رنگ‌های خوراکی مصنوعی در آمریکا ممنوع می‌شوند

به نظر میرسه که دنیای خوراکی‌ها، به خصوص در آمریکا، در آستانه یک تغییر بزرگ و قابل توجهه. شاید در آینده‌ای نه چندان دور، وقتی بسته چیپس یا آبنبات مورد علاقه‌مون رو باز میکنیم، با رنگ‌هایی مواجه بشیم که کمی مات‌تر و کم‌رنگ‌تر از چیزی هستن که بهش عادت کردیم. این موضوع فقط یک تغییر ظاهری ساده نیست، بلکه نتیجه یک حرکت بزرگ در صنعت غذا و بهداشته که ریشه‌های عمیقی در نگرانی‌های سلامتی، تصمیمات دولتی و چالش‌های پیچیده شرکت‌های بزرگ تولیدکننده مواد غذایی داره. داستان حذف رنگ‌های مصنوعی از غذاها، یک ماجرای چند لایه است که از آزمایشگاه‌های شیمی و راهروهای دولتی شروع میشه و تا آشپزخونه و میز غذای ما ادامه پیدا میکنه. این یک داستان در مورد سلامت، علم، اقتصاد و حتی نحوه درک ما از طعم‌هاست. در این مقاله میخوایم با هم سفری به دنیای رنگ‌های خوراکی داشته باشیم و ببینیم چه اتفاقاتی در حال رخ دادنه، چرا این تغییرات دارن اتفاق میفتن و شرکت‌های بزرگ و کوچیک چطور با این موج جدید همراه شدن یا باهاش دست و پنجه نرم میکنن. از تصمیمات دولت جدید آمریکا گرفته تا تلاش‌های ده ساله یک شرکت برای تغییر رنگ پاستیل‌های میوه‌ای، همه و همه بخش‌هایی از این پازل بزرگ هستن.

فصل اول: دولت وارد میدان می‌شود و حرکتی به نام «آمریکا را دوباره سالم کنیم»

شروع این موج جدید رو میشه به طور مشخص در تصمیمات و اظهارات مقامات دولتی جدید در آمریکا دید. به نظر میرسه دولت جدید، به رهبری رئیس جمهور دونالد ترامپ، یک برنامه جدی برای ایجاد تغییرات در سیستم غذایی و بهداشتی کشور داره. این برنامه که با عنوان «آمریکا را دوباره سالم کنیم» یا به اختصار «ماها» (MAHA) شناخته میشه، هدفش اینه که با ریشه‌های بحران بیماری‌های مزمن در کودکان مقابله کنه، نه فقط با علائم اونها. در وبسایت رسمی کاخ سفید، در بخش مربوط به این طرح، گفته شده که برای تغییر مسیر و محافظت بهتر از کودکان، آمریکا باید قاطعانه عمل کنه. این برنامه بر سه اصل استواره: دنبال کردن حقیقت، پذیرفتن علم و اجرای سیاست‌های حامی رشد و نوآوری برای بازگرداندن سلامت کودکان. در این بیانیه تاکید شده که کودکان امروز، نیروی کار، مراقبان و رهبران فردا هستن و دیگه نمیشه این بحران رو نادیده گرفت. دولت فدرال قصد داره یک تحول هماهنگ در سیستم‌های غذایی، بهداشتی و علمی کشور رو رهبری کنه تا همه آمریکایی‌ها زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری داشته باشن و سیستم‌هایی از اونها حمایت کنن که پیشگیری، رفاه و تاب‌آوری رو در اولویت قرار میدن. اما برای این تحول، اول باید درک درستی از ابعاد بحران و عوامل ایجادکننده اون وجود داشته باشه. این ارزیابی، چهار عامل اصلی رو به عنوان محرک‌های بالقوه افزایش بیماری‌های مزمن در کودکان شناسایی کرده که فرصت‌های روشنی برای پیشرفت ایجاد میکنن.

در همین راستا، یکی از اولین و جدی‌ترین اقدامات، هدف قرار دادن رنگ‌های مصنوعی در مواد غذایی و داروها بود. رابرت اف. کندی جونیور، که به عنوان وزیر بهداشت و خدمات انسانی معرفی شده، در یک کنفرانس خبری در تاریخ ۲۲ آوریل، جزئیات این طرح رو اعلام کرد. او گفت که هشت رنگ مصنوعی خاص تا پایان سال ۲۰۲۶ از زنجیره غذایی و داروهای کشور حذف خواهند شد. این رنگ‌ها شامل مواردی میشن که در بسیاری از محصولات روزمره مثل آبنبات، بستنی، نوشابه‌های گازدار و مرباها استفاده میشن. طبق گفته سازمان غذا و دارو (FDA)، این رنگ‌های مصنوعی معمولا برای جبران از دست رفتن رنگ محصول در اثر نور و دما یا برای رنگ دادن به غذاهای بی‌رنگ و «سرگرم‌کننده» به کار میرن.

فهرست رنگ‌هایی که قراره تا کمتر از دو سال آینده حذف بشن، به طور دقیق اعلام شده:

اف‌دی‌اند‌سی بلو شماره ۱ و شماره ۲ (FD&C Blue Nos. 1 and 2)
اف‌دی‌اند‌سی گرین شماره ۳ (FD&C Green No. 3)
اف‌دی‌اند‌سی رد شماره ۴۰ (FD&C Red No. 40)
اف‌دی‌اند‌سی یلو شماره ۵ و شماره ۶ (FD&C Yellow Nos. 5 and 6)

علاوه بر این، گفته شده که فرایند لغو مجوز برای دو رنگ دیگه، یعنی اورنج بی (Orange B) و سیتروس رد شماره ۲ (Citrus Red No. 2) هم در ماه‌های آینده شروع میشه. جالبه بدونید که دولت قبلی، یعنی دولت بایدن، قبلا قانونی رو برای ممنوعیت رنگ رد شماره ۳ (Red Dye No. 3) تا تاریخ ۱۵ ژانویه ۲۰۲۷ تصویب کرده بود. این رنگ در برخی آبنبات‌ها، دسرها و داروها پیدا میشه. اما حالا دولت ترامپ از شرکت‌های غذایی خواسته که این تاریخ رو جلو بندازن و زودتر این رنگ رو حذف کنن.

