شاید برای شما هم پیش آمده باشد که درگیر شدن با اخبار و بحثهای سیاسی روز، فکر و ذهنتان را مشغول کند و شبها خواب راحت را از شما بگیرد. یک تحقیق جدید که در نشریه «اسلیپ هلث» (Sleep Health) منتشر شده، به شکل علمی به همین موضوع پرداخته و نشان داده که رویدادهای بزرگ سیاسی، مثل کمپین انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا، میتوانند به شکل جدی کیفیت خواب بخش قابل توجهی از مردم را تحت تاثیر قرار بدهند. نتیجه اصلی این تحقیق این است که حدود ۱۷ درصد از بزرگسالان آمریکایی، که عددی نزدیک به ۴۵ میلیون نفر میشود، در طول فصل کمپینهای انتخاباتی خواب بدتری را تجربه کردهاند. این مشکلات خواب برای همه یکسان نبوده و در میان گروههای خاصی مثل افراد مسن، اقلیتهای نژادی و قومی، و کسانی که فرزندی در خانه نداشتند، شایعتر بوده است. این مقاله به زبان ساده و قابل فهم، جزئیات این تحقیق، روش انجام آن و نتایج به دست آمده را بررسی میکند تا ببینیم چطور هیجانات و استرسهای دنیای سیاست میتواند روی یکی از اساسیترین نیازهای ما یعنی خواب، اثر بگذارد.
استرس سیاسی؛ چیزی فراتر از شب انتخابات
وقتی صحبت از تاثیر انتخابات روی زندگی مردم میشود، بیشتر ذهنها به سمت خود روز یا شب انتخابات میرود؛ همان شبی که همه پای تلویزیون و اینترنت نشستهاند تا نتیجه را بفهمند. تحقیقات قبلی هم نشان داده بودند که این شب خاص میتواند الگوی خواب مردم را به هم بریزد. اما تحقیق جدید یک قدم فراتر رفته و به دورهای طولانیتر نگاه کرده است: کل فصل کمپینهای انتخاباتی. دورهای که رسانهها پر از پیامهای تبلیغاتی، مناظرهها و اخبار سیاسی میشوند و این فضا برای هفتهها و ماهها ادامه دارد.
محققان معتقدند استرسی که از دنبال کردن مداوم تحولات سیاسی به وجود میآید، میتواند به مرور زمان روی هم جمع شود و خیلی قبل از اینکه مردم پای صندوقهای رای بروند، خواب آنها را مختل کند. این موضوع وقتی جالبتر میشود که به آمارهای دیگر نگاه کنیم. برای نمونه، نظرسنجیهای «مرکز تحقیقاتی پیو» (Pew Research) نشان میدهد که نزدیک به دو سوم بزرگسالان آمریکایی اغلب از فکر کردن به سیاست احساس خستگی و فرسودگی میکنند و بیش از نیمی از آنها هم به طور مکرر احساس عصبانیت دارند.
با توجه به اینکه استرس یکی از عوامل شناخته شده و اصلی برای بیخوابی و کیفیت پایین خواب است، محققان این پروژه تصمیم گرفتند به شکل علمی بررسی کنند که آیا این دوره طولانی کمپینهای انتخاباتی ریاست جمهوری، اثر قابل اندازهگیری روی سلامت خواب بخشهای مختلف جامعه داشته است یا نه. هدف دیگر آنها این بود که بفهمند آیا گروههای خاصی در جامعه در برابر این نوع اختلال خواب آسیبپذیرتر هستند یا خیر. چون مطالعات قبلی در این زمینه معمولا روی نمونههای کوچک یا گروههای خاصی از مردم انجام شده بود، این تحقیق جدید تلاش کرد با استفاده از یک نمونه ملی و نماینده کل جامعه، به نتایجی دست پیدا کند که قابل تعمیم به کل جمعیت آمریکا باشد.
این تحقیق چطور انجام شد؟
برای رسیدن به یک نتیجه قابل اطمینان، «بنیاد ملی خواب» (National Sleep Foundation) با همکاری شرکت «ایپسوس پابلیک افرز» (Ipsos Public Affairs) یک نظرسنجی آنلاین سراسری را در آمریکا ترتیب داد. این نظرسنجی بین تاریخ ۱۹ تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴، یعنی حدود شش هفته قبل از روز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، انجام شد. در مجموع، ۱۴۲۱ بزرگسال آمریکایی در این نظرسنجی شرکت کردند.
