تحلیل گزارش مالی IBM سه ماهه دوم سال ۲۰۲۵

شرکت IBM به تازگی نتایج مالی سه ماهه دوم سال ۲۰۲۵ خودش رو منتشر کرده. این گزارش نشون میده که عملکرد شرکت در این دوره بهتر از پیش‌بینی‌های تحلیلگران وال استریت بوده، اما با این وجود، ارزش سهامش در معاملات بعد از ساعت کاری بازار تا ۶ درصد کاهش پیدا کرد. در ادامه، نگاهی دقیق به تمام جزئیات این گزارش میندازیم.

آرویند کریشنا، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل IBM، در مورد این نتایج گفت: «ما یک بار دیگه در این سه ماهه در زمینه درآمد، سود و جریان نقد آزاد فراتر از انتظارات عمل کردیم. IBM به خاطر نوآوری عمیق و تخصص حوزه‌ای که داره، در بازار خیلی متمایزه و این دو مورد برای کمک به مشتریان در پیاده‌سازی و گسترش هوش مصنوعی خیلی حیاتی هستن. مجموعه قراردادهای هوش مصنوعی مولد ما همچنان در حال رشده و الان به بیش از ۷.۵ میلیارد دلار رسیده. با عملکرد قوی‌ای که در نیمه اول سال داشتیم، داریم پیش‌بینی کل سال رو برای جریان نقد آزاد بالا میبریم و انتظار داریم که از ۱۳.۵ میلیارد دلار بیشتر بشه.»

جیمز کاوانا، معاون ارشد و مدیر مالی IBM هم اضافه کرد: «نوآوری‌ای که ما در کل محصولاتمون به بازار میاریم، همچنان مورد توجه مشتریانه، چون اونها در حال افزایش سرمایه‌گذاری و استفاده از هوش مصنوعی هستن. در نتیجه، رشد درآمد، ترکیب محصولات و تلاش‌های مداوم برای افزایش بهره‌وری، باعث افزایش قابل توجه حاشیه سود و رشد دو رقمی سود ما شده.»

عملکرد کلی در سه ماهه دوم

این شرکت در مقایسه با پیش‌بینی‌های تحلیلگران (بر اساس داده‌های LSEG) عملکرد بهتری داشته:

سود به ازای هر سهم: ۲.۸۰ دلار (تعدیل شده) در مقابل پیش‌بینی ۲.۶۴ دلاری.
درآمد: ۱۶.۹۸ میلیارد دلار در مقابل پیش‌بینی ۱۶.۵۹ میلیارد دلاری.

درآمد کلی IBM در این سه ماهه نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۸ درصد رشد کرده. سود خالص شرکت هم به ۲.۱۹ میلیارد دلار (یا ۲.۳۱ دلار به ازای هر سهم) رسیده، در حالی که این عدد در سال گذشته ۱.۸۳ میلیارد دلار (یا ۱.۹۶ دلار به ازای هر سهم) بود.

نکات کلیدی مالی سه ماهه دوم:

درآمد:
- درآمد کل: ۱۷.۰ میلیارد دلار، رشد ۸ درصدی (رشد ۵ درصدی با نرخ ارز ثابت).
- درآمد نرم‌افزار: رشد ۱۰ درصدی (۸ درصد با نرخ ارز ثابت).
- درآمد مشاوره: رشد ۳ درصدی (بدون تغییر با نرخ ارز ثابت).
- درآمد زیرساخت: رشد ۱۴ درصدی (۱۱ درصد با نرخ ارز ثابت).
سود:
- حاشیه سود ناخالص: بر اساس GAAP ۵۸.۸ درصد (رشد ۲۰۰ واحدی) و بر اساس Non-GAAP ۶۰.۱ درصد (رشد ۲۳۰ واحدی).
- حاشیه سود قبل از مالیات: بر اساس GAAP ۱۵.۳ درصد (رشد ۱۲۰ واحدی) و بر اساس Non-GAAP ۱۸.۸ درصد (رشد ۱۱۰ واحدی).
جریان نقدی:
- از ابتدای سال تا امروز، جریان نقد خالص از فعالیت‌های عملیاتی ۶.۱ میلیارد دلار و جریان نقد آزاد ۴.۸ میلیارد دلار بوده.