رابرت اف. کندی جونیور، سال‌هاست که علیه شرکت‌های بزرگ غذایی و دارویی که از اونها با عنوان «بیگ فود» و «بیگ فارما» یاد میکنه، صحبت میکنه و «اپیدمی بیماری‌های مزمن» در کشور رو به افزودنی‌ها و غذاهای ناسالم ربط میده. این ایده‌ها بخشی از کمپین ریاست‌جمهوری او در انتخابات مقدماتی دموکرات‌ها در سال ۲۰۲۴ و بعدا به عنوان یک نامزد مستقل بود. بعد از اینکه او از دونالد ترامپ حمایت کرد، این ایده‌ها وارد کمپین ترامپ و حالا بخشی از برنامه «آمریکا را دوباره سالم کنیم» شده. کندی در گذشته بارها رنگ‌های خوراکی و افزودنی‌ها رو به بیماری‌هایی مثل بیش‌فعالی و نقص توجه (ADHD) و بیماری‌های مزمن مثل چاقی مرتبط کرده. در همون کنفرانس خبری ۲۲ آوریل، او لیستی از بیماری‌ها و اختلالات عصبی رو نام برد و به نظر میرسید اونها رو به مواد شیمیایی که توسط صنایع غذایی و دارویی به محصولات اضافه میشن، ربط میده.

گزارش شده که در ماه مارس، کندی یک جلسه خصوصی با مدیران شرکت‌های بزرگ غذایی مثل پپسی‌کو، جنرال میلز، تایسون فودز، کرفت، هاینز و کلاگز داشته. بعد از اون جلسه، کندی به شبکه سی‌بی‌اس نیوز گفت که از اونها خواسته که تمام رنگ‌های غذایی مصنوعی باید «ظرف دو سال حذف بشن». او همچنین در کنفرانس خبری به مکالمه‌ای با کارمندانش بعد از اون جلسه اشاره کرد و گفت که در ابتدا مدیران عامل تمایلی به حذف رنگ‌های مبتنی بر نفت نداشتن.

من گفتم، اگر اونها میخوان نفت اضافه کنن، اگر میخوان نفت بخورن، باید خودشون در خونه این کار رو بکنن، اما نباید اون رو بدون اطلاع یا رضایت ما به بقیه ما بخورونن.
رابرت اف. کندی جونیور

یکی از انتقادات اصلی کندی اینه که به دلیل تضاد منافع در سازمان‌های فدرالی که حالا خودش مسئولیت اونها رو بر عهده داره، «به طرز تکان‌دهنده‌ای مطالعات کمی» در مورد ایمنی رنگ‌های خوراکی و برخی مواد دیگه وجود داره. با این حال، برخی مطالعات نگرانی‌هایی رو مطرح کردن. برای مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ توسط آژانس حفاظت از محیط زیست کالیفرنیا، مصرف رنگ‌های غذایی مصنوعی رو با بیش‌فعالی و سایر مشکلات عصبی-رفتاری در برخی کودکان مرتبط دونست. مطالعات مشابهی هم قبلا باعث شده بود که اتحادیه اروپا محدودیت‌هایی برای رنگ‌های خوراکی اعمال کنه.

شواهد نشون میده که رنگ‌های غذایی مصنوعی با نتایج نامطلوب عصبی-رفتاری در برخی کودکان مرتبطه. با توجه به افزایش تعداد کودکان آمریکایی که با اختلالات رفتاری تشخیص داده میشن، این ارزیابی میتونه به تلاش‌ها برای محافظت از کودکان در برابر مواجهه‌هایی که ممکنه مشکلات رفتاری رو تشدید کنه، کمک کنه.
دکتر لورن زایس، مدیر دفتر ارزیابی خطرات بهداشتی محیطی کالیفرنیا

جالبه که ایالت کالیفرنیا سال گذشته استفاده از شش نوع رنگ رو در ناهار مدارس دولتی ممنوع کرد. این حرکت دولت با واکنش‌های مختلفی روبرو شد. انجمن برندهای مصرف‌کننده، که نماینده شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی، نوشیدنی و محصولات خانگیه، به اعضاش اعلام کرد که حذف برخی رنگ‌های مصنوعی از زنجیره غذایی یک «اولویت فوری» برای دولت ترامپ محسوب میشه و کندی میخواد این کار «قبل از ترک دفترش انجام بشه». از طرفی، فعالان حوزه غذا مثل وانی هاری، که بیش از یک دهه علیه شرکت‌های غذایی برای شفافیت و استفاده از مواد اولیه سالم کمپین راه انداخته، این تلاش‌های کندی رو یک پیروزی برای والدین آمریکایی دونست.

هرگز فکر نمیکردم روزی رو ببینم که اف‌دی‌ای واقعا این کار رو انجام بده. من ایمانم رو به رهبران دولتم از دست داده بودم و حالا دوباره به دستش آوردم. اف‌دی‌ای دیگه پشت فرمون خواب نیست.
وانی هاری

همچنین قرار شده که در هفته‌های آینده، اف‌دی‌ای چهار افزودنی رنگ طبیعی جدید رو تایید کنه و با موسسه ملی بهداشت همکاری کنه تا تحقیقاتی در مورد «تاثیر افزودنی‌های غذایی بر سلامت و رشد کودکان» انجام بده.

