه کمتر از یک سال کار کرده باشی، به نسبت هر ماه دو و نیم روز مرخصی داری.
• تعطیلات رسمی: ۲۳ روز تعطیلی بر اساس ساعت کاری سالانه وجود داره. چهار تعطیلی رسمی و اجباری هستن:
  • سال نو میلادی
  • روز قانون اساسی آندورا
  • جشن بانوی مریتکسل (روز ملی)
  • کریسمس
• مرخصی استعلاجی: کارمندها تا ۱۲ ماه مرخصی استعلاجی دارن.
• مرخصی زایمان: ۲۰ هفته مرخصی زایمان با حقوق و دو هفته اضافی برای تولدهای چندقلو یا فرزندخواندگی وجود داره.
• فسخ قرارداد و دوره آزمایشی: دوره آزمایشی در آندورا نمیتونه بیشتر از یک ماه باشه، مگر در شرایط خاص. برای فسخ قرارداد هم باید از قبل اطلاع داده بشه. دوره اطلاع‌رسانی معمولا به ازای هر ماه خدمت، یک روزه (تا سقف ۹۰ روز).

مالیات در آندورا

آندورا به خاطر سیستم مالیاتی جذابش معروفه. نرخ‌ها خیلی پایینن.

• مالیات بر درآمد شخصی: به طور کلی ۱۰ درصده.
  • از ۰ تا ۲۴,۰۰۰ یورو: ۰٪
  • از ۲۴,۰۰۱ تا ۴۰,۰۰۰ یورو: ۵٪
  • بیشتر از ۴۰,۰۰۱ یورو: ۱۰٪
• مالیات شرکت‌ها: ۱۰ درصد.
• مالیات بر ارزش افزوده (VAT): نرخ عمومی ۴.۵ درصده که یکی از پایین‌ترین‌ها در اروپاست.

چالش‌های استخدام در آندورا

کارفرماها برای استخدام نیروی خارجی با یه سری چالش‌ها روبرو هستن:

• سهمیه‌های محدود مجوز کار: آندورا هر سال تعداد محدودی مجوز کار صادر میکنه که میتونه استخدام نیروی خارجی رو محدود کنه.
• مراحل پیچیده درخواست: پروسه گرفتن مجوز کار نیاز به مدارک دقیق و رعایت الزامات خاص داره.
• کمبود مسکن: پیدا کردن خونه مناسب برای کارمندهای خارجی، مخصوصا تو فصل‌های شلوغ، میتونه سخت باشه.
• تفاوت‌های فرهنگی و زبانی: زبان رسمی آندورا کاتالانه، هرچند اسپانیایی و فرانسوی هم صحبت میشه.
• رعایت قوانین: پایبندی شدید به قوانین کار آندورا، از جمله قراردادهای کاری، ساعت کاری و حقوق کارمندان، ضروریه.

مسیرهای رسیدن به اقامت دائم

آندورا چند تا راه برای گرفتن اقامت دائم داره:

1. سرمایه‌گذاری در اقتصاد آندورا: یکی از رایج‌ترین راه‌ها، اقامت غیرفعاله که نیاز به سرمایه‌گذاری مالی قابل توجهی داره. باید حداقل ۶۰۰,۰۰۰ یورو در دارایی‌های آندورایی مثل املاک، اوراق قرضه دولتی یا سهام شرکت‌های آندورایی سرمایه‌گذاری کنی. از این مبلغ، حدود ۴۷,۵۰۰ تا ۵۰,۰۰۰ یورو باید به عنوان سپرده به مرجع مالی آندورا (AFA) داده بشه.
2. تاسیس کسب و کار: راه دیگه از طریق اقامت فعاله. این کار معمولا با راه‌اندازی یه شرکت یا کسب و کار در آندورا، داشتن سهام عمده و ایفای نقش مدیریتی فعال انجام میشه. در این حالت باید حداقل ۱۸۳ روز در سال در آندورا اقامت داشته باشی.
3. ازدواج: اگه با یه شهروند آندورایی ازدواج کنی، ممکنه واجد شرایط اقامت بشی. بعد از ۳ سال ازدواج و زندگی مشترک، میتونی برای اقامت دائم درخواست بدی.