در ادامه خلاصه‌ای از صورت سود و زیان شرکت رو در یک جدول میبینیم:

شاخص	بر اساس GAAP	تغییر سالانه	بر اساس Non-GAAP (عملیاتی)	تغییر سالانه
درآمد	۱۷.۰ میلیارد دلار	۸٪	–	–
سود ناخالص	۱۰.۰ میلیارد دلار	۱۱٪	۱۰.۲ میلیارد دلار	۱۲٪
حاشیه سود ناخالص	۵۸.۸٪	۲.۰ واحد	۶۰.۱٪	۲.۳ واحد
سود قبل از مالیات	۲.۶ میلیارد دلار	۱۷٪	۳.۲ میلیارد دلار	۱۵٪
حاشیه سود قبل از مالیات	۱۵.۳٪	۱.۲ واحد	۱۸.۸٪	۱.۱ واحد
سود خالص	۲.۲ میلیارد دلار	۲۰٪	۲.۷ میلیارد دلار	۱۷٪
سود به ازای هر سهم	۲.۳۱ دلار	۱۸٪	۲.۸۰ دلار	۱۵٪

جزئیات عملکرد بخش‌های مختلف

عملکرد هر بخش به تفکیک به این صورت بوده:

نرم‌افزار (Software): درآمد ۷.۴ میلیارد دلاری با رشد ۱۰ درصدی (۸ درصد با نرخ ارز ثابت).
- ابر هیبریدی (Red Hat): رشد ۱۶ درصدی.
- اتوماسیون: رشد ۱۶ درصدی.
- داده: رشد ۹ درصدی.
- پردازش تراکنش: رشد ۱ درصدی.
مشاوره (Consulting): درآمد ۵.۳ میلیارد دلاری با رشد ۳ درصدی (بدون تغییر با نرخ ارز ثابت).
- استراتژی و فناوری: کاهش ۱ درصدی.
- عملیات هوشمند: رشد ۵ درصدی.
زیرساخت (Infrastructure): درآمد ۴.۱ میلیارد دلاری با رشد ۱۴ درصدی (۱۱ درصد با نرخ ارز ثابت).
- زیرساخت هیبریدی: رشد ۲۱ درصدی.
  - IBM Z (مین‌فریم): رشد ۷۰ درصدی.
  - زیرساخت توزیع‌شده: کاهش ۱۵ درصدی.
- پشتیبانی زیرساخت: کاهش ۱ درصدی.
تامین مالی (Financing): درآمد ۰.۲ میلیارد دلاری با کاهش ۲ درصدی.

عملکرد بخش نرم‌افزار با درآمد ۷.۳۹ میلیارد دلاری، کمی پایین‌تر از پیش‌بینی ۷.۴۳ میلیارد دلاری تحلیلگران بود. به گفته آرویند کریشنا، «مشتریان اولویت هزینه‌هاشون رو به سخت‌افزار تغییر دادن.» در مقابل، بخش زیرساخت با درآمد ۴.۱۴ میلیارد دلاری، از پیش‌بینی ۳.۷۵ میلیارد دلاری تحلیلگران بهتر عمل کرد. این رشد قوی عمدتا به خاطر عرضه کامپیوتر مین‌فریم جدید z17 بوده که برای هوش مصنوعی طراحی شده.

نظرات مدیران و تحلیلگران در کنفرانس خبری

در کنفرانس تلفنی با تحلیلگران، مدیران IBM جزئیات بیشتری رو ارائه دادن. آرویند کریشنا گفت: «با اینکه تنش‌های ژئوپلیتیکی عامل خیلی بزرگی نیست، اما باعث شده بعضی از مشتریان با احتیاط بیشتری حرکت کنن. هزینه‌های دولت فدرال آمریکا هم در نیمه اول سال کمی محدود بود، اما انتظار نداریم که این موضوع در بلندمدت مشکل‌ساز بشه.»