فصل دوم: واکنش شرکت‌های بزرگ؛ چالشی به نام تغییر فرمولاسیون

با اعلام رسمی موضع دولت، توپ به زمین شرکت‌های بزرگ تولیدکننده مواد غذایی افتاد. اونها باید تصمیم میگرفتن که چطور با این تغییر بزرگ کنار بیان. طولی نکشید که دو تا از بزرگترین غول‌های صنایع غذایی آمریکا، یعنی کرفت هاینز (Kraft Heinz) و جنرال میلز (General Mills)، اعلام کردن که قصد دارن رنگ‌های مصنوعی رو از محصولاتشون که در داخل آمریکا فروخته میشن، حذف کنن. این تصمیم‌ها تقریبا دو ماه بعد از اون اعلام شد که مقامات بهداشتی آمریکا گفته بودن از تولیدکنندگان مواد غذایی میخوان که به تدریج رنگ‌های مصنوعی مبتنی بر نفت رو حذف کنن.

شرکت کرفت هاینز در روز سه‌شنبه، ۱۸ ژوئن ۲۰۲۵، اعلام کرد که از سال ۲۰۲۷ شروع به حذف رنگ‌های مصنوعی از محصولات آمریکاییش میکنه و دیگه محصول جدیدی با این رنگ‌ها تولید نخواهد کرد. این شرکت توضیح داد که در حال حاضر تقریبا ۹۰ درصد از محصولاتش در آمریکا فاقد رنگ‌های خوراکی، دارویی و آرایشی (FD&C colors) هستن. رنگ‌های اف‌دی‌اند‌سی، افزودنی‌های مصنوعی هستن که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای استفاده در مواد غذایی، داروها و لوازم آرایشی تایید شدن. محصولاتی که هنوز از این رنگ‌ها استفاده میکنن، عمدتا در دسته‌بندی نوشیدنی‌ها و دسرها قرار دارن؛ محصولاتی مثل برخی از انواع کریستال لایت (Crystal Light)، کول اید (Kool-Aid)، ژله (Jell-O) و جت پافد (Jet-Puffed). کرفت هاینز اعلام کرد که به جای این رنگ‌های مصنوعی، از رنگ‌های طبیعی استفاده خواهد کرد.

بخش عمده‌ای از محصولات ما از رنگ‌های طبیعی استفاده میکنن یا اصلا رنگ ندارن، و ما در مسیری برای کاهش استفاده از رنگ‌های اف‌دی‌اند‌سی در باقی‌مانده سبد محصولاتمون بوده‌ایم.
پدرو ناویو، رئیس بخش آمریکای شمالی در کرفت هاینز

این شرکت سابقه چنین تغییراتی رو داره؛ در سال ۲۰۱۶، کرفت هاینز رنگ‌ها، طعم‌دهنده‌ها و مواد نگهدارنده مصنوعی رو از محصول معروفش یعنی ماکارونی و پنیر حذف کرد و همچنین اعلام کرد که هرگز در سس کچاپش از رنگ‌های مصنوعی استفاده نکرده. این شرکت همچنین قصد داره با شرکت‌هایی که از برندهای اون تحت لیسانس استفاده میکنن، همکاری کنه تا اونها رو هم به حذف این رنگ‌ها تشویق کنه.

چند ساعت بعد از اعلام کرفت هاینز، شرکت جنرال میلز هم بیانیه مشابهی منتشر کرد. این شرکت اعلام کرد که قصد داره تا تابستان ۲۰۲۶، رنگ‌های مصنوعی رو از تمام غلات صبحانه (cereals) و تمام غذاهایی که در مدارس از مهدکودک تا کلاس دوازدهم (K-12) سرو میشن، حذف کنه. هدف بزرگتر اونها اینه که تا پایان سال ۲۰۲۷، این رنگ‌ها رو از کل سبد محصولات خرده‌فروشی خودشون در آمریکا حذف کنن. جنرال میلز هم توضیح داد که این تغییرات فقط بخش کوچکی از کسب‌وکار مدارس اونها رو تحت تاثیر قرار میده، چون تقریبا تمام محصولات مدرسه‌ایشون در حال حاضر هم بدون رنگ مصنوعی تولید میشن. علاوه بر این، ۸۵ درصد از غذاهای این شرکت که در خرده‌فروشی‌های آمریکا فروخته میشن، همین الان هم بدون این رنگ‌ها تولید میشن.

در طول تاریخ طولانی ما، جنرال میلز به سرعت برای پاسخگویی به نیازهای در حال تحول مصرف‌کنندگان حرکت کرده، و اصلاح سبد محصولات ما برای حذف رنگ‌های تایید شده، یک نمونه دیگه از این رویکرده.
جف هارمنینگ، رئیس و مدیرعامل جنرال میلز

این حرکت‌ها فقط به این دو شرکت محدود نشد. شرکت‌های دیگه هم به این موج پیوستن. برای مثال، شرکت جی. ام. اسمکر (J.M. Smucker) اعلام کرد که قصد داره تا پایان سال ۲۰۲۷، رنگ‌های مصنوعی رو از مرباها و سایر محصولاتش حذف کنه. همچنین شرکت کاناگرا برندز (Conagra Brands) که مالک برند دانکن هاینز (Duncan Hines) است، اعلام کرد که رنگ‌های مصنوعی رو به تدریج حذف خواهد کرد. به نظر میرسه که صنعت غذا در حال آماده شدن برای یک تغییر بزرگ و سراسریه. اما آیا این تغییر به همین سادگیه؟

فصل سوم: داستان پیچیده ولچ؛ ده سال تلاش برای یک تغییر رنگ

در حالی که شرکت‌های بزرگ مثل کرفت هاینز و جنرال میلز با اعلامیه‌های سریع به نظر میرسید که دارن به راحتی با شرایط جدید وفق پیدا میکنن، داستان یک شرکت دیگه نشون میده که این مسیر میتونه چقدر سخت و طولانی باشه. شرکت پم برندز (PIM Brands)، سازنده پاستیل‌های میوه‌ای ولچ (Welch’s Fruit Snacks) که پرفروش‌ترین محصول در دسته خودش در سراسر جهانه، میگه که این تغییر ممکنه برای خیلی از شرکت‌ها چالش‌برانگیزتر از چیزی باشه که به نظر میرسه.