برای اینکه مطمئن شوند شرکتکنندهها نماینده کل جامعه آمریکا هستند، از روش نمونهگیری تصادفی مبتنی بر آدرس استفاده شد. این روش کمک میکند تا افراد از نقاط مختلف و با ویژگیهای گوناگون شانس برابری برای شرکت در نظرسنجی داشته باشند. علاوه بر این، محققان به طور عمدی تعداد بیشتری از افراد سیاهپوست و اسپانیاییتبار را در نمونه خود وارد کردند تا بتوانند نتایج را بین گروههای نژادی و قومی مختلف با دقت بیشتری مقایسه کنند.
سوالات نظرسنجی شامل مواردی درباره مدت زمان خواب و کیفیت آن بود که با استفاده از معیارهای «شاخص سلامت خواب» (Sleep Health Index) طراحی شده بود. از شرکتکنندهها خواسته شد کیفیت خواب خود را در یک مقیاس پنج درجهای از «عالی» تا «ضعیف» ارزیابی کنند. سوال کلیدی دیگری که از آنها پرسیده شد این بود که آیا احساس میکنند کمپین انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ روی خواب آنها تاثیر منفی گذاشته است یا نه. گزینههای پاسخ به این سوال شامل «تاثیر خیلی منفی»، «تاثیر منفی» یا «بدون تاثیر منفی» بود.
بعد از جمعآوری دادهها، محققان پاسخهای افرادی را که نظرسنجی را خیلی سریع تمام کرده بودند یا به سوال مرتبط با انتخابات جواب نداده بودند، از تحلیل کنار گذاشتند. در نهایت، نمونه تحلیلی نهایی شامل ۱۳۶۴ شرکتکننده بود. برای اینکه نتایج به دست آمده با مشخصات جمعیتی کل آمریکا در سرشماری ملی مطابقت داشته باشد، از تکنیکهای وزندهی آماری استفاده شد. این کار باعث میشود نتایج تحقیق تا حد زیادی قابل تعمیم به کل جمعیت بزرگسال کشور باشد.
نتایج اصلی؛ چه کسانی بیشتر بیخواب شدند؟
نتایج این نظرسنجی نشان داد که ۱۷ درصد از شرکتکنندهها گفتهاند که کمپین انتخاباتی ریاست جمهوری ۲۰۲۴ روی خواب آنها تاثیر منفی گذاشته است. اگرچه این عدد به این معنی است که اکثریت مردم (۸۳ درصد) چنین تاثیری را حس نکردهاند، اما همین اقلیت ۱۷ درصدی وقتی به کل جمعیت آمریکا تعمیم داده شود، عدد بسیار بزرگی را تشکیل میدهد. صحبت از دهها میلیون نفر است که به خاطر فضای سیاسی، خوابشان دچار مشکل شده است.
تحقیق همچنین نشان داد افرادی که از تاثیر منفی انتخابات روی خوابشان صحبت کرده بودند، در مقایسه با دیگران، مشکلات ملموستری در خواب داشتند:
- مدت زمان خواب کمتر: این گروه به طور متوسط در شبهای آخر هفته حدود ۶.۹۸ ساعت میخوابیدند. این در حالی بود که افرادی که تاثیری حس نکرده بودند، به طور متوسط ۷.۴۱ ساعت خواب آخر هفته داشتند.
- کیفیت خواب پایینتر: گروهی که خوابشان تحت تاثیر قرار گرفته بود، به کیفیت خواب خود نمره متوسط ۳.۳۶ (در مقیاس پنجتایی که عدد بالاتر به معنی کیفیت پایینتر است) داده بودند. در مقابل، گروه دیگر نمره بهتری معادل ۳.۰۵ ثبت کرده بودند.
این اعداد نشان میدهد که گزارش افراد از «تاثیر منفی» فقط یک حس ذهنی نبوده، بلکه با معیارهای عینیتری مثل ساعت خواب و ارزیابی کیفیت آن هم همخوانی داشته است.
تفاوتهای جمعیتی؛ چه کسانی بیشتر در معرض خطر بودند؟
یکی از یافتههای جالب این تحقیق، تفاوتهایی بود که بین گروههای مختلف جمعیتی دیده میشد. به نظر میرسد استرس سیاسی روی همه به یک اندازه اثر نمیگذارد.
- سن: افراد مسنتر، یعنی گروه سنی ۶۵ سال به بالا، بیشتر از جوانترها گزارش داده بودند که خوابشان تحت تاثیر منفی کمپین انتخاباتی قرار گرفته است.