جیم کاوانا هم در مورد بخش مشاوره گفت: «تاخیر در تصمیم‌گیری‌ها، به خصوص در پروژه‌های اختیاری، و همچنین تمدید قراردادهای سال گذشته، روی قراردادهای جدید ما در این دوره تاثیر گذاشت.»

تحلیلگران هم نظرات متفاوتی داشتن. برنت تیل از شرکت جفریز (Jefferies) معتقده که «داستان نرم‌افزار IBM محکمه اما برجسته نیست» و ترجیحش به جای IBM، سهام مایکروسافته. اما دن ایوز از شرکت ودباش (Wedbush) دیدگاه مثبتی داره و معتقده IBM در موقعیت خوبی برای بهره‌برداری از تقاضا برای اپلیکیشن‌های هیبریدی و هوش مصنوعی قرار گرفته.

وضعیت نقدینگی، بدهی و پیش‌بینی برای آینده

جریان نقدی و ترازنامه: در سه ماهه دوم، شرکت ۱.۷ میلیارد دلار نقدینگی از فعالیت‌های عملیاتی تولید کرد و جریان نقد آزادش ۲.۸ میلیارد دلار بود. IBM در این مدت ۱.۶ میلیارد دلار سود سهام به سهامداران پرداخت کرده. این شرکت در پایان سه ماهه، ۱۵.۵ میلیارد دلار پول نقد، وجه نقد محدود شده و اوراق بهادار قابل فروش داشته. کل بدهی‌ها به ۶۴.۲ میلیارد دلار رسیده که ۱۱.۷ میلیارد دلار اون مربوط به بخش تامین مالیه.
پیش‌بینی برای کل سال ۲۰۲۵: شرکت همچنان انتظار داره رشد درآمد با نرخ ارز ثابت حداقل ۵ درصد باشه. همچنین پیش‌بینی جریان نقد آزاد برای کل سال به بیش از ۱۳.۵ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده.
تقسیم سود سهام: هیئت مدیره IBM پرداخت سود نقدی فصلی به مبلغ ۱.۶۸ دلار به ازای هر سهم رو تصویب کرده. با پرداخت این سود، IBM از سال ۱۹۱۶ تا الان هر سال به طور متوالی سود فصلی پرداخت کرده.

نوآوری‌ها و برنامه‌های آینده

IBM در این دوره از کامپیوتر مین‌فریم نسل جدید z17 رونمایی کرد. این سیستم با پردازنده جدید Telen two میتونه روزانه بیش از ۴۵۰ میلیارد عملیات استنتاج هوش مصنوعی (AI inference) رو با تاخیر میلی‌ثانیه‌ای انجام بده.

همچنین قابلیت‌های جدیدی برای Watson x Orchestra معرفی شد که به کاربرها اجازه میده بدون نیاز به کدنویسی، ماموران هوش مصنوعی (AI agents) سفارشی بسازن. در حال حاضر بیش از ۱۵۰ مامور از پیش ساخته شده در زمینه‌هایی مثل منابع انسانی، فروش و IT در این پلتفرم وجود داره.

آرویند کریشنا در مورد خرید و ادغام شرکت‌ها (M&A) گفت: «چیزی که در چهار ماه گذشته دیدیم ما رو خوش‌بین کرده که الان در یک محیط نظارتی منطقی قرار داریم که در اون، خرید و ادغام‌های منطقی در بازه‌های زمانی معقول تایید میشن.» شرکت در این سه ماهه خرید شرکت Hakkoda (یک شرکت مشاوره هوش مصنوعی و داده) و DataStax (شرکتی در زمینه داده‌های مقیاس‌پذیر برای اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی) رو نهایی کرد.

نگاهی به وضعیت بازار و سهام

با وجود این گزارش، سهام IBM بعد از انتشار خبر بیش از ۶ درصد افت کرد. اما باید در نظر گرفت که سهام این شرکت از ابتدای سال ۲۰۲۵ تا زمان انتشار گزارش، حدود ۲۸ درصد رشد داشته، در حالی که شاخص S&P 500 در همین مدت حدود ۸ درصد رشد کرده. این رشد بالا، سطح انتظارات رو برای IBM خیلی بالا برده بود.