به نظر من، تقریبا غیرممکنه که بشکنی بزنی و بگی، خب، ما قراره همه چیز رو در یکی دو سال آینده بهتر کنیم.
مایکل روزنبرگ، رئیس و مدیرعامل پم برندز

او فکر میکنه که مصرف‌کنندگان آمریکایی کمی «تهاجمی‌تر و پرشورتر هستن و فقط میخوان از نظر بصری از محصولاتشون لذت ببرن.» این چالش هم به انتظارات مصرف‌کننده در مورد ثبات محصول برمیگرده و هم به درک انسان. جالبه بدونید که رنگ‌های روشن واقعا میتونن باعث بشن که ما فکر کنیم یک چیز شیرین‌تره یا طعمش رو به شکل دیگه‌ای درک کنیم. این موضوعی هست که علم هم اون رو تایید کرده. یک مطالعه در مجله تحقیقات مصرف‌کننده نشون داده که رنگ یک نوشیدنی میتونه بر درک ما از طعم اون تاثیر بذاره. محققان متوجه شدن که رنگ، حتی بیشتر از اطلاعات مربوط به کیفیت یا قیمت، بر درک طعم تاثیر داره. در یک آزمایش، اونها آب پرتقال رو با تغییر رنگ (با رنگ خوراکی) و شیرینی (با شکر) دستکاری کردن. نتیجه این بود که رنگ آب پرتقال تاثیر بسیار زیادی بر درک طعم توسط شرکت‌کنندگان داشت. به قول نویسندگان مقاله، «رنگ بر طعم غلبه کرد.» وقتی به افراد دو لیوان از همون آب پرتقال تروپیکانا داده شد که یکی از اونها با رنگ خوراکی تیره‌تر شده بود، اونها تفاوت‌هایی در طعم احساس میکردن که در واقعیت وجود نداشت. اما وقتی دو لیوان آب پرتقال همرنگ به اونها داده شد که یکی از اونها شیرین‌تر شده بود، اونها نتونستن تفاوت طعم رو تشخیص بدن. این نشون میده که چقدر ذهن ما به رنگ وابسته است.

شرکت پم برندز به تازگی اعلام کرده که تمام رنگ‌های مصنوعی رو از محصول اصلیش یعنی پاستیل میوه‌ای مخلوط (mixed fruit) ولچ حذف کرده. برخی از طعم‌های دیگه این شرکت قبلا این تغییر رو انجام داده بودن و بقیه محصولات هم سال آینده به این جمع اضافه میشن. اما مسیری که این شرکت برای رسیدن به این نقطه طی کرده، اصلا سریع و راحت نبوده. با وجود اینکه اونها تیم علوم غذایی داخلی خودشون رو دارن، این فرایند ده سال طول کشیده. این شرکت میگه که امکان نداشت بتونه به سرعت به خواسته‌های دولت جدید واکنش نشون بده.

اینکه همه اینها درست زمانی به هم رسید که جنبش ماها (MAHA) داشت شدت میگرفت، فقط یک تصادف محضه. چون ما کار روی این موضوع رو قبل از اینکه حتی در رادار کسی باشه، شروع کرده بودیم.
مایکل روزنبرگ

چالش‌های رنگ‌های طبیعی

حقیقت بزرگ در مورد رنگ‌ها اینه که اونها بخش بسیار کوچکی از غذایی که ما میخوریم رو تشکیل میدن. به گفته باونا رامانی، مدیر ارشد تحقیق و توسعه و تولید در پم برندز، شاید فقط نیم درصد از حجم یک پاستیل ولچ رو رنگ اضافه شده تشکیل بده. اما با این حال، استفاده از اونها نگرانی‌های بهداشتی جدی رو برای محققان ایجاد کرده. جالبه که رنگ‌های مصنوعی که در آمریکا استفاده میشن، در اروپا ممنوع نیستن، اما از سال ۲۰۱۰، تولیدکنندگان در اروپا باید یک برچسب هشدار روی غذاهایی که از این رنگ‌ها استفاده میکنن، قرار بدن. این هشدار میگه که این رنگ‌ها ممکنه بر فعالیت و توجه کودکان تاثیر بذارن. به همین دلیل، تولیدکنندگان سعی کردن از این رنگ‌ها استفاده نکنن تا مجبور به زدن این برچسب هشدار نشن. در نتیجه، نسخه‌های اروپایی محصولاتی مثل فروت لوپس (Froot Loops) اغلب رنگ‌های مصنوعی ندارن و به همین دلیل مات‌تر و کم‌رنگ‌تر به نظر میرسن. تصویری که در شبکه‌های اجتماعی مثل ردیت (Reddit) دست به دست میشه و یک کاسه فروت لوپس اروپایی رو در کنار نسخه آمریکایی اون نشون میده، به خوبی این تفاوت رو به تصویر میکشه. نسخه اروپایی رنگ‌های کمتری داره و اونها هم بسیار کم‌رنگ‌تر هستن.