- نژاد و قومیت: بیشترین میزان اختلال خواب در میان افرادی گزارش شد که خود را غیر اسپانیاییتبار و در دسته نژادی «سایر» طبقهبندی کرده بودند. این دسته شامل افرادی با نژاد آسیایی، بومیان آمریکایی یا چندنژادی میشد. در نقطه مقابل، بزرگسالان اسپانیاییتبار کمترین میزان تاثیر منفی را گزارش کردند.
- وضعیت اشتغال: هم کارمندانی که به صورت تمام وقت کار میکردند و هم افراد بیکار، در مقایسه با کسانی که به صورت پارهوقت مشغول به کار بودند، بیشتر از تاثیر منفی انتخابات بر خوابشان گفته بودند.
- وضعیت خانوادگی: یک یافته تا حدی غافلگیرکننده این بود که بزرگسالانی که فرزندی در خانه نداشتند، بیشتر از والدینی که با فرزندانشان زندگی میکردند، گزارش اختلال خواب داده بودند. این نتیجه از آن جهت جالب است که معمولا داشتن فرزند، به خصوص فرزند کوچک، خودش یکی از دلایل اصلی اختلالات خواب در بزرگسالان به شمار میرود.
نکته بسیار مهم دیگری که این تحقیق به آن رسید این بود که برخی از عواملی که معمولا جامعه را به گروههای مختلف تقسیم میکنند، در اینجا نقشی نداشتند. مواردی مثل گرایش سیاسی، جنسیت، وضعیت تاهل و سطح تحصیلات، هیچ ارتباط معناداری با گزارش اختلال خواب مرتبط با انتخابات نداشتند. این یعنی استرس ناشی از فصل کمپینهای انتخاباتی به نظر میرسد از خطکشیهای ایدئولوژیک و جمعیتی عبور کرده و افراد را صرفنظر از اینکه طرفدار کدام حزب هستند یا چه ویژگیهای فردی دیگری دارند، تحت تاثیر قرار داده است.
محدودیتها و نگاه به آینده
هر تحقیق علمی در کنار یافتههایش، محدودیتهایی هم دارد و اشاره به آنها به درک بهتر نتایج کمک میکند. این مطالعه هم از این قاعده مستثنی نیست.
یکی از این محدودیتها، تکیه بر «گزارش شخصی» شرکتکنندههاست. اگرچه این روش در تحقیقات مربوط به خواب بسیار رایج است، اما ممکن است تحت تاثیر خطاهای حافظه یا سوگیریهای شخصی افراد قرار بگیرد. برای نمونه، ممکن است فردی به دلیل حساسیتی که به موضوع سیاست دارد، مشکلات خواب خود را بیشتر به آن ربط دهد. این مطالعه از معیارهای عینی سنجش خواب، مثل دادههای دستگاههای ردیاب خواب یا یادداشتهای روزانه خواب، استفاده نکرده است.
یک عامل کلیدی دیگر که در این تحقیق بررسی نشده، سطح استرس فردی است. استرس میتواند محرک اصلی هم برای کیفیت پایین خواب و هم برای واکنشهای احساسی به سیاست باشد. تحقیقات آینده میتواند بررسی کند که آیا ویژگیهای روانشناختی افراد—مثل حساسیت به اضطراب، واکنشپذیری عاطفی، یا حتی عادات مصرف رسانهای—در اینکه رویدادهای سیاسی چقدر روی خوابشان تاثیر میگذارد، نقش دارند یا نه.
همچنین ممکن است نگاه کردن به استراتژیهای خاص پیامرسانی که در کمپینها استفاده میشود، مفید باشد. برای نمونه، آیا پیامهایی که بر تهدیدها تاکید میکنند یا خشم عمومی را برمیانگیزند، بیشتر از سایر پیامها باعث اختلال در خواب مردم میشوند؟ پاسخ به این سوالات میتواند درک ما را از رابطه پیچیده بین سلامت روان، خواب و فضای سیاسی عمیقتر کند.
مشخصات مقاله اصلی
این پژوهش با عنوان «تاثیر کمپین انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا بر خواب جمعیت: یک نظرسنجی نماینده از بنیاد ملی خواب» (The impact of the 2024 US presidential election campaign on population sleep: A representative survey from National Sleep Foundation) توسط جوزف ام. ژرژوسکی، آلیسا ان. میلر، اسپنسر ای. نیلسون و ناتالی دی. داتویچ نوشته شده است.
دیدگاهتان را بنویسید