تیم پم برندز این نگرانی‌ها رو از یک دهه پیش دنبال میکرد و برنامه‌ای رو برای تغییر محصولاتش شروع کرد. چالش‌های اونها از امکان‌سنجی (مثلا چطور میشه رنگی به نایابی آبی رو تامین کرد؟) تا مقیاس تولید خودشون متغیر بود. حتی تامین‌کنندگان رنگ اونها نمیتونستن تقاضای این شرکت رو برآورده کنن. امروز، یک پاستیل ساده ولچ، تصویری از زنجیره تامین صنعتی پیچیده جهانی ماست. بخش عمده‌ای از مواد اولیه این پاستیل‌ها، پوره میوه واقعیه که با طعمی که تبلیغ میکنن، مطابقت داره. یعنی برای یک پاستیل توت‌فرنگی، شرکت از توت‌فرنگی واقعی استفاده میکنه، نه اینکه از مواد اولیه ارزون‌تری مثل سیب و گلابی استفاده کنه و بعد با عصاره، طعمش رو شبیه توت‌فرنگی کنه. اما این میوه‌ها معمولا اون رنگ روشنی رو که ما به لطف رنگ‌های مصنوعی بهش عادت کردیم، تولید نمیکنن. برای مثال، رنگ یک پاستیل هلو بدون رنگ اضافه، فقط یک سایه بسیار کم‌رنگ از نارنجی خواهد بود.

رویکرد پم برندز به این معنیه که این شرکت در حال حاضر ۳۰ نوع میوه مختلف رو از کشورهای سراسر جهان تامین میکنه و محصولات فصلی رو در سراسر دنیا دنبال میکنه تا بتونه به طور مداوم تمام طعم‌های پاستیل میوه‌ای خودش رو تولید کنه.

وقتی در یک جا هوا گرمه، در جای دیگه سرده. بنابراین ما واقعا برای مواد اولیه‌مون در حال سفر به دور جهان هستیم.
مایکل روزنبرگ

تغییر به سمت رنگ‌های طبیعی به معنای تغییر از یک زنجیره تامین مصنوعی که از نفت فراوان به دست میاد، به یک ردپای پیچیده جهانی بود که مشکلات مشابهی با تامین میوه اصلی شرکت داشت. تصور کنید که برای تامین یک رنگ خاص به یک میوه خاص نیاز دارید. اگر این میوه در چین رشد کرده باشه، به دلیل آب و هوا و خاک (terroir)، با نسخه‌ای که در هند رشد کرده متفاوته. رنگ هر میوه میتونه در کنار تفاوت‌های شیمیایی بعدی تغییر کنه. این یعنی میوه‌هایی که برای رنگ از دو نقطه مختلف جهان تامین میشن، باید دائما دوباره متعادل و به درستی مخلوط بشن تا هر سایه رنگ کنترل بشه. علاوه بر این، این مواد اولیه طبیعی نگرانی‌های اضافه‌ای در مورد آلودگی و ایمنی مواد غذایی دارن که در مورد همتاهای مصنوعی و استریل اونها وجود نداره.

هر رنگی به جز قهوه‌ای

موضوع رو پیچیده‌تر میکنه این واقعیت که یکی از دلایل اضافه کردن رنگ به غذاهای فرآوری شده اینه که اونها در طول زمان اکسید میشن و رنگشون به قهوه‌ای متمایل میشه. این نگرانی به طور خاص برای پاستیل‌های ولچ وجود داره، چون اونها عمدتا از میوه مستعد اکسیداسیون ساخته شدن که در ژلاتین تثبیت شده (که به دلیل محتوای آبش، از نظر پایداری رنگ نسبت به غذاهای فرآوری شده خشک‌تر، کمتر قابل اعتماده). تیم ولچ توضیح میده که البته همه محصولات به اندازه محصول اونها برای به‌روزرسانی با رنگ‌های طبیعی سخت نیستن. رامانی اشاره میکنه که برای مثال، آبنبات‌های سخت باید خیلی راحت‌تر باشن، چون شکر و شربت ذرت که جاذب رطوبت هستن، رنگ‌ها رو پایدارتر نگه میدارن. چالش منحصر به فرد دیگه برای پم برندز اینه که این میوه اسیدیته ایجاد میکنه و اسیدها هم میتونن رنگ‌های طبیعی رو تجزیه کنن.

هر رنگ مختلف، مثل زرد در پاستیل‌های پرتقالی و قرمز در پاستیل‌های توت‌فرنگی، باید به طور جداگانه توسعه داده میشد. این شرکت همچنین یک فرایند جدید و انحصاری برای اضافه کردن رنگ‌های طبیعی به پوره میوه در خط تولید در یک لحظه دقیق و با استفاده از روشی کاملا درست، ابداع کرد و حتی بسته‌بندی خودش رو هم برای تنظیم تبادل اکسیژن تغییر داد. با این حال، برای تایید هر رنگ، اونها نمیخواستن فقط اثرات گرما یا رطوبت رو شبیه‌سازی کنن. بنابراین اونها پاستیل‌ها رو تولید کردن و گذاشتن روی قفسه بمونه و هر ماه به مدت ۱۸ ماه اونها رو تحلیل کردن تا ببینن آیا رنگ تغییر میکنه یا نه. این آزمایش‌ها شامل ده‌ها رنگ طبیعی مختلف بود تا بهترین‌ها پیدا بشن.

زمان‌هایی بود که ما به ماه ششم یا هفتم میرسیدیم و از نحوه پایداری رنگ راضی نبودیم. و بنابراین باید دوباره از اول، از ماه اول، شروع میکردیم.
باونا رامانی

زرد اولین رنگی بود که پم برندز مشکلش رو حل کرد. در سال ۲۰۱۵، نگرانی‌ها در مورد رنگ‌های زرد با تحقیقاتی که اونها رو به عوامل محرک سرطان مرتبط میکرد، افزایش یافت. در چیزی که تیم اون رو یک راه‌حل نسبتا ساده میدونست، اونها رنگ زرد مصنوعیشون رو با زردچوبه و آناتو (annatto) جایگزین کردن (هر دو رنگ زرد طبیعی محبوبی هستن که کرفت هم تقریبا در همون زمان برای به‌روزرسانی ماکارونی و پنیرش از اونها استفاده کرد). بقیه رنگ‌های اونها حالا و در چند ماه آینده به بازار میان. رنگ قرمز جدید از هویج بنفش، انگور قرمز و آنتوسیانین‌ها ساخته شده. از بین همه رنگ‌ها، سخت‌ترین به‌روزرسانی مربوط به رنگ آبی بود. با وجود اینکه آسمون و اقیانوس‌های ما رو پر کرده، آبی در واقع یکی از نایاب‌ترین رنگ‌های طبیعته. شرکت راه‌حل خودش رو در میوه هویتو (huito) از آمریکای جنوبی پیدا کرد. این میوه چیزی شبیه جک‌فروت ترکیب شده با لیموترشه، اما وقتی در معرض هوا قرار میگیره، رنگ آبی پیدا میکنه. با کمی اسپیرولینا، این ترکیب تونست رنگ آبی مناسب رو ایجاد کنه.

تجربه نسخه جدید

مارک ویلسون، نویسنده مقاله فست‌کامپنی، بعد از شنیدن این همه صحبت در مورد تعهد پم برندز به یک تغییر رنگ بی‌نقص، دو بسته پاستیل ولچ رو کنار هم باز میکنه؛ یکی با رنگ‌های مصنوعی و یکی با رنگ‌های طبیعی. او میگه که با کمال تعجب، میتونه تفاوت رو ببینه و بچه‌هاش هم همینطور. پاستیل‌های با رنگ طبیعی به طور غیرقابل انکاری اشباع رنگ کمتری دارن، با قرمزها و نارنجی‌های کمی کم‌رنگ‌تر. رامانی هم این موضوع رو تایید میکنه و میگه:

از نظر علمی، هرگز برابری کاملی بین رنگ‌های مصنوعی و طبیعی وجود نخواهد داشت. … ما پنل‌های بصری و حسی کنار هم رو در داخل و خارج از شرکت انجام دادیم… بیشتر مصرف‌کنندگان یا نمیتونستن تفاوت رو تشخیص بدن، یا رنگ‌های جدید رو ترجیح میدادن، چون میدونستن که از منابع طبیعی اومدن.
باونا رامانی

ویلسون میگه اگر اونها رو کنار هم نمیدید، هرگز خودش متوجه تفاوت نمیشد. اما او قسم میخوره که پاستیل‌های جدید کمی کمتر شیرین به نظر میرسن. این چیزیه که پسرش هم بدون اینکه از قبل چیزی بدونه یا از تحقیقاتی که این پدیده رو تایید میکنن خبر داشته باشه، بهش اشاره میکنه. آیا اگر چشم‌هاشون بسته بود یا در یک سینمای تاریک بودن، متوجه میشدن؟ برای فهمیدنش نیاز به یک تست چشایی کور بزرگتر هست. با این حال، او به عنوان یک مصرف‌کننده که سال‌ها از رنگ‌های مصنوعی غیرضروری بدش میومده، میگه که حالا بیشتر احتمال داره که پاستیل‌های ولچ رو بخره. و با دیدن اینکه بچه‌هاش با اشتیاق نمونه‌های باقی‌مونده رو میخورن، به نظر نمیرسه که اونها هم از این تغییرات ناراحت باشن. این نشون میده که شاید مصرف‌کننده‌ها آماده پذیرش این تغییرات باشن، به خصوص اگر بدونن که این تغییر به خاطر سلامتی اونهاست.

فصل چهارم: علم، تاریخ و نگاهی عمیق‌تر به ماجرا

حالا که از واکنش دولت و شرکت‌ها گفتیم، وقتشه کمی عمیق‌تر بشیم و ببینیم علم در مورد این رنگ‌ها چه میگه، چه سابقه‌ای پشت این ماجرا وجود داره و چرا این موضوع اینقدر حساس شده.

نگرانی‌های بهداشتی از نگاه علم

رنگ‌های خوراکی که در ابتدا از قطران زغال‌سنگ و حالا از نفت سنتز میشن، به دلیل نگرانی‌های ایمنی مدت‌هاست که بحث‌برانگیز بودن. بسیاری از این رنگ‌ها به دلیل اثرات نامطلوب بر حیوانات آزمایشگاهی یا آزمایش‌های ناکافی ممنوع شدن. یک بررسی علمی که در پاب‌مد (PubMed) منتشر شده، به این نتیجه رسیده که تمام نه رنگی که در حال حاضر در آمریکا تایید شدن، نگرانی‌های بهداشتی با درجات مختلف ایجاد میکنن. برای مثال، رنگ رد شماره ۳ (Red 3) باعث سرطان در حیوانات میشه و شواهدی وجود داره که چندین رنگ دیگه هم سرطان‌زا هستن. سه رنگ (رد ۴۰، یلو ۵ و یلو ۶) مشخص شده که با بنزیدین یا سایر مواد سرطان‌زا آلوده هستن. حداقل چهار رنگ (بلو ۱، رد ۴۰، یلو ۵ و یلو ۶) باعث واکنش‌های حساسیت‌زا (hypersensitivity) میشن. مطالعات متعدد میکروبیولوژیکی و روی جوندگان برای یلو شماره ۵ (که با نام تارترازین هم شناخته میشه) از نظر ژنوتوکسیسیته (آسیب به ژن‌ها) مثبت بوده. آزمایش‌های سمیت روی دو رنگ دیگه (سیتروس رد ۲ و اورنج بی) هم نگرانی‌های ایمنی رو نشون میده، هرچند سیتروس رد ۲ در سطوح پایین و فقط روی برخی پرتقال‌های فلوریدا استفاده میشه و اورنج بی هم چندین ساله که استفاده نمیشه. نتیجه‌گیری این بررسی علمی اینه که ناکافی بودن بسیاری از آزمایش‌ها و شواهد مربوط به سرطان‌زایی، ژنوتوکسیسیته و حساسیت‌زایی، همراه با این واقعیت که رنگ‌ها ایمنی یا کیفیت تغذیه‌ای غذاها رو بهبود نمیدن، نشون میده که تمام رنگ‌های مورد استفاده فعلی باید از زنجیره غذایی حذف بشن و در صورت لزوم، با رنگ‌های ایمن‌تر جایگزین بشن. این مطالعه توصیه میکنه که مقامات نظارتی باید خواستار آزمایش‌های سمیت بهتر و مستقل بشن، در مورد ادامه تایید این رنگ‌ها احتیاط بیشتری به خرج بدن و در آینده فقط رنگ‌های کاملا آزمایش شده و ایمن رو تایید کنن.

یک مطالعه دیگه که اون هم در پاب‌مد موجوده، به طور خاص روی تارترازین یا همون یلو ۵ تمرکز کرده. این تحقیق پتانسیل سمیت سلولی، ژنوتوکسیسیته و اثرات روی ترمیم دی‌ان‌ای لنفوسیت‌های انسانی رو که در معرض این رنگ قرار گرفتن، بررسی کرده. نتایج نشون داده که تارترازین اثرات سمی روی سلول‌ها نداره، اما در تمام غلظت‌های آزمایش شده، اثر ژنوتوکسیک (آسیب به ژن) قابل توجهی داشته. اگرچه بیشتر این آسیب‌ها قابل ترمیم بودن، اما مقداری از آسیب حتی بعد از ۲۴ ساعت ترمیم، بالاتر از گروه کنترل مثبت باقی مونده. این داده‌ها نشون میده که تارترازین ممکنه برای سلامتی مضر باشه و استفاده طولانی مدت از اون میتونه باعث شروع سرطان بشه.

آمریکا در برابر اروپا: یک تفاوت در رویکرد

خیلی‌ها فکر میکنن که رنگ‌های مصنوعی در اروپا ممنوع هستن، اما این تصور کاملا دقیق نیست. بر اساس مقاله‌ای در مجله ویمنز هلث (Women’s Health)، واقعیت اینه که اتحادیه اروپا به جای ممنوعیت کامل، رویکرد متفاوتی رو در پیش گرفته. در حال حاضر، سه رنگ که در آمریکا برای استفاده تایید شدن، در اروپا تحت مقررات سخت‌گیرانه‌ای قرار دارن. این سه رنگ عبارتند از: رد ۴۰ (Red 40)، یلو ۶ (Yellow 6) و یلو ۵ (Yellow 5). اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۰ الزامی کرده که محصولاتی که حاوی این سه رنگ هستن، باید یک برچسب هشدار داشته باشن که میگه این رنگ‌ها «ممکنه اثر نامطلوبی بر فعالیت و توجه کودکان داشته باشن.» این الزام باعث شده که بسیاری از تولیدکنندگان ترجیح بدن از این رنگ‌ها استفاده نکنن تا مجبور به زدن این برچسب هشدار نشن. به همین دلیله که محصولاتی مثل فروت لوپس در اروپا رنگ‌های مات و کم‌رنگ‌تری دارن.

در مقابل، آمریکا تاریخچه‌ای از ممنوع کردن رنگ‌ها به صورت موردی داره. بر اساس اطلاعات مرکز علم در جهت منافع عمومی، رنگ‌هایی مثل باتر یلو (Butter yellow)، گرین ۱، گرین ۲، اورنج ۱، اورنج ۲، اورنج بی، رد ۱، رد ۲، رد ۴، رد ۳۲، سودان ۱، وایولت ۱، یلو ۱، یلو ۲، یلو ۳ و یلو ۴ در گذشته در آمریکا ممنوع شدن. و همونطور که گفته شد، رد شماره ۳ هم قراره تا سال ۲۰۲۷ به این لیست اضافه بشه. حالا با حرکت‌های جدید دولت، این سوال پیش میاد که آیا رنگ‌های بیشتری در آینده ممنوع خواهند شد؟ جیمی آلن، دانشیار فارماکولوژی و سم‌شناسی در دانشگاه ایالتی میشیگان، میگه «این یک احتماله» که رنگ‌های مصنوعی بیشتری در آینده از رده خارج بشن. اما در حال حاضر هیچ چیز قطعی نیست. این ممنوعیت‌ها در سطح ایالتی هم در حال وقوعه. کالیفرنیا قبلا رنگ‌های رد ۴۰، یلو ۵ و ۶، بلو ۱ و ۲، و گرین ۳ رو از ۳۱ دسامبر ۲۰۲۷ در مدارس ممنوع کرده.

تاریخچه رنگ‌ها: از طلا گران‌تر تا تولید انبوه

شاید براتون جالب باشه که بدونید زمانی رنگ، به خصوص رنگ آبی، از طلا هم گران‌تر بود. مقاله‌ای در فست‌کامپنی به تاریخچه جذاب رنگ «آبی پروسی» (Prussian Blue) پرداخته. اولین رنگ‌های آبی از سنگ‌ها و گیاهان به دست میومدن که یا رنگشون پایدار نبود یا بسیار گرون بودن. رنگ اولترامارین (Ultramarine) وقتی برای اولین بار در دسترس قرار گرفت، اونقدر کمیاب بود که میگن «زمانی از طلا گرون‌تر بود و هنرمندان رنسانس باید با حامیانشون برای تک‌تک قطره‌های اون مذاکره میکردن.» اما در سال ۱۷۰۴، یک شیمیدان برلینی به نام هاینریش دیزباخ، به طور تصادفی در یک آزمایش شیمیایی ناموفق، اولین رنگ مصنوعی رو کشف کرد. او مقداری کوشینیل (یک رنگ قرمز طبیعی) رو با سولفات آهن و یک مخلوط سیانید ترکیب کرد و «آبی پروسی» متولد شد. این رنگ به سرعت به یک پدیده تبدیل شد. چون به عنوان یک ماده شیمیایی و نه رنگ نقاشی در نظر گرفته میشد، از مقررات اصناف نقاشان فرار کرد و استفاده از اون به سرعت گسترش یافت. از سبیل سزان که به این رنگ آغشته بود تا استفاده از اون به عنوان جوهر نامرئی در جنگ جهانی دوم، این رنگ تاریخچه پرفراز و نشیبی داشته. حتی سازمان غذا و دارو میگه که میشه از این رنگ برای از بین بردن برخی مسمومیت‌های رادیواکتیو استفاده کرد.

یک سابقه مهم: ممنوعیت چربی‌های ترانس

برای اینکه بفهمیم ممنوعیت رنگ‌های مصنوعی چه معنایی میتونه داشته باشه، میشه به یک سابقه مهم در تاریخ صنعت غذای آمریکا نگاه کرد: ممنوعیت چربی‌های ترانس مصنوعی. بر اساس مقاله‌ای از دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، سازمان غذا و دارو (FDA) در سال ۲۰۱۵ حکم داد که چربی‌های ترانس مصنوعی برای خوردن ایمن نیستن و به تولیدکنندگان مواد غذایی سه سال فرصت داد تا اونها رو از زنجیره غذایی حذف کنن. این مهلت در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۸ به پایان رسید. والتر ویلت، استاد اپیدمیولوژی و تغذیه در دانشکده بهداشت عمومی هاروارد و یکی از اولین محققانی که ارتباط بین چربی‌های ترانس مصنوعی و کلسترول و بیماری‌های قلبی رو کشف کرد، به واشنگتن پست گفت که این ممنوعیت میتونه تعداد افرادی که از بیماری‌های قلبی میمیرن رو کاهش بده و از بروز دیابت، زوال عقل و سایر بیماری‌های متابولیک جلوگیری کنه. اگرچه اف‌دی‌ای یک تمدید یک ساله برای استفاده محدود از چربی‌های ترانس در شرایط خاص (مثل چربی برای سینی‌های پخت صنعتی) اعطا کرد، اما ویلت گفت: «ترجیح میدادم اف‌دی‌ای این تمدید یک ساله رو نمیداد چون تولیدکنندگان زمان زیادی برای حذف چربی ترانس داشتن. با این حال، این مقادیر اونقدر کمه که میتونیم بگیم چربی ترانس صنعتی از زنجیره غذایی ما حذف شده.» این ممنوعیت نشون میده که تغییرات بزرگ در صنعت غذا امکان‌پذیره و میتونه تاثیرات مثبت قابل توجهی بر سلامت عمومی داشته باشه. این سابقه میتونه به عنوان یک الگو برای مسیری که رنگ‌های مصنوعی در پیش دارن، در نظر گرفته بشه.

نتیجه‌گیری: آینده‌ای کم‌رنگ‌تر اما شاید سالم‌تر

داستان حذف رنگ‌های مصنوعی از مواد غذایی، یک داستان ساده با یک قهرمان و یک ضدقهرمان نیست. این یک ماجرای پیچیده با ابعاد مختلفه. از یک طرف، نگرانی‌های جدی و مستندی در مورد اثرات بالقوه این مواد بر سلامتی، به خصوص سلامتی کودکان وجود داره. مطالعات علمی، اگرچه گاهی بحث‌برانگیز، اما به طور کلی به سمت این نتیجه‌گیری حرکت میکنن که حذف این مواد غیرضروری از غذا میتونه یک گام مثبت برای سلامت عمومی باشه. دولت جدید آمریکا با برنامه «آمریکا را دوباره سالم کنیم» این موضوع رو به یک اولویت تبدیل کرده و شرکت‌های بزرگ رو تحت فشار قرار داده تا سریعا اقدام کنن.

از طرف دیگه، شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی با چالش‌های عظیمی روبرو هستن. همونطور که داستان ده ساله شرکت ولچ نشون میده، جایگزینی رنگ‌های مصنوعی با رنگ‌های طبیعی یک فرایند ساده نیست. این کار نیاز به تحقیق و توسعه گسترده، ایجاد زنجیره‌های تامین جدید و پیچیده در سراسر جهان، و مقابله با مشکلات فنی مثل پایداری رنگ در برابر اکسیداسیون و اسیدیته داره. علاوه بر این، اونها باید با یک چالش بزرگتر هم دست و پنجه نرم کنن: روانشناسی مصرف‌کننده. ما به عنوان مصرف‌کننده، سال‌هاست که به رنگ‌های روشن و جذاب در غذاها عادت کرده‌ایم و همانطور که علم نشون داده، این رنگ‌ها حتی بر درک ما از طعم هم تاثیر میذارن. متقاعد کردن مصرف‌کننده‌ها به پذیرش محصولاتی با رنگ‌های مات‌تر، کار ساده‌ای نیست، هرچند شواهد نشون میده که وقتی پای سلامتی در میون باشه، خیلی‌ها این تغییر رو با آغوش باز میپذیرن.

شرکت‌های کرفت هاینز، جنرال میلز و دیگران، با تعیین مهلت‌هایی برای سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷، نشون دادن که این تغییر رو جدی گرفتن. این یک تغییر بزرگ در صنعت غذاست که از زمان ممنوعیت چربی‌های ترانس، بی‌سابقه بوده. آینده قفسه‌های سوپرمارکت‌ها در آمریکا و شاید در نقاط دیگه جهان، به احتمال زیاد کمی متفاوت خواهد بود. خوراکی‌ها شاید کمی کم‌رنگ‌تر و مات‌تر بشن، اما این تغییر ظاهری، بازتاب یک تغییر عمیق‌تر در اولویت‌هاست؛ حرکتی از ظاهر جذاب به سمت محتوای سالم‌تر. اینکه این تغییرات در نهایت چه تاثیری بر سلامت مصرف‌کنندگان و اقتصاد صنعت غذا خواهد داشت، چیزیه که فقط با گذشت زمان و در سال‌های آینده مشخص خواهد شد. اما یک چیز قطعیه: فصل جدیدی در تاریخ مواد غذایی در حال نوشته شدنه.

منابع